Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
७. लसुणदायकत्थेरअपदानवण्णना
7. Lasuṇadāyakattheraapadānavaṇṇanā
हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिकं आयस्मतो लसुणदायकत्थेरस्स अपदानं। एसोपायस्मा पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो विपस्सिस्स भगवतो काले एकस्मिं कुलगेहे निब्बत्तित्वा विञ्ञुतं पत्तो घरावासे आदीनवं दिस्वा गेहं पहाय तापसपब्बज्जं पब्बजित्वा हिमवन्तं निस्साय वने वसन्तो बहूनि लसुणानि रोपेत्वा तदेव वनमूलफलञ्च खादन्तो विहासि। सो बहूनि लसुणानि काजेनादाय मनुस्सपथं आहरित्वा पसन्नो दानं दत्वा बुद्धप्पमुखस्स भिक्खुसङ्घस्स भेसज्जत्थाय दत्वा गच्छति। एवं सो यावजीवं पुञ्ञानि कत्वा तेनेव पुञ्ञबलेन देवमनुस्सेसु संसरन्तो उभयसम्पत्तिं अनुभवित्वा कमेन इमस्मिं बुद्धुप्पादे उप्पन्नो पटिलद्धसद्धो पब्बजित्वा विपस्सनं वड्ढेत्वा नचिरस्सेव अरहत्तं पत्तो पुब्बकम्मवसेन लसुणदायकत्थेरोति पाकटो।
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato lasuṇadāyakattherassa apadānaṃ. Esopāyasmā purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle ekasmiṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto gharāvāse ādīnavaṃ disvā gehaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā himavantaṃ nissāya vane vasanto bahūni lasuṇāni ropetvā tadeva vanamūlaphalañca khādanto vihāsi. So bahūni lasuṇāni kājenādāya manussapathaṃ āharitvā pasanno dānaṃ datvā buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa bhesajjatthāya datvā gacchati. Evaṃ so yāvajīvaṃ puññāni katvā teneva puññabalena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiṃ anubhavitvā kamena imasmiṃ buddhuppāde uppanno paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahattaṃ patto pubbakammavasena lasuṇadāyakattheroti pākaṭo.
८९. अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिमाह। तत्थ हिमालयपब्बतस्स परियोसाने मनुस्सानं सञ्चरणट्ठाने यदा विपस्सी भगवा उदपादि, तदा अहं तापसो अहोसिन्ति सम्बन्धो। लसुणं उपजीवामीति रत्तलसुणं रोपेत्वा तदेव गोचरं कत्वा जीविकं कप्पेमीति अत्थो। तेन वुत्तं ‘‘लसुणं मय्हभोजन’’न्ति।
89. Attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Tattha himālayapabbatassa pariyosāne manussānaṃ sañcaraṇaṭṭhāne yadā vipassī bhagavā udapādi, tadā ahaṃ tāpaso ahosinti sambandho. Lasuṇaṃ upajīvāmīti rattalasuṇaṃ ropetvā tadeva gocaraṃ katvā jīvikaṃ kappemīti attho. Tena vuttaṃ ‘‘lasuṇaṃ mayhabhojana’’nti.
९०. खारियो पूरयित्वानाति तापसभाजनानि लसुणेन पूरयित्वा काजेनादाय सङ्घारामं सङ्घस्स वसनट्ठानं हेमन्तादीसु तीसु कालेसु सङ्घस्स चतूहि इरियापथेहि वसनविहारं अगच्छिं अगमासिन्ति अत्थो। हट्ठो हट्ठेन चित्तेनाति अहं सन्तुट्ठो सोमनस्सयुत्तचित्तेन सङ्घस्स लसुणं अदासिन्ति अत्थो।
90.Khāriyo pūrayitvānāti tāpasabhājanāni lasuṇena pūrayitvā kājenādāya saṅghārāmaṃ saṅghassa vasanaṭṭhānaṃ hemantādīsu tīsu kālesu saṅghassa catūhi iriyāpathehi vasanavihāraṃ agacchiṃ agamāsinti attho. Haṭṭho haṭṭhena cittenāti ahaṃ santuṭṭho somanassayuttacittena saṅghassa lasuṇaṃ adāsinti attho.
९१. विपस्सिस्स…पे॰… निरतस्सहन्ति नरानं अग्गस्स सेट्ठस्स अस्स विपस्सिस्स भगवतो सासने निरतो निस्सेसेन रतो अहन्ति सम्बन्धो। सङ्घस्स…पे॰… मोदहन्ति अहं सङ्घस्स लसुणदानं दत्वा सग्गम्हि सुट्ठु अग्गस्मिं देवलोके आयुकप्पं दिब्बसम्पत्तिं अनुभवमानो मोदिं, सन्तुट्ठो भवामीति अत्थो। सेसं सुविञ्ञेय्यमेवाति।
91.Vipassissa…pe…niratassahanti narānaṃ aggassa seṭṭhassa assa vipassissa bhagavato sāsane nirato nissesena rato ahanti sambandho. Saṅghassa…pe… modahanti ahaṃ saṅghassa lasuṇadānaṃ datvā saggamhi suṭṭhu aggasmiṃ devaloke āyukappaṃ dibbasampattiṃ anubhavamāno modiṃ, santuṭṭho bhavāmīti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
लसुणदायकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Lasuṇadāyakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ७. लसुणदायकत्थेरअपदानं • 7. Lasuṇadāyakattheraapadānaṃ