| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயவினிச்ச²ய-டீகா • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
லக்க²ணகதா²வண்ணனா
Lakkhaṇakathāvaṇṇanā
837. இதோதி ஸாதா⁴ரணாஸாதா⁴ரணகதா²ய பரங். ஸப்³ப³க³ந்தி ஸப்³ப³ஸிக்கா²பத³ஸாதா⁴ரணங். வத³தோ மேதி வத³தோ மம வசனங். நிபோ³த⁴தா²தி நிஸாமேத², ஏகக்³க³சித்தா ஹுத்வா ஸக்கச்சங் ஸுணாதா²தி அத்தோ².
837.Itoti sādhāraṇāsādhāraṇakathāya paraṃ. Sabbaganti sabbasikkhāpadasādhāraṇaṃ. Vadato meti vadato mama vacanaṃ. Nibodhathāti nisāmetha, ekaggacittā hutvā sakkaccaṃ suṇāthāti attho.
838-9. ‘‘விபத்தி ஆபத்தி அனாபத்தீ’’தி பத³ச்சே²தோ³. ‘‘ஆணத்தி அங்க³’’ந்தி பத³ச்சே²தோ³. வஜ்ஜகம்மபபே⁴த³கந்தி வஜ்ஜபபே⁴த³கங் கம்மபபே⁴த³கங். திகத்³வயந்தி குஸலத்திகவேத³னாத்திகத்³வயங். ஸப்³ப³த்தா²தி இத³ங் பன ஸத்தரஸவித⁴ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணலக்க²ணங். ஸப்³ப³த்த² ஸப்³பே³ஸு ஸிக்கா²பதே³ஸு.
838-9. ‘‘Vipatti āpatti anāpattī’’ti padacchedo. ‘‘Āṇatti aṅga’’nti padacchedo. Vajjakammapabhedakanti vajjapabhedakaṃ kammapabhedakaṃ. Tikadvayanti kusalattikavedanāttikadvayaṃ. Sabbatthāti idaṃ pana sattarasavidhasabbasādhāraṇalakkhaṇaṃ. Sabbattha sabbesu sikkhāpadesu.
840. இத⁴ இமஸ்மிங் ஸத்தரஸவிதே⁴ யங் லக்க²ணங் புப்³பே³ வுத்தனயங், யஞ்ச உத்தானங், தங் ஸப்³ப³ங் வஜ்ஜெத்வா அத்த²ஜோதனங் அத்த²ப்பகாஸனங் கரிஸ்ஸாமீதி யோஜனா.
840.Idha imasmiṃ sattarasavidhe yaṃ lakkhaṇaṃ pubbe vuttanayaṃ, yañca uttānaṃ, taṃ sabbaṃ vajjetvā atthajotanaṃ atthappakāsanaṃ karissāmīti yojanā.
841. நிதா³னங் நாம ராஜக³ஹாதி³ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்திட்டா²னபூ⁴தானி ஸத்த நக³ரானி, தங் புப்³பே³ த³ஸ்ஸிதந்தி அவஸிட்டா²னி த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘புக்³க³லோ’’திஆதி³. புக்³க³லோ நாம கதமோ? யங் யங் பி⁴க்கு²னிங், பி⁴க்கு²ஞ்ச ஆரப்³ப⁴ ஸிக்கா²பத³ங் பஞ்ஞத்தங், அயங் பி⁴க்கு²னீ ச பி⁴க்கு² ச ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தியா ஆதி³கம்மிகோ புக்³க³லோதி வுச்சதீதி யோஜனா.
841. Nidānaṃ nāma rājagahādisikkhāpadapaññattiṭṭhānabhūtāni satta nagarāni, taṃ pubbe dassitanti avasiṭṭhāni dassetumāha ‘‘puggalo’’tiādi. Puggalo nāma katamo? Yaṃ yaṃ bhikkhuniṃ, bhikkhuñca ārabbha sikkhāpadaṃ paññattaṃ, ayaṃ bhikkhunī ca bhikkhu ca sikkhāpadapaññattiyā ādikammiko puggaloti vuccatīti yojanā.
842. த⁴னியாத³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸம்ப³ஹுலா பி⁴க்கூ², வக்³கு³முதா³தீரியா பி⁴க்கூ², ஸெய்யஸகோ, உதா³யீ, ஆளவகா பி⁴க்கூ², ச²ன்னோ, மெத்தியபூ⁴மஜகா, தே³வத³த்தோ, அஸ்ஸஜிபுனப்³ப³ஸுகா பி⁴க்கூ², ச²ப்³ப³க்³கி³யா பி⁴க்கூ², உபனந்தோ³ ஸக்யபுத்தோ, அஞ்ஞதரோ பி⁴க்கு², ஹத்த²கோ ஸக்யபுத்தோ, அனுருத்³தோ⁴, ஸத்தரஸவக்³கி³யா பி⁴க்கூ², சூளபந்த²கோ, பே³லட்ட²ஸீஸோ, ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³, ஸாக³தத்தே²ரோ, அரிட்டோ² பி⁴க்கு², ஆயஸ்மா ஆனந்தோ³தி இமே ஏகவீஸதி ஸங்க³ஹிதா.
842.Dhaniyādayoti ādi-saddena sambahulā bhikkhū, vaggumudātīriyā bhikkhū, seyyasako, udāyī, āḷavakā bhikkhū, channo, mettiyabhūmajakā, devadatto, assajipunabbasukā bhikkhū, chabbaggiyā bhikkhū, upanando sakyaputto, aññataro bhikkhu, hatthako sakyaputto, anuruddho, sattarasavaggiyā bhikkhū, cūḷapanthako, belaṭṭhasīso, āyasmā ānando, sāgatatthero, ariṭṭho bhikkhu, āyasmā ānandoti ime ekavīsati saṅgahitā.
843. து²ல்லனந்தா³த³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸுந்த³ரீனந்தா³, ச²ப்³ப³க்³கி³யா பி⁴க்கு²னியோ, அஞ்ஞதரா பி⁴க்கு²னீ, சண்ட³காளீ, ஸம்ப³ஹுலா பி⁴க்கு²னியோ, த்³வே பி⁴க்கு²னியோதி ச²யிமே ஸங்க³ஹிதா. ஸப்³பே³தி உப⁴யபாதிமொக்கே² ஆதி³கம்மிகா ஸப்³பே³ புக்³க³லா.
843.Thullanandādayoti ādi-saddena sundarīnandā, chabbaggiyā bhikkhuniyo, aññatarā bhikkhunī, caṇḍakāḷī, sambahulā bhikkhuniyo, dve bhikkhuniyoti chayime saṅgahitā. Sabbeti ubhayapātimokkhe ādikammikā sabbe puggalā.
844. வத்தூ²தி வத்து² நாம ஸுதி³ன்னாதி³னோ தஸ்ஸ தஸ்ஸேவ புக்³க³லஸ்ஸ மேது²னாதி³கஸ்ஸ ச வத்து²னோ ஸப்³ப³ப்பகாரேன அஜ்ஜா²சாரோ வீதிக்கமோ பவுச்சதீதி யோஜனா.
844.Vatthūti vatthu nāma sudinnādino tassa tasseva puggalassa methunādikassa ca vatthuno sabbappakārena ajjhācāro vītikkamo pavuccatīti yojanā.
845-6. கேவலா மூலபூ⁴தா பஞ்ஞத்தி. அனு ச அனுப்பன்னோ ச ஸப்³ப³த்த² ச பதே³ஸோ ச அன்வனுப்பன்னஸப்³ப³த்த²பதே³ஸா, தேயேவ பதா³னி அன்வனுப்பன்னஸப்³ப³த்த²பதே³ஸபதா³னி, தானி புப்³ப³கானி யாஸங் பஞ்ஞத்தீனங் தா அன்வனுப்பன்னஸப்³ப³த்த²பதே³ஸபத³புப்³பி³கா. ததே²வ ஸா பஞ்ஞத்தீதி யோஜனா. அனுபஞ்ஞத்தி அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தி ஸப்³ப³த்த²பஞ்ஞத்தி பதே³ஸபஞ்ஞத்தி ஹோதி. ஏகதோ உப⁴தோ புப்³பா³ கதே²வ ஸா பஞ்ஞத்தீதி யோஜனா. ஏகதோபத³ங் உப⁴தோபத³ஞ்ச புப்³ப³மஸ்ஸாதி ஏகதோஉப⁴தோபுப்³பா³, ஏகதோபஞ்ஞத்தி உப⁴தோபஞ்ஞத்தீதி வுத்தங் ஹோதி.
845-6. Kevalā mūlabhūtā paññatti. Anu ca anuppanno ca sabbattha ca padeso ca anvanuppannasabbatthapadesā, teyeva padāni anvanuppannasabbatthapadesapadāni, tāni pubbakāni yāsaṃ paññattīnaṃ tā anvanuppannasabbatthapadesapadapubbikā. Tatheva sā paññattīti yojanā. Anupaññatti anuppannapaññatti sabbatthapaññatti padesapaññatti hoti. Ekato ubhato pubbā katheva sā paññattīti yojanā. Ekatopadaṃ ubhatopadañca pubbamassāti ekatoubhatopubbā, ekatopaññatti ubhatopaññattīti vuttaṃ hoti.
847. தத்த² நவதா⁴ஸு பஞ்ஞத்தீஸு. பஞ்ஞத்தி நாம கதமாதி ஆஹ ‘‘யோ மேது²ன’’ந்திஆதி³. ‘‘யோ பி⁴க்கு² மேது²னங் த⁴ம்மங் படிஸேவெய்யா’’தி ச ‘‘யோ பி⁴க்கு² அதி³ன்னங் ஆதி³யெய்யா’’தி ச ஏவமாதி³கா ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ மூலபூ⁴தா பஞ்ஞத்தி ஹோதீதி யோஜனா.
847.Tattha navadhāsu paññattīsu. Paññatti nāma katamāti āha ‘‘yo methuna’’ntiādi. ‘‘Yo bhikkhu methunaṃ dhammaṃ paṭiseveyyā’’ti ca ‘‘yo bhikkhu adinnaṃ ādiyeyyā’’ti ca evamādikā sikkhāpadassa mūlabhūtā paññatti hotīti yojanā.
848. இச்சேவமாதி³காதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ‘‘ஸிக்க²ங் அபச்சக்கா²ய து³ப்³ப³ல்யங் அனாவிகத்வா’’தி ச ‘‘கா³மா வா அரஞ்ஞா வா’’தி ச ஏவமாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ.
848.Iccevamādikāti ādi-saddena ‘‘sikkhaṃ apaccakkhāya dubbalyaṃ anāvikatvā’’ti ca ‘‘gāmā vā araññā vā’’ti ca evamādīnaṃ saṅgaho.
849. வஜ்ஜகே அனுப்பன்னேயேவ பஞ்ஞத்தா அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தி, ஸா அனுப்பன்னபஞ்ஞத்தி.
849. Vajjake anuppanneyeva paññattā anuppannapaññatti, sā anuppannapaññatti.
850-1. கு³ணங்கு³ணுபாஹனஸிக்கா²பதே³ன ஸஹ சம்மத்த²ரணஸிக்கா²பத³ஞ்ச து⁴வன்ஹானங் து⁴வனஹானஸிக்கா²பத³ங், பஞ்சவக்³கே³ன உபஸம்பாத³னஸிக்கா²பத³ஞ்சாதி ஏஸா சதுப்³பி³தா⁴ பஞ்ஞத்தி பதே³ஸபஞ்ஞத்தி நாமாதி வுத்தாதி யோஜனா. மஜ்ஜி²மதே³ஸஸ்மிங்யேவ ஹோதீதி மஜ்ஜி²மதே³ஸஸ்மிங்யேவ ஆபத்திகரா ஹோதி. ந அஞ்ஞதோதி ந அஞ்ஞத்ர பச்சந்திமேஸு ஜனபதே³ஸு தே³ஸந்தரே டா²னே.
850-1. Guṇaṅguṇupāhanasikkhāpadena saha cammattharaṇasikkhāpadañca dhuvanhānaṃ dhuvanahānasikkhāpadaṃ, pañcavaggena upasampādanasikkhāpadañcāti esā catubbidhā paññatti padesapaññatti nāmāti vuttāti yojanā. Majjhimadesasmiṃyeva hotīti majjhimadesasmiṃyeva āpattikarā hoti. Na aññatoti na aññatra paccantimesu janapadesu desantare ṭhāne.
852. இதோதி சதுப்³பி³த⁴பதே³ஸபஞ்ஞத்திதோ. எத்தா²தி இமஸ்மிங் பஞ்ஞத்திபே⁴தே³. ஸாதா⁴ரணது³காதி³கந்தி ஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்தி அஸாதா⁴ரணபஞ்ஞத்தி, ஏகதோபஞ்ஞத்தி உப⁴தோபஞ்ஞத்தீதி து³கத்³வயங். அத்த²தோ ஏகமேவாதி அத்த²தோ அஞ்ஞமஞ்ஞஸமானமேவ. விபத்தாபத்தானாபத்திவினிச்ச²யோ வித்தா²ரிதோதி இத⁴ ந த³ஸ்ஸிதோ. அயங் பனெத்த² ஸங்கே²போ – விபத்தீதி ஸீலஆசாரதி³ட்டி²ஆஜீவவிபத்தீனங் அஞ்ஞதரா. ஆபத்தீதி புப்³ப³பயோகா³தி³வஸேன ஆபத்திபே⁴தோ³. அனாபத்தீதி அஜானநாதி³வஸேன அனாபத்தி.
852.Itoti catubbidhapadesapaññattito. Etthāti imasmiṃ paññattibhede. Sādhāraṇadukādikanti sādhāraṇapaññatti asādhāraṇapaññatti, ekatopaññatti ubhatopaññattīti dukadvayaṃ. Atthato ekamevāti atthato aññamaññasamānameva. Vipattāpattānāpattivinicchayo vitthāritoti idha na dassito. Ayaṃ panettha saṅkhepo – vipattīti sīlaācāradiṭṭhiājīvavipattīnaṃ aññatarā. Āpattīti pubbapayogādivasena āpattibhedo. Anāpattīti ajānanādivasena anāpatti.
853. ஆபத்தி பன ஸாணத்திகாபி ஹோதி, அனாணத்திகாபி ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘ஆணத்தீதி ச நாமேஸா ஆணாபனா’’தி இமினா ஆணத்தி-ஸத்³த³ஸ்ஸ ஸபா⁴வஸாதா⁴ரணத்தாதி இதா⁴ஹ.
853. Āpatti pana sāṇattikāpi hoti, anāṇattikāpi hotīti yojanā. ‘‘Āṇattīti ca nāmesā āṇāpanā’’ti iminā āṇatti-saddassa sabhāvasādhāraṇattāti idhāha.
854. ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதே³ஸுபி ஸப்³பா³ஸங் ஆபத்தீனங் ஸப்³போ³ பன அங்க³பே⁴தோ³பி விபா⁴வினா ஞாதப்³போ³தி யோஜனா.
854. Sabbasikkhāpadesupi sabbāsaṃ āpattīnaṃ sabbo pana aṅgabhedopi vibhāvinā ñātabboti yojanā.
856. ‘‘ஸா ச அக்ரியஸமுட்டா²னா’’தி பத³ச்சே²தோ³. காயேன, வாசாய வா த³ஸாஹப்³ப⁴ந்தரே அதிரேகசீவரஸ்ஸ அனதி⁴ட்டா²னேன நிஸ்ஸக்³கி³யபாசித்தியங் ஹோதீதி ‘‘பட²மே கதி²னே வியா’’தி உதா³ஹரணங் கதங்.
856. ‘‘Sā ca akriyasamuṭṭhānā’’ti padacchedo. Kāyena, vācāya vā dasāhabbhantare atirekacīvarassa anadhiṭṭhānena nissaggiyapācittiyaṃ hotīti ‘‘paṭhame kathine viyā’’ti udāharaṇaṃ kataṃ.
857. க்ரியாக்ரியதோ ஹோதீதி கிரியதோ ச அகிரியதோ ச ஹோதி. தத்த² உதா³ஹரணமாஹ ‘‘சீவரக்³க³ஹணே வியா’’தி. அஞ்ஞாதிகாய பி⁴க்கு²னியா ஹத்த²தோ சீவரக்³க³ஹணங் க்ரியா, பாரிவத்தகஸ்ஸ அதா³னங் அக்ரியாதி ஏவங் கிரியாய சேவ அகிரியாய ச இமங் ஆபஜ்ஜதி.
857.Kriyākriyato hotīti kiriyato ca akiriyato ca hoti. Tattha udāharaṇamāha ‘‘cīvaraggahaṇeviyā’’ti. Aññātikāya bhikkhuniyā hatthato cīvaraggahaṇaṃ kriyā, pārivattakassa adānaṃ akriyāti evaṃ kiriyāya ceva akiriyāya ca imaṃ āpajjati.
858. ஸியா பன கரொந்தஸ்ஸ அகரொந்தஸ்ஸாதி யா பன ஆபத்தி ஸியா கரொந்தஸ்ஸ, ஸியா அகரொந்தஸ்ஸ ஹோதி, அயங் ஸியா கிரியதோ, ஸியா அகிரியதோ ஸமுட்டா²தி. ஸியாதி ச கதா³சி-ஸத்³த³த்தே² நிபாதோ. அத்ரோதா³ஹரணமாஹ ‘‘ரூபியொக்³க³ஹணே வியா’’தி. ரூபியஸ்ஸ உக்³க³ஹணே, உக்³க³ண்ஹாபனே ஸியா கதா³சி கிரியதோ ஸமுட்டா²தி, உபனிக்கி²த்தஸ்ஸ ஸாதி³யனே காயவாசாஹி காதப்³ப³ஸ்ஸ அகரணேன கதா³சி அகரொந்தஸ்ஸ ஹோதீதி.
858.Siyā pana karontassa akarontassāti yā pana āpatti siyā karontassa, siyā akarontassa hoti, ayaṃ siyā kiriyato, siyā akiriyato samuṭṭhāti. Siyāti ca kadāci-saddatthe nipāto. Atrodāharaṇamāha ‘‘rūpiyoggahaṇe viyā’’ti. Rūpiyassa uggahaṇe, uggaṇhāpane siyā kadāci kiriyato samuṭṭhāti, upanikkhittassa sādiyane kāyavācāhi kātabbassa akaraṇena kadāci akarontassa hotīti.
859. யா கரோதோ அகுப்³ப³தோ, கதா³சி கரொந்தஸ்ஸ ச ஹோதி, ஸா ஆபத்தி ஸியா கிரியாகிரியதோ, ஸியா கிரியதோபி ச ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘குடிகாராபத்தி வியா’’தி வத்தப்³ப³ங். ஸா ஹி வத்து²ங் தே³ஸாபெத்வா பமாணாதிக்கந்தங் கரோதோ கிரியதோ ஸமுட்டா²தி, அதே³ஸாபெத்வா பமாணாதிக்கந்தங், பமாணயுத்தங் வா கரோதோ கிரியாகிரியதோ ஸமுட்டா²தி.
859. Yā karoto akubbato, kadāci karontassa ca hoti, sā āpatti siyā kiriyākiriyato, siyā kiriyatopi ca hotīti yojanā. ‘‘Kuṭikārāpatti viyā’’ti vattabbaṃ. Sā hi vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkantaṃ karoto kiriyato samuṭṭhāti, adesāpetvā pamāṇātikkantaṃ, pamāṇayuttaṃ vā karoto kiriyākiriyato samuṭṭhāti.
861. யதோ ஆபத்திதோ. அயங் ஆபத்தி. ஸஞ்ஞாய கரணபூ⁴தாய விமொக்கோ² ஏதாயாதி ஸஞ்ஞாவிமொக்கா². எத்த² ச வீதிக்கமஸஞ்ஞா அவிஜ்ஜமானாபி ஆபத்தியா விமுச்சனஸ்ஸ ஸாத⁴கதமட்டே²ன க³ஹிதா. யதா² வுட்டி²யா அபா⁴வேன ஜாதங் து³ப்³பி⁴க்க²ங் ‘‘வுட்டி²கத’’ந்தி வுச்சதி, ஏவங்ஸம்பத³மித³ங் வேதி³தப்³ப³ங். அயங் ஸசித்தகாபத்தி.
861.Yato āpattito. Ayaṃ āpatti. Saññāya karaṇabhūtāya vimokkho etāyāti saññāvimokkhā. Ettha ca vītikkamasaññā avijjamānāpi āpattiyā vimuccanassa sādhakatamaṭṭhena gahitā. Yathā vuṭṭhiyā abhāvena jātaṃ dubbhikkhaṃ ‘‘vuṭṭhikata’’nti vuccati, evaṃsampadamidaṃ veditabbaṃ. Ayaṃ sacittakāpatti.
862-4. இதரா பன அசித்தகாபத்தி. வீதிக்கமஸஞ்ஞாய அபா⁴வேன நத்தி² விமொக்கோ² ஏதாயாதி நோஸஞ்ஞாவிமொக்கா². ஸுசித்தேன ஸவாஸனகிலேஸப்பஹானேன, ஸகலலோகியலோகுத்தரகுஸலஸம்பயோகே³ன ச ஸுந்த³ரசித்தேன ப⁴க³வதா பகாஸிதா ஸப்³பா³வ ஆபத்தி சித்தஸ்ஸ வஸேன து³விதா⁴ ஸியுந்தி யோஜனா. ஸசித்தகஸமுட்டா²னவஸேன பனாதி ஸசித்தகஸமுட்டா²னவஸேனேவ. ஸசித்தகமிஸ்ஸகவிவஜ்ஜனத்தா²ய பன-ஸத்³தோ³ ஏவகாரத்தோ² வுத்தோ.
862-4.Itarā pana acittakāpatti. Vītikkamasaññāya abhāvena natthi vimokkho etāyāti nosaññāvimokkhā. Sucittena savāsanakilesappahānena, sakalalokiyalokuttarakusalasampayogena ca sundaracittena bhagavatā pakāsitā sabbāva āpatti cittassa vasena duvidhā siyunti yojanā. Sacittakasamuṭṭhānavasena panāti sacittakasamuṭṭhānavaseneva. Sacittakamissakavivajjanatthāya pana-saddo evakārattho vutto.
யா ஸசித்தகேஹி வா அசித்தகமிஸ்ஸகஸமுட்டா²னவஸேன வா ஸமுட்டா²தி, அயங் அசித்தகா.
Yā sacittakehi vā acittakamissakasamuṭṭhānavasena vā samuṭṭhāti, ayaṃ acittakā.
865. ஸுவிஜ்ஜேனாதி ஸோப⁴மானாஹி தீஹி விஜ்ஜாஹி வா அட்ட²ஹி வா விஜ்ஜாஹி ஸமன்னாக³தத்தா ஸுவிஜ்ஜேன. அனவஜ்ஜேனாதி ஸவாஸனகிலேஸாவஜ்ஜரஹிதத்தா அனவஜ்ஜேன ப⁴க³வதா . லோகபண்ணத்திவஜ்ஜதோ லோகபண்ணத்திவஜ்ஜவஸேன ஸப்³பா³வ ஆபத்தியோ வஜ்ஜவஸேன து³விதா⁴ து³கா வுத்தாதி யோஜனா.
865.Suvijjenāti sobhamānāhi tīhi vijjāhi vā aṭṭhahi vā vijjāhi samannāgatattā suvijjena. Anavajjenāti savāsanakilesāvajjarahitattā anavajjena bhagavatā . Lokapaṇṇattivajjato lokapaṇṇattivajjavasena sabbāva āpattiyo vajjavasena duvidhā dukā vuttāti yojanā.
866. யஸ்ஸா ஸசித்தகே பக்கே², சித்தங் அகுஸலங் ஸியாதி யஸ்ஸா ஸசித்தகாசித்தகஸமுட்டா²னாய அசித்தகாய ஸுராபானாதி³ஆபத்தியா ஸசித்தகஸமுட்டா²னபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவ ஹோதி, அயங் லோகவஜ்ஜா நாமாதி அத்தோ². யஸ்ஸா பன ஸசித்தகஸமுட்டா²னாய பட²மபாராஜிகாதி³ஆபத்தியா சித்தங் அகுஸலமேவ ஹோதி, தஸ்ஸா லோகவஜ்ஜதாய வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². அசித்தகாபி வா ஆபத்தி ஸசித்தகபக்கே² குஸலசித்தே ஸதி லோகவஜ்ஜதாய ஸித்³தா⁴ய அசித்தகபக்கே²பி லோகவஜ்ஜோ ஹோதி, கிமங்க³ங் பன அகுஸலசித்தேனேவ ஆபஜ்ஜிதப்³பா³ய ஆபத்தியா லோகவஜ்ஜதாதி ஸா விஸுங் ந வுத்தா.
866.Yassā sacittake pakkhe, cittaṃ akusalaṃ siyāti yassā sacittakācittakasamuṭṭhānāya acittakāya surāpānādiāpattiyā sacittakasamuṭṭhānapakkhe cittaṃ akusalameva hoti, ayaṃ lokavajjā nāmāti attho. Yassā pana sacittakasamuṭṭhānāya paṭhamapārājikādiāpattiyā cittaṃ akusalameva hoti, tassā lokavajjatāya vattabbameva natthi. Acittakāpi vā āpatti sacittakapakkhe kusalacitte sati lokavajjatāya siddhāya acittakapakkhepi lokavajjo hoti, kimaṅgaṃ pana akusalacitteneva āpajjitabbāya āpattiyā lokavajjatāti sā visuṃ na vuttā.
யஸ்மா பன பண்ணத்திவஜ்ஜாய வத்து²வீதிக்கமவஜ்ஜா ஸியா குஸலங், ஸியா அப்³யாகதங், தஸ்மா தஸ்ஸா ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் குஸலமேவாதி அயங் நியமோ நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘ஸேஸா பண்ணத்திவஜ்ஜகா’’தி. ‘‘பண்ணத்திவஜ்ஜகா’’தி இமினா ச லக்க²ணேன வத்து²விஜானநசித்தேன ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் ஸியா குஸலங், ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங், தஸ்மா தஸ்ஸா ஸசித்தகபக்கே² சித்தங் அகுஸலமேவாதி அயங் நியமோ நத்தீ²தி ஆஹ.
Yasmā pana paṇṇattivajjāya vatthuvītikkamavajjā siyā kusalaṃ, siyā abyākataṃ, tasmā tassā sacittakapakkhe cittaṃ kusalamevāti ayaṃ niyamo natthīti āha ‘‘sesā paṇṇattivajjakā’’ti. ‘‘Paṇṇattivajjakā’’ti iminā ca lakkhaṇena vatthuvijānanacittena sacittakapakkhe cittaṃ siyā kusalaṃ, siyā akusalaṃ, siyā abyākataṃ, tasmā tassā sacittakapakkhe cittaṃ akusalamevāti ayaṃ niyamo natthīti āha.
867. காயத்³வாரேன ஆபஜ்ஜிதப்³பா³ காயகம்மங். உப⁴யத்த² ஆபஜ்ஜிதப்³பா³ தது³ப⁴யங் காயகம்மங் வசீகம்மங். மனொத்³வாரே ஆபத்தி நாம நத்தீ²தி மனோகம்மங் ந வுத்தங். ‘‘மனொத்³வாரே ஆபத்தி நாம நத்தீ²தி ச இத³ங் யேபு⁴ய்யவஸேன வுத்தங் உபனிக்கி²த்தஸாதி³யனாதீ³ஸு மனொத்³வாரேபி ஆபத்திஸம்ப⁴வதோ’’தி ஆசரியா.
867. Kāyadvārena āpajjitabbā kāyakammaṃ. Ubhayattha āpajjitabbā tadubhayaṃ kāyakammaṃ vacīkammaṃ. Manodvāre āpatti nāma natthīti manokammaṃ na vuttaṃ. ‘‘Manodvāre āpatti nāma natthīti ca idaṃ yebhuyyavasena vuttaṃ upanikkhittasādiyanādīsu manodvārepi āpattisambhavato’’ti ācariyā.
868-9. குஸலாதி³திகத்³வயந்தி குஸலத்திகஞ்சேவ வேத³னாத்திகஞ்ச. ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜந்தோ குஸலாகுஸலசித்தோ, ததா² அப்³யாகதசித்தோ வா ஹுத்வா ஆபஜ்ஜதீதி யோஜனா.
868-9.Kusalāditikadvayanti kusalattikañceva vedanāttikañca. Āpattiṃ āpajjanto kusalākusalacitto, tathā abyākatacitto vā hutvā āpajjatīti yojanā.
து³க்கா²தி³ஸங்யுதோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன உபெக்கா²வேத³னாஸமங்கி³னோ ஸங்க³ஹோ. ஏவங் ஸந்தேபி ஸப்³ப³ஸிக்கா²பதே³ஸு அகுஸலசித்தவஸேன ஏகங் சித்தங், குஸலாப்³யாகதவஸேன த்³வே சித்தானி, ஸப்³பே³ஸங் வஸேன தீணி சித்தானி. து³க்க²வேத³னாவஸேன ஏகா வேத³னா, ஸுக²உபெக்கா²வஸேன த்³வே, ஸப்³பா³ஸங் வஸேன திஸ்ஸோ வேத³னாதி அயமேவ பே⁴தோ³ லப்³ப⁴தி, ந அஞ்ஞோ பே⁴தோ³.
Dukkhādisaṃyutoti ādi-saddena upekkhāvedanāsamaṅgino saṅgaho. Evaṃ santepi sabbasikkhāpadesu akusalacittavasena ekaṃ cittaṃ, kusalābyākatavasena dve cittāni, sabbesaṃ vasena tīṇi cittāni. Dukkhavedanāvasena ekā vedanā, sukhaupekkhāvasena dve, sabbāsaṃ vasena tisso vedanāti ayameva bhedo labbhati, na añño bhedo.
குஸலத்திகங் ஸசேபி க³ஹிதங், ந பன ஸப்³பே³ஸமேவ சித்தானங் வஸேன லப்³ப⁴தி, அத² கோ² ஆபத்திஸமுட்டா²பகானங் பா³த்திங்ஸசித்தானமேவ வஸேன லப்³ப⁴தி. பா³த்திங்ஸேவ ஹி சித்தானி ஆபத்திஸமுட்டா²பகானி. த்³வாத³ஸ அகுஸலானி, அட்ட² காமாவசரகுஸலானி, த³ஸ காமாவசரகிரியசித்தானி, குஸலதோ, கிரியதோ ச த்³வே அபி⁴ஞ்ஞாசித்தானி சாதி ஏவங் பா³த்திங்ஸசித்தேஹி ஸமுட்டி²தாபி ஆபத்தி அகுஸலா வா ஹோதி அப்³யாகதா வா, நத்தி² ஆபத்தி குஸலங். யதா²ஹ ஸமத²க்க²ந்த⁴கே ‘‘ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸியா அகுஸலங் ஸியா அப்³யாகதங், நத்தி² ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸல’’ந்தி (சூளவ॰ 222; பரி॰ 303). அயங் பன பாடோ² பண்ணத்திவஜ்ஜங்யேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தோ, ந லோகவஜ்ஜங். யஸ்மிஞ்ஹி பத²விக²ணனபூ⁴தகா³மபாதப்³யதாதி³கே ஆபத்தாதி⁴கரணே குஸலசித்தங் அங்க³ங் ஹோதி, தஸ்மிஞ்ச ஸதி ந ஸக்கா வத்துங் ‘‘நத்தி² ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸல’’ந்தி. தஸ்மா நயித³ங் அங்க³பஹோனகசித்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். யங் தாவ ஆபத்தாதி⁴கரணங் லோகவஜ்ஜங், தங் ஏகந்ததோ அகுஸலமேவ. தத்த² ‘‘ஸியா அகுஸல’’ந்தி விகப்போ நத்தி². யங் பன பண்ணத்திவஜ்ஜங், தங் யஸ்மா ஸஞ்சிச்ச ‘‘இமங் ஆபத்திங் வீதிக்கமாமீ’’தி வீதிக்கமந்தஸ்ஸேவ அகுஸலங் ஹோதி, அஸஞ்சிச்ச பன கிஞ்சி அஜானந்தஸ்ஸ ஸஹஸெய்யாதி³வஸேன ஆபஜ்ஜனதோ அப்³யாகதங் ஹோதி, தஸ்மா தத்த² ஸஞ்சிச்சாஸஞ்சிச்சவஸேன இமங் விகப்பபா⁴வங் ஸந்தா⁴ய இத³ங் வுத்தங் ‘‘ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸியா அகுஸலங் ஸியா அப்³யாகதங், நத்தி² ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸல’’ந்தி. ஸசே பன ‘‘யங் குஸலசித்தோ ஆபஜ்ஜதி, இத³ங் வுச்சதி ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸல’’ந்தி வதெ³ய்ய, அசித்தகானங் ஏளகலோமபத³ஸோத⁴ம்மாதி³ஸமுட்டா²னானம்பி குஸலசித்தங் ஆபஜ்ஜெய்ய, ந ச தத்த² விஜ்ஜமானம்பி குஸலசித்தங் ஆபத்தியா அங்க³ங், காயவசீவிஞ்ஞத்திவஸேன பன சலிதபவத்தானங் காயவாசானங் அஞ்ஞதரமேவ அங்க³ங், தஞ்ச ரூபக்க²ந்த⁴பரியாபன்னத்தா அப்³யாகதந்தி.
Kusalattikaṃ sacepi gahitaṃ, na pana sabbesameva cittānaṃ vasena labbhati, atha kho āpattisamuṭṭhāpakānaṃ bāttiṃsacittānameva vasena labbhati. Bāttiṃseva hi cittāni āpattisamuṭṭhāpakāni. Dvādasa akusalāni, aṭṭha kāmāvacarakusalāni, dasa kāmāvacarakiriyacittāni, kusalato, kiriyato ca dve abhiññācittāni cāti evaṃ bāttiṃsacittehi samuṭṭhitāpi āpatti akusalā vā hoti abyākatā vā, natthi āpatti kusalaṃ. Yathāha samathakkhandhake ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti (cūḷava. 222; pari. 303). Ayaṃ pana pāṭho paṇṇattivajjaṃyeva sandhāya vutto, na lokavajjaṃ. Yasmiñhi pathavikhaṇanabhūtagāmapātabyatādike āpattādhikaraṇe kusalacittaṃ aṅgaṃ hoti, tasmiñca sati na sakkā vattuṃ ‘‘natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti. Tasmā nayidaṃ aṅgapahonakacittaṃ sandhāya vuttaṃ. Yaṃ tāva āpattādhikaraṇaṃ lokavajjaṃ, taṃ ekantato akusalameva. Tattha ‘‘siyā akusala’’nti vikappo natthi. Yaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, taṃ yasmā sañcicca ‘‘imaṃ āpattiṃ vītikkamāmī’’ti vītikkamantasseva akusalaṃ hoti, asañcicca pana kiñci ajānantassa sahaseyyādivasena āpajjanato abyākataṃ hoti, tasmā tattha sañciccāsañciccavasena imaṃ vikappabhāvaṃ sandhāya idaṃ vuttaṃ ‘‘āpattādhikaraṇaṃ siyā akusalaṃ siyā abyākataṃ, natthi āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti. Sace pana ‘‘yaṃ kusalacitto āpajjati, idaṃ vuccati āpattādhikaraṇaṃ kusala’’nti vadeyya, acittakānaṃ eḷakalomapadasodhammādisamuṭṭhānānampi kusalacittaṃ āpajjeyya, na ca tattha vijjamānampi kusalacittaṃ āpattiyā aṅgaṃ, kāyavacīviññattivasena pana calitapavattānaṃ kāyavācānaṃ aññatarameva aṅgaṃ, tañca rūpakkhandhapariyāpannattā abyākatanti.
870. இத³ங் து லக்க²ணந்தி இத³ங் நிதா³னாதி³ஸாதா⁴ரணவினிச்ச²யலக்க²ணங்.
870.Idaṃ tu lakkhaṇanti idaṃ nidānādisādhāraṇavinicchayalakkhaṇaṃ.
871. ‘‘தரு’’ந்திஆதி³கா³தா² புப்³பே³ வுத்தத்தா²வ. அயங் பன விஸேஸோ – தத்த² ‘‘த்³வயங்குர’’ந்தி வுத்தங், இத⁴ ‘‘சதுஸ்ஸிக²’’ந்தி. தத்த² ‘‘த்³வயங்குர’’ந்தி லோகவஜ்ஜபண்ணத்திவஜ்ஜானங் க³ஹணங் , இத⁴ சதுஸ்ஸிக²ந்தி சதுன்னங் விபத்தீனங். சத்தாரோ ஸீகா² அங்குரா ஏதஸ்ஸாதி விக்³க³ஹோ. தத்த² விபத்தி ‘‘ஸத்தப²ல’’ந்தி ஸத்தப²லேஸு அந்தோக³தா⁴, இத⁴ விபத்திட்டா²னே வஜ்ஜங் க³ஹெத்வா ஸத்தப²லானி.
871.‘‘Taru’’ntiādigāthā pubbe vuttatthāva. Ayaṃ pana viseso – tattha ‘‘dvayaṅkura’’nti vuttaṃ, idha ‘‘catussikha’’nti. Tattha ‘‘dvayaṅkura’’nti lokavajjapaṇṇattivajjānaṃ gahaṇaṃ , idha catussikhanti catunnaṃ vipattīnaṃ. Cattāro sīkhā aṅkurā etassāti viggaho. Tattha vipatti ‘‘sattaphala’’nti sattaphalesu antogadhā, idha vipattiṭṭhāne vajjaṃ gahetvā sattaphalāni.
872. அனுத்தரதங் க³தங் அத்தனா உத்தரஸ்ஸ உத்தமஸ்ஸ கஸ்ஸசி அவிஜ்ஜமானத்தா இமங் உத்தரங் உத்தரங் நாம பகரணங் யோ தே²ரனவமஜ்ஜி²மேஸு அஞ்ஞதரோ பரியாபுணாதி பாட²ஸ்ஸ பகு³ணவாசுக்³க³தகரணேன அதீ⁴யதி, பரிபுச்ச²தி அத்த²ஞ்ச அத்த²வண்ணனங் ஸுத்வா ஸக்கச்சங் உக்³க³ஹெத்வா மனஸா பெக்கி²த்வா பஞ்ஞாய ஸுப்படிவிஜ்ஜி²த்வா தா⁴ரேதி, ஸோ ச பி⁴க்கு² ச-ஸத்³தே³ன ஏவமேவ வினயவினிச்ச²யே யோ பி⁴க்கு² யுத்தோ, ஸோ ச காயவாசவினயே காயவாசாவீதிக்கமானங் வினயனே ஸங்வரணே வினயே வினயபிடகே அனுத்தரதங் உபயாதி அத்தனோ உத்தரிதரஸ்ஸ அவிஜ்ஜமானதங் உபக³ச்ச²தி. எத்த² காரணமாஹ ‘‘உத்தரதோ’’தி, பகு³ணவாசுக்³க³தகரணேன அதீ⁴தேன அத்த²வண்ணனங் ஸுத்வா தா⁴ரணேன ஸுட்டு² தா⁴ரிதேன இமினா உத்தரபகரணேன ஹேதுபூ⁴தேனாதி அத்தோ².
872.Anuttarataṃ gataṃ attanā uttarassa uttamassa kassaci avijjamānattā imaṃ uttaraṃ uttaraṃ nāma pakaraṇaṃ yo theranavamajjhimesu aññataro pariyāpuṇāti pāṭhassa paguṇavācuggatakaraṇena adhīyati, paripucchati atthañca atthavaṇṇanaṃ sutvā sakkaccaṃ uggahetvā manasā pekkhitvā paññāya suppaṭivijjhitvā dhāreti, so ca bhikkhu ca-saddena evameva vinayavinicchaye yo bhikkhu yutto, so ca kāyavācavinaye kāyavācāvītikkamānaṃ vinayane saṃvaraṇe vinaye vinayapiṭake anuttarataṃ upayāti attano uttaritarassa avijjamānataṃ upagacchati. Ettha kāraṇamāha ‘‘uttarato’’ti, paguṇavācuggatakaraṇena adhītena atthavaṇṇanaṃ sutvā dhāraṇena suṭṭhu dhāritena iminā uttarapakaraṇena hetubhūtenāti attho.
இதி உத்தரே லீனத்த²பகாஸனியா
Iti uttare līnatthapakāsaniyā
லக்க²ணகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Lakkhaṇakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
