| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
लिङ्गादिदस्सनकथा
Liṅgādidassanakathā
१७९. आवासिकाकारन्ति आवासिकानं आकारं। एस नयो सब्बत्थ। आकारो नाम येन तेसं वत्तसम्पन्ना वा न वाति आचारसण्ठानं गय्हति। लिङ्गं नाम यं ते तत्थ तत्थ लीने गमयति; अदिस्समानेपि जानापेतीति अत्थो। निमित्तं नाम यं दिस्वा ते अत्थीति ञायन्ति। उद्देसो नाम येन ते एवरूपपरिक्खाराति उद्दिसन्ति; अपदेसं लभन्तीति अत्थो। सब्बमेतं सुपञ्ञत्तमञ्चपीठादीनञ्चेव पदसद्दादीनञ्च अधिवचनं, यथायोगं पन योजेतब्बं। आगन्तुकाकारादीसुपि एसेव नयो। तत्थ अञ्ञातकन्ति अञ्ञेसं सन्तकं। पादानं धोतं उदकनिस्सेकन्ति पादानं धोतानं उदकनिस्सेकं। बहुवचनस्स एकवचनं वेदितब्बं। ‘‘पादानं धोतउदकनिस्सेक’’न्ति वा पाठो; पादानं धोवनउदकनिस्सेकन्ति अत्थो।
179.Āvāsikākāranti āvāsikānaṃ ākāraṃ. Esa nayo sabbattha. Ākāro nāma yena tesaṃ vattasampannā vā na vāti ācārasaṇṭhānaṃ gayhati. Liṅgaṃ nāma yaṃ te tattha tattha līne gamayati; adissamānepi jānāpetīti attho. Nimittaṃ nāma yaṃ disvā te atthīti ñāyanti. Uddeso nāma yena te evarūpaparikkhārāti uddisanti; apadesaṃ labhantīti attho. Sabbametaṃ supaññattamañcapīṭhādīnañceva padasaddādīnañca adhivacanaṃ, yathāyogaṃ pana yojetabbaṃ. Āgantukākārādīsupi eseva nayo. Tattha aññātakanti aññesaṃ santakaṃ. Pādānaṃ dhotaṃ udakanissekanti pādānaṃ dhotānaṃ udakanissekaṃ. Bahuvacanassa ekavacanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Pādānaṃ dhotaudakanisseka’’nti vā pāṭho; pādānaṃ dhovanaudakanissekanti attho.
१८०. नानासंवासकादिवत्थूसु – समानसंवासकदिट्ठिन्ति ‘‘समानसंवासका एते’’ति दिट्ठिं। न पुच्छन्तीति तेसं लद्धिं न पुच्छन्ति; अपुच्छित्वाव वत्तपटिवत्तिं कत्वा एकतो उपोसथं करोन्ति। नाभिवितरन्तीति नानासंवासकभावं मद्दितुं अभिभवितुं न सक्कोन्ति; तं दिट्ठिं न निस्सज्जापेन्तीति अत्थो।
180. Nānāsaṃvāsakādivatthūsu – samānasaṃvāsakadiṭṭhinti ‘‘samānasaṃvāsakā ete’’ti diṭṭhiṃ. Na pucchantīti tesaṃ laddhiṃ na pucchanti; apucchitvāva vattapaṭivattiṃ katvā ekato uposathaṃ karonti. Nābhivitarantīti nānāsaṃvāsakabhāvaṃ maddituṃ abhibhavituṃ na sakkonti; taṃ diṭṭhiṃ na nissajjāpentīti attho.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
१०१. लिङ्गादिदस्सनं • 101. Liṅgādidassanaṃ
१०२. नानासंवासकादीहि उपोसथकरणं • 102. Nānāsaṃvāsakādīhi uposathakaraṇaṃ
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / लिङ्गादिदस्सनकथावण्णना • Liṅgādidassanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / लिङ्गादिदस्सनकथावण्णना • Liṅgādidassanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / लिङ्गादिदस्सनकथादिवण्णना • Liṅgādidassanakathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १०१. लिङ्गादिदस्सनकथा • 101. Liṅgādidassanakathā
