Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
९. लोकपञ्हासुत्तं
9. Lokapañhāsuttaṃ
८२. अथ खो अञ्ञतरो भिक्खु येन भगवा…पे॰… एकमन्तं निसिन्नो खो सो भिक्खु भगवन्तं एतदवोच –
82. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘‘लोको, लोको’ति, भन्ते, वुच्चति। कित्तावता नु खो, भन्ते, लोकोति वुच्चती’’ति? ‘‘‘लुज्जती’ति खो, भिक्खु, तस्मा लोकोति वुच्चति। किञ्च लुज्जति? चक्खु खो, भिक्खु, लुज्जति। रूपा लुज्जन्ति, चक्खुविञ्ञाणं लुज्जति, चक्खुसम्फस्सो लुज्जति , यम्पिदं चक्खुसम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि लुज्जति…पे॰… जिव्हा लुज्जति…पे॰… मनो लुज्जति, धम्मा लुज्जन्ति, मनोविञ्ञाणं लुज्जति, मनोसम्फस्सो लुज्जति, यम्पिदं मनोसम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि लुज्जति। लुज्जतीति खो, भिक्खु, तस्मा लोकोति वुच्चती’’ति। नवमं।
‘‘‘Loko, loko’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, lokoti vuccatī’’ti? ‘‘‘Lujjatī’ti kho, bhikkhu, tasmā lokoti vuccati. Kiñca lujjati? Cakkhu kho, bhikkhu, lujjati. Rūpā lujjanti, cakkhuviññāṇaṃ lujjati, cakkhusamphasso lujjati , yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi lujjati…pe… jivhā lujjati…pe… mano lujjati, dhammā lujjanti, manoviññāṇaṃ lujjati, manosamphasso lujjati, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi lujjati. Lujjatīti kho, bhikkhu, tasmā lokoti vuccatī’’ti. Navamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. लोकपञ्हासुत्तवण्णना • 9. Lokapañhāsuttavaṇṇanā