Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi

    ౧౭౭. లిచ్ఛవీవత్థు

    177. Licchavīvatthu

    ౨౮౯. 1 అస్సోసుం ఖో వేసాలికా లిచ్ఛవీ – భగవా కిర కోటిగామం అనుప్పత్తోతి. అథ ఖో వేసాలికా లిచ్ఛవీ భద్రాని భద్రాని యానాని యోజాపేత్వా భద్రం భద్రం యానం అభిరుహిత్వా భద్రేహి భద్రేహి యానేహి వేసాలియా నియ్యాసుం భగవన్తం దస్సనాయ. అప్పేకచ్చే లిచ్ఛవీ నీలా హోన్తి నీలవణ్ణా నీలవత్థా నీలాలఙ్కారా, అప్పేకచ్చే లిచ్ఛవీ పీతా హోన్తి పీతవణ్ణా పీతవత్థా పీతాలఙ్కారా, అప్పేకచ్చే లిచ్ఛవీ లోహితా హోన్తి లోహితవణ్ణా లోహితవత్థా లోహితాలఙ్కారా, అప్పేకచ్చే లిచ్ఛవీ ఓదాతా హోన్తి ఓదాతవణ్ణా ఓదాతవత్థా ఓదాతాలఙ్కారా. అథ ఖో అమ్బపాలీ గణికా దహరానం దహరానం లిచ్ఛవీనం ఈసాయ ఈసం యుగేన యుగం చక్కేన చక్కం అక్ఖేన అక్ఖం పటివట్టేసి 2. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ అమ్బపాలిం గణికం ఏతదవోచుం – ‘‘కిస్స, జే అమ్బపాలి, దహరానం దహరానం 3 లిచ్ఛవీనం ఈసాయ ఈసం యుగేన యుగం చక్కేన చక్కం అక్ఖేన అక్ఖం పటివట్టేసీ’’తి? ‘‘తథా హి పన మయా, అయ్యపుత్తా, స్వాతనాయ బుద్ధప్పముఖో భిక్ఖుసఙ్ఘో నిమన్తితో’’తి. ‘‘దేహి, జే అమ్బపాలి, అమ్హాకం ఏతం భత్తం సతసహస్సేనా’’తి. ‘‘సచేపి మే, అయ్యపుత్తా, వేసాలిం సాహారం దజ్జేయ్యాథ, నేవ దజ్జాహం తం భత్త’’న్తి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ అఙ్గులిం ఫోటేసుం – ‘‘జితమ్హా వత, భో, అమ్బకాయ, పరాజితమ్హ వత, భో, అమ్బకాయా’’తి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు. అద్దసా ఖో భగవా తే లిచ్ఛవీ దూరతోవ ఆగచ్ఛన్తే, దిస్వాన భిక్ఖూ ఆమన్తేసి – ‘‘యేహి, భిక్ఖవే, భిక్ఖూహి దేవా తావతింసా అదిట్ఠపుబ్బా, ఓలోకేథ, భిక్ఖవే, లిచ్ఛవీపరిసం; అపలోకేథ, భిక్ఖవే, లిచ్ఛవీపరిసం; ఉపసంహరథ, భిక్ఖవే, లిచ్ఛవీపరిసం తావతింసపరిస’’న్తి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ యావతికా యానస్స భూమి, యానేన గన్త్వా యానా పచ్చోరోహిత్వా పత్తికావ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. ఏకమన్తం నిసిన్నే ఖో తే లిచ్ఛవీ భగవా ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేసి సమాదపేసి సముత్తేజేసి సమ్పహంసేసి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ, భగవతా ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సితా సమాదపితా సముత్తేజితా సమ్పహంసితా భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అధివాసేతు నో, భన్తే, భగవా స్వాతనాయ భత్తం సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేనా’’తి. ‘‘అధివుట్ఠోమ్హి, లిచ్ఛవీ, స్వాతనాయ అమ్బపాలియా గణికాయ భత్త’’న్తి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ అఙ్గులిం ఫోటేసుం – ‘‘జితమ్హ వత, భో, అమ్బకాయ, పరాజితమ్హ వత , భో, అమ్బకాయా’’తి. అథ ఖో తే లిచ్ఛవీ భగవతో భాసితం అభినన్దిత్వా అనుమోదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా భగవన్తం అభివాదేత్వా పదక్ఖిణం కత్వా పక్కమింసు.

    289.4 Assosuṃ kho vesālikā licchavī – bhagavā kira koṭigāmaṃ anuppattoti. Atha kho vesālikā licchavī bhadrāni bhadrāni yānāni yojāpetvā bhadraṃ bhadraṃ yānaṃ abhiruhitvā bhadrehi bhadrehi yānehi vesāliyā niyyāsuṃ bhagavantaṃ dassanāya. Appekacce licchavī nīlā honti nīlavaṇṇā nīlavatthā nīlālaṅkārā, appekacce licchavī pītā honti pītavaṇṇā pītavatthā pītālaṅkārā, appekacce licchavī lohitā honti lohitavaṇṇā lohitavatthā lohitālaṅkārā, appekacce licchavī odātā honti odātavaṇṇā odātavatthā odātālaṅkārā. Atha kho ambapālī gaṇikā daharānaṃ daharānaṃ licchavīnaṃ īsāya īsaṃ yugena yugaṃ cakkena cakkaṃ akkhena akkhaṃ paṭivaṭṭesi 5. Atha kho te licchavī ambapāliṃ gaṇikaṃ etadavocuṃ – ‘‘kissa, je ambapāli, daharānaṃ daharānaṃ 6 licchavīnaṃ īsāya īsaṃ yugena yugaṃ cakkena cakkaṃ akkhena akkhaṃ paṭivaṭṭesī’’ti? ‘‘Tathā hi pana mayā, ayyaputtā, svātanāya buddhappamukho bhikkhusaṅgho nimantito’’ti. ‘‘Dehi, je ambapāli, amhākaṃ etaṃ bhattaṃ satasahassenā’’ti. ‘‘Sacepi me, ayyaputtā, vesāliṃ sāhāraṃ dajjeyyātha, neva dajjāhaṃ taṃ bhatta’’nti. Atha kho te licchavī aṅguliṃ phoṭesuṃ – ‘‘jitamhā vata, bho, ambakāya, parājitamha vata, bho, ambakāyā’’ti. Atha kho te licchavī yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu. Addasā kho bhagavā te licchavī dūratova āgacchante, disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘yehi, bhikkhave, bhikkhūhi devā tāvatiṃsā adiṭṭhapubbā, oloketha, bhikkhave, licchavīparisaṃ; apaloketha, bhikkhave, licchavīparisaṃ; upasaṃharatha, bhikkhave, licchavīparisaṃ tāvatiṃsaparisa’’nti. Atha kho te licchavī yāvatikā yānassa bhūmi, yānena gantvā yānā paccorohitvā pattikāva yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te licchavī bhagavā dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho te licchavī, bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘adhivāsetu no, bhante, bhagavā svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. ‘‘Adhivuṭṭhomhi, licchavī, svātanāya ambapāliyā gaṇikāya bhatta’’nti. Atha kho te licchavī aṅguliṃ phoṭesuṃ – ‘‘jitamha vata, bho, ambakāya, parājitamha vata , bho, ambakāyā’’ti. Atha kho te licchavī bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.

    అథ ఖో భగవా కోటిగామే యథాభిరన్తం విహరిత్వా 7 యేన నాతికా 8 తేనుపసఙ్కమి. తత్ర సుదం భగవా నాతికే విహరతి గిఞ్జకావసథే. అథ ఖో అమ్బపాలీ గణికా తస్సా రత్తియా అచ్చయేన సకే ఆరామే పణీతం ఖాదనీయం భోజనీయం పటియాదాపేత్వా భగవతో కాలం ఆరోచాపేసి – ‘‘కాలో, భన్తే, నిట్ఠితం భత్త’’న్తి. అథ ఖో భగవా పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ యేన అమ్బపాలియా గణికాయ పరివేసనా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది సద్ధిం భిక్ఖుసఙ్ఘేన . అథ ఖో అమ్బపాలీ గణికా బుద్ధప్పముఖం భిక్ఖుసఙ్ఘం పణీతేన ఖాదనీయేన భోజనీయేన సహత్థా సన్తప్పేత్వా సమ్పవారేత్వా భగవన్తం భుత్తావిం ఓనీతపత్తపాణిం ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నా ఖో అమ్బపాలీ గణికా భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఇమాహం, భన్తే, అమ్బవనం బుద్ధప్పముఖస్స భిక్ఖుసఙ్ఘస్స దమ్మీ’’తి. పటిగ్గహేసి భగవా ఆరామం. అథ ఖో భగవా అమ్బపాలిం గణికం ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేత్వా సమాదపేత్వా సముత్తేజేత్వా సమ్పహంసేత్వా ఉట్ఠాయాసనా యేన మహావనం తేనుపసఙ్కమి. తత్ర సుదం భగవా వేసాలియం విహరతి మహావనే కూటాగారసాలాయం.

    Atha kho bhagavā koṭigāme yathābhirantaṃ viharitvā 9 yena nātikā 10 tenupasaṅkami. Tatra sudaṃ bhagavā nātike viharati giñjakāvasathe. Atha kho ambapālī gaṇikā tassā rattiyā accayena sake ārāme paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bhante, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena ambapāliyā gaṇikāya parivesanā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena . Atha kho ambapālī gaṇikā buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnā kho ambapālī gaṇikā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘imāhaṃ, bhante, ambavanaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa dammī’’ti. Paṭiggahesi bhagavā ārāmaṃ. Atha kho bhagavā ambapāliṃ gaṇikaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā yena mahāvanaṃ tenupasaṅkami. Tatra sudaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ.

    లిచ్ఛవీవత్థు నిట్ఠితం.

    Licchavīvatthu niṭṭhitaṃ.

    లిచ్ఛవిభాణవారో నిట్ఠితో తతియో.

    Licchavibhāṇavāro niṭṭhito tatiyo.







    Footnotes:
    1. దీ॰ ని॰ ౨.౧౬౧ ఆదయో
    2. పటివత్తేసి (క॰)
    3. అమ్హాకం దహరానం దహరానం (సీ॰ స్యా॰)
    4. dī. ni. 2.161 ādayo
    5. paṭivattesi (ka.)
    6. amhākaṃ daharānaṃ daharānaṃ (sī. syā.)
    7. మహాపరినిబ్బానసుత్తే అనుసన్ధి అఞ్ఞథా ఆగతో
    8. నాదికా (సీ॰ స్యా॰)
    9. mahāparinibbānasutte anusandhi aññathā āgato
    10. nādikā (sī. syā.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / పాటలిగామవత్థుకథా • Pāṭaligāmavatthukathā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / లిచ్ఛవీవత్థుకథావణ్ణనా • Licchavīvatthukathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / కోటిగామేసచ్చకథావణ్ణనా • Koṭigāmesaccakathāvaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౧౭౩. పాటలిగామవత్థుకథా • 173. Pāṭaligāmavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact