Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๔. ลกฺขณมาติกาวณฺณนา
4. Lakkhaṇamātikāvaṇṇanā
๔. วิสุํ โยชนา กาตพฺพาติ โย ตีหิ สงฺคโห จตูหิ จ สมฺปโยโค วุโตฺต, ตํ สภาโค ภาโว ปโยเชติ, โย จ ตีหิ อสงฺคโห จตูหิ จ วิปฺปโยโค วุโตฺต, ตํ วิสภาโค ภาโวติ อิมมตฺถํ ทเสฺสโนฺต ‘‘สงฺคโห…เป.… วิญฺญายตี’’ติ อาหฯ ยสฺส สงฺคโห, โส ธโมฺม ขนฺธาทิโก สภาโคฯ ยสฺส อสงฺคโห, โส วิสภาโคฯ ตถา สมฺปโยเคสุปิ เวทิตพฺพํฯ อิทานิ ยถาวุตฺตํ สภาคตํ สรูปโต นิทฺธาเรตฺวา ทเสฺสตุํ ‘‘ตตฺถา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ สมานภาโว สงฺคเห สภาคตา, เอกุปฺปาทาทิโก สมฺปโยเคติ อิมินา รุปฺปนาทิวิธุโร อสมานสภาโว อสงฺคเห วิสภาคตา, นานุปฺปาทาทิโก วิปฺปโยเคติ อยมโตฺถ อตฺถสิโทฺธติ น วุโตฺตติฯ
4. Visuṃ yojanā kātabbāti yo tīhi saṅgaho catūhi ca sampayogo vutto, taṃ sabhāgo bhāvo payojeti, yo ca tīhi asaṅgaho catūhi ca vippayogo vutto, taṃ visabhāgo bhāvoti imamatthaṃ dassento ‘‘saṅgaho…pe… viññāyatī’’ti āha. Yassa saṅgaho, so dhammo khandhādiko sabhāgo. Yassa asaṅgaho, so visabhāgo. Tathā sampayogesupi veditabbaṃ. Idāni yathāvuttaṃ sabhāgataṃ sarūpato niddhāretvā dassetuṃ ‘‘tatthā’’tiādi vuttaṃ. Tattha samānabhāvo saṅgahe sabhāgatā, ekuppādādiko sampayogeti iminā ruppanādividhuro asamānasabhāvo asaṅgahe visabhāgatā, nānuppādādiko vippayogeti ayamattho atthasiddhoti na vuttoti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ธาตุกถาปาฬิ • Dhātukathāpāḷi / ๔. ลกฺขณมาติกา • 4. Lakkhaṇamātikā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๔. ลกฺขณมาติกาวณฺณนา • 4. Lakkhaṇamātikāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๔. ลกฺขณมาติกาวณฺณนา • 4. Lakkhaṇamātikāvaṇṇanā