Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తకపాళి • Itivuttakapāḷi

    ౧౩. లోకసుత్తం

    13. Lokasuttaṃ

    ౧౧౨. వుత్తఞ్హేతం భగవతా, వుత్తమరహతాతి మే సుతం –

    112. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –

    ‘‘లోకో, భిక్ఖవే, తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధోः లోకస్మా తథాగతో విసంయుత్తో. లోకసముదయో, భిక్ఖవే, తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధో ः లోకసముదయో తథాగతస్స పహీనో. లోకనిరోధో, భిక్ఖవే, తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధోः లోకనిరోధో తథాగతస్స సచ్ఛికతో. లోకనిరోధగామినీ పటిపదా, భిక్ఖవే, తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధాः లోకనిరోధగామినీ పటిపదా తథాగతస్స భావితా.

    ‘‘Loko, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhoः lokasmā tathāgato visaṃyutto. Lokasamudayo, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho ः lokasamudayo tathāgatassa pahīno. Lokanirodho, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhoः lokanirodho tathāgatassa sacchikato. Lokanirodhagāminī paṭipadā, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhāः lokanirodhagāminī paṭipadā tathāgatassa bhāvitā.

    ‘‘యం, భిక్ఖవే, సదేవకస్స లోకస్స సమారకస్స సబ్రహ్మకస్స సస్సమణబ్రాహ్మణియా పజాయ సదేవమనుస్సాయ దిట్ఠం సుతం ముతం విఞ్ఞాతం పత్తం పరియేసితం అనువిచరితం మనసా యస్మా తం తథాగతేన అభిసమ్బుద్ధం, తస్మా తథాగతోతి వుచ్చతి.

    ‘‘Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā yasmā taṃ tathāgatena abhisambuddhaṃ, tasmā tathāgatoti vuccati.

    ‘‘యఞ్చ, భిక్ఖవే, రత్తిం తథాగతో అనుత్తరం సమ్మాసమ్బోధిం అభిసమ్బుజ్ఝతి, యఞ్చ రత్తిం అనుపాదిసేసాయ నిబ్బానధాతుయా పరినిబ్బాయతి, యం ఏతస్మిం అన్తరే భాసతి లపతి నిద్దిసతి, సబ్బం తం తథేవ హోతి నో అఞ్ఞథా, తస్మా తథాగతోతి వుచ్చతి.

    ‘‘Yañca, bhikkhave, rattiṃ tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, yañca rattiṃ anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, yaṃ etasmiṃ antare bhāsati lapati niddisati, sabbaṃ taṃ tatheva hoti no aññathā, tasmā tathāgatoti vuccati.

    ‘‘యథావాదీ, భిక్ఖవే, తథాగతో తథాకారీ, యథాకారీ తథావాదీ, ఇతి యథావాదీ తథాకారీ యథాకారీ తథావాదీ, తస్మా తథాగతోతి వుచ్చతి.

    ‘‘Yathāvādī, bhikkhave, tathāgato tathākārī, yathākārī tathāvādī, iti yathāvādī tathākārī yathākārī tathāvādī, tasmā tathāgatoti vuccati.

    ‘‘సదేవకే, భిక్ఖవే, లోకే సమారకే సబ్రహ్మకే సస్సమణబ్రాహ్మణియా పజాయ సదేవమనుస్సాయ తథాగతో అభిభూ అనభిభూతో అఞ్ఞదత్థుదసో వసవత్తీ, తస్మా తథాగతోతి వుచ్చతీ’’తి. ఏతమత్థం భగవా అవోచ. తత్థేతం ఇతి వుచ్చతి –

    ‘‘Sadevake, bhikkhave, loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī, tasmā tathāgatoti vuccatī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –

    ‘‘సబ్బలోకం 1 అభిఞ్ఞాయ, సబ్బలోకే యథాతథం;

    ‘‘Sabbalokaṃ 2 abhiññāya, sabbaloke yathātathaṃ;

    సబ్బలోకవిసంయుత్తో, సబ్బలోకే అనూపయో 3.

    Sabbalokavisaṃyutto, sabbaloke anūpayo 4.

    ‘‘స వే 5 సబ్బాభిభూ ధీరో, సబ్బగన్థప్పమోచనో;

    ‘‘Sa ve 6 sabbābhibhū dhīro, sabbaganthappamocano;

    ఫుట్ఠాస్స పరమా సన్తి, నిబ్బానం అకుతోభయం.

    Phuṭṭhāssa paramā santi, nibbānaṃ akutobhayaṃ.

    ‘‘ఏస ఖీణాసవో బుద్ధో, అనీఘో ఛిన్నసంసయో;

    ‘‘Esa khīṇāsavo buddho, anīgho chinnasaṃsayo;

    సబ్బకమ్మక్ఖయం పత్తో, విముత్తో ఉపధిసఙ్ఖయే.

    Sabbakammakkhayaṃ patto, vimutto upadhisaṅkhaye.

    ‘‘ఏస సో భగవా బుద్ధో, ఏస సీహో అనుత్తరో;

    ‘‘Esa so bhagavā buddho, esa sīho anuttaro;

    సదేవకస్స లోకస్స, బ్రహ్మచక్కం పవత్తయి.

    Sadevakassa lokassa, brahmacakkaṃ pavattayi.

    ‘‘ఇతి దేవా మనుస్సా చ, యే బుద్ధం సరణం గతా;

    ‘‘Iti devā manussā ca, ye buddhaṃ saraṇaṃ gatā;

    సఙ్గమ్మ తం నమస్సన్తి, మహన్తం వీతసారదం.

    Saṅgamma taṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ.

    ‘‘దన్తో దమయతం సేట్ఠో, సన్తో సమయతం ఇసి;

    ‘‘Danto damayataṃ seṭṭho, santo samayataṃ isi;

    ముత్తో మోచయతం అగ్గో, తిణ్ణో తారయతం వరో.

    Mutto mocayataṃ aggo, tiṇṇo tārayataṃ varo.

    ‘‘ఇతి హేతం నమస్సన్తి, మహన్తం వీతసారదం;

    ‘‘Iti hetaṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ;

    సదేవకస్మిం లోకస్మిం, నత్థి తే పటిపుగ్గలో’’తి.

    Sadevakasmiṃ lokasmiṃ, natthi te paṭipuggalo’’ti.

    అయమ్పి అత్థో వుత్తో భగవతా, ఇతి మే సుతన్తి. తేరసమం.

    Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Terasamaṃ.

    చతుక్కనిపాతో నిట్ఠితో.

    Catukkanipāto niṭṭhito.

    తస్సుద్దానం –

    Tassuddānaṃ –

    బ్రాహ్మణసులభా 7 జానం, సమణసీలా తణ్హా బ్రహ్మా;

    Brāhmaṇasulabhā 8 jānaṃ, samaṇasīlā taṇhā brahmā;

    బహుకారా కుహపురిసా 9, చర సమ్పన్న లోకేన తేరసాతి.

    Bahukārā kuhapurisā 10, cara sampanna lokena terasāti.

    సుత్తసఙ్గహో –

    Suttasaṅgaho –

    సత్తవిసేకనిపాతం, దుక్కం బావీససుత్తసఙ్గహితం;

    Sattavisekanipātaṃ, dukkaṃ bāvīsasuttasaṅgahitaṃ;

    సమపఞ్ఞాసమథతికం, తేరస చతుక్కఞ్చ ఇతి యమిదం.

    Samapaññāsamathatikaṃ, terasa catukkañca iti yamidaṃ.

    ద్విదసుత్తరసుత్తసతే, సఙ్గాయిత్వా సమాదహింసు పురా;

    Dvidasuttarasuttasate, saṅgāyitvā samādahiṃsu purā;

    అరహన్తో చిరట్ఠితియా, తమాహు నామేన ఇతివుత్తన్తి.

    Arahanto ciraṭṭhitiyā, tamāhu nāmena itivuttanti.

    ఇతివుత్తకపాళి నిట్ఠితా.

    Itivuttakapāḷi niṭṭhitā.




    Footnotes:
    1. సబ్బం లోకం (అ॰ ని॰ ౪.౨౩)
    2. sabbaṃ lokaṃ (a. ni. 4.23)
    3. అనుసయో (సీ॰), అనుపయో (స్యా॰)
    4. anusayo (sī.), anupayo (syā.)
    5. సబ్బే (సబ్బత్థ) అ॰ ని॰ ౪.౨౩ పస్సితబ్బం
    6. sabbe (sabbattha) a. ni. 4.23 passitabbaṃ
    7. బ్రాహ్మణచత్తారి (సబ్బత్థ)
    8. brāhmaṇacattāri (sabbattha)
    9. కుహనా (స్యా॰)
    10. kuhanā (syā.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ౧౩. లోకసుత్తవణ్ణనా • 13. Lokasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact