Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā

    2. லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா

    2. Lakuṇḍakabhaddiyattheragāthāvaṇṇanā

    பரே அம்பா³டகாராமேதிஆதி³கா ஆயஸ்மதோ லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயங் கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஹங்ஸவதீனக³ரே மஹாபோ⁴கே³ குலே நிப்³ப³த்தித்வா, வயப்பத்தோ ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுணந்தோ நிஸின்னோ தஸ்மிங் க²ணே ஸத்தா²ரங் ஏகங் பி⁴க்கு²ங் மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பெந்தங் தி³ஸ்வா, ஸயம்பி தங் டா²னங் பத்தெ²ந்தோ பு³த்³த⁴ப்பமுக²ஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஸ்ஸ மஹாதா³னங் த³த்வா, ‘‘அஹோ வதாஹம்பி அனாக³தே அயங் பி⁴க்கு² விய ஏகஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் அக்³கோ³ ப⁴வெய்ய’’ந்தி பணிதா⁴னங் அகாஸி. ப⁴க³வா ச தஸ்ஸ அனந்தராயதங் தி³ஸ்வா ப்³யாகரித்வா பக்காமி.

    Pare ambāṭakārāmetiādikā āyasmato lakuṇḍakabhaddiyattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare mahābhoge kule nibbattitvā, vayappatto satthu santike dhammaṃ suṇanto nisinno tasmiṃ khaṇe satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ mañjussarānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā, sayampi taṃ ṭhānaṃ patthento buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā, ‘‘aho vatāhampi anāgate ayaṃ bhikkhu viya ekassa buddhassa sāsane mañjussarānaṃ aggo bhaveyya’’nti paṇidhānaṃ akāsi. Bhagavā ca tassa anantarāyataṃ disvā byākaritvā pakkāmi.

    ஸோ தத்த² யாவஜீவங் புஞ்ஞானி கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ பு²ஸ்ஸஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே சித்தபத்தகோகிலோ ஹுத்வா ராஜுய்யானதோ மது⁴ரங் அம்ப³ப²லங் துண்டே³னாதா³ய க³ச்ச²ந்தோ ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ ‘‘த³ஸ்ஸாமீ’’தி சித்தங் உப்பாதே³ஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ சித்தங் ஞத்வா பத்தங் க³ஹெத்வா நிஸீதி³. கோகிலோ த³ஸப³லஸ்ஸ பத்தே அம்ப³பக்கங் பதிட்டா²பேஸி. ஸத்தா² தங் பரிபு⁴ஞ்ஜி. ஸோ கோகிலோ பஸன்னமானஸோ தேனேவ பீதிஸுகே²ன ஸத்தாஹங் வீதினாமேஸி. தேன ச புஞ்ஞகம்மேன மஞ்ஜுஸ்ஸரோ அஹோஸி. கஸ்ஸபஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴காலே பன சேதியே ஆரத்³தே⁴ கிங் பமாணங் கரோம? ஸத்தயோஜனப்பமாணங். அதிமஹந்தமேதங். ச²யோஜனப்பமாணங். ஏதம்பி அதிமஹந்தங். பஞ்சயோஜனங், சதுயோஜனங், தியோஜனங், த்³வியோஜனந்தி வுத்தே அயங் ததா³ ஜெட்ட²வட்³ட⁴கீ ஹுத்வா ‘‘ஏத², போ⁴, அனாக³தே ஸுக²படிஜக்³கி³யங் காதுங் வட்டதீ’’தி வத்வா ரஜ்ஜுயா பரிக்கி²பந்தோ கா³வுதமத்தகே ட²த்வா ‘‘ஏகேகங் முக²ங் கா³வுதங் கா³வுதங் ஹோது, சேதியங் ஏகயோஜனாவட்டங் யோஜனுப்³பே³த⁴ங் ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஆஹ. தே தஸ்ஸ வசனே அட்ட²ங்ஸு. இதி அப்பமாணஸ்ஸ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ பமாணங் அகாஸீதி. தேன பன கம்மேன நிப்³ப³த்தனிப்³ப³த்தட்டா²னே அஞ்ஞேஹி நீசதரப்பமாணோ ஹோதி.

    So tattha yāvajīvaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto phussassa bhagavato kāle cittapattakokilo hutvā rājuyyānato madhuraṃ ambaphalaṃ tuṇḍenādāya gacchanto satthāraṃ disvā pasannamānaso ‘‘dassāmī’’ti cittaṃ uppādesi. Satthā tassa cittaṃ ñatvā pattaṃ gahetvā nisīdi. Kokilo dasabalassa patte ambapakkaṃ patiṭṭhāpesi. Satthā taṃ paribhuñji. So kokilo pasannamānaso teneva pītisukhena sattāhaṃ vītināmesi. Tena ca puññakammena mañjussaro ahosi. Kassapasammāsambuddhakāle pana cetiye āraddhe kiṃ pamāṇaṃ karoma? Sattayojanappamāṇaṃ. Atimahantametaṃ. Chayojanappamāṇaṃ. Etampi atimahantaṃ. Pañcayojanaṃ, catuyojanaṃ, tiyojanaṃ, dviyojananti vutte ayaṃ tadā jeṭṭhavaḍḍhakī hutvā ‘‘etha, bho, anāgate sukhapaṭijaggiyaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vatvā rajjuyā parikkhipanto gāvutamattake ṭhatvā ‘‘ekekaṃ mukhaṃ gāvutaṃ gāvutaṃ hotu, cetiyaṃ ekayojanāvaṭṭaṃ yojanubbedhaṃ bhavissatī’’ti āha. Te tassa vacane aṭṭhaṃsu. Iti appamāṇassa buddhassa pamāṇaṃ akāsīti. Tena pana kammena nibbattanibbattaṭṭhāne aññehi nīcatarappamāṇo hoti.

    ஸோ அம்ஹாகங் ஸத்து² காலே ஸாவத்தி²யங் மஹாபோ⁴க³குலே நிப்³ப³த்தி, ப⁴த்³தி³யோதிஸ்ஸ நாமங் அஹோஸி. அதிரஸ்ஸதாய பன லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யோதி பஞ்ஞாயித்த². ஸோ ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா, படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா, ப³ஹுஸ்ஸுதோ த⁴ம்மகதி²கோ ஹுத்வா மது⁴ரேன ஸரேன பரேஸங் த⁴ம்மங் கதே²ஸி. அதே²கஸ்மிங் உஸ்ஸவதி³வஸே ஏகேன ப்³ராஹ்மணேன ஸத்³தி⁴ங் ரதே²ன க³ச்ச²ந்தீ அஞ்ஞதரா க³ணிகா தே²ரங் தி³ஸ்வா த³ந்தவித³ங்ஸகங் ஹஸி. தே²ரோ தஸ்ஸா த³ந்தட்டி²கே நிமித்தங் க³ஹெத்வா ஜா²னங் உப்பாதெ³த்வா, தங் பாத³கங் கத்வா, விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா, அனாகா³மீ அஹோஸி. ஸோ அபி⁴ண்ஹங் காயக³தாய ஸதியா விஹரந்தோ ஏகதி³வஸங் ஆயஸ்மதா த⁴ம்மஸேனாபதினா ஓவதி³யமானோ அரஹத்தே பதிட்ட²ஹி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.55.1-33) –

    So amhākaṃ satthu kāle sāvatthiyaṃ mahābhogakule nibbatti, bhaddiyotissa nāmaṃ ahosi. Atirassatāya pana lakuṇḍakabhaddiyoti paññāyittha. So satthu santike dhammaṃ sutvā, paṭiladdhasaddho pabbajitvā, bahussuto dhammakathiko hutvā madhurena sarena paresaṃ dhammaṃ kathesi. Athekasmiṃ ussavadivase ekena brāhmaṇena saddhiṃ rathena gacchantī aññatarā gaṇikā theraṃ disvā dantavidaṃsakaṃ hasi. Thero tassā dantaṭṭhike nimittaṃ gahetvā jhānaṃ uppādetvā, taṃ pādakaṃ katvā, vipassanaṃ paṭṭhapetvā, anāgāmī ahosi. So abhiṇhaṃ kāyagatāya satiyā viharanto ekadivasaṃ āyasmatā dhammasenāpatinā ovadiyamāno arahatte patiṭṭhahi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.55.1-33) –

    ‘‘பது³முத்தரோ நாம ஜினோ, ஸப்³ப³த⁴ம்மேஸு சக்கு²மா;

    ‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammesu cakkhumā;

    இதோ ஸதஸஹஸ்ஸம்ஹி, கப்பே உப்பஜ்ஜி நாயகோ.

    Ito satasahassamhi, kappe uppajji nāyako.

    ‘‘ததா³ஹங் ஹங்ஸவதியங் ஸெட்டி²புத்தோ மஹத்³த⁴னோ;

    ‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ seṭṭhiputto mahaddhano;

    ஜங்கா⁴விஹாரங் விசரங், ஸங்கா⁴ராமங் அக³ச்ச²ஹங்.

    Jaṅghāvihāraṃ vicaraṃ, saṅghārāmaṃ agacchahaṃ.

    ‘‘ததா³ ஸோ லோகபஜ்ஜோதோ, த⁴ம்மங் தே³ஸேஸி நாயகோ;

    ‘‘Tadā so lokapajjoto, dhammaṃ desesi nāyako;

    மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பவரங், ஸாவகங் அபி⁴கித்தயி.

    Mañjussarānaṃ pavaraṃ, sāvakaṃ abhikittayi.

    ‘‘தங் ஸுத்வா முதி³தோ ஹுத்வா, காரங் கத்வா மஹேஸினோ;

    ‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, kāraṃ katvā mahesino;

    வந்தி³த்வா ஸத்து²னோ பாதே³, தங் டா²னமபி⁴பத்த²யிங்.

    Vanditvā satthuno pāde, taṃ ṭhānamabhipatthayiṃ.

    ‘‘ததா³ பு³த்³தோ⁴ வியாகாஸி, ஸங்க⁴மஜ்ஜே² வினாயகோ;

    ‘‘Tadā buddho viyākāsi, saṅghamajjhe vināyako;

    அனாக³தம்ஹி அத்³தா⁴னே, லச்ச²ஸே தங் மனோரத²ங்.

    Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.

    ‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;

    ‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ‘‘தஸ்ஸ த⁴ம்மேஸு தா³யாதோ³, ஓரஸோ த⁴ம்மனிம்மிதோ;

    ‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    ப⁴த்³தி³யோ நாம நாமேன, ஹெஸ்ஸதி ஸத்து² ஸாவகோ.

    Bhaddiyo nāma nāmena, hessati satthu sāvako.

    ‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    ஜஹித்வா மானுஸங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸமக³ச்ச²ஹங்.

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ‘‘த்³வேனவுதே இதோ கப்பே, பு²ஸ்ஸோ உப்பஜ்ஜி நாயகோ;

    ‘‘Dvenavute ito kappe, phusso uppajji nāyako;

    து³ராஸதோ³ து³ப்பஸஹோ, ஸப்³ப³லோகுத்தமோ ஜினோ.

    Durāsado duppasaho, sabbalokuttamo jino.

    ‘‘சரணேன ச ஸம்பன்னோ, ப்³ரஹா உஜு பதாபவா;

    ‘‘Caraṇena ca sampanno, brahā uju patāpavā;

    ஹிதேஸீ ஸப்³ப³ஸத்தானங், ப³ஹுங் மோசேஸி ப³ந்த⁴னா.

    Hitesī sabbasattānaṃ, bahuṃ mocesi bandhanā.

    ‘‘நந்தா³ராமவனே தஸ்ஸ, அஹோஸிங் பு²ஸ்ஸகோகிலோ;

    ‘‘Nandārāmavane tassa, ahosiṃ phussakokilo;

    க³ந்த⁴குடிஸமாஸன்னே, அம்ப³ருக்கே² வஸாமஹங்.

    Gandhakuṭisamāsanne, ambarukkhe vasāmahaṃ.

    ‘‘ததா³ பிண்டா³ய க³ச்ச²ந்தங், த³க்கி²ணெய்யங் ஜினுத்தமங்;

    ‘‘Tadā piṇḍāya gacchantaṃ, dakkhiṇeyyaṃ jinuttamaṃ;

    தி³ஸ்வா சித்தங் பஸாதெ³த்வா, மஞ்ஜுனாபி⁴னிகூஜஹங்.

    Disvā cittaṃ pasādetvā, mañjunābhinikūjahaṃ.

    ‘‘ராஜுய்யானங் ததா³ க³ந்த்வா, ஸுபக்கங் கனகத்தசங்;

    ‘‘Rājuyyānaṃ tadā gantvā, supakkaṃ kanakattacaṃ;

    அம்ப³பிண்ட³ங் க³ஹெத்வான, ஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸோபனாமயிங்.

    Ambapiṇḍaṃ gahetvāna, sambuddhassopanāmayiṃ.

    ‘‘ததா³ மே சித்தமஞ்ஞாய, மஹாகாருணிகோ ஜினோ;

    ‘‘Tadā me cittamaññāya, mahākāruṇiko jino;

    உபட்டா²கஸ்ஸ ஹத்த²தோ, பத்தங் பக்³க³ண்ஹி நாயகோ.

    Upaṭṭhākassa hatthato, pattaṃ paggaṇhi nāyako.

    ‘‘அதா³ஸிங் ஹட்ட²சித்தோஹங், அம்ப³பிண்ட³ங் மஹாமுனே;

    ‘‘Adāsiṃ haṭṭhacittohaṃ, ambapiṇḍaṃ mahāmune;

    பத்தே பக்கி²ப்ப பக்கே²ஹி, பஞ்ஜலிங் கத்வான மஞ்ஜுனா.

    Patte pakkhippa pakkhehi, pañjaliṃ katvāna mañjunā.

    ‘‘ஸரேன ரஜனீயேன, ஸவனீயேன வக்³கு³னா;

    ‘‘Sarena rajanīyena, savanīyena vaggunā;

    வஸ்ஸந்தோ பு³த்³த⁴பூஜத்த²ங், நீளங் க³ந்த்வா நிபஜ்ஜஹங்.

    Vassanto buddhapūjatthaṃ, nīḷaṃ gantvā nipajjahaṃ.

    ‘‘ததா³ முதி³தசித்தங் மங், பு³த்³த⁴பேமக³தாஸயங்;

    ‘‘Tadā muditacittaṃ maṃ, buddhapemagatāsayaṃ;

    ஸகுணக்³கி⁴ உபாக³ந்த்வா, கா⁴தயீ து³ட்ட²மானஸோ.

    Sakuṇagghi upāgantvā, ghātayī duṭṭhamānaso.

    ‘‘ததோ சுதோஹங் துஸிதே, அனுபொ⁴த்வா மஹாஸுக²ங்;

    ‘‘Tato cutohaṃ tusite, anubhotvā mahāsukhaṃ;

    மனுஸ்ஸயோனிமாக³ச்சி²ங், தஸ்ஸ கம்மஸ்ஸ வாஹஸா.

    Manussayonimāgacchiṃ, tassa kammassa vāhasā.

    ‘‘இமம்ஹி ப⁴த்³த³கே கப்பே, ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ மஹாயஸோ;

    ‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;

    கஸ்ஸபோ நாம கொ³த்தேன, உப்பஜ்ஜி வத³தங் வரோ.

    Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.

    ‘‘ஸாஸனங் ஜோதயித்வா ஸோ, அபி⁴பு⁴ய்ய குதித்தி²யே;

    ‘‘Sāsanaṃ jotayitvā so, abhibhuyya kutitthiye;

    வினயித்வான வேனெய்யே, நிப்³பு³தோ ஸோ ஸஸாவகோ.

    Vinayitvāna veneyye, nibbuto so sasāvako.

    ‘‘நிப்³பு³தே தம்ஹி லோகக்³கே³, பஸன்னா ஜனதா ப³ஹூ;

    ‘‘Nibbute tamhi lokagge, pasannā janatā bahū;

    பூஜனத்தா²ய பு³த்³த⁴ஸ்ஸ, தூ²பங் குப்³ப³ந்தி ஸத்து²னோ.

    Pūjanatthāya buddhassa, thūpaṃ kubbanti satthuno.

    ‘‘ஸத்தயோஜனிகங் தூ²பங், ஸத்தரதனபூ⁴ஸிதங்;

    ‘‘Sattayojanikaṃ thūpaṃ, sattaratanabhūsitaṃ;

    கரிஸ்ஸாம மஹேஸிஸ்ஸ, இச்சேவங் மந்தயந்தி தே.

    Karissāma mahesissa, iccevaṃ mantayanti te.

    ‘‘கிகினோ காஸிராஜஸ்ஸ, ததா³ ஸேனாய நாயகோ;

    ‘‘Kikino kāsirājassa, tadā senāya nāyako;

    ஹுத்வாஹங் அப்பமாணஸ்ஸ, பமாணங் சேதியே வதி³ங்.

    Hutvāhaṃ appamāṇassa, pamāṇaṃ cetiye vadiṃ.

    ‘‘ததா³ தே மம வாக்யேன, சேதியங் யோஜனுக்³க³தங்;

    ‘‘Tadā te mama vākyena, cetiyaṃ yojanuggataṃ;

    அகங்ஸு நரவீரஸ்ஸ, நானாரதனபூ⁴ஸிதங்.

    Akaṃsu naravīrassa, nānāratanabhūsitaṃ.

    ‘‘தேன கம்மேன ஸுகதேன, சேதனாபணிதீ⁴ஹி ச;

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    ஜஹித்வா மானுஸங் தே³ஹங், தாவதிங்ஸமக³ச்ச²ஹங்.

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ‘‘பச்சி²மே ச ப⁴வே தா³னி, ஜாதோ ஸெட்டி²குலே அஹங்;

    ‘‘Pacchime ca bhave dāni, jāto seṭṭhikule ahaṃ;

    ஸாவத்தி²யங் புரவரே, இத்³தே⁴ பீ²தே மஹத்³த⁴னே.

    Sāvatthiyaṃ puravare, iddhe phīte mahaddhane.

    ‘‘புரப்பவேஸே ஸுக³தங், தி³ஸ்வா விம்ஹிதமானஸோ;

    ‘‘Purappavese sugataṃ, disvā vimhitamānaso;

    பப்³ப³ஜித்வான ந சிரங், அரஹத்தமபாபுணிங்.

    Pabbajitvāna na ciraṃ, arahattamapāpuṇiṃ.

    ‘‘சேதியஸ்ஸ பமாணங் யங், அகரிங் தேன கம்முனா;

    ‘‘Cetiyassa pamāṇaṃ yaṃ, akariṃ tena kammunā;

    லகுண்ட³கஸரீரோஹங், ஜாதோ பரிப⁴வாரஹோ.

    Lakuṇḍakasarīrohaṃ, jāto paribhavāraho.

    ‘‘ஸரேன மது⁴ரேனாஹங், பூஜித்வா இஸிஸத்தமங்;

    ‘‘Sarena madhurenāhaṃ, pūjitvā isisattamaṃ;

    மஞ்ஜுஸ்ஸரானங் பி⁴க்கூ²னங், அக்³க³த்தமனுபாபுணிங்.

    Mañjussarānaṃ bhikkhūnaṃ, aggattamanupāpuṇiṃ.

    ‘‘ப²லதா³னேன பு³த்³த⁴ஸ்ஸ, கு³ணானுஸ்ஸரணேன ச;

    ‘‘Phaladānena buddhassa, guṇānussaraṇena ca;

    ஸாமஞ்ஞப²லஸம்பன்னோ, விஹராமி அனாஸவோ.

    Sāmaññaphalasampanno, viharāmi anāsavo.

    ‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    அபரபா⁴கே³ அஞ்ஞங் ப்³யாகரொந்தோ –

    Aparabhāge aññaṃ byākaronto –

    466.

    466.

    ‘‘பரே அம்பா³டகாராமே, வனஸண்ட³ம்ஹி ப⁴த்³தி³யோ;

    ‘‘Pare ambāṭakārāme, vanasaṇḍamhi bhaddiyo;

    ஸமூலங் தண்ஹமப்³பு³ய்ஹ, தத்த² ப⁴த்³தோ³வ ஜா²யதி.

    Samūlaṃ taṇhamabbuyha, tattha bhaddova jhāyati.

    467.

    467.

    ‘‘ரமந்தேகே முதி³ங்கே³ஹி, வீணாஹி பணவேஹி ச;

    ‘‘Ramanteke mudiṅgehi, vīṇāhi paṇavehi ca;

    அஹஞ்ச ருக்க²மூலஸ்மிங், ரதோ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே.

    Ahañca rukkhamūlasmiṃ, rato buddhassa sāsane.

    468.

    468.

    ‘‘பு³த்³தோ⁴ சே மே வரங் த³ஜ்ஜா, ஸோ ச லப்³பே⁴த² மே வரோ;

    ‘‘Buddho ce me varaṃ dajjā, so ca labbhetha me varo;

    க³ண்ஹேஹங் ஸப்³ப³லோகஸ்ஸ, நிச்சங் காயக³தங் ஸதி’’ந்தி. –

    Gaṇhehaṃ sabbalokassa, niccaṃ kāyagataṃ sati’’nti. –

    இமா திஸ்ஸோ கா³தா² அபா⁴ஸி.

    Imā tisso gāthā abhāsi.

    தத்த² பரேதி ஸெட்டே² அதி⁴கே, விஸிட்டே²தி அத்தோ². அதி⁴கவாசீ ஹி அயங் பரஸத்³தோ³ ‘‘பரங் விய மத்தாயா’’திஆதீ³ஸு விய. அம்பா³டகாராமேதி ஏவங்னாமகே ஆராமே. ஸோ கிர சா²யூத³கஸம்பன்னோ வனஸண்ட³மண்டி³தோ ரமணீயோ ஹோதி தேன ‘‘பரே’’தி விஸேஸெத்வா வுத்தோ. ‘‘அம்பா³டகவனே அம்பா³டகேஹி அபி⁴லக்கி²தவனே’’தி ச வத³ந்தி. வனஸண்ட³ம்ஹீதி வனக³ஹனே, க⁴னநிசிதருக்க²க³ச்ச²லதாஸமூஹே வனேதி அத்தோ². ப⁴த்³தி³யோதி ஏவங்னாமகோ, அத்தானமேவ தே²ரோ அஞ்ஞங் விய வத³தி. ஸமூலங் தண்ஹமப்³பு³ய்ஹாதி தண்ஹாய மூலங் நாம அவிஜ்ஜா. தஸ்மா ஸாவிஜ்ஜங் தண்ஹங் அக்³க³மக்³கே³ன ஸமுக்³கா⁴டெத்வாதி அத்தோ². தத்த² ப⁴த்³தோ³வ ஜா²யதீதி லோகுத்தரேஹி ஸீலாதீ³ஹி ப⁴த்³தோ³ ஸுந்த³ரோ தஸ்மிங்யேவ வனஸண்டே³ கதகிச்சதாய தி³ட்ட²த⁴ம்மஸுக²விஹாரவஸேன அக்³க³ப²லஜா²னேன ஜா²யதி.

    Tattha pareti seṭṭhe adhike, visiṭṭheti attho. Adhikavācī hi ayaṃ parasaddo ‘‘paraṃ viya mattāyā’’tiādīsu viya. Ambāṭakārāmeti evaṃnāmake ārāme. So kira chāyūdakasampanno vanasaṇḍamaṇḍito ramaṇīyo hoti tena ‘‘pare’’ti visesetvā vutto. ‘‘Ambāṭakavane ambāṭakehi abhilakkhitavane’’ti ca vadanti. Vanasaṇḍamhīti vanagahane, ghananicitarukkhagacchalatāsamūhe vaneti attho. Bhaddiyoti evaṃnāmako, attānameva thero aññaṃ viya vadati. Samūlaṃ taṇhamabbuyhāti taṇhāya mūlaṃ nāma avijjā. Tasmā sāvijjaṃ taṇhaṃ aggamaggena samugghāṭetvāti attho. Tattha bhaddova jhāyatīti lokuttarehi sīlādīhi bhaddo sundaro tasmiṃyeva vanasaṇḍe katakiccatāya diṭṭhadhammasukhavihāravasena aggaphalajhānena jhāyati.

    ப²லஸுகே²ன ச ஜா²னஸமாபத்தீஹி ச வீதினாமேதீதி அத்தனோ விவேகரதிங் த³ஸ்ஸெத்வா ‘‘ரமந்தேகே’’தி கா³தா²யபி ப்³யதிரேகமுகே²ன தமேவத்த²ங் த³ஸ்ஸேதி. தத்த² முதி³ங்கே³ஹீதி அங்கி³காதீ³ஹி முரஜேஹி. வீணாஹீதி நந்தி³னீஆதீ³ஹி வீணாஹி. பணவேஹீதி துரியேஹி ரமந்தி ஏகே காமபோ⁴கி³னோ, ஸா பன தேஸங் ரதி அனரியா அனத்த²ஸங்ஹிதா. அஹஞ்சா தி அஹங் பன, ஏககோ பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனே ரதோ, ததோ ஏவ ருக்க²மூலஸ்மிங் ரதோ அபி⁴ரதோ விஹராமீதி அத்தோ².

    Phalasukhena ca jhānasamāpattīhi ca vītināmetīti attano vivekaratiṃ dassetvā ‘‘ramanteke’’ti gāthāyapi byatirekamukhena tamevatthaṃ dasseti. Tattha mudiṅgehīti aṅgikādīhi murajehi. Vīṇāhīti nandinīādīhi vīṇāhi. Paṇavehīti turiyehi ramanti eke kāmabhogino, sā pana tesaṃ rati anariyā anatthasaṃhitā. Ahañcā ti ahaṃ pana, ekako buddhassa bhagavato sāsane rato, tato eva rukkhamūlasmiṃ rato abhirato viharāmīti attho.

    ஏவங் அத்தனோ விவேகாபி⁴ரதிங் கித்தெத்வா இதா³னி யங் காயக³தாஸதிகம்மட்டா²னங் பா⁴வெத்வா அரஹத்தங் பத்தோ, தஸ்ஸ பஸங்ஸனத்த²ங் ‘‘பு³த்³தோ⁴ சே மே’’தி கா³த²மாஹ. தஸ்ஸத்தோ² – ஸசே பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வா ‘‘ஏகாஹங், ப⁴ந்தே, ப⁴க³வந்தங் வரங் யாசாமீ’’தி மயா யாசிதோ ‘‘அதிக்கந்தவரா கோ², பி⁴க்கு², ததா²க³தா’’தி அபடிக்கி²பித்வா மய்ஹங் யதா²யாசிதங் வரங் த³தெ³ய்ய, ஸோ ச வரோ மமாதி⁴ப்பாயபூரகோ லப்³பே⁴த² மய்ஹங் மனோரத²ங் மத்த²கங் பாபெய்யாதி தே²ரோ பரிகப்பவஸேன வத³தி. ‘‘ப⁴ந்தே, ஸப்³போ³ லோகோ ஸப்³ப³காலங் காயக³தாஸதிகம்மட்டா²னங் பா⁴வேதூ’’தி ‘‘ஸப்³ப³லோகஸ்ஸ நிச்சங் காயக³தாஸதி பா⁴வேதப்³பா³’’தி கத்வா வரங் க³ண்ஹே அஹந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘க³ண்ஹேஹங் ஸப்³ப³லோகஸ்ஸ, நிச்சங் காயக³தங் ஸதி’’ந்தி. இதா³னி அபரிக்க²ணக³ரஹாமுகே²ன பரிக்க²ணங் பஸங்ஸந்தோ –

    Evaṃ attano vivekābhiratiṃ kittetvā idāni yaṃ kāyagatāsatikammaṭṭhānaṃ bhāvetvā arahattaṃ patto, tassa pasaṃsanatthaṃ ‘‘buddho ce me’’ti gāthamāha. Tassattho – sace buddho bhagavā ‘‘ekāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ varaṃ yācāmī’’ti mayā yācito ‘‘atikkantavarā kho, bhikkhu, tathāgatā’’ti apaṭikkhipitvā mayhaṃ yathāyācitaṃ varaṃ dadeyya, so ca varo mamādhippāyapūrako labbhetha mayhaṃ manorathaṃ matthakaṃ pāpeyyāti thero parikappavasena vadati. ‘‘Bhante, sabbo loko sabbakālaṃ kāyagatāsatikammaṭṭhānaṃ bhāvetū’’ti ‘‘sabbalokassa niccaṃ kāyagatāsati bhāvetabbā’’ti katvā varaṃ gaṇhe ahanti dassento āha ‘‘gaṇhehaṃ sabbalokassa, niccaṃ kāyagataṃ sati’’nti. Idāni aparikkhaṇagarahāmukhena parikkhaṇaṃ pasaṃsanto –

    469.

    469.

    ‘‘யே மங் ரூபேன பாமிங்ஸு, யே ச கோ⁴ஸேன அன்வகூ³;

    ‘‘Ye maṃ rūpena pāmiṃsu, ye ca ghosena anvagū;

    ச²ந்த³ராக³வஸூபேதா, ந மங் ஜானந்தி தே ஜனா.

    Chandarāgavasūpetā, na maṃ jānanti te janā.

    470.

    470.

    ‘‘அஜ்ஜ²த்தஞ்ச ந ஜானாதி, ப³ஹித்³தா⁴ ச ந பஸ்ஸதி;

    ‘‘Ajjhattañca na jānāti, bahiddhā ca na passati;

    ஸமந்தாவரணோ பா³லோ, ஸ வே கோ⁴ஸேன வுய்ஹதி.

    Samantāvaraṇo bālo, sa ve ghosena vuyhati.

    471.

    471.

    ‘‘அஜ்ஜ²த்தஞ்ச ந ஜானாதி, ப³ஹித்³தா⁴ ச விபஸ்ஸதி;

    ‘‘Ajjhattañca na jānāti, bahiddhā ca vipassati;

    ப³ஹித்³தா⁴ ப²லத³ஸ்ஸாவீ, ஸோபி கோ⁴ஸேன வுய்ஹதி.

    Bahiddhā phaladassāvī, sopi ghosena vuyhati.

    472.

    472.

    ‘‘அஜ்ஜ²த்தஞ்ச பஜானாதி, ப³ஹித்³தா⁴ ச விபஸ்ஸதி;

    ‘‘Ajjhattañca pajānāti, bahiddhā ca vipassati;

    அனாவரணத³ஸ்ஸாவீ, ந ஸோ கோ⁴ஸேன வுய்ஹதீ’’தி. –

    Anāvaraṇadassāvī, na so ghosena vuyhatī’’ti. –

    இமா சதஸ்ஸோ கா³தா² அபா⁴ஸி.

    Imā catasso gāthā abhāsi.

    தத்த² யே மங் ரூபேன பாமிங்ஸூதி யே ஜனா அவித்³த³ஸூ மம ரூபேன அபஸாதி³கேன நிஹீனேன ‘‘ஆகாரஸதி³ஸீ பஞ்ஞா’’தி, த⁴ம்மஸரீரேன ச மங் நிஹீனங் பாமிங்ஸு, ‘‘ஓரகோ அய’’ந்தி ஹீளெந்தா பரிச்சி²ந்த³னவஸேன மஞ்ஞிங்ஸூதி அத்தோ². யே ச கோ⁴ஸேன அன்வகூ³தி யே ச ஸத்தா கோ⁴ஸேன மஞ்ஜுனா மங் ஸம்பா⁴வனாவஸேன அனுக³தா ப³ஹு மஞ்ஞிங்ஸு, தங் தேஸங் மிச்சா², ந ஹி அஹங் ரூபமத்தேன அவமந்தப்³போ³, கோ⁴ஸமத்தேன வா ந ப³ஹுங் மந்தப்³போ³, தஸ்மா ச²ந்த³ராக³வஸூபேதா, ந மங் ஜானந்தி தே ஜனாதி தே து³விதா⁴பி ஜனா ச²ந்த³ராக³ஸ்ஸ வஸங் உபேதா அப்பஹீனச²ந்த³ராகா³ ஸப்³ப³ஸோ பஹீனச²ந்த³ராக³ங் மங் ந ஜானந்தி.

    Tattha ye maṃ rūpena pāmiṃsūti ye janā aviddasū mama rūpena apasādikena nihīnena ‘‘ākārasadisī paññā’’ti, dhammasarīrena ca maṃ nihīnaṃ pāmiṃsu, ‘‘orako aya’’nti hīḷentā paricchindanavasena maññiṃsūti attho. Ye ca ghosena anvagūti ye ca sattā ghosena mañjunā maṃ sambhāvanāvasena anugatā bahu maññiṃsu, taṃ tesaṃ micchā, na hi ahaṃ rūpamattena avamantabbo, ghosamattena vā na bahuṃ mantabbo, tasmā chandarāgavasūpetā, na maṃ jānanti te janāti te duvidhāpi janā chandarāgassa vasaṃ upetā appahīnachandarāgā sabbaso pahīnachandarāgaṃ maṃ na jānanti.

    அவிஸயோ தேஸங் மாதி³ஸோ அஜ்ஜ²த்தங் ப³ஹித்³தா⁴ ச அபரிஞ்ஞாதவத்து²தாயாதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அஜ்ஜ²த்த’’ந்திஆதி³ வுத்தங். அஜ்ஜ²த்தந்தி அத்தனோ ஸந்தானே க²ந்தா⁴யதனாதி³த⁴ம்மங். ப³ஹித்³தா⁴தி பரஸந்தானே. அத² வா அஜ்ஜ²த்தந்தி, மம அப்³ப⁴ந்தரே அஸெக்க²ஸீலக்க²ந்தா⁴தி³ங். ப³ஹித்³தா⁴தி, மமேவ ஆகப்பஸம்பத்தியாதி³யுத்தங் ப³ஹித்³தா⁴ ரூபத⁴ம்மப்பவத்திங் சக்கு²விஞ்ஞாணாதி³ப்பவத்திஞ்ச. ஸமந்தாவரணோதி ஏவங் அஜ்ஜ²த்தஞ்ச ப³ஹித்³தா⁴ ச அஜானநேன ஸமந்ததோ ஆவரணயுத்தோ ஆவடஞாணக³திகோ. ஸ வே கோ⁴ஸேன வுய்ஹதீதி ஸோ பரனெய்யபு³த்³தி⁴கோ பா³லோ கோ⁴ஸேன பரேஸங் வசனேன வுய்ஹதி நிய்யதி ஆகட்³டீ⁴யதி.

    Avisayo tesaṃ mādiso ajjhattaṃ bahiddhā ca apariññātavatthutāyāti dassetuṃ ‘‘ajjhatta’’ntiādi vuttaṃ. Ajjhattanti attano santāne khandhāyatanādidhammaṃ. Bahiddhāti parasantāne. Atha vā ajjhattanti, mama abbhantare asekkhasīlakkhandhādiṃ. Bahiddhāti, mameva ākappasampattiyādiyuttaṃ bahiddhā rūpadhammappavattiṃ cakkhuviññāṇādippavattiñca. Samantāvaraṇoti evaṃ ajjhattañca bahiddhā ca ajānanena samantato āvaraṇayutto āvaṭañāṇagatiko. Sa ve ghosena vuyhatīti so paraneyyabuddhiko bālo ghosena paresaṃ vacanena vuyhati niyyati ākaḍḍhīyati.

    ப³ஹித்³தா⁴ ச விபஸ்ஸதீதி யோ ச வுத்தனயேன அஜ்ஜ²த்தங் ந ஜானாதி, ப³ஹித்³தா⁴ பன ஸுதானுஸாரேன ஆகப்பஸம்பத்திஆதி³உபதா⁴ரணேன வா விஸேஸதோ பஸ்ஸதி. ‘‘கு³ணவிஸேஸயுத்தோ ஸியா’’தி மஞ்ஞதி, ஸோபி ப³ஹித்³தா⁴ ப²லத³ஸ்ஸாவீ நயக்³கா³ஹேன ப²லமத்தங் க³ண்ஹந்தோ வுத்தனயேன கோ⁴ஸேன வுய்ஹதி, ஸோபி மாதி³ஸே ந ஜானாதீதி அத்தோ².

    Bahiddhā ca vipassatīti yo ca vuttanayena ajjhattaṃ na jānāti, bahiddhā pana sutānusārena ākappasampattiādiupadhāraṇena vā visesato passati. ‘‘Guṇavisesayutto siyā’’ti maññati, sopi bahiddhā phaladassāvī nayaggāhena phalamattaṃ gaṇhanto vuttanayena ghosena vuyhati, sopi mādise na jānātīti attho.

    யோ பன அஜ்ஜ²த்தஞ்ச கீ²ணாஸவஸ்ஸ அப்³ப⁴ந்தரே அஸெக்க²ஸீலக்க²ந்தா⁴தி³கு³ணங் ஜானாதி, ப³ஹித்³தா⁴ சஸ்ஸ படிபத்திஸல்லக்க²ணேன விஸேஸதோ கு³ணவிஸேஸயோக³ங் பஸ்ஸதி. அனாவரணத³ஸ்ஸாவீ கேனசி அனாவடோ ஹுத்வா அரியானங் கு³ணே த³ட்டு²ங் ஞாதுங் ஸமத்தோ², ந ஸோ கோ⁴ஸமத்தேன வுய்ஹதி யாதா²வதோ த³ஸ்ஸனதோதி.

    Yo pana ajjhattañca khīṇāsavassa abbhantare asekkhasīlakkhandhādiguṇaṃ jānāti, bahiddhā cassa paṭipattisallakkhaṇena visesato guṇavisesayogaṃ passati. Anāvaraṇadassāvī kenaci anāvaṭo hutvā ariyānaṃ guṇe daṭṭhuṃ ñātuṃ samattho, na so ghosamattena vuyhati yāthāvato dassanatoti.

    லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Lakuṇḍakabhaddiyattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 2. லகுண்ட³கப⁴த்³தி³யத்தே²ரகா³தா² • 2. Lakuṇḍakabhaddiyattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact