Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
లోకుత్తరవిపాకకథావణ్ణనా
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
౫౦౫. యథా వట్టం ఆచినతి, తథా తణ్హాదీహి అభిసఙ్ఖతం లోకియకమ్మం ఉపచితన్తి వుచ్చతి . లోకుత్తరం పన ఏవం న హోతీతి తథా న వుత్తం. సుద్ధాగమనవసేనాతి అనిమిత్తాప్పణిహితనామదాయకేహి సగుణారమ్మణేహి విజ్జమానేహిపి ఫలస్స సుఞ్ఞతనామదానదీపనే అగ్గహితభావేనేవ అవోమిస్సేనాతి అత్థో. ఆగమనతో సుఞ్ఞతాప్పణిహితనామవతో మగ్గస్స ఆగమనీయట్ఠానే ఠత్వా అత్తనో ఫలస్స నామత్తయదానం యోజితం, ఇతరస్సపి పన తథేవ యోజేతబ్బం. నయమత్తదస్సనఞ్హేతం. సగుణారమ్మణేహి పన నామత్తయవతో అనిచ్చానుపస్సనానన్తరస్సపి మగ్గస్స ఆగమనీయట్ఠానే ఠత్వా అత్తనో ఫలస్స నామత్తయదానం న నివారితన్తి. వళఞ్జనకఫలసమాపత్తియా చ విపస్సనాగమనవసేన నామలాభే మగ్గస్స వియ అనిమిత్తనామలాభో న సియా. యథా పన మగ్గానన్తరస్స వియ వళఞ్జనకఫలసమాపత్తియాపి ఝానపటిపదాభేదో హోతి, ఏవం సుఞ్ఞతాదినామలాభే సతి అనిమిత్తనామఞ్చ లభతీతి. అవూపసన్తాయాతి ఇదం కేనచి అఞ్ఞేన అనన్తరితత్తా తాదిసాయ ఏవ సద్ధాయ…పే॰… పఞ్ఞాయ చ అనన్తరపచ్చయభావం సన్ధాయ వుత్తం. తేన ఛన్దాదయోపి అత్తనో అనన్తరసదిసానం ఛన్దాదీనం ఉప్పాదకా అధిపతిభూతా అధిపతిభూతే ఏవ ఉప్పాదేన్తీతి ఇమమత్థం దీపేతి.
505. Yathā vaṭṭaṃ ācinati, tathā taṇhādīhi abhisaṅkhataṃ lokiyakammaṃ upacitanti vuccati . Lokuttaraṃ pana evaṃ na hotīti tathā na vuttaṃ. Suddhāgamanavasenāti animittāppaṇihitanāmadāyakehi saguṇārammaṇehi vijjamānehipi phalassa suññatanāmadānadīpane aggahitabhāveneva avomissenāti attho. Āgamanato suññatāppaṇihitanāmavato maggassa āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmattayadānaṃ yojitaṃ, itarassapi pana tatheva yojetabbaṃ. Nayamattadassanañhetaṃ. Saguṇārammaṇehi pana nāmattayavato aniccānupassanānantarassapi maggassa āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmattayadānaṃ na nivāritanti. Vaḷañjanakaphalasamāpattiyā ca vipassanāgamanavasena nāmalābhe maggassa viya animittanāmalābho na siyā. Yathā pana maggānantarassa viya vaḷañjanakaphalasamāpattiyāpi jhānapaṭipadābhedo hoti, evaṃ suññatādināmalābhe sati animittanāmañca labhatīti. Avūpasantāyāti idaṃ kenaci aññena anantaritattā tādisāya eva saddhāya…pe… paññāya ca anantarapaccayabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Tena chandādayopi attano anantarasadisānaṃ chandādīnaṃ uppādakā adhipatibhūtā adhipatibhūte eva uppādentīti imamatthaṃ dīpeti.
౫౫౫. కిలేససముచ్ఛేదకస్స మగ్గస్స సమ్మాదిట్ఠిఆదికస్స నియ్యానికసభావస్స ఫలేనపి పటిప్పస్సద్ధకిలేసేన నియ్యానసభావేనేవ భవితబ్బం, తస్మా ఫలేపి ‘‘మగ్గఙ్గం మగ్గపరియాపన్న’’న్తి వుత్తం. ఏవఞ్చ కత్వా మగ్గవిభఙ్గే ఫలేసు చ అట్ఠఙ్గికో పఞ్చఙ్గికో చ మగ్గో ఉద్ధటో, ఏవం బోజ్ఝఙ్గాపీతి. మగ్గం ఉపాదాయాతి మగ్గసదిసతాయ మగ్గోతి ఇమమత్థం సన్ధాయాహ.
555. Kilesasamucchedakassa maggassa sammādiṭṭhiādikassa niyyānikasabhāvassa phalenapi paṭippassaddhakilesena niyyānasabhāveneva bhavitabbaṃ, tasmā phalepi ‘‘maggaṅgaṃ maggapariyāpanna’’nti vuttaṃ. Evañca katvā maggavibhaṅge phalesu ca aṭṭhaṅgiko pañcaṅgiko ca maggo uddhaṭo, evaṃ bojjhaṅgāpīti. Maggaṃ upādāyāti maggasadisatāya maggoti imamatthaṃ sandhāyāha.
లోకుత్తరవిపాకకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీపాళి • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / లోకుత్తరవిపాక-పఠమమగ్గవిపాకా • Lokuttaravipāka-paṭhamamaggavipākā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ధమ్మసఙ్గణి-అట్ఠకథా • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / లోకుత్తరవిపాకకథా • Lokuttaravipākakathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / లోకుత్తరవిపాకకథావణ్ణనా • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā