Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീ-മൂലടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ലോകുത്തരവിപാകകഥാവണ്ണനാ
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā
൫൦൫. യഥാ വട്ടം ആചിനതി, തഥാ തണ്ഹാദീഹി അഭിസങ്ഖതം ലോകിയകമ്മം ഉപചിതന്തി വുച്ചതി . ലോകുത്തരം പന ഏവം ന ഹോതീതി തഥാ ന വുത്തം. സുദ്ധാഗമനവസേനാതി അനിമിത്താപ്പണിഹിതനാമദായകേഹി സഗുണാരമ്മണേഹി വിജ്ജമാനേഹിപി ഫലസ്സ സുഞ്ഞതനാമദാനദീപനേ അഗ്ഗഹിതഭാവേനേവ അവോമിസ്സേനാതി അത്ഥോ. ആഗമനതോ സുഞ്ഞതാപ്പണിഹിതനാമവതോ മഗ്ഗസ്സ ആഗമനീയട്ഠാനേ ഠത്വാ അത്തനോ ഫലസ്സ നാമത്തയദാനം യോജിതം, ഇതരസ്സപി പന തഥേവ യോജേതബ്ബം. നയമത്തദസ്സനഞ്ഹേതം. സഗുണാരമ്മണേഹി പന നാമത്തയവതോ അനിച്ചാനുപസ്സനാനന്തരസ്സപി മഗ്ഗസ്സ ആഗമനീയട്ഠാനേ ഠത്വാ അത്തനോ ഫലസ്സ നാമത്തയദാനം ന നിവാരിതന്തി. വളഞ്ജനകഫലസമാപത്തിയാ ച വിപസ്സനാഗമനവസേന നാമലാഭേ മഗ്ഗസ്സ വിയ അനിമിത്തനാമലാഭോ ന സിയാ. യഥാ പന മഗ്ഗാനന്തരസ്സ വിയ വളഞ്ജനകഫലസമാപത്തിയാപി ഝാനപടിപദാഭേദോ ഹോതി, ഏവം സുഞ്ഞതാദിനാമലാഭേ സതി അനിമിത്തനാമഞ്ച ലഭതീതി. അവൂപസന്തായാതി ഇദം കേനചി അഞ്ഞേന അനന്തരിതത്താ താദിസായ ഏവ സദ്ധായ…പേ॰… പഞ്ഞായ ച അനന്തരപച്ചയഭാവം സന്ധായ വുത്തം. തേന ഛന്ദാദയോപി അത്തനോ അനന്തരസദിസാനം ഛന്ദാദീനം ഉപ്പാദകാ അധിപതിഭൂതാ അധിപതിഭൂതേ ഏവ ഉപ്പാദേന്തീതി ഇമമത്ഥം ദീപേതി.
505. Yathā vaṭṭaṃ ācinati, tathā taṇhādīhi abhisaṅkhataṃ lokiyakammaṃ upacitanti vuccati . Lokuttaraṃ pana evaṃ na hotīti tathā na vuttaṃ. Suddhāgamanavasenāti animittāppaṇihitanāmadāyakehi saguṇārammaṇehi vijjamānehipi phalassa suññatanāmadānadīpane aggahitabhāveneva avomissenāti attho. Āgamanato suññatāppaṇihitanāmavato maggassa āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmattayadānaṃ yojitaṃ, itarassapi pana tatheva yojetabbaṃ. Nayamattadassanañhetaṃ. Saguṇārammaṇehi pana nāmattayavato aniccānupassanānantarassapi maggassa āgamanīyaṭṭhāne ṭhatvā attano phalassa nāmattayadānaṃ na nivāritanti. Vaḷañjanakaphalasamāpattiyā ca vipassanāgamanavasena nāmalābhe maggassa viya animittanāmalābho na siyā. Yathā pana maggānantarassa viya vaḷañjanakaphalasamāpattiyāpi jhānapaṭipadābhedo hoti, evaṃ suññatādināmalābhe sati animittanāmañca labhatīti. Avūpasantāyāti idaṃ kenaci aññena anantaritattā tādisāya eva saddhāya…pe… paññāya ca anantarapaccayabhāvaṃ sandhāya vuttaṃ. Tena chandādayopi attano anantarasadisānaṃ chandādīnaṃ uppādakā adhipatibhūtā adhipatibhūte eva uppādentīti imamatthaṃ dīpeti.
൫൫൫. കിലേസസമുച്ഛേദകസ്സ മഗ്ഗസ്സ സമ്മാദിട്ഠിആദികസ്സ നിയ്യാനികസഭാവസ്സ ഫലേനപി പടിപ്പസ്സദ്ധകിലേസേന നിയ്യാനസഭാവേനേവ ഭവിതബ്ബം, തസ്മാ ഫലേപി ‘‘മഗ്ഗങ്ഗം മഗ്ഗപരിയാപന്ന’’ന്തി വുത്തം. ഏവഞ്ച കത്വാ മഗ്ഗവിഭങ്ഗേ ഫലേസു ച അട്ഠങ്ഗികോ പഞ്ചങ്ഗികോ ച മഗ്ഗോ ഉദ്ധടോ, ഏവം ബോജ്ഝങ്ഗാപീതി. മഗ്ഗം ഉപാദായാതി മഗ്ഗസദിസതായ മഗ്ഗോതി ഇമമത്ഥം സന്ധായാഹ.
555. Kilesasamucchedakassa maggassa sammādiṭṭhiādikassa niyyānikasabhāvassa phalenapi paṭippassaddhakilesena niyyānasabhāveneva bhavitabbaṃ, tasmā phalepi ‘‘maggaṅgaṃ maggapariyāpanna’’nti vuttaṃ. Evañca katvā maggavibhaṅge phalesu ca aṭṭhaṅgiko pañcaṅgiko ca maggo uddhaṭo, evaṃ bojjhaṅgāpīti. Maggaṃ upādāyāti maggasadisatāya maggoti imamatthaṃ sandhāyāha.
ലോകുത്തരവിപാകകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീപാളി • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ലോകുത്തരവിപാക-പഠമമഗ്ഗവിപാകാ • Lokuttaravipāka-paṭhamamaggavipākā
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ധമ്മസങ്ഗണി-അട്ഠകഥാ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ലോകുത്തരവിപാകകഥാ • Lokuttaravipākakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-അനുടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ലോകുത്തരവിപാകകഥാവണ്ണനാ • Lokuttaravipākakathāvaṇṇanā