Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi |
១៣. លោកសុត្តំ
13. Lokasuttaṃ
១១២. វុត្តញ្ហេតំ ភគវតា, វុត្តមរហតាតិ មេ សុតំ –
112. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘លោកោ, ភិក្ខវេ, តថាគតេន អភិសម្ពុទ្ធោः លោកស្មា តថាគតោ វិសំយុត្តោ។ លោកសមុទយោ, ភិក្ខវេ, តថាគតេន អភិសម្ពុទ្ធោ ः លោកសមុទយោ តថាគតស្ស បហីនោ។ លោកនិរោធោ, ភិក្ខវេ, តថាគតេន អភិសម្ពុទ្ធោः លោកនិរោធោ តថាគតស្ស សច្ឆិកតោ។ លោកនិរោធគាមិនី បដិបទា, ភិក្ខវេ, តថាគតេន អភិសម្ពុទ្ធាः លោកនិរោធគាមិនី បដិបទា តថាគតស្ស ភាវិតា។
‘‘Loko, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhoः lokasmā tathāgato visaṃyutto. Lokasamudayo, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho ः lokasamudayo tathāgatassa pahīno. Lokanirodho, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhoः lokanirodho tathāgatassa sacchikato. Lokanirodhagāminī paṭipadā, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhāः lokanirodhagāminī paṭipadā tathāgatassa bhāvitā.
‘‘យំ, ភិក្ខវេ, សទេវកស្ស លោកស្ស សមារកស្ស សព្រហ្មកស្ស សស្សមណព្រាហ្មណិយា បជាយ សទេវមនុស្សាយ ទិដ្ឋំ សុតំ មុតំ វិញ្ញាតំ បត្តំ បរិយេសិតំ អនុវិចរិតំ មនសា យស្មា តំ តថាគតេន អភិសម្ពុទ្ធំ, តស្មា តថាគតោតិ វុច្ចតិ។
‘‘Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā yasmā taṃ tathāgatena abhisambuddhaṃ, tasmā tathāgatoti vuccati.
‘‘យញ្ច, ភិក្ខវេ, រត្តិំ តថាគតោ អនុត្តរំ សម្មាសម្ពោធិំ អភិសម្ពុជ្ឈតិ, យញ្ច រត្តិំ អនុបាទិសេសាយ និព្ពានធាតុយា បរិនិព្ពាយតិ, យំ ឯតស្មិំ អន្តរេ ភាសតិ លបតិ និទ្ទិសតិ, សព្ពំ តំ តថេវ ហោតិ នោ អញ្ញថា, តស្មា តថាគតោតិ វុច្ចតិ។
‘‘Yañca, bhikkhave, rattiṃ tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambujjhati, yañca rattiṃ anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, yaṃ etasmiṃ antare bhāsati lapati niddisati, sabbaṃ taṃ tatheva hoti no aññathā, tasmā tathāgatoti vuccati.
‘‘យថាវាទី, ភិក្ខវេ, តថាគតោ តថាការី, យថាការី តថាវាទី, ឥតិ យថាវាទី តថាការី យថាការី តថាវាទី, តស្មា តថាគតោតិ វុច្ចតិ។
‘‘Yathāvādī, bhikkhave, tathāgato tathākārī, yathākārī tathāvādī, iti yathāvādī tathākārī yathākārī tathāvādī, tasmā tathāgatoti vuccati.
‘‘សទេវកេ, ភិក្ខវេ, លោកេ សមារកេ សព្រហ្មកេ សស្សមណព្រាហ្មណិយា បជាយ សទេវមនុស្សាយ តថាគតោ អភិភូ អនភិភូតោ អញ្ញទត្ថុទសោ វសវត្តី, តស្មា តថាគតោតិ វុច្ចតី’’តិ។ ឯតមត្ថំ ភគវា អវោច។ តត្ថេតំ ឥតិ វុច្ចតិ –
‘‘Sadevake, bhikkhave, loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya tathāgato abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī, tasmā tathāgatoti vuccatī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
ផុដ្ឋាស្ស បរមា សន្តិ, និព្ពានំ អកុតោភយំ។
Phuṭṭhāssa paramā santi, nibbānaṃ akutobhayaṃ.
‘‘ឯស ខីណាសវោ ពុទ្ធោ, អនីឃោ ឆិន្នសំសយោ;
‘‘Esa khīṇāsavo buddho, anīgho chinnasaṃsayo;
សព្ពកម្មក្ខយំ បត្តោ, វិមុត្តោ ឧបធិសង្ខយេ។
Sabbakammakkhayaṃ patto, vimutto upadhisaṅkhaye.
‘‘ឯស សោ ភគវា ពុទ្ធោ, ឯស សីហោ អនុត្តរោ;
‘‘Esa so bhagavā buddho, esa sīho anuttaro;
សទេវកស្ស លោកស្ស, ព្រហ្មចក្កំ បវត្តយិ។
Sadevakassa lokassa, brahmacakkaṃ pavattayi.
‘‘ឥតិ ទេវា មនុស្សា ច, យេ ពុទ្ធំ សរណំ គតា;
‘‘Iti devā manussā ca, ye buddhaṃ saraṇaṃ gatā;
សង្គម្ម តំ នមស្សន្តិ, មហន្តំ វីតសារទំ។
Saṅgamma taṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ.
‘‘ទន្តោ ទមយតំ សេដ្ឋោ, សន្តោ សមយតំ ឥសិ;
‘‘Danto damayataṃ seṭṭho, santo samayataṃ isi;
មុត្តោ មោចយតំ អគ្គោ, តិណ្ណោ តារយតំ វរោ។
Mutto mocayataṃ aggo, tiṇṇo tārayataṃ varo.
‘‘ឥតិ ហេតំ នមស្សន្តិ, មហន្តំ វីតសារទំ;
‘‘Iti hetaṃ namassanti, mahantaṃ vītasāradaṃ;
សទេវកស្មិំ លោកស្មិំ, នត្ថិ តេ បដិបុគ្គលោ’’តិ។
Sadevakasmiṃ lokasmiṃ, natthi te paṭipuggalo’’ti.
អយម្បិ អត្ថោ វុត្តោ ភគវតា, ឥតិ មេ សុតន្តិ។ តេរសមំ។
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Terasamaṃ.
ចតុក្កនិបាតោ និដ្ឋិតោ។
Catukkanipāto niṭṭhito.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
ពហុការា កុហបុរិសា 9, ចរ សម្បន្ន លោកេន តេរសាតិ។
Bahukārā kuhapurisā 10, cara sampanna lokena terasāti.
សុត្តសង្គហោ –
Suttasaṅgaho –
សត្តវិសេកនិបាតំ, ទុក្កំ ពាវីសសុត្តសង្គហិតំ;
Sattavisekanipātaṃ, dukkaṃ bāvīsasuttasaṅgahitaṃ;
សមបញ្ញាសមថតិកំ, តេរស ចតុក្កញ្ច ឥតិ យមិទំ។
Samapaññāsamathatikaṃ, terasa catukkañca iti yamidaṃ.
ទ្វិទសុត្តរសុត្តសតេ, សង្គាយិត្វា សមាទហិំសុ បុរា;
Dvidasuttarasuttasate, saṅgāyitvā samādahiṃsu purā;
អរហន្តោ ចិរដ្ឋិតិយា, តមាហុ នាមេន ឥតិវុត្តន្តិ។
Arahanto ciraṭṭhitiyā, tamāhu nāmena itivuttanti.
ឥតិវុត្តកបាឡិ និដ្ឋិតា។
Itivuttakapāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ១៣. លោកសុត្តវណ្ណនា • 13. Lokasuttavaṇṇanā