Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏိ-အဋ္ဌကထာ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
လောကပာလဒုကဝဏ္ဏနာ
Lokapāladukavaṇṇanā
ဟိရောတ္တပ္ပာနိပိ ဟေဋ္ဌာ ဗလဝသေန ဂဟိတာနိ, ဣဓ လောကပာလဝသေန။ လောကဉ္ဟိ ဣမေ ဒ္ဝေ ဓမ္မာ ပာလယန္တိ။ ယထာဟ –
Hirottappānipi heṭṭhā balavasena gahitāni, idha lokapālavasena. Lokañhi ime dve dhammā pālayanti. Yathāha –
‘‘ဒ္ဝေမေ, ဘိက္ခဝေ, သုက္ကာ ဓမ္မာ လောကံ ပာလေန္တိ။ ကတမေ ဒ္ဝေ? ဟိရီ စ ဩတ္တပ္ပဉ္စ ။ ဣမေ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဒ္ဝေ သုက္ကာ ဓမ္မာ လောကံ ပာလေန္တိ ။ သစေ, ဘိက္ခဝေ, ဒ္ဝေ သုက္ကာ ဓမ္မာ လောကံ န ပာလေယ္ယုံ, နယိဓ ပညာယေထ မာတာတိ ဝာ, မာတုစ္ဆာတိ ဝာ, မာတုလာနီတိ ဝာ, အာစရိယဘရိယာတိ ဝာ, ဂရူနံ ဒာရာတိ ဝာ။ သမ္ဘေဒံ လောကော အဂမိသ္သ ယထာ အဇေဠကာ ကုက္ကုဋသူကရာ သောဏသိင္ဂာလာ။ ယသ္မာ စ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဣမေ ဒ္ဝေ သုက္ကာ ဓမ္မာ လောကံ ပာလေန္တိ, တသ္မာ ပညာယတိ မာတာတိ ဝာ မာတုစ္ဆာတိ ဝာ မာတုလာနီတိ ဝာ အာစရိယဘရိယာတိ ဝာ ဂရူနံ ဒာရာတိ ဝာ’’တိ (အ. နိ. ၂.၉)။
‘‘Dveme, bhikkhave, sukkā dhammā lokaṃ pālenti. Katame dve? Hirī ca ottappañca . Ime kho, bhikkhave, dve sukkā dhammā lokaṃ pālenti . Sace, bhikkhave, dve sukkā dhammā lokaṃ na pāleyyuṃ, nayidha paññāyetha mātāti vā, mātucchāti vā, mātulānīti vā, ācariyabhariyāti vā, garūnaṃ dārāti vā. Sambhedaṃ loko agamissa yathā ajeḷakā kukkuṭasūkarā soṇasiṅgālā. Yasmā ca kho, bhikkhave, ime dve sukkā dhammā lokaṃ pālenti, tasmā paññāyati mātāti vā mātucchāti vā mātulānīti vā ācariyabhariyāti vā garūnaṃ dārāti vā’’ti (a. ni. 2.9).