| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / เนตฺติวิภาวินี • Nettivibhāvinī |
๕. ลกฺขณหารสมฺปาตวิภาวนา
5. Lakkhaṇahārasampātavibhāvanā
๖๗. เยน เยน ปทฎฺฐานหารสมฺปาเตน สุตฺตปฺปเทสตฺถานิ ปทฎฺฐานานิ อาจริเยน นิทฺธาริตานิ, อเมฺหหิ จ ญาตานิ, โส ปทฎฺฐานหารสมฺปาโต ปริปุโณฺณ, ‘‘กตโม ลกฺขณหารสมฺปาโต’’ติ ปุจฺฉิตพฺพตฺตา ‘‘ตตฺถ กตโม ลกฺขโณ หารสมฺปาโต’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ เตสุ เทสนาหารสมฺปาตาทีสุ โสฬสสุ หารสมฺปาเตสุ กตโม สํวณฺณนาวิเสโส ลกฺขณหารสมฺปาโต นามาติ ปุจฺฉติฯ
67. Yena yena padaṭṭhānahārasampātena suttappadesatthāni padaṭṭhānāni ācariyena niddhāritāni, amhehi ca ñātāni, so padaṭṭhānahārasampāto paripuṇṇo, ‘‘katamo lakkhaṇahārasampāto’’ti pucchitabbattā ‘‘tattha katamo lakkhaṇo hārasampāto’’tiādi vuttaṃ. Tattha tesu desanāhārasampātādīsu soḷasasu hārasampātesu katamo saṃvaṇṇanāviseso lakkhaṇahārasampāto nāmāti pucchati.
‘‘กตเมหิ สุตฺตเตฺถหิ สมานลกฺขณา กตเม ธมฺมา คหิตา’’ติ ปุจฺฉิตพฺพตฺตา ‘‘ตสฺมา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ‘‘ตสฺมา รกฺขิตจิตฺตสฺส, สมฺมาสงฺกปฺปโคจโร’’ติ สุตฺตปฺปเทเสน วุตฺตํ อิทํ รกฺขณํ สตินฺทฺริยํ คหิตํ, สตินฺทฺริเย คหิเต สทฺธาทิปญฺจินฺทฺริยานิ คหิตานิ ภวนฺติ อินฺทฺริยเฎฺฐน สมานลกฺขณตฺตาฯ ‘‘สมฺมาทิฎฺฐิปุเรกฺขาโร’’ติ สุตฺตปฺปเทเสน วุตฺตา สมฺมาทิฎฺฐิ คหิตา, สมฺมาทิฎฺฐิยา คหิตาย อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค คหิโต ภวติฯ ตํ กิสฺส เหตูติ การณํ ปุจฺฉติฯ ปุจฺฉิตฺวา การณมาห ‘‘สมฺมาทิฎฺฐิโต หี’’ติอาทินาฯ สมฺมาทิฎฺฐิเหตุโต สมฺมาสงฺกโปฺป หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาสงฺกปฺปโต สมฺมาวาจา หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาวาจาโต สมฺมากมฺมโนฺต หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมากมฺมนฺตโต สมฺมาอาชีโว หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาอาชีวโต สมฺมาวายาโม หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาวายามโต สมฺมาสติหิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาสติโต สมฺมาสมาธิ หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาสมาธิโต สมฺมาวิมุตฺติ หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, สมฺมาวิมุตฺติโต สมฺมาวิมุตฺติญาณทสฺสนํ หิ ยสฺมา ปภวติ, ตสฺมา, อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค คหิโต ภวตีติฯ
‘‘Katamehi suttatthehi samānalakkhaṇā katame dhammā gahitā’’ti pucchitabbattā ‘‘tasmā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Tasmā rakkhitacittassa, sammāsaṅkappagocaro’’ti suttappadesena vuttaṃ idaṃ rakkhaṇaṃ satindriyaṃ gahitaṃ, satindriye gahite saddhādipañcindriyāni gahitāni bhavanti indriyaṭṭhena samānalakkhaṇattā. ‘‘Sammādiṭṭhipurekkhāro’’ti suttappadesena vuttā sammādiṭṭhi gahitā, sammādiṭṭhiyā gahitāya ariyo aṭṭhaṅgiko maggo gahito bhavati. Taṃ kissa hetūti kāraṇaṃ pucchati. Pucchitvā kāraṇamāha ‘‘sammādiṭṭhito hī’’tiādinā. Sammādiṭṭhihetuto sammāsaṅkappo hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāsaṅkappato sammāvācā hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāvācāto sammākammanto hi yasmā pabhavati, tasmā, sammākammantato sammāājīvo hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāājīvato sammāvāyāmo hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāvāyāmato sammāsatihi yasmā pabhavati, tasmā, sammāsatito sammāsamādhi hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāsamādhito sammāvimutti hi yasmā pabhavati, tasmā, sammāvimuttito sammāvimuttiñāṇadassanaṃ hi yasmā pabhavati, tasmā, ariyo aṭṭhaṅgiko maggo gahito bhavatīti.
‘‘เอตฺตโกว ลกฺขณหารสมฺปาโต ปริปุโณฺณ’’ติ วตฺตพฺพตฺตา ‘‘นิยุโตฺต ลกฺขโณ หารสมฺปาโต’’ติ วุตฺตํฯ เยน เยน สํวณฺณนาวิเสสภูเตน ลกฺขณหารสมฺปาเตน สุตฺตปฺปเทสตฺถา สมานลกฺขเณน คหิตา ภวนฺติ, โส โส สํวณฺณนาวิเสสภูโต ลกฺขณหารสมฺปาโต นิยุโตฺต ยถารหํ นิทฺธาเรตฺวา ยุชฺชิตโพฺพติ อโตฺถ คหิโตติฯ
‘‘Ettakova lakkhaṇahārasampāto paripuṇṇo’’ti vattabbattā ‘‘niyutto lakkhaṇo hārasampāto’’ti vuttaṃ. Yena yena saṃvaṇṇanāvisesabhūtena lakkhaṇahārasampātena suttappadesatthā samānalakkhaṇena gahitā bhavanti, so so saṃvaṇṇanāvisesabhūto lakkhaṇahārasampāto niyutto yathārahaṃ niddhāretvā yujjitabboti attho gahitoti.
อิติ ลกฺขณหารสมฺปาเต สตฺติพลานุรูปา รจิตา
Iti lakkhaṇahārasampāte sattibalānurūpā racitā
วิภาวนา นิฎฺฐิตาฯ
Vibhāvanā niṭṭhitā.
ปณฺฑิเตหิ ปน…เป.… คเหตโพฺพติฯ
Paṇḍitehi pana…pe… gahetabboti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / เนตฺติปฺปกรณปาฬิ • Nettippakaraṇapāḷi / ๕. ลกฺขณหารสมฺปาโต • 5. Lakkhaṇahārasampāto
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / เนตฺติปฺปกรณ-อฎฺฐกถา • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ๕. ลกฺขณหารสมฺปาตวณฺณนา • 5. Lakkhaṇahārasampātavaṇṇanā
