Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៨. លោកាយតិកសុត្តវណ្ណនា
8. Lokāyatikasuttavaṇṇanā
៤៨. អាយតិំ ហិតំ តេន លោកោ ន យតតិ ន ឦហតីតិ លោកាយតំ។ ន ហិ តំ លទ្ធិំ និស្សាយ សត្តា បុញ្ញកិរិយាយ ចិត្តម្បិ ឧប្បាទេន្តិ, កុតោ បយោគោ, តំ ឯតស្ស អត្ថិ, តត្ថ វា និយុត្តោតិ លោកាយតិកោ។ បឋមសទ្ទោ អាទិអត្ថវាចកត្តា ជេដ្ឋវេវចនោតិ អាហ ‘‘បឋមំ លោកាយត’’ន្តិ។ សាធារណវចនោបិ លោកសទ្ទោ វិសិដ្ឋវិសយោ ឥធាធិប្បេតោតិ អាហ ‘‘ពាលបុថុជ្ជនលោកស្សា’’តិ។ ឥត្តរភាវេន លកុណ្ឌកភាវេន តស្ស វិបុលាទិភាវេន ពាលានំ ឧបដ្ឋានមត្តន្តិ ទស្សេន្តោ ‘‘អាយតំ មហន្ត’’ន្តិអាទិមាហ។ បរិត្តន្តិ ខុទ្ទកំ។ ឯកសភាវន្តិ ឯកំ សភាវំ។ អវិបរិណាមធម្មតាយាតិ អាហ ‘‘និច្ចសភាវមេវាតិ បុច្ឆតី’’តិ។ បុរិមសភាវេន នានាសភាវន្តិ បុរិមសភាវតោ ភិន្នសភាវំ។ បច្ឆា ន ហោតីតិ បច្ឆា កិញ្ចិ ន ហោតិ សព្ពសោ សមុច្ឆិជ្ជនតោ។ តេនាហ ‘‘ឧច្ឆេទំ សន្ធាយ បុច្ឆតី’’តិ។ ឯកត្តន្តិ សព្ពកាលំ អត្តសម្ភវំ។ តថា ចេវ គហណេន ទ្វេបិ វាទា សស្សតទិដ្ឋិយោ ហោន្តិ។ នត្ថិ ន ហោតិ។ បុថុត្តំ នានាសភាវំ, ឯករូបំ ន ហោតីតិ វា គហណេន ទ្វេបិ វាទា ឧច្ឆេទទិដ្ឋិយោតិ។
48. Āyatiṃ hitaṃ tena loko na yatati na īhatīti lokāyataṃ. Na hi taṃ laddhiṃ nissāya sattā puññakiriyāya cittampi uppādenti, kuto payogo, taṃ etassa atthi, tattha vā niyuttoti lokāyatiko. Paṭhamasaddo ādiatthavācakattā jeṭṭhavevacanoti āha ‘‘paṭhamaṃ lokāyata’’nti. Sādhāraṇavacanopi lokasaddo visiṭṭhavisayo idhādhippetoti āha ‘‘bālaputhujjanalokassā’’ti. Ittarabhāvena lakuṇḍakabhāvena tassa vipulādibhāvena bālānaṃ upaṭṭhānamattanti dassento ‘‘āyataṃ mahanta’’ntiādimāha. Parittanti khuddakaṃ. Ekasabhāvanti ekaṃ sabhāvaṃ. Avipariṇāmadhammatāyāti āha ‘‘niccasabhāvamevāti pucchatī’’ti. Purimasabhāvena nānāsabhāvanti purimasabhāvato bhinnasabhāvaṃ. Pacchā na hotīti pacchā kiñci na hoti sabbaso samucchijjanato. Tenāha ‘‘ucchedaṃ sandhāya pucchatī’’ti. Ekattanti sabbakālaṃ attasambhavaṃ. Tathā ceva gahaṇena dvepi vādā sassatadiṭṭhiyo honti. Natthi na hoti. Puthuttaṃ nānāsabhāvaṃ, ekarūpaṃ na hotīti vā gahaṇena dvepi vādā ucchedadiṭṭhiyoti.
លោកាយតិកសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Lokāyatikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៨. លោកាយតិកសុត្តំ • 8. Lokāyatikasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. លោកាយតិកសុត្តវណ្ណនា • 8. Lokāyatikasuttavaṇṇanā