Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā

    55. භද්‌දියවග්‌ගො

    55. Bhaddiyavaggo

    1. ලකුණ්‌ඩකභද්‌දියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා

    1. Lakuṇḍakabhaddiyattheraapadānavaṇṇanā

    පඤ්‌චපඤ්‌ඤාසමවග්‌ගෙ පඨමාපදානෙ පදුමුත්‌තරො නාම ජිනොතිආදිකං ආයස්‌මතො ලකුණ්‌ඩකභද්‌දියත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො පදුමුත්‌තරස්‌ස භගවතො කාලෙ හංසවතීනගරෙ මහාභොගකුලෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා විඤ්‌ඤුතං පත්‌තො සත්‌ථු ධම්‌මං සුණන්‌තො නිසින්‌නො සත්‌ථාරං එකං භික්‌ඛුං මඤ්‌ජුස්‌සරානං අග්‌ගට්‌ඨානෙ ඨපෙන්‌තං දිස්‌වා සයම්‌පි තං ඨානන්‌තරං පත්‌ථෙන්‌තො බුද්‌ධප්‌පමුඛස්‌ස භික්‌ඛුසඞ්‌ඝස්‌ස සප්‌පිසක්‌ඛරාදිමධුරරසසම්‌මිස්‌සං මහාදානං දත්‌වා ‘‘අහම්‌පි, භන්‌තෙ, අනාගතෙ අයං භික්‌ඛු විය එකස්‌ස බුද්‌ධස්‌ස සාසනෙ මඤ්‌ජුස්‌සරානං අග්‌ගො භවෙය්‍ය’’න්‌ති පණිධානං අකාසි. භගවා තස්‌ස අනන්‌තරායං දිස්‌වා බ්‍යාකරිත්‌වා පක්‌කාමි.

    Pañcapaññāsamavagge paṭhamāpadāne padumuttaro nāma jinotiādikaṃ āyasmato lakuṇḍakabhaddiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare mahābhogakule nibbattitvā viññutaṃ patto satthu dhammaṃ suṇanto nisinno satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ mañjussarānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa sappisakkharādimadhurarasasammissaṃ mahādānaṃ datvā ‘‘ahampi, bhante, anāgate ayaṃ bhikkhu viya ekassa buddhassa sāsane mañjussarānaṃ aggo bhaveyya’’nti paṇidhānaṃ akāsi. Bhagavā tassa anantarāyaṃ disvā byākaritvā pakkāmi.

    සො යාවතායුකං පුඤ්‌ඤානි කත්‌වා දෙවමනුස්‌සෙසු සංසරන්‌තො උභයසම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා ඵුස්‌සභගවතො කාලෙ චිත්‍රකොකිලො හුත්‌වා නිබ්‌බත්‌තො රාජුය්‍යානතො මධුරං අම්‌බඵලං තුණ්‌ඩෙනාදාය ගච්‌ඡන්‌තො සත්‌ථාරං දිස්‌වා පසන්‌නමානසො ‘‘දස්‌සාමි බුද්‌ධස්‌සා’’ති චිත්‌තං උප්‌පාදෙසි. සත්‌ථා තස්‌ස චිත්‌තාචාරං ඤත්‌වා පත්‌තං ගහෙත්‌වා නිසීදි. කොකිලො දසබලස්‌ස පත්‌තෙ අම්‌බපක්‌කං ඨපෙසි. සත්‌ථා තස්‌ස සොමනස්‌සුප්‌පාදනත්‌ථං තස්‌ස පස්‌සන්‌තස්‌සෙව තං පරිභුඤ්‌ජි. අථ සො කොකිලො පසන්‌නමානසො තෙනෙව පීතිසුඛෙන සත්‌තාහං වීතිනාමෙසි. තෙනෙව පුඤ්‌ඤකම්‌මෙන උප්‌පන්‌නුප්‌පන්‌නභවෙ මඤ්‌ජුස්‌සරො අහොසි. කස්‌සපසම්‌මාසම්‌බුද්‌ධකාලෙ වඩ්‌ඪකිකුලෙ නිබ්‌බත්‌තෙත්‌වා ජෙට්‌ඨකවඩ්‌ඪකී හුත්‌වා පාකටො අහොසි. පරිනිබ්‌බුතෙ භගවති තස්‌ස සරීරධාතුයො නිදහිතුං සත්‌තයොජනප්‌පමාණෙ ථූපෙ ආරද්‌ධෙ සො ආහ – ‘‘යොජනාවට්‌ටං යොජනුබ්‌බෙධං කරොමා’’ති. තෙ සබ්‌බෙ තස්‌ස වචනෙ අට්‌ඨංසු. ඉති අප්‌පමාණස්‌ස බුද්‌ධස්‌ස ඔරප්‌පමාණං චෙතියං කාරෙසි, තෙන කම්‌මෙන නිබ්‌බත්‌තට්‌ඨානෙ අඤ්‌ඤෙහි හීනප්‌පමාණො අහොසි. සො අම්‌හාකං භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා අතිරස්‌සතාය ච සුවණ්‌ණපටිමා විය සුන්‌දරසරීරතාය ච ලකුණ්‌ඩකභද්‌දියොති පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. සො අපරභාගෙ සත්‌ථු ධම්‌මදෙසනං සුත්‌වා පටිලද්‌ධසද්‌ධො පබ්‌බජිත්‌වා බහුස්‌සුතො ධම්‌මකථිකො හුත්‌වා මධුරෙන සරෙන පරෙසං ධම්‌මං කථෙසි.

    So yāvatāyukaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā phussabhagavato kāle citrakokilo hutvā nibbatto rājuyyānato madhuraṃ ambaphalaṃ tuṇḍenādāya gacchanto satthāraṃ disvā pasannamānaso ‘‘dassāmi buddhassā’’ti cittaṃ uppādesi. Satthā tassa cittācāraṃ ñatvā pattaṃ gahetvā nisīdi. Kokilo dasabalassa patte ambapakkaṃ ṭhapesi. Satthā tassa somanassuppādanatthaṃ tassa passantasseva taṃ paribhuñji. Atha so kokilo pasannamānaso teneva pītisukhena sattāhaṃ vītināmesi. Teneva puññakammena uppannuppannabhave mañjussaro ahosi. Kassapasammāsambuddhakāle vaḍḍhakikule nibbattetvā jeṭṭhakavaḍḍhakī hutvā pākaṭo ahosi. Parinibbute bhagavati tassa sarīradhātuyo nidahituṃ sattayojanappamāṇe thūpe āraddhe so āha – ‘‘yojanāvaṭṭaṃ yojanubbedhaṃ karomā’’ti. Te sabbe tassa vacane aṭṭhaṃsu. Iti appamāṇassa buddhassa orappamāṇaṃ cetiyaṃ kāresi, tena kammena nibbattaṭṭhāne aññehi hīnappamāṇo ahosi. So amhākaṃ bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā atirassatāya ca suvaṇṇapaṭimā viya sundarasarīratāya ca lakuṇḍakabhaddiyoti paññāyittha. So aparabhāge satthu dhammadesanaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā bahussuto dhammakathiko hutvā madhurena sarena paresaṃ dhammaṃ kathesi.

    අථෙකස්‌මිං උස්‌සවදිවසෙ එකෙන බ්‍රාහ්‌මණෙන සද්‌ධිං රථෙන ගච්‌ඡන්‌තී එකා ගණිකා ථෙරං දිස්‌වා දන්‌තවිදංසකං හසි. ථෙරො තස්‌සා දන්‌තට්‌ඨිකෙ නිමිත්‌තං ගහෙත්‌වා ඣානං උප්‌පාදෙත්‌වා තං පාදකං කත්‌වා විපස්‌සනං වඩ්‌ඪෙත්‌වා අනාගාමී අහොසි, සො අභිණ්‌හං කායගතාය සතියා විහරන්‌තො එකදිවසං ආයස්‌මතා ධම්‌මසෙනාපතිනා ඔවදියමානො අනුසාසියමානො අරහත්‌තෙ පතිට්‌ඨහි. එකච්‌චෙ භික්‌ඛූ ච සාමණෙරා ච තස්‌ස අරහත්‌තප්‌පත්‌තභාවං අජානන්‌තො කණ්‌ණෙසු ගහෙත්‌වා කඩ්‌ඪන්‌ති, සීසෙ බාහාය හත්‌ථපාදාදීසු වා ගහෙත්‌වා චාලෙත්‌වා කීළන්‌තා විහෙඨෙසුං. අථ භගවා සුත්‌වා – ‘‘මා, භික්‌ඛවෙ, මම පුත්‌තං විහෙඨෙථා’’ති ආහ. තතො පට්‌ඨාය තං ‘‘අරහා’’ති ජානිත්‌වා න විහෙඨෙසුං.

    Athekasmiṃ ussavadivase ekena brāhmaṇena saddhiṃ rathena gacchantī ekā gaṇikā theraṃ disvā dantavidaṃsakaṃ hasi. Thero tassā dantaṭṭhike nimittaṃ gahetvā jhānaṃ uppādetvā taṃ pādakaṃ katvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā anāgāmī ahosi, so abhiṇhaṃ kāyagatāya satiyā viharanto ekadivasaṃ āyasmatā dhammasenāpatinā ovadiyamāno anusāsiyamāno arahatte patiṭṭhahi. Ekacce bhikkhū ca sāmaṇerā ca tassa arahattappattabhāvaṃ ajānanto kaṇṇesu gahetvā kaḍḍhanti, sīse bāhāya hatthapādādīsu vā gahetvā cāletvā kīḷantā viheṭhesuṃ. Atha bhagavā sutvā – ‘‘mā, bhikkhave, mama puttaṃ viheṭhethā’’ti āha. Tato paṭṭhāya taṃ ‘‘arahā’’ti jānitvā na viheṭhesuṃ.

    12. සො අරහා හුත්‌වා සඤ්‌ජාතසොමනස්‌සො අත්‌තනො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො පදුමුත්‌තරො නාම ජිනොතිආදිමාහ. මඤ්‌ජුනාභිනිකූජහන්‌ති මධුරෙන පෙමනියෙන සරෙන අභිනිකූජිං සද්‌දං නිච්‌ඡාරෙසිං අහන්‌ති අත්‌ථො. සෙසමෙත්‌ථ සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙවාති.

    12. So arahā hutvā sañjātasomanasso attano pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaro nāma jinotiādimāha. Mañjunābhinikūjahanti madhurena pemaniyena sarena abhinikūjiṃ saddaṃ nicchāresiṃ ahanti attho. Sesamettha suviññeyyamevāti.

    ලකුණ්‌ඩකභද්‌දියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.

    Lakuṇḍakabhaddiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 1. ලකුණ්‌ඩභද්‌දියත්‌ථෙරඅපදානං • 1. Lakuṇḍabhaddiyattheraapadānaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact