| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Dīghanikāya (ṭīkā) |
੧੨. ਲੋਹਿਚ੍ਚਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
12. Lohiccasuttavaṇṇanā
ਲੋਹਿਚ੍ਚਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁવਣ੍ਣਨਾ
Lohiccabrāhmaṇavatthuvaṇṇanā
੫੦੧. ਸਾਲવਤਿਕਾਤਿ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗવਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਗਾਮਣਿਕਾਭਾવੇਨਾਤਿ ਕੇਚਿ। ਲੋਹਿਤੋ ਨਾਮ ਤਸ੍ਸ ਕੁਲੇ ਪੁਬ੍ਬਪੁਰਿਸੋ, ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਲੋਹਿਚ੍ਚੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਗੋਤ੍ਤਤੋ ਆਗਤਂ ਨਾਮਂ।
501.Sālavatikāti itthiliṅgavasena tassa gāmassa nāmaṃ. Gāmaṇikābhāvenāti keci. Lohito nāma tassa kule pubbapuriso, tassa vasena lohiccoti tassa brāhmaṇassa gottato āgataṃ nāmaṃ.
੫੦੨. ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਗਤ’’ਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਿਮਤ੍ਤਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਪਨ ਉਚ੍ਛੇਦਸਸ੍ਸਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰ’’ਨ੍ਤਿ। ਨ ਹਿ ਉਚ੍ਛੇਦਸਸ੍ਸਤਗਾਹવਿਨਿਮੁਤ੍ਤੋ ਕੋਚਿ ਦਿਟ੍ਠਿਗਾਹੋ ਅਤ੍ਥਿ। ‘‘ਭਾਸਤਿ ਯੇવਾ’’ਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਲੋਕੇ ਪਾਕਟਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਤ੍ਤਤੋ ਅਞ੍ਞੋ ਪਰੋਤਿ ਯਥਾ ਅਨੁਸਾਸਕਤੋ ਅਨੁਸਾਸਿਤਬ੍ਬੋ ਪਰੋ, ਏવਂ ਅਨੁਸਾਸਿਤਬ੍ਬਤੋਪਿ ਅਨੁਸਾਸਕੋ ਪਰੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਰੋ ਪਰਸ੍ਸਾਤਿ ਪਰੋ ਯੋ’’ਤਿਆਦਿ। ਕਿਂ-ਸਦ੍ਦਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਚੇਤ੍ਥ ‘‘ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨਾਗਤਕਾਲવਚਨਂ, ਅਨਾਗਤੇਪਿ વਾ ਤੇਨ ਤਸ੍ਸ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ। ਕੁਸਲਂ ਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਨવਜ੍ਜਧਮ੍ਮਂ ਨਿਕ੍ਕਿਲੇਸਧਮ੍ਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਰੇਸਂ ਧਮ੍ਮਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਤੇਹਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਪਰਿવਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਿਚਰਣਂ ਕਿਂ ਅਤ੍ਥਿਯਂ ਆਸਯਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨੁਰੋਧੇਨ વਿਨਾ ਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਤਸ੍ਮਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਟਿਲਦ੍ਧਂ…ਪੇ॰… વਿਹਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વਦਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਏવਂ ਸਮ੍ਪਦਮਿਦਂ ਪਾਪਕਂ ਲੋਭਧਮ੍ਮਂ વਦਾਮੀ’’ਤਿ।
502. ‘‘Diṭṭhigata’’nti laddhimattaṃ adhippetanti āha ‘‘na pana ucchedasassatānaṃ aññatara’’nti. Na hi ucchedasassatagāhavinimutto koci diṭṭhigāho atthi. ‘‘Bhāsati yevā’’ti tassā laddhiyā loke pākaṭabhāvaṃ dasseti. Attato añño paroti yathā anusāsakato anusāsitabbo paro, evaṃ anusāsitabbatopi anusāsako paroti vuttaṃ ‘‘paro parassāti paro yo’’tiādi. Kiṃ-saddāpekkhāya cettha ‘‘karissatī’’ti anāgatakālavacanaṃ, anāgatepi vā tena tassa kātabbaṃ natthīti dassanatthaṃ. Kusalaṃ dhammanti anavajjadhammaṃ nikkilesadhammaṃ vimokkhadhammanti attho. ‘‘Paresaṃ dhammaṃ kathessāmī’’ti tehi attānaṃ parivārāpetvā vicaraṇaṃ kiṃ atthiyaṃ āsayabuddhassāpi anurodhena vinā taṃ na hotīti tasmā attanā paṭiladdhaṃ…pe… vihātabbanti vadati. Tenāha ‘‘evaṃ sampadamidaṃ pāpakaṃ lobhadhammaṃ vadāmī’’ti.
੫੦੪. ਸੋਤਿ ਲੋਹਿਚ੍ਚੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ।
504.Soti lohicco brāhmaṇo.
੫੦੮. ਕਥਾਫਾਸੁਕਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਕਥਾਸੁਖਤ੍ਥਂ, ਸੁਖੇਨ ਕਥਂ ਕਥੇਤੁਞ੍ਚੇવ ਸੋਤੁਞ੍ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪ੍ਪੇવ ਨਾਮ ਸਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੀਤਿવਸੇਨ ਆਮੇਡਿਤਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਤਥਾ ਹਿ ਤਂ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਗਜ੍ਜਿਤ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ । ਭਗવਾ ਹਿ ਈਦਿਸੇਸੁ ਠਾਨੇਸੁ વਿਸੇਸਤੋ ਪੀਤਿਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਯਂ ਕਿਰੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ’’ਤਿਆਦਿ।
508.Kathāphāsukatthanti kathāsukhatthaṃ, sukhena kathaṃ kathetuñceva sotuñcāti attho. Appeva nāma siyāti ettha pītivasena āmeḍitaṃ daṭṭhabbaṃ. Tathā hi taṃ ‘‘buddhagajjita’’nti vuccati . Bhagavā hi īdisesu ṭhānesu visesato pītisomanassajāto hoti. Tenāha ‘‘ayaṃ kirettha adhippāyo’’tiādi.
ਲੋਹਿਚ੍ਚਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨੁਯੋਗવਣ੍ਣਨਾ
Lohiccabrāhmaṇānuyogavaṇṇanā
੫੦੯. ਸਮੁਦਯਸਞ੍ਜਾਤੀਤਿ ਆਯੁਪ੍ਪਾਦੋ। ਅਨੁਪੁਬ੍ਬੋ ਕਮ੍ਪੀ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਕਙ੍ਖਨਤ੍ਥੋ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਇਚ੍ਛਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਾਤਿਸਯੇਨ વਾ ਹਿਤੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕੋ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਨਕੋ ਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀ। ਸਮ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਆਸੇવਨਲਾਭੇਨ ਨਿਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਬਲવਤੀ ਹੋਤਿ, ਅવਗ੍ਗਹਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਯਤਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕੋ।
509.Samudayasañjātīti āyuppādo. Anupubbo kampī-saddo ākaṅkhanattho hotīti ‘‘icchatīti attho’’ti vuttaṃ. Sātisayena vā hitena anukampako anuggaṇhanako hitānukampī. Sampajjatīti āsevanalābhena nippajjati balavatī hoti, avaggahāti attho, tenāha ‘‘niyatā hotī’’ti. Niraye nibbattati micchādiṭṭhiko.
੫੧੦-੧੧. ਦੁਤਿਯਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ‘‘ਨਨੁ ਰਾਜਾ ਪਸੇਨਦੀ ਕੋਸਲੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਦੁਤਿਯਂ ਉਪਪਤ੍ਤਿਂ ਸਾਧਨਯੁਤ੍ਤਿਂ। ਕਾਰਣਞ੍ਹਿ ਭਗવਾ ਉਪਮਾਮੁਖੇਨ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਯੇ ਚਿਮੇਤਿ ਯੇ ਚ ਇਮੇ ਕੁਲਪੁਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬਾ ਗਬ੍ਭਾ ਪਰਿਪਾਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਸਕ੍ਕੁਣਨ੍ਤਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਞਾਣਪਰਿਪਾਕਸ੍ਸ વਾ ਅਭਾવੇਨ। ਯੇ ਪਨ ‘‘ਪਰਿਪਚ੍ਚਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਤੇਸਂ ‘‘ਦਿਬ੍ਬੇ ਗਬ੍ਭੇ’’ਤਿ વਚਨવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨ ਪਯੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਅਤ੍ਥੋ ਚ ਦੁਤਿਯવਿਕਪ੍ਪੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪਿਤਾ ਚ ਤਂਸਮਙ੍ਗਿਸਤ੍ਤવਸੇਨ। ਦਿવਿ ਭવਾਤਿ ਦਿਬ੍ਬਾ। ਗਬ੍ਭੇਨ੍ਤਿ ਪਰਿਪਚ੍ਚਨવਸੇਨ ਸਨ੍ਤਾਨਂ ਪਬਨ੍ਧੇਨ੍ਤੀਤਿ ਗਬ੍ਭਾ। ‘‘ਛਨ੍ਨਂ ਦੇવਲੋਕਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨવਚਨਮੇਤਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਸ੍ਸਾਪਿ ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਗਬ੍ਭਭਾવੋ ਲਬ੍ਭਤੇવ ਦਿਬ੍ਬવਿਹਾਰਹੇਤੁਕਤ੍ਤਾ। ਏવਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਭਾવਨਂ ਭਾવਯਮਾਨਾ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ વਚਨਂ ਸਮਤ੍ਥਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਭવਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਥਾਰੁਚਿ ਸੁਖਸਮਪ੍ਪਿਤਾਤਿ ਭવਾ, વਿਮਾਨਾਨਿ। ਦੇવਭਾવਾવਹਤ੍ਤਾ ਦਿਬ੍ਬਾ। વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਗਬ੍ਭਾ। ਦਾਨਾਦਯੋ ਦੇવਲੋਕਸਂવਤ੍ਤਨਿਯਪੁਞ੍ਞવਿਸੇਸਾ। ਦਿਬ੍ਬਾ ਭવਾਤਿ ਦੇવਲੋਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਉਪਪਤ੍ਤਿਭવਾ। ਤਦਾવਹੋ ਹਿ ਕਮ੍ਮਭવੋ ਪੁਬ੍ਬੇ ਗਹਿਤੋ।
510-11.Dutiyaṃ upapattinti ‘‘nanu rājā pasenadī kosalo’’tiādinā dutiyaṃ upapattiṃ sādhanayuttiṃ. Kāraṇañhi bhagavā upamāmukhena dasseti. Ye cimeti ye ca ime kulaputtā dibbā gabbhā paripācentīti yojanā. Asakkuṇantā upanissayasampattiyā, ñāṇaparipākassa vā abhāvena. Ye pana ‘‘paripaccantī’’ti paṭhanti, tesaṃ ‘‘dibbe gabbhe’’ti vacanavipallāsena payojanaṃ natthi. Attho ca dutiyavikappe vuttanayena veditabbo. Ahitānukampitā ca taṃsamaṅgisattavasena. Divi bhavāti dibbā. Gabbhenti paripaccanavasena santānaṃ pabandhentīti gabbhā. ‘‘Channaṃ devalokāna’’nti nidassanavacanametaṃ. Brahmalokassāpi hi dibbagabbhabhāvo labbhateva dibbavihārahetukattā. Evañca katvā ‘‘bhāvanaṃ bhāvayamānā’’ti idampi vacanaṃ samatthitaṃ hoti. Bhavanti ettha yathāruci sukhasamappitāti bhavā, vimānāni. Devabhāvāvahattā dibbā. Vuttanayeneva gabbhā. Dānādayo devalokasaṃvattaniyapuññavisesā.Dibbā bhavāti devalokapariyāpannā upapattibhavā. Tadāvaho hi kammabhavo pubbe gahito.
ਤਯੋਚੋਦਨਾਰਹવਣ੍ਣਨਾ
Tayocodanārahavaṇṇanā
੫੧੩. ਅਨਿਯਮਿਤੇਨੇવਾਤਿ ਅਨਿਯਮੇਨੇવ ‘‘ਤ੍વਂ ਏવਂਦਿਟ੍ਠਿਕੋ ਏવਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਕੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਨੁਦ੍ਦੇਸਿਕੇਨੇવ । ਮਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਹਮੇਤਂ ਜਾਨਾਮਿ, ਅਹਮੇਤਂ ਪਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਪਣ੍ਡਿਤਮਾਨਂ। ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾਤਿ વਿਧਮੇਤ੍વਾ, ਜਹਾਪੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰੇਤਿ ਅਸਮ੍ਪਾਦਿਤਅਤ੍ਤਹਿਤੋ ਅਨੋવਾਦਕਰਸਾવਕੋ, ਅਸਮ੍ਪਾਦਿਤਅਤ੍ਤਹਿਤੋ ਓવਾਦਕਰਸਾવਕੋ, ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਅਤ੍ਤਹਿਤੋ ਅਨੋવਾਦਕਰਸਾવਕੋਤਿ ਇਮੇ ਤਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰੇ। ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਪਨ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ ਨ ਚੋਦਨਾਰਹੋ ਹੋਤੀਤਿ ‘‘ਤੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਏવ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਚੋਦਨਾਰਹੇ ਤਯੋ ਸਤ੍ਥਾਰੇ ਪਠਮਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ , ਪਚ੍ਛਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂਸਤ੍ਥਾਰਂ। ਕਾਮਞ੍ਚੇਤ੍ਥ ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਸਤ੍ਥਾ ਏਕੋ ਅਦੁਤਿਯੋ ਅਨਞ੍ਞਸਾਧਾਰਣੋ, ਤਥਾਪਿ ਸੋ ਯੇਸਂ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਾਨਂ વਸੇਨ ‘‘ਧਮ੍ਮਮਯੋ ਕਾਯੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਮੁਦਾਯਭੂਤੋਪਿ ਤੇ ਗੁਣਾવਯવੇ ਸਤ੍ਥੁਟ੍ਠਾਨਿਯੇ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਾ ‘‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਲੋਹਿਚ੍ਚ, ਸਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਅਭਾਸਿ।
513.Aniyamitenevāti aniyameneva ‘‘tvaṃ evaṃdiṭṭhiko evaṃ sattānaṃ anatthassa kārako’’ti evaṃ anuddesikeneva . Mānanti ‘‘ahametaṃ jānāmi, ahametaṃ passāmī’’ti evaṃ paṇḍitamānaṃ. Bhinditvāti vidhametvā, jahāpetvāti attho. Tayo satthāreti asampāditaattahito anovādakarasāvako, asampāditaattahito ovādakarasāvako, sampāditaattahito anovādakarasāvakoti ime tayo satthāre. Catuttho pana sammāsambuddho na codanāraho hotīti ‘‘tena pucchite eva kathessāmī’’ti codanārahe tayo satthāre paṭhamaṃ dassesi , pacchā catutthaṃsatthāraṃ. Kāmañcettha catuttho satthā eko adutiyo anaññasādhāraṇo, tathāpi so yesaṃ uttarimanussadhammānaṃ vasena ‘‘dhammamayo kāyo’’ti vuccati, tesaṃ samudāyabhūtopi te guṇāvayave satthuṭṭhāniye katvā dassento bhagavā ‘‘ayampi kho, lohicca, satthā’’ti abhāsi.
ਅਞ੍ਞਾਤਿ ਯ-ਕਾਰਲੋਪੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ‘‘ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ’’ਤਿ ਆਦੀਸੁ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੮, ੩੭, ੫੨; ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੮੪; ੨.੩੪੧; ਅ॰ ਨਿ॰ ੨.੫; ੧੦.੧੧; ਮਹਾવ॰ ੧੧; ਧ॰ ਪ॰ ੩੫੩; ਕਥਾ॰ ੪੦੫) વਿਯ। ਅਞ੍ਞਾਯਾਤਿ ਚ ਤਦਤ੍ਥਿਯੇ ਸਮ੍ਪਦਾਨવਚਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਆਜਾਨਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ। ਸਾવਕਤ੍ਤਂ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਠਿਤਤ੍ਤਾ ਏਕਦੇਸੇਨਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ ਤਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ ਅਕਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਉਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ વਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਯਥਿਚ੍ਛਿਤਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਟਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਨਭਿਰਤਿਯਾ ਅਗਾਰવੇਨ ਅਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ, ਤੇਨਾਹ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਕਾਯਾਤਿ ਏਕਾਯ ਇਤ੍ਥਿਯਾ। ਏਕੋ ਇਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਤਾਯ ਅਨਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਸਮ੍ਪਯੋਗਂ ਕਾਮੇਯ੍ਯ। ਓਸਕ੍ਕਨਾਦਿਮੁਖੇਨ ਇਤ੍ਥਿਪੁਰਿਸਸਮ੍ਬਨ੍ਧਨਿਦਸ੍ਸਨਂ ਗੇਹਸਿਤਅਪੇਕ੍ਖਾવਸੇਨ ਤਸ੍ਸ ਸਤ੍ਥੁਨੋ ਸਾવਕੇਸੁ ਪਟਿਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਅਤਿવਿਯ વਿਰਤ੍ਤਭਾવਤੋ ਦਟ੍ਠੁਮ੍ਪਿ ਅਨਿਚ੍ਛਮਾਨਂ। ਲੋਭੇਨਾਤਿ ਪਰਿવਾਰવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਲਾਭਸਕ੍ਕਾਰਲੋਭੇਨ। ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮੇ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹਿ। ਉਜੁਂ ਕਰੋਹਿ ਕਾਯવਙ੍ਕਾਦਿવਿਗਮੇਨ।
Aññāti ya-kāralopena niddeso ‘‘sayaṃ abhiññā’’ti ādīsu (dī. ni. 1.28, 37, 52; ma. ni. 1.284; 2.341; a. ni. 2.5; 10.11; mahāva. 11; dha. pa. 353; kathā. 405) viya. Aññāyāti ca tadatthiye sampadānavacananti āha ‘‘ājānanatthāyā’’ti. Sāvakattaṃ paṭijānitvā ṭhitattā ekadesenassa sāsanaṃ karontīti āha ‘‘nirantaraṃ tassa sāsanaṃ akatvā’’ti. Ukkamitvā vattantīti yathicchitaṃ karontīti attho. Paṭikkamantiyāti anabhiratiyā agāravena apagacchantiyā, tenāha ‘‘anicchantiyā’’tiādi. Ekāyāti ekāya itthiyā. Eko iccheyyāti eko puriso tāya anicchantiyā sampayogaṃ kāmeyya. Osakkanādimukhena itthipurisasambandhanidassanaṃ gehasitaapekkhāvasena tassa satthuno sāvakesu paṭipattīti dasseti. Ativiya virattabhāvato daṭṭhumpi anicchamānaṃ. Lobhenāti parivāravasena uppajjanakalābhasakkāralobhena. Tattha sampādehīti tasmiṃ paṭipattidhamme patiṭṭhitaṃ katvā sampādehi. Ujuṃ karohi kāyavaṅkādivigamena.
੫੧੫. ਏવਂ ਚੋਦਨਂ ਅਰਹਤੀਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਸਾવਕੇਸੁ ਅਪ੍ਪੋਸ੍ਸੁਕ੍ਕਭਾવਾਪਾਦਨੇ ਨਿਯੋਜਨવਸੇਨ ਚੋਦਨਂ ਅਰਹਤਿ, ਨ ਪਠਮੋ વਿਯ ‘‘ਏવਰੂਪੋ ਤવ ਲੋਭਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ, ਨ ਚ ਦੁਤਿਯੋ વਿਯ ‘‘ਅਤ੍ਤਾਨਮੇવ ਤਾવ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਪਾਦੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। ਕਸ੍ਮਾ? ਸਮ੍ਪਾਦਿਤਅਤ੍ਤਹਿਤਤਾਯ ਤਤਿਯਸ੍ਸ।
515.Evaṃ codanaṃ arahatīti evaṃ vuttanayena sāvakesu appossukkabhāvāpādane niyojanavasena codanaṃ arahati, na paṭhamo viya ‘‘evarūpo tava lobhadhammo’’tiādinā, na ca dutiyo viya ‘‘attānameva tāva tattha sampādehī’’tiādinā. Kasmā? Sampāditaattahitatāya tatiyassa.
ਨਚੋਦਨਾਰਹਸਤ੍ਥੁવਣ੍ਣਨਾ
Nacodanārahasatthuvaṇṇanā
੫੧੬. ‘‘ਨ ਚੋਦਨਾਰਹੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਚੋਦਨਾਰਹਤਾ ਨਾਮ ਸਤ੍ਥੁવਿਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਸਾવਕવਿਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ ਉਭਯવਿਪ੍ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ વਾ, ਤਯਿਦਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥਰਿ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਚੋਦਨਾਰਹੋਤਿ ਇਮਮਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਅਯਞ੍ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ।
516. ‘‘Na codanāraho’’ti ettha yasmā codanārahatā nāma satthuvippaṭipattiyā vā sāvakavippaṭipattiyā vā ubhayavippaṭipattiyā vā, tayidaṃ sabbampi imasmiṃ satthari natthi, tasmā na codanārahoti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘ayañhī’’tiādi vuttaṃ.
੫੧੭. ਮਯਾ ਗਹਿਤਾਯ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾਤਿ ਸਬ੍ਬਸੋ ਅਨવਜ੍ਜੇ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੇ ਪਰੇਸਂ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇ ਸਤ੍ਥਰਿ ਅਭੂਤਦੋਸਾਰੋਪਨવਸੇਨ ਮਿਚ੍ਛਾਗਹਿਤਾਯ ਨਿਰਯਗਾਮਿਨਿਯਾ ਪਾਪਦਿਟ੍ਠਿਯਾ । ਨਰਕਪਪਾਤਨ੍ਤਿ ਨਰਕਸਙ੍ਖਾਤਂ ਮਹਾਪਪਾਤਂ। ਪਪਤਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਹਿ ਪਪਾਤੋ। ਸਗ੍ਗਮਗ੍ਗਥਲੇਤਿ ਸਗ੍ਗਗਾਮਿਮਗ੍ਗਭੂਤੇ ਪੁਞ੍ਞਧਮ੍ਮਥਲੇ। ਸੇਸਂ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇવ।
517.Mayāgahitāya diṭṭhiyāti sabbaso anavajje sammāpaṭipanne paresaṃ sammadeva sammāpaṭipattiṃ dessente satthari abhūtadosāropanavasena micchāgahitāya nirayagāminiyā pāpadiṭṭhiyā . Narakapapātanti narakasaṅkhātaṃ mahāpapātaṃ. Papatanti tatthāti hi papāto. Saggamaggathaleti saggagāmimaggabhūte puññadhammathale. Sesaṃ suviññeyyameva.
ਲੋਹਿਚ੍ਚਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ।
Lohiccasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਦੀਘਨਿਕਾਯ • Dīghanikāya / ੧੨. ਲੋਹਿਚ੍ਚਸੁਤ੍ਤਂ • 12. Lohiccasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਦੀਘ ਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ੧੨. ਲੋਹਿਚ੍ਚਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 12. Lohiccasuttavaṇṇanā
