Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
९. कुतूहलसालासुत्तवण्णना
9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā
४१८. नानाविधन्ति तंतंदिट्ठिवादपटिसंयुत्तं अञ्ञम्पि वा नानाविधं तिरच्छानकथं। बहूनं कुतूहलुप्पत्तिट्ठानतोति योजना। याव आभस्सरब्रह्मलोका गच्छतीति अग्गिना कप्पवुट्ठानकाले गच्छति, तं सन्धाय वुत्तं। इमञ्च कायन्ति इमं रूपकायं। चुतिचित्तेन निक्खिपतीति चुतिचित्तेन भिज्जमानेन निक्खिपति। चुतिचित्तस्स हि ओरं सत्तरसमस्स चित्तस्स उप्पादक्खणे उप्पन्नं कम्मजरूपं चुतिचित्तेन सद्धिं निरुज्झति, ततो परं कम्मजरूपं न उप्पज्जति। यदि उप्पज्जेय्य, मरणं न सिया, चुतिचित्तं रूपं न समुट्ठापेति, आहारजस्स च असम्भवो एव, उतुजं पन वत्ततेव। यस्मा पटिसन्धिक्खणे सत्तो अञ्ञतरणाय उपपज्जति नाम, चुतिक्खणे पटिसन्धिचित्तं अलद्धं अञ्ञतरणाय, तस्मा वुत्तं ‘‘चुतिक्खणे…पे॰… होती’’ति।
418.Nānāvidhanti taṃtaṃdiṭṭhivādapaṭisaṃyuttaṃ aññampi vā nānāvidhaṃ tiracchānakathaṃ. Bahūnaṃ kutūhaluppattiṭṭhānatoti yojanā. Yāva ābhassarabrahmalokā gacchatīti agginā kappavuṭṭhānakāle gacchati, taṃ sandhāya vuttaṃ. Imañca kāyanti imaṃ rūpakāyaṃ. Cuticittena nikkhipatīti cuticittena bhijjamānena nikkhipati. Cuticittassa hi oraṃ sattarasamassa cittassa uppādakkhaṇe uppannaṃ kammajarūpaṃ cuticittena saddhiṃ nirujjhati, tato paraṃ kammajarūpaṃ na uppajjati. Yadi uppajjeyya, maraṇaṃ na siyā, cuticittaṃ rūpaṃ na samuṭṭhāpeti, āhārajassa ca asambhavo eva, utujaṃ pana vattateva. Yasmā paṭisandhikkhaṇe satto aññataraṇāya upapajjati nāma, cutikkhaṇe paṭisandhicittaṃ aladdhaṃ aññataraṇāya, tasmā vuttaṃ ‘‘cutikkhaṇe…pe… hotī’’ti.
कुतूहलसालासुत्तवण्णना निट्ठिता।
Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ९. कुतूहलसालासुत्तं • 9. Kutūhalasālāsuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. कुतूहलसालासुत्तवण्णना • 9. Kutūhalasālāsuttavaṇṇanā