Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi

    ලොහිතුප්‌පාදකකම්‌මං

    Lohituppādakakammaṃ

    341. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා ගිජ්‌ඣකූටස්‌ස පබ්‌බතස්‌ස ඡායායං චඞ්‌කමති. අථ ඛො දෙවදත්‌තො ගිජ්‌ඣකූටං පබ්‌බතං ආරුහිත්‌වා මහතිං සිලං පවිජ්‌ඣි – ඉමාය සමණං ගොතමං ජීවිතා වොරොපෙස්‌සාමීති. ද්‌වෙ පබ්‌බතකූටා සමාගන්‌ත්‌වා තං සිලං සම්‌පටිච්‌ඡිංසු. තතො පපතිකා උප්‌පතිත්‌වා භගවතො පාදෙ රුහිරං උප්‌පාදෙසි. අථ ඛො භගවා උද්‌ධං උල්‌ලොකෙත්‌වා දෙවදත්‌තං එතදවොච – ‘‘බහුං තයා, මොඝපුරිස, අපුඤ්‌ඤං පසුතං, යං ත්‌වං දුට්‌ඨචිත්‌තො වධකචිත්‌තො තථාගතස්‌ස රුහිරං උප්‌පාදෙසී’’ති. අථ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉදං, භික්‌ඛවෙ, දෙවදත්‌තෙන පඨමං ආනන්‌තරියං කම්‌මං උපචිතං, යං දුට්‌ඨචිත්‌තෙන වධකචිත්‌තෙන තථාගතස්‌ස රුහිරං උප්‌පාදිත’’න්‌ති.

    341. Tena kho pana samayena bhagavā gijjhakūṭassa pabbatassa chāyāyaṃ caṅkamati. Atha kho devadatto gijjhakūṭaṃ pabbataṃ āruhitvā mahatiṃ silaṃ pavijjhi – imāya samaṇaṃ gotamaṃ jīvitā voropessāmīti. Dve pabbatakūṭā samāgantvā taṃ silaṃ sampaṭicchiṃsu. Tato papatikā uppatitvā bhagavato pāde ruhiraṃ uppādesi. Atha kho bhagavā uddhaṃ ulloketvā devadattaṃ etadavoca – ‘‘bahuṃ tayā, moghapurisa, apuññaṃ pasutaṃ, yaṃ tvaṃ duṭṭhacitto vadhakacitto tathāgatassa ruhiraṃ uppādesī’’ti. Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘idaṃ, bhikkhave, devadattena paṭhamaṃ ānantariyaṃ kammaṃ upacitaṃ, yaṃ duṭṭhacittena vadhakacittena tathāgatassa ruhiraṃ uppādita’’nti.

    අස්‌සොසුං ඛො භික්‌ඛූ – ‘‘දෙවදත්‌තෙන කිර භගවතො වධො පයුත්‌තො’’ති. තෙ ච භික්‌ඛූ භගවතො විහාරස්‌ස පරිතො පරිතො චඞ්‌කමන්‌ති උච්‌චාසද්‌දා මහාසද්‌දා සජ්‌ඣායං කරොන්‌තා, භගවතො රක්‌ඛාවරණගුත්‌තියා. අස්‌සොසි ඛො භගවා උච්‌චාසද්‌දං මහාසද්‌දං සජ්‌ඣායසද්‌දං. සුත්‌වාන ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘කිං නු ඛො සො, ආනන්‌ද, උච්‌චාසද්‌දො මහාසද්‌දො සජ්‌ඣායසද්‌දො’’ති? ‘‘අස්‌සොසුං ඛො, භන්‌තෙ, භික්‌ඛූ – ‘දෙවදත්‌තෙන කිර භගවතො වධො පයුත්‌තො’ති. තෙ ච 1, භන්‌තෙ, භික්‌ඛූ භගවතො විහාරස්‌ස පරිතො පරිතො චඞ්‌කමන්‌ති උච්‌චාසද්‌දා මහාසද්‌දා සජ්‌ඣායං කරොන්‌තා, භගවතො රක්‌ඛාවරණගුත්‌තියා. සො එසො, භගවා, උච්‌චාසද්‌දො මහාසද්‌දො සජ්‌ඣායසද්‌දො’’ති. ‘‘තෙන හානන්‌ද, මම වචනෙන තෙ භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙහි – සත්‌ථා ආයස්‌මන්‌තෙ ආමන්‌තෙතී’’ති. ‘‘එවං භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා යෙන තෙ භික්‌ඛූ තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා තෙ භික්‌ඛූ එතදවොච – ‘‘සත්‌ථා ආයස්‌මන්‌තෙ ආමන්‌තෙතී’’ති. ‘‘එවමාවුසො’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ ආයස්‌මතො ආනන්‌දස්‌ස පටිස්‌සුත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදිංසු. එකමන්‌තං නිසින්‌නෙ ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවා එතදවොච –

    Assosuṃ kho bhikkhū – ‘‘devadattena kira bhagavato vadho payutto’’ti. Te ca bhikkhū bhagavato vihārassa parito parito caṅkamanti uccāsaddā mahāsaddā sajjhāyaṃ karontā, bhagavato rakkhāvaraṇaguttiyā. Assosi kho bhagavā uccāsaddaṃ mahāsaddaṃ sajjhāyasaddaṃ. Sutvāna āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho so, ānanda, uccāsaddo mahāsaddo sajjhāyasaddo’’ti? ‘‘Assosuṃ kho, bhante, bhikkhū – ‘devadattena kira bhagavato vadho payutto’ti. Te ca 2, bhante, bhikkhū bhagavato vihārassa parito parito caṅkamanti uccāsaddā mahāsaddā sajjhāyaṃ karontā, bhagavato rakkhāvaraṇaguttiyā. So eso, bhagavā, uccāsaddo mahāsaddo sajjhāyasaddo’’ti. ‘‘Tena hānanda, mama vacanena te bhikkhū āmantehi – satthā āyasmante āmantetī’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā yena te bhikkhū tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā te bhikkhū etadavoca – ‘‘satthā āyasmante āmantetī’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato ānandassa paṭissutvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te bhikkhū bhagavā etadavoca –

    ‘‘අට්‌ඨානමෙතං , භික්‌ඛවෙ, අනවකාසො, යං පරූපක්‌කමෙන තථාගතං ජීවිතා වොරොපෙය්‍ය. අනුපක්‌කමෙන, භික්‌ඛවෙ, තථාගතා පරිනිබ්‌බායන්‌ති.

    ‘‘Aṭṭhānametaṃ , bhikkhave, anavakāso, yaṃ parūpakkamena tathāgataṃ jīvitā voropeyya. Anupakkamena, bhikkhave, tathāgatā parinibbāyanti.

    3 ‘‘පඤ්‌චිමෙ, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථාරො සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං. කතමෙ පඤ්‌ච? ‘‘ඉධ, භික්‌ඛවෙ, එකච්‌චො සත්‌ථා අපරිසුද්‌ධසීලො සමානො ‘පරිසුද්‌ධසීලොම්‌හී’ති පටිජානාති ‘පරිසුද්‌ධං මෙ සීලං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’න්‌ති ච. තමෙනං සාවකා එවං ජානන්‌ති – ‘අයං ඛො භවං සත්‌ථා අපරිසුද්‌ධසීලො සමානො ‘පරිසුද්‌ධසීලොම්‌හී’ති පටිජානාති ‘පරිසුද්‌ධං මෙ සීලං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’න්‌ති ච. මයඤ්‌චෙව ඛො පන ගිහීනං ආරොචෙය්‍යාම, නාස්‌සස්‌ස මනාපං. යං ඛො පනස්‌ස අමනාපං, කථං නං මයං තෙන සමුදාචරෙය්‍යාම? සම්‌මන්‌නති ඛො පන චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරෙන – යං තුමො කරිස්‌සති, තුමොව තෙන පඤ්‌ඤායිස්‌සතී’ති . එවරූපං ඛො, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථාරං සාවකා සීලතො රක්‌ඛන්‌ති; එවරූපො ච පන සත්‌ථා සාවකෙහි සීලතො රක්‌ඛං පච්‌චාසීසති.

    4 ‘‘Pañcime, bhikkhave, satthāro santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame pañca? ‘‘Idha, bhikkhave, ekacco satthā aparisuddhasīlo samāno ‘parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti ca. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhasīlo samāno ‘parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti ca. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ naṃ mayaṃ tena samudācareyyāma? Sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena – yaṃ tumo karissati, tumova tena paññāyissatī’ti . Evarūpaṃ kho, bhikkhave, satthāraṃ sāvakā sīlato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi sīlato rakkhaṃ paccāsīsati.

    ‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, ඉධෙකච්‌චො සත්‌ථා අපරිසුද්‌ධආජීවො සමානො…පෙ.… අපරිසුද්‌ධධම්‌මදෙසනො සමානො…පෙ.… අපරිසුද්‌ධවෙය්‍යාකරණො සමානො…පෙ.… අපරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනො සමානො ‘පරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනොම්‌හී’ති පටිජානාති ‘පරිසුද්‌ධං මෙ ඤාණදස්‌සනං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’න්‌ති ච. තමෙනං සාවකා එවං ජානන්‌ති – ‘අයං ඛො භවං සත්‌ථා අපරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනො සමානො ‘පරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනොම්‌හී’ති පටිජානාති ‘පරිසුද්‌ධං මෙ ඤාණදස්‌සනං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’න්‌ති ච. මයඤ්‌චෙව ඛො පන ගිහීනං ආරොචෙය්‍යාම, නාස්‌සස්‌ස මනාපං. යං ඛො පනස්‌ස අමනාපං, කථං න මයං තෙන සමුදාචරෙය්‍යාම? සම්‌මන්‌නති ඛො පන චීවරපිණ්‌ඩපාතසෙනාසනගිලානප්‌පච්‌චයභෙසජ්‌ජපරික්‌ඛාරෙන – යං තුමො කරිස්‌සති, තුමොව තෙන පඤ්‌ඤායිස්‌සතී’ති. එවරූපං ඛො, භික්‌ඛවෙ, සත්‌ථාරං සාවකා ඤාණදස්‌සනතො රක්‌ඛන්‌ති; එවරූපො ච පන සත්‌ථා සාවකෙහි ඤාණදස්‌සනතො රක්‌ඛං පච්‌චාසීසති. ඉමෙ ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌ච සත්‌ථාරො සන්‌තො සංවිජ්‌ජමානා ලොකස්‌මිං. ‘‘අහං ඛො පන, භික්‌ඛවෙ, පරිසුද්‌ධසීලො සමානො ‘පරිසුද්‌ධසීලොම්‌හී’ති පටිජානාමි ‘පරිසුද්‌ධං මෙ සීලං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’න්‌ති ච. න ච මං සාවකා සීලතො රක්‌ඛන්‌ති; න චාහං සාවකෙහි සීලතො රක්‌ඛං පච්‌චාසීසාමි. අහං ඛො පන භික්‌ඛවෙ පරිසුද්‌ධාජීවො සමානො…පෙ.… පරිසුද්‌ධධම්‌මදෙසනො සමානො…පෙ.… පරිසුද්‌ධවෙය්‍යාකරණො සමානො…පෙ.… පරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනො සමානො ‘‘පරිසුද්‌ධඤාණදස්‌සනොම්‌හී’’ති පටිජානාමි ‘‘පරිසුද්‌ධං මෙ ඤාණදස්‌සනං පරියොදාතං අසංකිලිට්‌ඨ’’න්‌ති ච, න ච මං සාවකා ඤාණදස්‌සනතො රක්‌ඛන්‌ති, න චාහං සාවකෙහි ඤාණදස්‌සනතො රක්‌ඛං පච්‌චාසීසාමි. ‘‘අට්‌ඨානමෙතං, භික්‌ඛවෙ, අනවකාසො, යං පරූපක්‌කමෙන තථාගතං ජීවිතා වොරොපෙය්‍ය. අනුපක්‌කමෙන, භික්‌ඛවෙ, තථාගතා පරිනිබ්‌බායන්‌ති. ගච්‌ඡථ තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, යථාවිහාරං. අරක්‌ඛියා, භික්‌ඛවෙ, තථාගතා’’ති.

    ‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, idhekacco satthā aparisuddhaājīvo samāno…pe… aparisuddhadhammadesano samāno…pe… aparisuddhaveyyākaraṇo samāno…pe… aparisuddhañāṇadassano samāno ‘parisuddhañāṇadassanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti ca. Tamenaṃ sāvakā evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ satthā aparisuddhañāṇadassano samāno ‘parisuddhañāṇadassanomhī’ti paṭijānāti ‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti ca. Mayañceva kho pana gihīnaṃ āroceyyāma, nāssassa manāpaṃ. Yaṃ kho panassa amanāpaṃ, kathaṃ na mayaṃ tena samudācareyyāma? Sammannati kho pana cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena – yaṃ tumo karissati, tumova tena paññāyissatī’ti. Evarūpaṃ kho, bhikkhave, satthāraṃ sāvakā ñāṇadassanato rakkhanti; evarūpo ca pana satthā sāvakehi ñāṇadassanato rakkhaṃ paccāsīsati. Ime kho, bhikkhave, pañca satthāro santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. ‘‘Ahaṃ kho pana, bhikkhave, parisuddhasīlo samāno ‘parisuddhasīlomhī’ti paṭijānāmi ‘parisuddhaṃ me sīlaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’nti ca. Na ca maṃ sāvakā sīlato rakkhanti; na cāhaṃ sāvakehi sīlato rakkhaṃ paccāsīsāmi. Ahaṃ kho pana bhikkhave parisuddhājīvo samāno…pe… parisuddhadhammadesano samāno…pe… parisuddhaveyyākaraṇo samāno…pe… parisuddhañāṇadassano samāno ‘‘parisuddhañāṇadassanomhī’’ti paṭijānāmi ‘‘parisuddhaṃ me ñāṇadassanaṃ pariyodātaṃ asaṃkiliṭṭha’’nti ca, na ca maṃ sāvakā ñāṇadassanato rakkhanti, na cāhaṃ sāvakehi ñāṇadassanato rakkhaṃ paccāsīsāmi. ‘‘Aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso, yaṃ parūpakkamena tathāgataṃ jīvitā voropeyya. Anupakkamena, bhikkhave, tathāgatā parinibbāyanti. Gacchatha tumhe, bhikkhave, yathāvihāraṃ. Arakkhiyā, bhikkhave, tathāgatā’’ti.







    Footnotes:
    1. තෙධ (සී.)
    2. tedha (sī.)
    3. චූළව. 334; අ. නි. 5.100
    4. cūḷava. 334; a. ni. 5.100



    Related texts:



    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / ඡසක්‍යපබ්‌බජ්‌ජාකථාවණ්‌ණනා • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact