| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
੫੦੫. ਤਣ੍ਹਾવਿਜ੍ਜਾਦੀਹਿ ਆਹਿਤવਿਸੇਸਂ ਲੋਕਿਯਕਮ੍ਮਂ વਿਪਾਕੁਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਂ ਹੋਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਤਣ੍ਹਾਦੀਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ਸੁਞ੍ਞਤਾਪ੍ਪਣਿਹਿਤਨਾਮਰਹਿਤਸ੍ਸ। ਯੋ ਸੁਦ੍ਧਿਕਪਟਿਪਦਾਯ વਿਭਾવਿਤੋ, ਯੋ ਚ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਨਨ੍ਤਰਸ੍ਸਪਿ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ। વਲ਼ਞ੍ਜਨ…ਪੇ॰… ਭੇਦੋ ਹੋਤਿ ਮਗ੍ਗਾਗਮਨવਸੇਨਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ‘‘ਮਗ੍ਗਾਨਨ੍ਤਰਫਲਚਿਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਯੇવਾ’’ਤਿ વਚਨਂ ਅਪੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ‘‘ਸੁਞ੍ਞਤਾਦਿਨਾਮਲਾਭੇ ਸਤੀ’’ਤਿ ਸਾਸਙ੍ਕਂ ਆਹ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਨਾਮਞ੍ਚ ਲਭਤਿ ਮਗ੍ਗਾਗਮਨਤੋ ਫਲਸ੍ਸ ਨਾਮਲਾਭੇ વਿਸੇਸਾਭਾવਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤਾਦਿਸਾਯ ਏવਾਤਿ ਯਾਦਿਸਾ ਮਗ੍ਗੇ ਸਦ੍ਧਾ, ਤਾਦਿਸਾਯ ਏવ ਫਲੇ ਸਦ੍ਧਾਯ।
505. Taṇhāvijjādīhi āhitavisesaṃ lokiyakammaṃ vipākuppādanasamatthaṃ hoti, na aññathāti vuttaṃ ‘‘taṇhādīhi abhisaṅkhata’’nti. Itarassāti suññatāppaṇihitanāmarahitassa. Yo suddhikapaṭipadāya vibhāvito, yo ca suttantapariyāyena animittoti vuccati. Tenevāha ‘‘aniccānupassanānantarassapi maggassā’’tiādi. Vaḷañjana…pe… bhedo hoti maggāgamanavasenāti adhippāyo. ‘‘Maggānantaraphalacittasmiṃ yevā’’ti vacanaṃ apekkhitvā ‘‘suññatādināmalābhe satī’’ti sāsaṅkaṃ āha. Animittanāmañca labhati maggāgamanato phalassa nāmalābhe visesābhāvatoti adhippāyo. Tādisāya evāti yādisā magge saddhā, tādisāya eva phale saddhāya.
੫੫੫. ‘‘ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਾ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਮਗ੍ਗਾ’’ਤਿ વਚਨਤੋ (ਧ॰ ਸ॰ ੧੨੯੫, ੧੬੦੯) ਅਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਚ ‘‘ਚਤੂਸੁ ਭੂਮੀਸੁ વਿਪਾਕੋ’’ਤਿ (ਧ॰ ਸ॰ ੧੬੧੦) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਨਿਪ੍ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਫਲਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਸਭਾવਂ, ਨਿਯ੍ਯਾਨਸਭਾવਸ੍ਸ ਪਨ વਿਪਾਕੋ ਕਿਲੇਸਾਨਂ ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਪ੍ਪਹਾਨવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਮਾਨੋ ਪਰਿਯਾਯਤੋ ਤਥਾ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਯ੍ਯਾਨਿਕਸਭਾવਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋ ਚਾਤਿ ਏਤੇਨ ਮਗ੍ਗવਿਭਙ੍ਗੇ ਸਬ੍ਬવਾਰੇਸੁਪਿ ਫਲਸ੍ਸ ਮਗ੍ਗਪਰਿਯਾਯੋ ਆਗਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਹਿ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਕ੍ਖਣੇ વਿਜ੍ਜਮਾਨਾਸੁਪਿ વਿਰਤੀਸੁ ਤਦવਸਿਟ੍ਠਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਕਾਰਾਪਕਙ੍ਗਾਨਂ ਅਤਿਰੇਕਕਿਚ੍ਚਤਾਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਞ੍ਚਙ੍ਗਿਕੋਪਿ ਮਗ੍ਗੋ ਉਦ੍ਧਟੋਤਿ। ਏવਂ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਪੀਤਿ ਯਥਾ ਮਗ੍ਗੋ, ਏવਂ ਮਗ੍ਗਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗવਿਭਙ੍ਗੇਸੁ ਫਲੇਸੁ ਚ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ ਉਦ੍ਧਟਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
555. ‘‘Katame dhammā niyyānikā? Cattāro maggā’’ti vacanato (dha. sa. 1295, 1609) aniyyānikapadaniddese ca ‘‘catūsu bhūmīsu vipāko’’ti (dha. sa. 1610) vuttattā na nippariyāyena phalaṃ niyyānasabhāvaṃ, niyyānasabhāvassa pana vipāko kilesānaṃ paṭippassaddhippahānavasena pavattamāno pariyāyato tathā vuccatīti āha ‘‘niyyānikasabhāvassā’’tiādi. Pañcaṅgiko cāti etena maggavibhaṅge sabbavāresupi phalassa maggapariyāyo āgatoti dasseti. Tattha hi ariyamaggakkhaṇe vijjamānāsupi viratīsu tadavasiṭṭhānaṃ pañcannaṃ kārāpakaṅgānaṃ atirekakiccatādassanatthaṃ pāḷiyaṃ pañcaṅgikopi maggo uddhaṭoti. Evaṃ bojjhaṅgāpīti yathā maggo, evaṃ maggabojjhaṅgavibhaṅgesu phalesu ca bojjhaṅgā uddhaṭāti attho.
ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕ-ਪਠਮਮਗ੍ਗવਿਪਾਕਾ • Lokuttaravipāka-paṭhamamaggavipākā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਕਥਾ • Lokuttaravipākakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਲੋਕੁਤ੍ਤਰવਿਪਾਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
