Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൯. ലോഹിച്ചസുത്തവണ്ണനാ
9. Lohiccasuttavaṇṇanā
൧൩൨. തേപി മാണവകാത്വേവ വുത്താ, ന ബ്രാഹ്മണകുമാരാ ഏവ. സേലേയ്യകാനീതി അഞ്ഞമഞ്ഞം സിലിസ്സനലങ്ഘനകീളനാനി.
132.Tepi māṇavakātveva vuttā, na brāhmaṇakumārā eva. Seleyyakānīti aññamaññaṃ silissanalaṅghanakīḷanāni.
ഉപട്ഠാനവസേന ഇഭം ഹരന്തീതി ഇബ്ഭാ, ഹത്ഥിഗോപകാ. തേ പന നിഹീനകുടുമ്ബസ്സ ഭോഗ്ഗം ഉപാദായ ഗഹപതിഭാവം ഉപാദായ ‘‘ഗഹപതികാ’’തിപി വുച്ചന്തീതി ആഹ ‘‘ഗഹപതികാ’’തി. കണ്ഹാതി കണ്ഹാഭിജാതികാ. രട്ഠം ഭരന്തീതി യസ്മിം രട്ഠേ വസന്തി, തസ്സ രട്ഠസ്സ ബലിം ഭരണേന, അത്തനോ വാ കുടുമ്ബസ്സ ഭരണേന ഭരതാ. പരിയായന്താതി പരിതോ സംചരന്താ കീളന്തി.
Upaṭṭhānavasena ibhaṃ harantīti ibbhā, hatthigopakā. Te pana nihīnakuṭumbassa bhoggaṃ upādāya gahapatibhāvaṃ upādāya ‘‘gahapatikā’’tipi vuccantīti āha ‘‘gahapatikā’’ti. Kaṇhāti kaṇhābhijātikā. Raṭṭhaṃ bharantīti yasmiṃ raṭṭhe vasanti, tassa raṭṭhassa baliṃ bharaṇena, attano vā kuṭumbassa bharaṇena bharatā. Pariyāyantāti parito saṃcarantā kīḷanti.
സീലജേട്ഠകാതി സീലപ്പധാനാ. യേ പുരാണം സരന്തി, തേ സീലുത്തമാ അഹേസും. ദ്വാരാനി ചക്ഖാദിദ്വാരാനി.
Sīlajeṭṭhakāti sīlappadhānā. Ye purāṇaṃ saranti, te sīluttamā ahesuṃ. Dvārāni cakkhādidvārāni.
അപക്കമിത്വാ അപേതാ വിരഹിതാ ഹുത്വാ. വിസമാനീതി വിഗതസമാനി ദുച്ചരിതസഭാവാനി. നാനാവിധദണ്ഡാ നാനാവിധദണ്ഡനിപാതാ.
Apakkamitvā apetā virahitā hutvā. Visamānīti vigatasamāni duccaritasabhāvāni. Nānāvidhadaṇḍā nānāvidhadaṇḍanipātā.
അനാഹാരകാതി കിഞ്ചി അഭുഞ്ജനകാ. പങ്കോ വിയ പങ്കോ, മലം. ദന്തപങ്കോ പുരിമപദലോപേന പങ്കോതി വുത്തോതി ‘‘പങ്കോ നാമ ദന്തമല’’ന്തി വുത്തം. അജേഹി കാതബ്ബകാനം അകോപേത്വാ കരണം സമാദാനവസേന വതം. ഏസ നയോ സേസേസുപി. കോഹഞ്ഞം നാമ അത്തനി വിജ്ജമാനദോസം പടിച്ഛാദേത്വാ അസന്തഗുണപകാസനാതി ആഹ – ‘‘പടിച്ഛന്ന…പേ॰… കോഹഞ്ഞഞ്ചേവാ’’തി. പരിക്ഖാരഭണ്ഡകവണ്ണാതി പരിക്ഖാരഭണ്ഡാ കപ്പകാതി. തേ ച ഖോ അത്തനോ ജീവികത്ഥായ ആമിസകിഞ്ജക്ഖസ്സ അത്തനിബന്ധനത്ഥായ അമോചനത്ഥായ കതാ.
Anāhārakāti kiñci abhuñjanakā. Paṅko viya paṅko, malaṃ. Dantapaṅko purimapadalopena paṅkoti vuttoti ‘‘paṅko nāma dantamala’’nti vuttaṃ. Ajehi kātabbakānaṃ akopetvā karaṇaṃ samādānavasena vataṃ. Esa nayo sesesupi. Kohaññaṃ nāma attani vijjamānadosaṃ paṭicchādetvā asantaguṇapakāsanāti āha – ‘‘paṭicchanna…pe… kohaññañcevā’’ti. Parikkhārabhaṇḍakavaṇṇāti parikkhārabhaṇḍā kappakāti. Te ca kho attano jīvikatthāya āmisakiñjakkhassa attanibandhanatthāya amocanatthāya katā.
അഖിലന്തി ചേതോഖിലരഹിതം ബ്രഹ്മവിഹാരവസേന. തേനാഹ ‘‘മുദു അഥദ്ധ’’ന്തി.
Akhilanti cetokhilarahitaṃ brahmavihāravasena. Tenāha ‘‘mudu athaddha’’nti.
അധിമുത്തോതി അഭിരതിവസേന യുത്തപയുത്തോ. പരിത്തചിത്തോതി പരിതോ ഖണ്ഡിതചിത്തോ. അപ്പമാണചിത്തോതി ഏത്ഥ ‘‘കോ അയ’’ന്തി പടിക്ഖിതും സക്കുണേയ്യചിത്തോ.
Adhimuttoti abhirativasena yuttapayutto. Parittacittoti parito khaṇḍitacitto. Appamāṇacittoti ettha ‘‘ko aya’’nti paṭikkhituṃ sakkuṇeyyacitto.
ലോഹിച്ചസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Lohiccasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൯. ലോഹിച്ചസുത്തം • 9. Lohiccasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൯. ലോഹിച്ചസുത്തവണ്ണനാ • 9. Lohiccasuttavaṇṇanā