Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಕಥಾ
Liṅgādidassanakathā
೧೭೯. ಆವಾಸಿಕಾಕಾರನ್ತಿ ಆವಾಸಿಕಾನಂ ಆಕಾರಂ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಆಕಾರೋ ನಾಮ ಯೇನ ತೇಸಂ ವತ್ತಸಮ್ಪನ್ನಾ ವಾ ನ ವಾತಿ ಆಚಾರಸಣ್ಠಾನಂ ಗಯ್ಹತಿ। ಲಿಙ್ಗಂ ನಾಮ ಯಂ ತೇ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಲೀನೇ ಗಮಯತಿ; ಅದಿಸ್ಸಮಾನೇಪಿ ಜಾನಾಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಿಮಿತ್ತಂ ನಾಮ ಯಂ ದಿಸ್ವಾ ತೇ ಅತ್ಥೀತಿ ಞಾಯನ್ತಿ। ಉದ್ದೇಸೋ ನಾಮ ಯೇನ ತೇ ಏವರೂಪಪರಿಕ್ಖಾರಾತಿ ಉದ್ದಿಸನ್ತಿ; ಅಪದೇಸಂ ಲಭನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಸುಪಞ್ಞತ್ತಮಞ್ಚಪೀಠಾದೀನಞ್ಚೇವ ಪದಸದ್ದಾದೀನಞ್ಚ ಅಧಿವಚನಂ, ಯಥಾಯೋಗಂ ಪನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಆಗನ್ತುಕಾಕಾರಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತತ್ಥ ಅಞ್ಞಾತಕನ್ತಿ ಅಞ್ಞೇಸಂ ಸನ್ತಕಂ। ಪಾದಾನಂ ಧೋತಂ ಉದಕನಿಸ್ಸೇಕನ್ತಿ ಪಾದಾನಂ ಧೋತಾನಂ ಉದಕನಿಸ್ಸೇಕಂ। ಬಹುವಚನಸ್ಸ ಏಕವಚನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ‘‘ಪಾದಾನಂ ಧೋತಉದಕನಿಸ್ಸೇಕ’’ನ್ತಿ ವಾ ಪಾಠೋ; ಪಾದಾನಂ ಧೋವನಉದಕನಿಸ್ಸೇಕನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
179.Āvāsikākāranti āvāsikānaṃ ākāraṃ. Esa nayo sabbattha. Ākāro nāma yena tesaṃ vattasampannā vā na vāti ācārasaṇṭhānaṃ gayhati. Liṅgaṃ nāma yaṃ te tattha tattha līne gamayati; adissamānepi jānāpetīti attho. Nimittaṃ nāma yaṃ disvā te atthīti ñāyanti. Uddeso nāma yena te evarūpaparikkhārāti uddisanti; apadesaṃ labhantīti attho. Sabbametaṃ supaññattamañcapīṭhādīnañceva padasaddādīnañca adhivacanaṃ, yathāyogaṃ pana yojetabbaṃ. Āgantukākārādīsupi eseva nayo. Tattha aññātakanti aññesaṃ santakaṃ. Pādānaṃ dhotaṃ udakanissekanti pādānaṃ dhotānaṃ udakanissekaṃ. Bahuvacanassa ekavacanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Pādānaṃ dhotaudakanisseka’’nti vā pāṭho; pādānaṃ dhovanaudakanissekanti attho.
೧೮೦. ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾದಿವತ್ಥೂಸು – ಸಮಾನಸಂವಾಸಕದಿಟ್ಠಿನ್ತಿ ‘‘ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಾ ಏತೇ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಂ। ನ ಪುಚ್ಛನ್ತೀತಿ ತೇಸಂ ಲದ್ಧಿಂ ನ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ; ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ವತ್ತಪಟಿವತ್ತಿಂ ಕತ್ವಾ ಏಕತೋ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೋನ್ತಿ। ನಾಭಿವಿತರನ್ತೀತಿ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಭಾವಂ ಮದ್ದಿತುಂ ಅಭಿಭವಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ; ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ನ ನಿಸ್ಸಜ್ಜಾಪೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
180. Nānāsaṃvāsakādivatthūsu – samānasaṃvāsakadiṭṭhinti ‘‘samānasaṃvāsakā ete’’ti diṭṭhiṃ. Na pucchantīti tesaṃ laddhiṃ na pucchanti; apucchitvāva vattapaṭivattiṃ katvā ekato uposathaṃ karonti. Nābhivitarantīti nānāsaṃvāsakabhāvaṃ maddituṃ abhibhavituṃ na sakkonti; taṃ diṭṭhiṃ na nissajjāpentīti attho.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi
೧೦೧. ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಂ • 101. Liṅgādidassanaṃ
೧೦೨. ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾದೀಹಿ ಉಪೋಸಥಕರಣಂ • 102. Nānāsaṃvāsakādīhi uposathakaraṇaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Liṅgādidassanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Liṅgādidassanakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಕಥಾದಿವಣ್ಣನಾ • Liṅgādidassanakathādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೦೧. ಲಿಙ್ಗಾದಿದಸ್ಸನಕಥಾ • 101. Liṅgādidassanakathā