| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๓. โลกสุตฺตํ
3. Lokasuttaṃ
๒๓. ‘‘โลโก , ภิกฺขเว, ตถาคเตน อภิสมฺพุโทฺธฯ โลกสฺมา ตถาคโต วิสํยุโตฺตฯ โลกสมุทโย, ภิกฺขเว, ตถาคเตน อภิสมฺพุโทฺธฯ โลกสมุทโย ตถาคตสฺส ปหีโนฯ โลกนิโรโธ, ภิกฺขเว, ตถาคเตน อภิสมฺพุโทฺธฯ โลกนิโรโธ ตถาคตสฺส สจฺฉิกโตฯ โลกนิโรธคามินี ปฎิปทา, ภิกฺขเว, ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธาฯ โลกนิโรธคามินี ปฎิปทา ตถาคตสฺส ภาวิตาฯ
23. ‘‘Loko , bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho. Lokasmā tathāgato visaṃyutto. Lokasamudayo, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho. Lokasamudayo tathāgatassa pahīno. Lokanirodho, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho. Lokanirodho tathāgatassa sacchikato. Lokanirodhagāminī paṭipadā, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhā. Lokanirodhagāminī paṭipadā tathāgatassa bhāvitā.
‘‘ยํ, ภิกฺขเว, สเทวกสฺส โลกสฺส สมารกสฺส สพฺรหฺมกสฺส สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ทิฎฺฐํ สุตํ มุตํ วิญฺญาตํ ปตฺตํ ปริเยสิตํ อนุวิจริตํ มนสา, สพฺพํ ตํ ตถาคเตน อภิสมฺพุทฺธํฯ ตสฺมา ‘ตถาคโต’ติ วุจฺจติฯ
‘‘Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā, sabbaṃ taṃ tathāgatena abhisambuddhaṃ. Tasmā ‘tathāgato’ti vuccati.
‘‘ยญฺจ, ภิกฺขเว, รตฺติํ ตถาคโต อนุตฺตรํ สมฺมาสโมฺพธิํ อภิสมฺพุชฺฌติ ยญฺจ รตฺติํ อนุปาทิเสสาย นิพฺพานธาตุยา ปรินิพฺพายติ, ยํ เอตสฺมิํ อนฺตเร ภาสติ ลปติ นิทฺทิสติ สพฺพํ ตํ ตเถว โหติ, โน อญฺญถาฯ ตสฺมา ‘ตถาคโต’ติ วุจฺจติฯ
‘‘Yañca, bhikkhave, rattiṃ tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati yañca rattiṃ anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, yaṃ etasmiṃ antare bhāsati lapati niddisati sabbaṃ taṃ tatheva hoti, no aññathā. Tasmā ‘tathāgato’ti vuccati.
‘‘ยถาวาที, ภิกฺขเว, ตถาคโต ตถาการี, ยถาการี ตถาวาทีฯ อิติ ยถาวาที ตถาการี, ยถาการี ตถาวาทีฯ ตสฺมา ‘ตถาคโต’ติ วุจฺจติฯ
‘‘Yathāvādī, bhikkhave, tathāgato tathākārī, yathākārī tathāvādī. Iti yathāvādī tathākārī, yathākārī tathāvādī. Tasmā ‘tathāgato’ti vuccati.
‘‘สเทวเก, ภิกฺขเว, โลเก สมารเก สพฺรหฺมเก สสฺสมณพฺราหฺมณิยา ปชาย สเทวมนุสฺสาย ตถาคโต อภิภู อนภิภูโต อญฺญทตฺถุ ทโส วสวตฺตีฯ ตสฺมา ‘ตถาคโต’ติ วุจฺจติ’’ฯ
‘‘Sadevake, bhikkhave, loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato abhibhū anabhibhūto aññadatthu daso vasavattī. Tasmā ‘tathāgato’ti vuccati’’.
‘‘สพฺพํ โลกํ อภิญฺญาย, สพฺพํ โลเก ยถาตถํ;
‘‘Sabbaṃ lokaṃ abhiññāya, sabbaṃ loke yathātathaṃ;
‘‘ส เว สพฺพาภิภู ธีโร, สพฺพคนฺถปฺปโมจโน;
‘‘Sa ve sabbābhibhū dhīro, sabbaganthappamocano;
ผุฎฺฐ’สฺส ปรมา สนฺติ, นิพฺพานํ อกุโตภยํฯ
Phuṭṭha’ssa paramā santi, nibbānaṃ akutobhayaṃ.
‘‘เอส ขีณาสโว พุโทฺธ, อนีโฆ ฉินฺนสํสโย;
‘‘Esa khīṇāsavo buddho, anīgho chinnasaṃsayo;
สพฺพกมฺมกฺขยํ ปโตฺต, วิมุโตฺต อุปธิสงฺขเยฯ
Sabbakammakkhayaṃ patto, vimutto upadhisaṅkhaye.
‘‘เอส โส ภควา พุโทฺธ, เอส สีโห อนุตฺตโร;
‘‘Esa so bhagavā buddho, esa sīho anuttaro;
สเทวกสฺส โลกสฺส, พฺรหฺมจกฺกํ ปวตฺตยีฯ
Sadevakassa lokassa, brahmacakkaṃ pavattayī.
‘‘อิติ เทวา มนุสฺสา จ, เย พุทฺธํ สรณํ คตา;
‘‘Iti devā manussā ca, ye buddhaṃ saraṇaṃ gatā;
สงฺคมฺม ตํ นมสฺสนฺติ, มหนฺตํ วีตสารทํฯ
Saṅgamma taṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ.
‘‘ทโนฺต ทมยตํ เสโฎฺฐ, สโนฺต สมยตํ อิสิ;
‘‘Danto damayataṃ seṭṭho, santo samayataṃ isi;
มุโตฺต โมจยตํ อโคฺค, ติโณฺณ ตารยตํ วโรฯ
Mutto mocayataṃ aggo, tiṇṇo tārayataṃ varo.
‘‘อิติ เหตํ นมสฺสนฺติ, มหนฺตํ วีตสารทํ;
‘‘Iti hetaṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ;
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๓. โลกสุตฺตวณฺณนา • 3. Lokasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๓. โลกสุตฺตวณฺณนา • 3. Lokasuttavaṇṇanā
