| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
லோகுத்தரவிபாககதா²
Lokuttaravipākakathā
505. லோகுத்தரவிபாகம்பி குஸலஸதி³ஸத்தா குஸலானுக³திகமேவ கத்வா பா⁴ஜிதங். யஸ்மா பன தேபூ⁴மககுஸலங் சுதிபடிஸந்தி⁴வஸேன வட்டங் ஆசினாதி வட்³டே⁴தி, தஸ்மா தத்த² கதத்தா உபசிதத்தாதி வுத்தங். லோகுத்தரங் பன தேன ஆசிதம்பி அபசினாதி, ஸயம்பி சுதிபடிஸந்தி⁴வஸேன ந ஆசினாதி, தேனெத்த² ‘கதத்தா உபசிதத்தா’தி அவத்வா கதத்தா பா⁴விதத்தாதி வுத்தங்.
505. Lokuttaravipākampi kusalasadisattā kusalānugatikameva katvā bhājitaṃ. Yasmā pana tebhūmakakusalaṃ cutipaṭisandhivasena vaṭṭaṃ ācināti vaḍḍheti, tasmā tattha katattā upacitattāti vuttaṃ. Lokuttaraṃ pana tena ācitampi apacināti, sayampi cutipaṭisandhivasena na ācināti, tenettha ‘katattā upacitattā’ti avatvā katattā bhāvitattāti vuttaṃ.
ஸுஞ்ஞதந்திஆதீ³ஸு ‘மக்³கோ³’ தாவ ‘ஆக³மனதோ ஸகு³ணதோ ஆரம்மணதோதி தீஹி காரணேஹி நாமங் லப⁴தீ’தி, இத³ங் ஹெட்டா² குஸலாதி⁴காரே வித்தா²ரிதங். தத்த² ஸுத்தந்திகபரியாயேன ஸகு³ணதோபி ஆரம்மணதோபி நாமங் லப⁴தி. பரியாயதே³ஸனா ஹேஸா. அபி⁴த⁴ம்மகதா² பன நிப்பரியாயதே³ஸனா. தஸ்மா இத⁴ ஸகு³ணதோ வா ஆரம்மணதோ வா நாமங் ந லப⁴தி, ஆக³மனதோவ லப⁴தி. ஆக³மனமேவ ஹி து⁴ரங். தங் து³வித⁴ங் ஹோதி – விபஸ்ஸனாக³மனங் மக்³கா³க³மனந்தி.
Suññatantiādīsu ‘maggo’ tāva ‘āgamanato saguṇato ārammaṇatoti tīhi kāraṇehi nāmaṃ labhatī’ti, idaṃ heṭṭhā kusalādhikāre vitthāritaṃ. Tattha suttantikapariyāyena saguṇatopi ārammaṇatopi nāmaṃ labhati. Pariyāyadesanā hesā. Abhidhammakathā pana nippariyāyadesanā. Tasmā idha saguṇato vā ārammaṇato vā nāmaṃ na labhati, āgamanatova labhati. Āgamanameva hi dhuraṃ. Taṃ duvidhaṃ hoti – vipassanāgamanaṃ maggāgamananti.
தத்த² மக்³க³ஸ்ஸ ஆக³தட்டா²னே விபஸ்ஸனாக³மனங் து⁴ரங், ப²லஸ்ஸ ஆக³தட்டா²னே மக்³கா³க³மனங் து⁴ரந்தி, இத³ம்பி ஹெட்டா² வுத்தமேவ. தேஸு இத³ங் ப²லஸ்ஸ ஆக³தட்டா²னங், தஸ்மா இத⁴ மக்³கா³க³மனங் து⁴ரந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஸோ பனேஸ மக்³கோ³ ஆக³மனதோ ‘ஸுஞ்ஞத’ந்தி நாமங் லபி⁴த்வா ஸகு³ணதோ ச ஆரம்மணதோ ச ‘அனிமித்தோ’‘அப்பணிஹிதோ’திபி வுச்சதி. தஸ்மா ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ தீணி நாமானி தே³தி. கத²ங்? அயஞ்ஹி ஸுத்³தா⁴க³மனவஸேனேவ லத்³த⁴னாமோ ‘ஸுஞ்ஞதமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘ஸுஞ்ஞத’ந்தி நாமங் அகாஸி. ‘ஸுஞ்ஞதஅனிமித்தமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘அனிமித்த’ந்தி நாமங் அகாஸி. ‘ஸுஞ்ஞதஅப்பணிஹிதமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘அப்பணிஹித’ந்தி நாமங் அகாஸி. இமானி பன தீணி நாமானி மக்³கா³னந்தரே ப²லசித்தஸ்மிங்யேவ இமினா நயேன லப்³ப⁴ந்தி, நோ அபரபா⁴கே³ வளஞ்ஜனகப²லஸமாபத்தியா. அபரபா⁴கே³ பன அனிச்சதாதீ³ஹி தீஹி விபஸ்ஸனாஹி விபஸ்ஸிதுங் ஸக்கோதி. அத²ஸ்ஸ வுட்டி²தவுட்டி²தவிபஸ்ஸனாவஸேன அனிமித்தஅப்பணிஹிதஸுஞ்ஞதஸங்கா²தானி தீணி ப²லானி உப்பஜ்ஜந்தி. தேஸங் தானேவ ஸங்கா²ராரம்மணானி. அனிச்சானுபஸ்ஸனாதீ³னி ஞாணானி அனுலோமஞாணானி நாம ஹொந்தி.
Tattha maggassa āgataṭṭhāne vipassanāgamanaṃ dhuraṃ, phalassa āgataṭṭhāne maggāgamanaṃ dhuranti, idampi heṭṭhā vuttameva. Tesu idaṃ phalassa āgataṭṭhānaṃ, tasmā idha maggāgamanaṃ dhuranti veditabbaṃ. So panesa maggo āgamanato ‘suññata’nti nāmaṃ labhitvā saguṇato ca ārammaṇato ca ‘animitto’‘appaṇihito’tipi vuccati. Tasmā sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa tīṇi nāmāni deti. Kathaṃ? Ayañhi suddhāgamanavaseneva laddhanāmo ‘suññatamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘suññata’nti nāmaṃ akāsi. ‘Suññataanimittamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘animitta’nti nāmaṃ akāsi. ‘Suññataappaṇihitamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘appaṇihita’nti nāmaṃ akāsi. Imāni pana tīṇi nāmāni maggānantare phalacittasmiṃyeva iminā nayena labbhanti, no aparabhāge vaḷañjanakaphalasamāpattiyā. Aparabhāge pana aniccatādīhi tīhi vipassanāhi vipassituṃ sakkoti. Athassa vuṭṭhitavuṭṭhitavipassanāvasena animittaappaṇihitasuññatasaṅkhātāni tīṇi phalāni uppajjanti. Tesaṃ tāneva saṅkhārārammaṇāni. Aniccānupassanādīni ñāṇāni anulomañāṇāni nāma honti.
யோ சாயங் ஸுஞ்ஞதமக்³கே³ வுத்தோ. அப்பணிஹிதமக்³கே³பி ஏஸேவ நயோ. அயம்பி ஹி ஸுத்³தா⁴க³மனவஸேன லத்³த⁴னாமோ ‘அப்பணிஹிதமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘அப்பணிஹித’ந்தி நாமங் அகாஸி. ‘அப்பணிஹிதஅனிமித்தமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘அனிமித்த’ந்தி நாமங் அகாஸி. ‘அப்பணிஹிதஸுஞ்ஞதமக்³கோ³’ ஸயங் ஆக³மனீயட்டா²னே ட²த்வா அத்தனோ ப²லஸ்ஸ நாமங் த³த³மானோ ‘ஸுஞ்ஞத’ந்தி நாமங் அகாஸி. இமானிபி தீணி நாமானி மக்³கா³னந்தரே ப²லசித்தஸ்மிங்யேவ இமினா நயேன லப்³ப⁴ந்தி, ந அபரபா⁴கே³ வளஞ்ஜனகப²லஸமாபத்தியாதி. ஏவங் இமஸ்மிங் விபாகனித்³தே³ஸே குஸலசித்தேஹி திகு³ணானி விபாகசித்தானி வேதி³தப்³பா³னி.
Yo cāyaṃ suññatamagge vutto. Appaṇihitamaggepi eseva nayo. Ayampi hi suddhāgamanavasena laddhanāmo ‘appaṇihitamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘appaṇihita’nti nāmaṃ akāsi. ‘Appaṇihitaanimittamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘animitta’nti nāmaṃ akāsi. ‘Appaṇihitasuññatamaggo’ sayaṃ āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmaṃ dadamāno ‘suññata’nti nāmaṃ akāsi. Imānipi tīṇi nāmāni maggānantare phalacittasmiṃyeva iminā nayena labbhanti, na aparabhāge vaḷañjanakaphalasamāpattiyāti. Evaṃ imasmiṃ vipākaniddese kusalacittehi tiguṇāni vipākacittāni veditabbāni.
யதா² பன தேபூ⁴மககுஸலானி அத்தனோ விபாகங் அதி⁴பதிங் லபா⁴பேதுங் ந ஸக்கொந்தி, ந ஏவங் லோகுத்தரகுஸலானி. கஸ்மா? தேபூ⁴மககுஸலானஞ்ஹி அஞ்ஞோ ஆயூஹனகாலோ அஞ்ஞோ விபச்சனகாலோ. தேன தானி அத்தனோ விபாகங் அதி⁴பதிங் லபா⁴பேதுங் ந ஸக்கொந்தி. லோகுத்தரானி பன தாய ஸத்³தா⁴ய, தஸ்மிங் வீரியே, தாய ஸதியா, தஸ்மிங் ஸமாதி⁴ம்ஹி, தாய பஞ்ஞாய அவூபஸந்தாய , அபண்ணகங் அவிரத்³த⁴ங் மக்³கா³னந்தரமேவ விபாகங் படிலப⁴ந்தி, தேன அத்தனோ விபாகங் அதி⁴பதிங் லபா⁴பேதுங் ஸக்கொந்தி.
Yathā pana tebhūmakakusalāni attano vipākaṃ adhipatiṃ labhāpetuṃ na sakkonti, na evaṃ lokuttarakusalāni. Kasmā? Tebhūmakakusalānañhi añño āyūhanakālo añño vipaccanakālo. Tena tāni attano vipākaṃ adhipatiṃ labhāpetuṃ na sakkonti. Lokuttarāni pana tāya saddhāya, tasmiṃ vīriye, tāya satiyā, tasmiṃ samādhimhi, tāya paññāya avūpasantāya , apaṇṇakaṃ aviraddhaṃ maggānantarameva vipākaṃ paṭilabhanti, tena attano vipākaṃ adhipatiṃ labhāpetuṃ sakkonti.
யதா² ஹி பரித்தகஸ்ஸ அக்³கி³னோ க³தட்டா²னே அக்³கி³ஸ்மிங் நிப்³பு³தமத்தேயேவ உண்ஹாகாரோ நிப்³பா³யித்வா கிஞ்சி ந ஹோதி, மஹந்தங் பன ஆதி³த்தங் அக்³கி³க்க²ந்த⁴ங் நிப்³பா³பெத்வா கோ³மயபரிப⁴ண்டே³ கதேபி உண்ஹாகாரோ அவூபஸந்தோவ ஹோதி, ஏவமேவ தேபூ⁴மககுஸலே அஞ்ஞோ கம்மக்க²ணோ அஞ்ஞோ விபாகக்க²ணோ பரித்தஅக்³கி³ட்டா²னே உண்ஹபா⁴வனிப்³பு³தகாலோ விய ஹோதி. தஸ்மா தங் அத்தனோ விபாகங் அதி⁴பதிங் லபா⁴பேதுங் ந ஸக்கோதி. லோகுத்தரே பன தாய ஸத்³தா⁴ய…பே॰… தாய பஞ்ஞாய அவூபஸந்தாய, மக்³கா³னந்தரமேவ ப²லங் உப்பஜ்ஜதி, தஸ்மா தங் அத்தனோ விபாகங் அதி⁴பதிங் லபா⁴பேதீதி வேதி³தப்³ப³ங். தேனாஹு போராணா – ‘விபாகே அதி⁴பதி நத்தி² ட²பெத்வா லோகுத்தர’ந்தி.
Yathā hi parittakassa aggino gataṭṭhāne aggismiṃ nibbutamatteyeva uṇhākāro nibbāyitvā kiñci na hoti, mahantaṃ pana ādittaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpetvā gomayaparibhaṇḍe katepi uṇhākāro avūpasantova hoti, evameva tebhūmakakusale añño kammakkhaṇo añño vipākakkhaṇo parittaaggiṭṭhāne uṇhabhāvanibbutakālo viya hoti. Tasmā taṃ attano vipākaṃ adhipatiṃ labhāpetuṃ na sakkoti. Lokuttare pana tāya saddhāya…pe… tāya paññāya avūpasantāya, maggānantarameva phalaṃ uppajjati, tasmā taṃ attano vipākaṃ adhipatiṃ labhāpetīti veditabbaṃ. Tenāhu porāṇā – ‘vipāke adhipati natthi ṭhapetvā lokuttara’nti.
555. சதுத்த²ப²லனித்³தே³ஸே அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியந்தி அஞ்ஞாதாவினோ சதூஸு ஸச்சேஸு நிட்டி²தஞாணகிச்சஸ்ஸ இந்த்³ரியங், அஞ்ஞாதாவீனங் வா சதூஸு ஸச்சேஸு நிட்டி²தகிச்சானங் சத்தாரி ஸச்சானி ஞத்வா படிவிஜ்ஜி²த்வா டி²தானங் த⁴ம்மானங் அப்³ப⁴ந்தரே இந்த³ட்ட²ஸாத⁴னேன இந்த்³ரியங். நித்³தே³ஸவாரேபிஸ்ஸ அஞ்ஞாதாவீனந்தி ஆஜானித்வா டி²தானங். த⁴ம்மானந்தி ஸம்பயுத்தத⁴ம்மானங் அப்³ப⁴ந்தரே. அஞ்ஞாதி ஆஜானநா, பஞ்ஞா பஜானநாதிஆதீ³னி வுத்தத்தா²னேவ. மக்³க³ங்க³ங் மக்³க³பரியாபன்னந்தி ப²லமக்³க³ஸ்ஸ அங்க³ங், ப²லமக்³கே³ ச பரியாபன்னந்தி அத்தோ².
555. Catutthaphalaniddese aññātāvindriyanti aññātāvino catūsu saccesu niṭṭhitañāṇakiccassa indriyaṃ, aññātāvīnaṃ vā catūsu saccesu niṭṭhitakiccānaṃ cattāri saccāni ñatvā paṭivijjhitvā ṭhitānaṃ dhammānaṃ abbhantare indaṭṭhasādhanena indriyaṃ. Niddesavārepissa aññātāvīnanti ājānitvā ṭhitānaṃ. Dhammānanti sampayuttadhammānaṃ abbhantare. Aññāti ājānanā, paññā pajānanātiādīni vuttatthāneva. Maggaṅgaṃ maggapariyāpannanti phalamaggassa aṅgaṃ, phalamagge ca pariyāpannanti attho.
அபிசெத்த² இத³ங் பகிண்ணகங் – ஏகங் இந்த்³ரியங் ஏகங் டா²னங் க³ச்ச²தி, ஏகங் ச² டா²னானி க³ச்ச²தி, ஏகங் ஏகங் டா²னங் க³ச்ச²தி. ஏகஞ்ஹி ‘அனஞ்ஞாதஞ்ஞஸ்ஸாமீதிந்த்³ரியங்’ ஏகங் டா²னங் க³ச்ச²தி ஸோதாபத்திமக்³க³ங். ஏகங் ‘அஞ்ஞிந்த்³ரியங்’ ஹெட்டா² தீணி ப²லானி, உபரி தயோ மக்³கே³தி ச² டா²னானி க³ச்ச²தி. ஏகங் ‘அஞ்ஞாதாவிந்த்³ரியங்’ ஏகங் டா²னங் க³ச்ச²தி அரஹத்தப²லங். ஸப்³பே³ஸுபி மக்³க³ப²லேஸு அத்த²தோ அட்ட² அட்ட² இந்த்³ரியானீதி சதுஸட்டி² லோகுத்தரிந்த்³ரியானி கதி²தானி. பாளிதோ பன நவ நவ கத்வா த்³வாஸத்ததி ஹொந்தி. மக்³கே³ மக்³க³ங்க³ந்தி வுத்தங். ப²லேபி மக்³க³ங்க³ங். மக்³கே³ பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³தி வுத்தோ ப²லேபி பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³. மக்³க³க்க²ணே ஆரதி விரதீதி வுத்தா ப²லக்க²ணேபி ஆரதி விரதீதி. தத்த² மக்³கோ³ மக்³க³பா⁴வேனேவ மக்³கோ³, ப²லங் பன மக்³க³ங் உபாதா³ய மக்³கோ³ நாம; ப²லங்க³ங் ப²லபரியாபன்னந்தி வத்தும்பி வட்டதி. மக்³கே³ பு³ஜ்ஜ²னகஸ்ஸ அங்கோ³தி ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³, ப²லே பு³த்³த⁴ஸ்ஸ அங்கோ³தி ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கோ³. மக்³கே³ ஆரமணவிரமணவஸேனேவ ஆரதி விரதி. ப²லே பன ஆரதிவிரதிவஸேனாதி.
Apicettha idaṃ pakiṇṇakaṃ – ekaṃ indriyaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati, ekaṃ cha ṭhānāni gacchati, ekaṃ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati. Ekañhi ‘anaññātaññassāmītindriyaṃ’ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati sotāpattimaggaṃ. Ekaṃ ‘aññindriyaṃ’ heṭṭhā tīṇi phalāni, upari tayo maggeti cha ṭhānāni gacchati. Ekaṃ ‘aññātāvindriyaṃ’ ekaṃ ṭhānaṃ gacchati arahattaphalaṃ. Sabbesupi maggaphalesu atthato aṭṭha aṭṭha indriyānīti catusaṭṭhi lokuttarindriyāni kathitāni. Pāḷito pana nava nava katvā dvāsattati honti. Magge maggaṅganti vuttaṃ. Phalepi maggaṅgaṃ. Magge bojjhaṅgoti vutto phalepi bojjhaṅgo. Maggakkhaṇe ārati viratīti vuttā phalakkhaṇepi ārati viratīti. Tattha maggo maggabhāveneva maggo, phalaṃ pana maggaṃ upādāya maggo nāma; phalaṅgaṃ phalapariyāpannanti vattumpi vaṭṭati. Magge bujjhanakassa aṅgoti sambojjhaṅgo, phale buddhassa aṅgoti sambojjhaṅgo. Magge āramaṇaviramaṇavaseneva ārati virati. Phale pana ārativirativasenāti.
லோகுத்தரவிபாககதா² நிட்டி²தா.
Lokuttaravipākakathā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / லோகுத்தரவிபாக-பட²மமக்³க³விபாகா • Lokuttaravipāka-paṭhamamaggavipākā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / லோகுத்தரவிபாககதா²வண்ணனா • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / லோகுத்தரவிபாககதா²வண்ணனா • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
