Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၆၆
The Middle-Length Suttas Collection 66
လဋုကိကောပမသုတ္တ
The Simile of the Quail
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ အင်္ဂုတ္တရာပေသု ဝိဟရတိ အာပဏံ နာမ အင်္ဂုတ္တရာပါနံ နိဂမော၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying in the land of the Northern Āpaṇas, near the town of theirs named Āpaṇa.
အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ အာပဏံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ၊ အာပဏေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော ယေနညတရော ဝနသဏ္ဍော တေနုပသင်္ကမိ ဒိဝါဝိဟာရာယ၊ တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ ဒိဝါဝိဟာရံ နိသီဒိ၊
Then the Buddha robed up in the morning and, taking his bowl and robe, entered Āpaṇa for alms. He wandered for alms in Āpaṇa. After the meal, on his return from almsround, he went to a certain forest grove for the day’s meditation. Having plunged deep into it, he sat at the root of a certain tree for the day’s meditation.
အာယသ္မာပိ ခေါ ဥဒါယီ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ အာပဏံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ၊ အာပဏေ ပိဏ္ဍာယ စရိတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော ယေန သော ဝနသဏ္ဍော တေနုပသင်္ကမိ ဒိဝါဝိဟာရာယ၊ တံ ဝနသဏ္ဍံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ ဒိဝါဝိဟာရံ နိသီဒိ၊ အထ ခေါ အာယသ္မတော ဥဒါယိဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ:
Venerable Udāyī also robed up in the morning and, taking his bowl and robe, entered Āpaṇa for alms. He wandered for alms in Āpaṇa. After the meal, on his return from almsround, he went to a certain forest grove for the day’s meditation. Having plunged deep into it, he sat at the root of a certain tree for the day’s meditation. Then as Venerable Udāyī was in private retreat this thought came to his mind:
“ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ဒုက္ခဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ သုခဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ; ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ”တိ၊
“The Buddha has rid us of so many things that bring suffering and gifted us so many things that bring happiness! He has rid us of so many unskillful things and gifted us so many skillful things!”
အထ ခေါ အာယသ္မာ ဥဒါယီ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ၊ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ:
Then in the late afternoon, Udāyī came out of retreat and went to the Buddha. He bowed, sat down to one side, and said to him:
“ဣဓ မယှံ, ဘန္တေ, ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ: ‘ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ဒုက္ခဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ သုခဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ; ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ'တိ၊
“Just now, sir, as I was in private retreat this thought came to mind: ‘The Buddha has rid us of so many things that bring suffering and gifted us so many things that bring happiness! He has rid us of so many unskillful things and gifted us so many skillful things!’
မယဉှိ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗေ သာယဉ္စေဝ ဘုဉ္ဇာမ ပါတော စ ဒိဝါ စ ဝိကာလေ၊ အဟု ခေါ သော, ဘန္တေ, သမယော ယံ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: ‘ဣင်္ဃ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ဒိဝါဝိကာလဘောဇနံ ပဇဟထာ'တိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, အဟုဒေဝ အညထတ္တံ, အဟုဒေဝ ဒေါမနဿံ: ‘ယမ္ပိ နော သဒ္ဓါ ဂဟပတိကာ ဒိဝါ ဝိကာလေ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ဒေန္တိ တဿပိ နော ဘဂဝါ ပဟာနမာဟ, တဿပိ နော သုဂတော ပဋိနိဿဂ္ဂမာဟာ'တိ၊ တေ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ပေမဉ္စ ဂါရဝဉ္စ ဟိရိဉ္စ ဩတ္တပ္ပဉ္စ သမ္ပဿမာနာ ဧဝံ တံ ဒိဝါဝိကာလဘောဇနံ ပဇဟိမှာ၊ တေ မယံ, ဘန္တေ, သာယဉ္စေဝ ဘုဉ္ဇာမ ပါတော စ၊
For we used to eat in the evening, the morning, and at the wrong time of day. But then there came a time when the Buddha addressed the bhikkhus, saying, ‘Please, bhikkhus, give up that meal at the wrong time of day.’ At that, sir, we became sad and upset, ‘But these faithful householders give us delicious fresh and cooked foods at the wrong time of day. And the Blessed One tells us to give it up! The Holy One tells us to let it go!’ But when we considered our love and respect for the Buddha, and our sense of conscience and prudence, we gave up that meal at the wrong time of day. Then we ate in the evening and the morning.
အဟု ခေါ သော, ဘန္တေ, သမယော ယံ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: ‘ဣင်္ဃ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဧတံ ရတ္တိံဝိကာလဘောဇနံ ပဇဟထာ'တိ၊ တဿ မယှံ, ဘန္တေ, အဟုဒေဝ အညထတ္တံ အဟုဒေဝ ဒေါမနဿံ: ‘ယမ္ပိ နော ဣမေသံ ဒွိန္နံ ဘတ္တာနံ ပဏီတသင်္ခါတတရံ တဿပိ နော ဘဂဝါ ပဟာနမာဟ, တဿပိ နော သုဂတော ပဋိနိဿဂ္ဂမာဟာ'တိ၊ ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘန္တေ, အညတရော ပုရိသော ဒိဝါ သူပေယျံ လဘိတွာ ဧဝမာဟ: ‘ဟန္ဒ စ ဣမံ နိက္ခိပထ, သာယံ သဗ္ဗေဝ သမဂ္ဂါ ဘုဉ္ဇိဿာမာ'တိ၊ ယာ ကာစိ, ဘန္တေ, သင်္ခတိယော သဗ္ဗာ တာ ရတ္တိံ, အပ္ပါ ဒိဝါ၊ တေ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ပေမဉ္စ ဂါရဝဉ္စ ဟိရိဉ္စ ဩတ္တပ္ပဉ္စ သမ္ပဿမာနာ ဧဝံ တံ ရတ္တိံဝိကာလဘောဇနံ ပဇဟိမှာ၊
But then there came a time when the Buddha addressed the bhikkhus, saying, ‘Please, bhikkhus, give up that meal at the wrong time of night.’ At that, sir, we became sad and upset, ‘But that’s considered the more delicious of the two meals. And the Blessed One tells us to give it up! The Holy One tells us to let it go!’ Once it so happened that a certain person got some soup during the day. He said, ‘Come, let’s set this aside; we’ll enjoy it together this evening.’ Nearly all meals are prepared at night, only a few in the day. But when we considered our love and respect for the Buddha, and our sense of conscience and prudence, we gave up that meal at the wrong time of night.
ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယံ ပိဏ္ဍာယ စရန္တာ စန္ဒနိကမ္ပိ ပဝိသန္တိ, ဩလိဂလ္လေပိ ပပတန္တိ, ကဏ္ဋကာဝါဋမ္ပိ အာရောဟန္တိ, သုတ္တမ္ပိ ဂါဝိံ အာရောဟန္တိ, မာဏဝေဟိပိ သမာဂစ္ဆန္တိ ကတကမ္မေဟိပိ အကတကမ္မေဟိပိ, မာတုဂါမောပိ တေ အသဒ္ဓမ္မေန နိမန္တေတိ၊
In the past, bhikkhus went wandering for alms in the dark of the night. They walked into a swamp, or fell into a sewer, or collided with a thorn bush, or collided with a sleeping cow, or encountered youths escaping a crime or on their way to commit one, or were invited by a female to commit a lewd act.
ဘူတပုဗ္ဗာဟံ, ဘန္တေ, ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယံ ပိဏ္ဍာယ စရာမိ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ မံ, ဘန္တေ, အညတရာ ဣတ္ထီ ဝိဇ္ဇန္တရိကာယ ဘာဇနံ ဓောဝန္တီ၊ ဒိသွာ မံ ဘီတာ ဝိဿရမကာသိ: ‘အဘုမ္မေ ပိသာစော ဝတ မန်'တိ၊
Once it so happened that I wandered for alms in the dark of the night. A woman washing a pot saw me by a flash of lightning. Startled, she cried out, ‘Bloody hell! A goblin’s upon me!’
ဧဝံ ဝုတ္တေ, အဟံ, ဘန္တေ, တံ ဣတ္ထိံ ဧတဒဝေါစံ: ‘နာဟံ, ဘဂိနိ, ပိသာစော; ဘိက္ခု ပိဏ္ဍာယ ဌိတော'တိ၊
When she said this, I said to her, ‘Sister, I am no goblin. I’m a bhikkhu waiting for alms.’
‘ဘိက္ခုဿ အာတုမာရီ, ဘိက္ခုဿ မာတုမာရီ၊ ဝရံ တေ, ဘိက္ခု, တိဏှေန ဂေါဝိကန္တနေန ကုစ္ဆိ ပရိကန္တော, န တွေဝ ဝရံ ယံ ရတ္တန္ဓကာရတိမိသာယံ ကုစ္ဆိဟေတု ပိဏ္ဍာယ စရသီ'တိ၊
‘Then it’s a bhikkhu whose ma died and pa died! You’d be better off having your belly sliced open with a meat cleaver than to wander for alms in the dark of night for the sake of your belly.’
တဿ မယှံ, ဘန္တေ, တဒနုဿရတော ဧဝံ ဟောတိ: ‘ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ဒုက္ခဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ သုခဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ; ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အပဟတ္တာ, ဗဟူနံ ဝတ နော ဘဂဝါ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပဟတ္တာ'”တိ၊
Recollecting that, I thought, ‘The Buddha has rid us of so many things that bring suffering and gifted us so many things that bring happiness! He has rid us of so many unskillful things and gifted us so many skillful things!’”
“ဧဝမေဝ ပနုဒါယိ, ဣဓေကစ္စေ မောဃပုရိသာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ အဓိသလ္လိခတေဝါယံ သမဏော'တိ၊ တေ တဉ္စေဝ နပ္ပဇဟန္တိ, မယိ စ အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော—
“This is exactly what happens when some foolish people are told by me to give something up. They say, ‘What, such a trivial, insignificant thing as this? This ascetic is much too strict!’ They don’t give it up, and they nurse bitterness towards me; and for the bhikkhus who want to train, that becomes a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke.
သေယျထာပိ, ဥဒါယိ, လဋုကိကာ သကုဏိကာ ပူတိလတာယ ဗန္ဓနေန ဗဒ္ဓါ တတ္ထေဝ ဝဓံ ဝါ ဗန္ဓံ ဝါ မရဏံ ဝါ အာဂမေတိ၊ ယော နု ခေါ, ဥဒါယိ, ဧဝံ ဝဒေယျ: ‘ယေန သာ လဋုကိကာ သကုဏိကာ ပူတိလတာယ ဗန္ဓနေန ဗဒ္ဓါ တတ္ထေဝ ဝဓံ ဝါ ဗန္ဓံ ဝါ မရဏံ ဝါ အာဂမေတိ, တဉှိ တဿာ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနန်'တိ; သမ္မာ နု ခေါ သော, ဥဒါယိ, ဝဒမာနော ဝဒေယျာ”တိ?
Suppose a quail was tied with a vine, and was waiting there to be injured, caged, or killed. Would it be right to say that, for that quail, that vine is weak, feeble, rotten, and insubstantial?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ၊ ယေန သာ, ဘန္တေ, လဋုကိကာ သကုဏိကာ ပူတိလတာယ ဗန္ဓနေန ဗဒ္ဓါ တတ္ထေဝ ဝဓံ ဝါ ဗန္ဓံ ဝါ မရဏံ ဝါ အာဂမေတိ, တဉှိ တဿာ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော”တိ၊
“No, sir. For that quail, that vine is a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke.”
“ဧဝမေဝ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣဓေကစ္စေ မောဃပုရိသာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ အဓိသလ္လိခတေဝါယံ သမဏော'တိ? တေ တဉ္စေဝ နပ္ပဇဟန္တိ, မယိ စ အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော၊
“In the same way, when some foolish people are told by me to give something up, they say, ‘What, such a trivial, insignificant thing as this? This ascetic is much too strict!’ They don’t give it up, and they nurse bitterness towards me; and for the bhikkhus who want to train, that becomes a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke.
ဣဓ ပနုဒါယိ, ဧကစ္စေ ကုလပုတ္တာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ ပဟာတဗ္ဗဿ ယဿ နော ဘဂဝါ ပဟာနမာဟ, ယဿ နော သုဂတော ပဋိနိဿဂ္ဂမာဟာ'တိ? တေ တဉ္စေဝ ပဇဟန္တိ, မယိ စ န အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေ တံ ပဟာယ အပ္ပေါဿုက္ကာ ပန္နလောမာ ပရဒတ္တဝုတ္တာ မိဂဘူတေန စေတသာ ဝိဟရန္တိ၊ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနံ—
But when some gentlemen are told by me to give something up, they say, ‘What, we just have to give up such a trivial, insignificant thing as this, when the Blessed One tells us to give it up, the Holy One tells us to let it go?’ They give it up, and they don’t nurse bitterness towards me; and when the bhikkhus who want to train have given that up, they live relaxed, unruffled, surviving on charity, their hearts free as a wild deer. For them, that bond is weak, feeble, rotten, and insubstantial.
သေယျထာပိ, ဥဒါယိ, ရညော နာဂေါ ဤသာဒန္တော ဥရူဠှဝါ အဘိဇာတော သင်္ဂါမာဝစရော ဒဠှေဟိ ဝရတ္တေဟိ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ ဤသကံယေဝ ကာယံ သန္နာမေတွာ တာနိ ဗန္ဓနာနိ သံဆိန္ဒိတွာ သမ္ပဒါလေတွာ ယေန ကာမံ ပက္ကမတိ၊ ယော နု ခေါ, ဥဒါယိ, ဧဝံ ဝဒေယျ: ‘ယေဟိ သော ရညော နာဂေါ ဤသာဒန္တော ဥရူဠှဝါ အဘိဇာတော သင်္ဂါမာဝစရော ဒဠှေဟိ ဝရတ္တေဟိ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ ဤသကံယေဝ ကာယံ သန္နာမေတွာ တာနိ ဗန္ဓနာနိ သံဆိန္ဒိတွာ သမ္ပဒါလေတွာ ယေန ကာမံ ပက္ကမတိ, တဉှိ တဿ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော'တိ; သမ္မာ နု ခေါ သော, ဥဒါယိ, ဝဒမာနော ဝဒေယျာ”တိ?
Suppose there was a royal bull elephant with tusks like chariot-poles, able to draw a heavy load, pedigree and battle-hardened. And it was bound with a strong harness. But just by twisting its body a little, it would break apart its bonds and go wherever it wants. Would it be right to say that, for that bull elephant, that strong harness is a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ၊ ယေဟိ သော, ဘန္တေ, ရညော နာဂေါ ဤသာဒန္တော ဥရူဠှဝါ အဘိဇာတော သင်္ဂါမာဝစရော ဒဠှေဟိ ဝရတ္တေဟိ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ ဤသကံယေဝ ကာယံ သန္နာမေတွာ တာနိ ဗန္ဓနာနိ သံဆိန္ဒိတွာ သမ္ပဒါလေတွာ ယေန ကာမံ ပက္ကမတိ, တဉှိ တဿ အဗလံ ဗန္ဓနံ …ပေ… အသာရကံ ဗန္ဓနန်”တိ၊
“No, sir. For that bull elephant, that strong harness is weak, feeble, rotten, and insubstantial.”
“ဧဝမေဝ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣဓေကစ္စေ ကုလပုတ္တာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ ပဟာတဗ္ဗဿ ယဿ နော ဘဂဝါ ပဟာနမာဟ, ယဿ နော သုဂတော ပဋိနိဿဂ္ဂမာဟာ'တိ? တေ တဉ္စေဝ ပဇဟန္တိ, မယိ စ န အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေ တံ ပဟာယ အပ္ပေါဿုက္ကာ ပန္နလောမာ ပရဒတ္တဝုတ္တာ မိဂဘူတေန စေတသာ ဝိဟရန္တိ၊ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနံ၊
“In the same way, when some gentlemen are told by me to give something up, they say, ‘What, we just have to give up such a trivial, insignificant thing as this, when the Blessed One tells us to give it up, the Holy One tells us to let it go?’ They give it up, and they don’t nurse bitterness towards me; and when the bhikkhus who want to train have given that up, they live relaxed, unruffled, surviving on charity, their hearts free as a wild deer. For them, that bond is weak, feeble, rotten, and insubstantial.
သေယျထာပိ, ဥဒါယိ, ပုရိသော ဒလိဒ္ဒေါ အဿကော အနာဠှိယော; တဿဿ ဧကံ အဂါရကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ ကာကာတိဒါယိံ နပရမရူပံ, ဧကာ ခဋောပိကာ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂါ နပရမရူပါ, ဧကိဿာ ကုမ္ဘိယာ ဓညသမဝါပကံ နပရမရူပံ, ဧကာ ဇာယိကာ နပရမရူပါ၊ သော အာရာမဂတံ ဘိက္ခုံ ပဿေယျ သုဓောတဟတ္ထပါဒံ မနုညံ ဘောဇနံ ဘုတ္တာဝိံ သီတာယ ဆာယာယ နိသိန္နံ အဓိစိတ္တေ ယုတ္တံ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘သုခံ ဝတ ဘော သာမညံ, အာရောဂျံ ဝတ ဘော သာမညံ၊ သော ဝတဿံ ယောဟံ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျန်'တိ၊ သော န သက္ကုဏေယျ ဧကံ အဂါရကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ ကာကာတိဒါယိံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ခဋောပိကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကိဿာ ကုမ္ဘိယာ ဓညသမဝါပကံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ဇာယိကံ နပရမရူပံ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ၊ ယော နု ခေါ, ဥဒါယိ, ဧဝံ ဝဒေယျ: ‘ယေဟိ သော ပုရိသော ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ န သက္ကောတိ ဧကံ အဂါရကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ ကာကာတိဒါယိံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ခဋောပိကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကိဿာ ကုမ္ဘိယာ ဓညသမဝါပကံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ဇာယိကံ နပရမရူပံ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ; တဉှိ တဿ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနန်'တိ; သမ္မာ နု ခေါ သော, ဥဒါယိ, ဝဒမာနော ဝဒေယျာ”တိ?
Suppose there was a poor man, with few possessions and little wealth. He had a single broken-down hovel open to the crows, not the best sort; a single broken-down couch, not the best sort; a single pot for storing grain, not the best sort; and a single wifey, not the best sort. He’d see a bhikkhu sitting in meditation in the cool shade, their hands and feet well washed after eating a delectable meal. He’d think, ‘The ascetic life is so very pleasant! The ascetic life is so very skillful! If only I could shave off my hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from the lay life to homelessness.’ But he’s not able to give up his broken-down hovel, his broken-down couch, his pot for storing grain, or his wifey—none of which are the best sort—in order to go forth. Would it be right to say that, for that man, those bonds are weak, feeble, rotten, and insubstantial?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ၊ ယေဟိ သော, ဘန္တေ, ပုရိသော ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ, န သက္ကောတိ ဧကံ အဂါရကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ ကာကာတိဒါယိံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ခဋောပိကံ ဩလုဂ္ဂဝိလုဂ္ဂံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကိဿာ ကုမ္ဘိယာ ဓညသမဝါပကံ နပရမရူပံ ပဟာယ, ဧကံ ဇာယိကံ နပရမရူပံ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ; တဉှိ တဿ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော”တိ၊
“No, sir. For that man, they are a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke.”
“ဧဝမေဝ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣဓေကစ္စေ မောဃပုရိသာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ အဓိသလ္လိခတေဝါယံ သမဏော'တိ? တေ တဉ္စေဝ နပ္ပဇဟန္တိ, မယိ စ အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော၊
“In the same way, when some foolish people are told by me to give something up, they say, ‘What, such a trivial, insignificant thing as this? This ascetic is much too strict!’ They don’t give it up, and they nurse bitterness towards me; and for the bhikkhus who want to train, that becomes a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke.
သေယျထာပိ, ဥဒါယိ, ဂဟပတိ ဝါ ဂဟပတိပုတ္တော ဝါ အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနော မဟာဘောဂေါ, နေကာနံ နိက္ခဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ဓညဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ခေတ္တဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ဝတ္ထုဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ဘရိယဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ဒါသဂဏာနံ စယော, နေကာနံ ဒါသိဂဏာနံ စယော; သော အာရာမဂတံ ဘိက္ခုံ ပဿေယျ သုဓောတဟတ္ထပါဒံ မနုညံ ဘောဇနံ ဘုတ္တာဝိံ သီတာယ ဆာယာယ နိသိန္နံ အဓိစိတ္တေ ယုတ္တံ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘သုခံ ဝတ ဘော သာမညံ, အာရောဂျံ ဝတ ဘော သာမညံ၊ သော ဝတဿံ ယောဟံ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျန်'တိ၊ သော သက္ကုဏေယျ နေကာနိ နိက္ခဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဓညဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ခေတ္တဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဝတ္ထုဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဘရိယဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသိဂဏာနိ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ၊ ယော နု ခေါ, ဥဒါယိ, ဧဝံ ဝဒေယျ: ‘ယေဟိ သော ဂဟပတိ ဝါ ဂဟပတိပုတ္တော ဝါ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ, သက္ကောတိ နေကာနိ နိက္ခဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဓညဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ခေတ္တဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဝတ္ထုဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဘရိယဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသိဂဏာနိ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ, တဉှိ တဿ ဗလဝံ ဗန္ဓနံ, ဒဠှံ ဗန္ဓနံ, ထိရံ ဗန္ဓနံ, အပူတိကံ ဗန္ဓနံ, ထူလော, ကလိင်္ဂရော'တိ; သမ္မာ နု ခေါ သော, ဥဒါယိ, ဝဒမာနော ဝဒေယျာ”တိ?
Suppose there was a rich man, affluent, and wealthy. He had a vast amount of gold coin, grain, fields, lands, wives, and male and female bondservants. He’d see a bhikkhu sitting in meditation in the cool shade, their hands and feet well washed after eating a delectable meal. He’d think, ‘The ascetic life is so very pleasant! The ascetic life is so very skillful! If only I could shave off my hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from the lay life to homelessness.’ And he is able to give up his vast amount of gold coin, grain, fields, lands, wives, and male and female bondservants in order to go forth. Would it be right to say that, for that man, they are a strong, firm, stout bond, a tie that has not rotted, and a heavy yoke?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ၊ ယေဟိ သော, ဘန္တေ, ဂဟပတိ ဝါ ဂဟပတိပုတ္တော ဝါ ဗန္ဓနေဟိ ဗဒ္ဓေါ, သက္ကောတိ နေကာနိ နိက္ခဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဓညဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ခေတ္တဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဝတ္ထုဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဘရိယဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသဂဏာနိ ပဟာယ, နေကာနိ ဒါသိဂဏာနိ ပဟာယ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတုံ; တဉှိ တဿ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနန်”တိ၊
“No, sir. For that man, those bonds are weak, feeble, rotten, and insubstantial.”
“ဧဝမေဝ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣဓေကစ္စေ ကုလပုတ္တာ ‘ဣဒံ ပဇဟထာ'တိ မယာ ဝုစ္စမာနာ တေ ဧဝမာဟံသု: ‘ကိံ ပနိမဿ အပ္ပမတ္တကဿ ဩရမတ္တကဿ ပဟာတဗ္ဗဿ ယဿ နော ဘဂဝါ ပဟာနမာဟ, ယဿ နော သုဂတော ပဋိနိဿဂ္ဂမာဟာ'တိ? တေ တဉ္စေဝ ပဇဟန္တိ, မယိ စ န အပ္ပစ္စယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ၊ ယေ စ ဘိက္ခူ သိက္ခာကာမာ တေ တံ ပဟာယ အပ္ပေါဿုက္ကာ ပန္နလောမာ ပရဒတ္တဝုတ္တာ မိဂဘူတေန စေတသာ ဝိဟရန္တိ၊ တေသံ တံ, ဥဒါယိ, ဟောတိ အဗလံ ဗန္ဓနံ, ဒုဗ္ဗလံ ဗန္ဓနံ, ပူတိကံ ဗန္ဓနံ, အသာရကံ ဗန္ဓနံ၊
“In the same way, when some gentlemen are told by me to give something up, they say, ‘What, we just have to give up such a trivial, insignificant thing as this, when the Blessed One tells us to give it up, the Holy One tells us to let it go?’ They give it up, and they don’t nurse bitterness towards me; and when the bhikkhus who want to train have given that up, they live relaxed, unruffled, surviving on charity, their hearts free as a wild deer. For them, that bond is weak, feeble, rotten, and insubstantial.
စတ္တာရောမေ, ဥဒါယိ, ပုဂ္ဂလာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ၊ ကတမေ စတ္တာရော?
Udāyī, these four people are found in the world. What four?
ဣဓုဒါယိ, ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလော ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ၊ တမေနံ ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နံ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ ဥပဓိပဋိသံယုတ္တာ သရသင်္ကပ္ပါ သမုဒါစရန္တိ၊ သော တေ အဓိဝါသေတိ, နပ္ပဇဟတိ, န ဝိနောဒေတိ, န ဗျန္တီကရောတိ, န အနဘာဝံ ဂမေတိ၊ ဣမံ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ပုဂ္ဂလံ ‘သံယုတ္တော'တိ ဝဒါမိ နော ‘ဝိသံယုတ္တော'၊ တံ ကိဿ ဟေတု? ဣန္ဒြိယဝေမတ္တတာ ဟိ မေ, ဥဒါယိ, ဣမသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ ဝိဒိတာ၊
Take a certain person practicing to give up and let go of attachments. As they do so, memories and thoughts connected with attachments beset them. They tolerate them and don’t give them up, get rid of them, eliminate them, and obliterate them. I call this person ‘fettered’, not ‘detached’. Why is that? Because I understand the diversity of faculties as it applies to this person.
ဣဓ ပနုဒါယိ, ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလော ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ၊ တမေနံ ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နံ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ ဥပဓိပဋိသံယုတ္တာ သရသင်္ကပ္ပါ သမုဒါစရန္တိ၊ သော တေ နာဓိဝါသေတိ, ပဇဟတိ, ဝိနောဒေတိ, ဗျန္တီကရောတိ, အနဘာဝံ ဂမေတိ၊ ဣမမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ပုဂ္ဂလံ ‘သံယုတ္တော'တိ ဝဒါမိ နော ‘ဝိသံယုတ္တော'၊ တံ ကိဿ ဟေတု? ဣန္ဒြိယဝေမတ္တတာ ဟိ မေ, ဥဒါယိ, ဣမသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ ဝိဒိတာ၊
Take another person practicing to give up and let go of attachments. As they do so, memories and thoughts connected with attachments beset them. They don’t tolerate them, but give them up, get rid of them, eliminate them, and obliterate them. I call this person ‘fettered’, not ‘detached’. Why is that? Because I understand the diversity of faculties as it applies to this person.
ဣဓ ပနုဒါယိ, ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလော ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ၊ တမေနံ ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နံ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ ကဒါစိ ကရဟစိ သတိသမ္မောသာ ဥပဓိပဋိသံယုတ္တာ သရသင်္ကပ္ပါ သမုဒါစရန္တိ; ဒန္ဓော, ဥဒါယိ, သတုပ္ပါဒေါ၊ အထ ခေါ နံ ခိပ္ပမေဝ ပဇဟတိ, ဝိနောဒေတိ, ဗျန္တီကရောတိ, အနဘာဝံ ဂမေတိ၊ သေယျထာပိ, ဥဒါယိ, ပုရိသော ဒိဝသံသန္တတ္တေ အယောကဋာဟေ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ ဥဒကဖုသိတာနိ နိပါတေယျ; ဒန္ဓော, ဥဒါယိ, ဥဒကဖုသိတာနံ နိပါတော၊ အထ ခေါ နံ ခိပ္ပမေဝ ပရိက္ခယံ ပရိယာဒါနံ ဂစ္ဆေယျ၊
Take another person practicing to give up and let go of attachments. As they do so, every so often they lose mindfulness, and memories and thoughts connected with attachments beset them. Their mindfulness is slow to come up, but they quickly give up, get rid of, eliminate, and obliterate those thoughts. Suppose there was an iron cauldron that had been heated all day, and a person let two or three drops of water fall onto it. The drops would be slow to fall, but they’d quickly dry up and evaporate.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ၊ တမေနံ ဥပဓိပဟာနာယ ပဋိပန္နံ ဥပဓိပဋိနိဿဂ္ဂါယ ကဒါစိ ကရဟစိ သတိသမ္မောသာ ဥပဓိပဋိသံယုတ္တာ သရသင်္ကပ္ပါ သမုဒါစရန္တိ; ဒန္ဓော, ဥဒါယိ, သတုပ္ပါဒေါ၊ အထ ခေါ နံ ခိပ္ပမေဝ ပဇဟတိ, ဝိနောဒေတိ, ဗျန္တီကရောတိ, အနဘာဝံ ဂမေတိ၊ ဣမမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ပုဂ္ဂလံ ‘သံယုတ္တော'တိ ဝဒါမိ နော ‘ဝိသံယုတ္တော'၊ တံ ကိဿ ဟေတု? ဣန္ဒြိယဝေမတ္တတာ ဟိ မေ, ဥဒါယိ, ဣမသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ ဝိဒိတာ၊
In the same way, take a person practicing to give up and let go of attachments. As they do so, every so often they lose mindfulness, and memories and thoughts connected with attachments beset them. Their mindfulness is slow to come up, but they quickly give them up, get rid of, eliminate, and obliterate those thoughts. I also call this person ‘fettered’, not ‘detached’. Why is that? Because I understand the diversity of faculties as it applies to this person.
ဣဓ ပနုဒါယိ, ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလော ‘ဥပဓိ ဒုက္ခဿ မူလန်'တိ—ဣတိ ဝိဒိတွာ နိရုပဓိ ဟောတိ, ဥပဓိသင်္ခယေ ဝိမုတ္တော၊ ဣမံ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ပုဂ္ဂလံ ‘ဝိသံယုတ္တော'တိ ဝဒါမိ နော ‘သံယုတ္တော'တိ၊ တံ ကိဿ ဟေတု? ဣန္ဒြိယဝေမတ္တတာ ဟိ မေ, ဥဒါယိ, ဣမသ္မိံ ပုဂ္ဂလေ ဝိဒိတာ၊ ဣမေ ခေါ, ဥဒါယိ, စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ၊
Take another person who, understanding that attachment is the root of suffering, is freed with the ending of attachments. I call this person ‘detached’, not ‘fettered’. Why is that? Because I understand the diversity of faculties as it applies to this person. These are the four people found in the world.
ပဉ္စ ခေါ ဣမေ, ဥဒါယိ, ကာမဂုဏာ၊ ကတမေ ပဉ္စ? စက္ခုဝိညေယျာ ရူပါ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ, သောတဝိညေယျာ သဒ္ဒါ …ပေ… ဃာနဝိညေယျာ ဂန္ဓာ … ဇိဝှါဝိညေယျာ ရသာ … ကာယဝိညေယျာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ၊ ဣမေ ခေါ, ဥဒါယိ, ပဉ္စ ကာမဂုဏာ၊
Udāyī, these are the five kinds of sensual stimulation. What five? Sights known by the eye that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing. Sounds known by the ear … Smells known by the nose … Tastes known by the tongue … Touches known by the body that are likable, desirable, agreeable, pleasant, sensual, and arousing. These are the five kinds of sensual stimulation.
ယံ ခေါ, ဥဒါယိ, ဣမေ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနဿံ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကာမသုခံ မိဠှသုခံ ပုထုဇ္ဇနသုခံ အနရိယသုခံ, န သေဝိတဗ္ဗံ, န ဘာဝေတဗ္ဗံ, န ဗဟုလီကာတဗ္ဗံ; ‘ဘာယိတဗ္ဗံ ဧတဿ သုခဿာ'တိ ဝဒါမိ၊
The pleasure and happiness that arise from these five kinds of sensual stimulation is called sensual pleasure—a filthy, ordinary, ignoble pleasure. Such pleasure should not be cultivated or developed, but should be feared, I say.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ …ပေ… ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ …ပေ… ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, သုခဿ စ ပဟာနာ …ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊
Take a bhikkhu who, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna … second jhāna … third jhāna … fourth jhāna.
ဣဒံ ဝုစ္စတိ နေက္ခမ္မသုခံ ပဝိဝေကသုခံ ဥပသမသုခံ သမ္ဗောဓသုခံ, အာသေဝိတဗ္ဗံ, ဘာဝေတဗ္ဗံ, ဗဟုလီကာတဗ္ဗံ; ‘န ဘာယိတဗ္ဗံ ဧတဿ သုခဿာ'တိ ဝဒါမိ၊
This is called the pleasure of renunciation, the pleasure of seclusion, the pleasure of peace, the pleasure of awakening. Such pleasure should be cultivated and developed, and should not be feared, I say.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ …ပေ… ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ဣဒံ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ဣဉ္ဇိတသ္မိံ ဝဒါမိ၊ ကိဉ္စ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ? ယဒေဝ တတ္ထ ဝိတက္ကဝိစာရာ အနိရုဒ္ဓါ ဟောန္တိ ဣဒံ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ၊
Take a bhikkhu who, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna. This belongs to the perturbable, I say. And what there belongs to the perturbable? Whatever placing of the mind and keeping it connected has not ceased there is what belongs to the perturbable.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ …ပေ… ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ဣဉ္ဇိတသ္မိံ ဝဒါမိ၊ ကိဉ္စ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ? ယဒေဝ တတ္ထ ပီတိသုခံ အနိရုဒ္ဓံ ဟောတိ ဣဒံ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ၊
Take a bhikkhu who, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, enters and remains in the second jhāna. This belongs to the perturbable, I say. And what there belongs to the perturbable? Whatever rapture and bliss has not ceased there is what belongs to the perturbable.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ဣဉ္ဇိတသ္မိံ ဝဒါမိ၊ ကိဉ္စ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ? ယဒေဝ တတ္ထ ဥပေက္ခာသုခံ အနိရုဒ္ဓံ ဟောတိ ဣဒံ တတ္ထ ဣဉ္ဇိတသ္မိံ၊
Take a bhikkhu who, with the fading away of rapture, enters and remains in the third jhāna. This belongs to the perturbable. And what there belongs to the perturbable? Whatever bliss with equanimity has not ceased there is what belongs to the perturbable.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သုခဿ စ ပဟာနာ …ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ဣဒံ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, အနိဉ္ဇိတသ္မိံ ဝဒါမိ၊
Take a bhikkhu who, giving up pleasure and pain, enters and remains in the fourth jhāna. This belongs to the imperturbable.
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ …ပေ… ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ; ဣဒံ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, enters and remains in the first jhāna. But this is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ …ပေ… ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, enters and remains in the second jhāna. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ …ပေ… တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, with the fading away of rapture, enters and remains in the third jhāna. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သုခဿ စ ပဟာနာ …ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, giving up pleasure and pain, enters and remains in the fourth jhāna. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ ပဋိဃသညာနံ အတ္ထင်္ဂမာ နာနတ္တသညာနံ အမနသိကာရာ ‘အနန္တော အာကာသော'တိ အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, going totally beyond perceptions of form, with the ending of perceptions of impingement, not focusing on perceptions of diversity, aware that ‘space is infinite’, enters and remains in the dimension of infinite space. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော အာကာသာနဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘အနန္တံ ဝိညာဏန်'တိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, going totally beyond the dimension of infinite space, aware that ‘consciousness is infinite’, enters and remains in the dimension of infinite consciousness. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘နတ္ထိ ကိဉ္စီ'တိ အာကိဉ္စညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, going totally beyond the dimension of infinite consciousness, aware that ‘there is nothing at all’, enters and remains in the dimension of nothingness. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော အာကိဉ္စညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော; ဣဒမ္ပိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, ‘အနလန်'တိ ဝဒါမိ, ‘ပဇဟထာ'တိ ဝဒါမိ, ‘သမတိက္ကမထာ'တိ ဝဒါမိ၊ ကော စ တဿ သမတိက္ကမော?
Take a bhikkhu who, going totally beyond the dimension of nothingness, enters and remains in the dimension of neither perception nor non-perception. That goes beyond it. But this too is not enough, I say: give it up, go beyond it. And what goes beyond it?
ဣဓုဒါယိ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော နေဝသညာနာသညာယတနံ သမတိက္ကမ္မ သညာဝေဒယိတနိရောဓံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ, အယံ တဿ သမတိက္ကမော;
Take a bhikkhu who, going totally beyond the dimension of neither perception nor non-perception, enters and remains in the cessation of perception and feeling. That goes beyond it.
ဣတိ ခေါ အဟံ, ဥဒါယိ, နေဝသညာနာသညာယတနဿပိ ပဟာနံ ဝဒါမိ၊ ပဿသိ နော တွံ, ဥဒါယိ, တံ သံယောဇနံ အဏုံ ဝါ ထူလံ ဝါ ယဿာဟံ နော ပဟာနံ ဝဒါမီ”တိ?
So, Udāyī, I even recommend giving up the dimension of neither perception nor non-perception. Do you see any fetter, large or small, that I don’t recommend giving up?”
“နော ဟေတံ, ဘန္တေ”တိ၊
“No, sir.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနော အာယသ္မာ ဥဒါယီ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒီတိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Udāyī was happy with what the Buddha said.
လဋုကိကောပမသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ဆဋ္ဌံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]