Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൯. കുതൂഹലസാലാസുത്തം
9. Kutūhalasālāsuttaṃ
൪൧൮. അഥ ഖോ വച്ഛഗോത്തോ പരിബ്ബാജകോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവതാ സദ്ധിം സമ്മോദി. സമ്മോദനീയം കഥം സാരണീയം വീതിസാരേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ വച്ഛഗോത്തോ പരിബ്ബാജകോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച –
418. Atha kho vacchagotto paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘പുരിമാനി , ഭോ ഗോതമ , ദിവസാനി പുരിമതരാനി സമ്ബഹുലാനം നാനാതിത്ഥിയാനം സമണബ്രാഹ്മണാനം പരിബ്ബാജകാനം കുതൂഹലസാലായം സന്നിസിന്നാനം സന്നിപതിതാനം അയമന്തരാകഥാ ഉദപാദി – ‘അയം ഖോ പൂരണോ കസ്സപോ സങ്ഘീ ചേവ ഗണീ ച ഗണാചരിയോ ച ഞാതോ യസസ്സീ തിത്ഥകരോ സാധുസമ്മതോ ബഹുജനസ്സ. സോപി സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’തി. യോപിസ്സ സാവകോ ഉത്തമപുരിസോ പരമപുരിസോ പരമപത്തിപത്തോ തമ്പി സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’’’തി.
‘‘Purimāni , bho gotama , divasāni purimatarāni sambahulānaṃ nānātitthiyānaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ paribbājakānaṃ kutūhalasālāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘ayaṃ kho pūraṇo kassapo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tampi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’’’ti.
‘‘അയമ്പി ഖോ മക്ഖലി ഗോസാലോ…പേ॰… അയമ്പി ഖോ നിഗണ്ഠോ നാടപുത്തോ…പേ॰… അയമ്പി ഖോ സഞ്ചയോ 1 ബേലട്ഠപുത്തോ…പേ॰… അയമ്പി ഖോ പകുധോ 2 കച്ചാനോ…പേ॰… അയമ്പി ഖോ അജിതോ കേസകമ്ബലോ സങ്ഘീ ചേവ ഗണീ ച ഗണാചരിയോ ച ഞാതോ യസസ്സീ തിത്ഥകരോ സാധുസമ്മതോ ബഹുജനസ്സ. സോപി സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’തി. യോപിസ്സ സാവകോ ഉത്തമപുരിസോ പരമപുരിസോ പരമപത്തിപത്തോ തമ്പി സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’’’തി.
‘‘Ayampi kho makkhali gosālo…pe… ayampi kho nigaṇṭho nāṭaputto…pe… ayampi kho sañcayo 3 belaṭṭhaputto…pe… ayampi kho pakudho 4 kaccāno…pe… ayampi kho ajito kesakambalo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tampi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’’’ti.
‘‘അയമ്പി ഖോ സമണോ ഗോതമോ സങ്ഘീ ചേവ ഗണീ ച ഗണാചരിയോ ച ഞാതോ യസസ്സീ തിത്ഥകരോ സാധുസമ്മതോ ബഹുജനസ്സ. സോപി സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’തി. യോപിസ്സ 5 സാവകോ ഉത്തമപുരിസോ പരമപുരിസോ പരമപത്തിപത്തോ തഞ്ച സാവകം അബ്ഭതീതം കാലങ്കതം ഉപപത്തീസു ന ബ്യാകരോതി – ‘അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ, അസു അമുത്ര ഉപപന്നോ’തി. അപി ച ഖോ നം ഏവം ബ്യാകരോതി – ‘അച്ഛേച്ഛി തണ്ഹം, വിവത്തയി സംയോജനം, സമ്മാ മാനാഭിസമയാ അന്തമകാസി ദുക്ഖസ്സാ’തി. തസ്സ മയ്ഹം, ഭോ ഗോതമ, അഹു ദേവ കങ്ഖാ, അഹു വിചികിച്ഛാ – ‘കഥം നാമ 6 സമണസ്സ ഗോതമസ്സ ധമ്മോ അഭിഞ്ഞേയ്യോ’’’തി 7?
‘‘Ayampi kho samaṇo gotamo saṅghī ceva gaṇī ca gaṇācariyo ca ñāto yasassī titthakaro sādhusammato bahujanassa. Sopi sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Yopissa 8 sāvako uttamapuriso paramapuriso paramapattipatto tañca sāvakaṃ abbhatītaṃ kālaṅkataṃ upapattīsu na byākaroti – ‘asu amutra upapanno, asu amutra upapanno’ti. Api ca kho naṃ evaṃ byākaroti – ‘acchecchi taṇhaṃ, vivattayi saṃyojanaṃ, sammā mānābhisamayā antamakāsi dukkhassā’ti. Tassa mayhaṃ, bho gotama, ahu deva kaṅkhā, ahu vicikicchā – ‘kathaṃ nāma 9 samaṇassa gotamassa dhammo abhiññeyyo’’’ti 10?
‘‘അലഞ്ഹി തേ, വച്ഛ, കങ്ഖിതും, അലം വിചികിച്ഛിതും. കങ്ഖനീയേ ച പന തേ ഠാനേ വിചികിച്ഛാ ഉപ്പന്നാ. സഉപാദാനസ്സ ഖ്വാഹം, വച്ഛ, ഉപപത്തിം പഞ്ഞാപേമി നോ അനുപാദാനസ്സ. സേയ്യഥാപി , വച്ഛ, അഗ്ഗി സഉപാദാനോ ജലതി, നോ അനുപാദാനോ; ഏവമേവ ഖ്വാഹം, വച്ഛ, സഉപാദാനസ്സ ഉപപത്തിം പഞ്ഞാപേമി, നോ അനുപാദാനസ്സാ’’തി.
‘‘Alañhi te, vaccha, kaṅkhituṃ, alaṃ vicikicchituṃ. Kaṅkhanīye ca pana te ṭhāne vicikicchā uppannā. Saupādānassa khvāhaṃ, vaccha, upapattiṃ paññāpemi no anupādānassa. Seyyathāpi , vaccha, aggi saupādāno jalati, no anupādāno; evameva khvāhaṃ, vaccha, saupādānassa upapattiṃ paññāpemi, no anupādānassā’’ti.
‘‘യസ്മിം , ഭോ ഗോതമ, സമയേ അച്ചി വാതേന ഖിത്താ ദൂരമ്പി ഗച്ഛതി, ഇമസ്സ പന ഭവം ഗോതമോ കിം ഉപാദാനസ്മിം പഞ്ഞാപേതീ’’തി? ‘‘യസ്മിം ഖോ, വച്ഛ, സമയേ അച്ചി വാതേന ഖിത്താ ദൂരമ്പി ഗച്ഛതി, തമഹം വാതൂപാദാനം പഞ്ഞാപേമി. വാതോ ഹിസ്സ, വച്ഛ, തസ്മിം സമയേ ഉപാദാനം ഹോതീ’’തി. ‘‘യസ്മിഞ്ച പന, ഭോ ഗോതമ, സമയേ ഇമഞ്ച കായം നിക്ഖിപതി, സത്തോ ച അഞ്ഞതരം കായം അനുപപന്നോ ഹോതി, ഇമസ്സ പന ഭവം ഗോതമോ കിം ഉപാദാനസ്മിം പഞ്ഞാപേതീ’’തി? ‘‘യസ്മിം ഖോ, വച്ഛ, സമയേ ഇമഞ്ച കായം നിക്ഖിപതി, സത്തോ ച അഞ്ഞതരം കായം അനുപപന്നോ ഹോതി, തമഹം തണ്ഹൂപാദാനം വദാമി. തണ്ഹാ ഹിസ്സ, വച്ഛ, തസ്മിം സമയേ ഉപാദാനം ഹോതീ’’തി 11. നവമം.
‘‘Yasmiṃ , bho gotama, samaye acci vātena khittā dūrampi gacchati, imassa pana bhavaṃ gotamo kiṃ upādānasmiṃ paññāpetī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, vaccha, samaye acci vātena khittā dūrampi gacchati, tamahaṃ vātūpādānaṃ paññāpemi. Vāto hissa, vaccha, tasmiṃ samaye upādānaṃ hotī’’ti. ‘‘Yasmiñca pana, bho gotama, samaye imañca kāyaṃ nikkhipati, satto ca aññataraṃ kāyaṃ anupapanno hoti, imassa pana bhavaṃ gotamo kiṃ upādānasmiṃ paññāpetī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, vaccha, samaye imañca kāyaṃ nikkhipati, satto ca aññataraṃ kāyaṃ anupapanno hoti, tamahaṃ taṇhūpādānaṃ vadāmi. Taṇhā hissa, vaccha, tasmiṃ samaye upādānaṃ hotī’’ti 12. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൯. കുതൂഹലസാലാസുത്തവണ്ണനാ • 9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൯. കുതൂഹലസാലാസുത്തവണ്ണനാ • 9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā