| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๙. โลหิจฺจสุตฺตวณฺณนา
9. Lohiccasuttavaṇṇanā
๑๓๒. เตปิ มาณวกาเตฺวว วุตฺตา, น พฺราหฺมณกุมารา เอวฯ เสเลยฺยกานีติ อญฺญมญฺญํ สิลิสฺสนลงฺฆนกีฬนานิฯ
132.Tepi māṇavakātveva vuttā, na brāhmaṇakumārā eva. Seleyyakānīti aññamaññaṃ silissanalaṅghanakīḷanāni.
อุปฎฺฐานวเสน อิภํ หรนฺตีติ อิพฺภา, หตฺถิโคปกาฯ เต ปน นิหีนกุฎุมฺพสฺส โภคฺคํ อุปาทาย คหปติภาวํ อุปาทาย ‘‘คหปติกา’’ติปิ วุจฺจนฺตีติ อาห ‘‘คหปติกา’’ติฯ กณฺหาติ กณฺหาภิชาติกาฯ รฎฺฐํ ภรนฺตีติ ยสฺมิํ รเฎฺฐ วสนฺติ, ตสฺส รฎฺฐสฺส พลิํ ภรเณน, อตฺตโน วา กุฎุมฺพสฺส ภรเณน ภรตาฯ ปริยายนฺตาติ ปริโต สํจรนฺตา กีฬนฺติฯ
Upaṭṭhānavasena ibhaṃ harantīti ibbhā, hatthigopakā. Te pana nihīnakuṭumbassa bhoggaṃ upādāya gahapatibhāvaṃ upādāya ‘‘gahapatikā’’tipi vuccantīti āha ‘‘gahapatikā’’ti. Kaṇhāti kaṇhābhijātikā. Raṭṭhaṃ bharantīti yasmiṃ raṭṭhe vasanti, tassa raṭṭhassa baliṃ bharaṇena, attano vā kuṭumbassa bharaṇena bharatā. Pariyāyantāti parito saṃcarantā kīḷanti.
สีลเชฎฺฐกาติ สีลปฺปธานาฯ เย ปุราณํ สรนฺติ, เต สีลุตฺตมา อเหสุํฯ ทฺวารานิ จกฺขาทิทฺวารานิฯ
Sīlajeṭṭhakāti sīlappadhānā. Ye purāṇaṃ saranti, te sīluttamā ahesuṃ. Dvārāni cakkhādidvārāni.
อปกฺกมิตฺวา อเปตา วิรหิตา หุตฺวาฯ วิสมานีติ วิคตสมานิ ทุจฺจริตสภาวานิฯ นานาวิธทณฺฑา นานาวิธทณฺฑนิปาตาฯ
Apakkamitvā apetā virahitā hutvā. Visamānīti vigatasamāni duccaritasabhāvāni. Nānāvidhadaṇḍā nānāvidhadaṇḍanipātā.
อนาหารกาติ กิญฺจิ อภุญฺชนกาฯ ปโงฺก วิย ปโงฺก, มลํฯ ทนฺตปโงฺก ปุริมปทโลเปน ปโงฺกติ วุโตฺตติ ‘‘ปโงฺก นาม ทนฺตมล’’นฺติ วุตฺตํฯ อเชหิ กาตพฺพกานํ อโกเปตฺวา กรณํ สมาทานวเสน วตํฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ โกหญฺญํ นาม อตฺตนิ วิชฺชมานโทสํ ปฎิจฺฉาเทตฺวา อสนฺตคุณปกาสนาติ อาห – ‘‘ปฎิจฺฉนฺน…เป.… โกหญฺญเญฺจวา’’ติฯ ปริกฺขารภณฺฑกวณฺณาติ ปริกฺขารภณฺฑา กปฺปกาติฯ เต จ โข อตฺตโน ชีวิกตฺถาย อามิสกิญฺชกฺขสฺส อตฺตนิพนฺธนตฺถาย อโมจนตฺถาย กตาฯ
Anāhārakāti kiñci abhuñjanakā. Paṅko viya paṅko, malaṃ. Dantapaṅko purimapadalopena paṅkoti vuttoti ‘‘paṅko nāma dantamala’’nti vuttaṃ. Ajehi kātabbakānaṃ akopetvā karaṇaṃ samādānavasena vataṃ. Esa nayo sesesupi. Kohaññaṃ nāma attani vijjamānadosaṃ paṭicchādetvā asantaguṇapakāsanāti āha – ‘‘paṭicchanna…pe… kohaññañcevā’’ti. Parikkhārabhaṇḍakavaṇṇāti parikkhārabhaṇḍā kappakāti. Te ca kho attano jīvikatthāya āmisakiñjakkhassa attanibandhanatthāya amocanatthāya katā.
อขิลนฺติ เจโตขิลรหิตํ พฺรหฺมวิหารวเสนฯ เตนาห ‘‘มุทุ อถทฺธ’’นฺติฯ
Akhilanti cetokhilarahitaṃ brahmavihāravasena. Tenāha ‘‘mudu athaddha’’nti.
อธิมุโตฺตติ อภิรติวเสน ยุตฺตปยุโตฺตฯ ปริตฺตจิโตฺตติ ปริโต ขณฺฑิตจิโตฺตฯ อปฺปมาณจิโตฺตติ เอตฺถ ‘‘โก อย’’นฺติ ปฎิกฺขิตุํ สกฺกุเณยฺยจิโตฺตฯ
Adhimuttoti abhirativasena yuttapayutto. Parittacittoti parito khaṇḍitacitto. Appamāṇacittoti ettha ‘‘ko aya’’nti paṭikkhituṃ sakkuṇeyyacitto.
โลหิจฺจสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Lohiccasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๙. โลหิจฺจสุตฺตํ • 9. Lohiccasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๙. โลหิจฺจสุตฺตวณฺณนา • 9. Lohiccasuttavaṇṇanā
