Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya |
೪. ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ
4. Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttaṃ
೨೮೬. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ 1 ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಚನ್ದನೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಚನ್ದನೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಧಾರೇಸಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಧಾರೇಸಿ ಪನ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಧಾರೇಮಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಏಕಮಿದಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ದೇವೇಸು ತಾವತಿಂಸೇಸು ವಿಹರತಿ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಮೂಲೇ ಪಣ್ಡುಕಮ್ಬಲಸಿಲಾಯಂ। ತತ್ರ ಭಗವಾ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ ಅಭಾಸಿ –
286. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā lomasakaṅgiyo 2 sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho candano devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ nigrodhārāmaṃ obhāsetvā yenāyasmā lomasakaṅgiyo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho candano devaputto āyasmantaṃ lomasakaṅgiyaṃ etadavoca – ‘‘dhāresi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’’ti? ‘‘Ahampi kho, bhikkhu, na dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Dhāresi pana tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattiyo gāthā. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’’ti? ‘‘Dhāremi kho ahaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’’ti. ‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, āvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’’ti? ‘‘Ekamidaṃ, bhikkhu, samayaṃ bhagavā devesu tāvatiṃsesu viharati pāricchattakamūle paṇḍukambalasilāyaṃ. Tatra bhagavā devānaṃ tāvatiṃsānaṃ bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca abhāsi –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ॥
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ಏವಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ। ಉಗ್ಗಣ್ಹಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಪರಿಯಾಪುಣಾಹಿ ತ್ವಂ , ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಧಾರೇಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸೋ ಚ ವಿಭಙ್ಗೋ ಚ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಚನ್ದನೋ ದೇವಪುತ್ತೋ। ಇದಂ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ।
‘‘Evaṃ kho ahaṃ, bhikkhu, dhāremi bhaddekarattiyo gāthā. Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; pariyāpuṇāhi tvaṃ , bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; dhārehi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Atthasaṃhito, bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaṅgo ca ādibrahmacariyako’’ti. Idamavoca candano devaputto. Idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi.
೨೮೭. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸೇನಾಸನಂ ಸಂಸಾಮೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ಜೇತವನಂ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
287. Atha kho āyasmā lomasakaṅgiyo tassā rattiyā accayena senāsanaṃ saṃsāmetvā pattacīvaramādāya yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi jetavanaṃ anāthapiṇḍikassa ārāmo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā lomasakaṅgiyo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮಯಂ ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರಾಮಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞತರೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಸೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಧಾರೇಸಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚಾ’ತಿ? ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ನ ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಧಾರೇಸಿ ಪನ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ? ‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ। ತ್ವಂ ಪನಾವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ? ‘ಧಾರೇಮಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ। ‘ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಧಾರೇಸಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ’ತಿ? ಏಕಮಿದಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ದೇವೇಸು ತಾವತಿಂಸೇಸು ವಿಹರತಿ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಮೂಲೇ ಪಣ್ಡುಕಮ್ಬಲಸಿಲಾಯಂ । ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ ಅಭಾಸಿ –
‘‘Ekamidāhaṃ, bhante, samayaṃ sakkesu viharāmi kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Atha kho, bhante, aññataro devaputto abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ nigrodhārāmaṃ obhāsetvā yenāhaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhito kho, bhante, so devaputto maṃ etadavoca – ‘dhāresi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’ti? Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, taṃ devaputtaṃ etadavocaṃ – ‘na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañcā’ti? ‘Ahampi kho, bhikkhu, na dhāremi bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Dhāresi pana tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’ti? ‘Na kho ahaṃ, āvuso, dhāremi bhaddekarattiyo gāthā. Tvaṃ panāvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’ti? ‘Dhāremi kho ahaṃ, bhikkhu, bhaddekarattiyo gāthā’ti. ‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, āvuso, dhāresi bhaddekarattiyo gāthā’ti? Ekamidaṃ, bhikkhu, samayaṃ bhagavā devesu tāvatiṃsesu viharati pāricchattakamūle paṇḍukambalasilāyaṃ . Tatra kho bhagavā devānaṃ tāvatiṃsānaṃ bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca abhāsi –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ…ಪೇ॰…
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya…pe…
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
‘‘ಏವಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಧಾರೇಮಿ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಿಯೋ ಗಾಥಾ। ಉಗ್ಗಣ್ಹಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಪರಿಯಾಪುಣಾಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ; ಧಾರೇಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ। ಅತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸೋ ಚ ವಿಭಙ್ಗೋ ಚ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕೋ’ತಿ। ಇದಮವೋಚ, ಭನ್ತೇ, ಸೋ ದೇವಪುತ್ತೋ; ಇದಂ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ। ಸಾಧು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಭದ್ದೇಕರತ್ತಸ್ಸ ಉದ್ದೇಸಞ್ಚ ವಿಭಙ್ಗಞ್ಚ ದೇಸೇತೂ’’ತಿ।
‘‘Evaṃ kho ahaṃ, bhikkhu, dhāremi bhaddekarattiyo gāthā. Uggaṇhāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; pariyāpuṇāhi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca; dhārehi tvaṃ, bhikkhu, bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca. Atthasaṃhito, bhikkhu, bhaddekarattassa uddeso ca vibhaṅgo ca ādibrahmacariyako’ti. Idamavoca, bhante, so devaputto; idaṃ vatvā tatthevantaradhāyi. Sādhu me, bhante, bhagavā bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca desetū’’ti.
೨೮೮. ‘‘ಜಾನಾಸಿ ಪನ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ತಂ ದೇವಪುತ್ತ’’ನ್ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನಾಮಿ ತಂ ದೇವಪುತ್ತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಚನ್ದನೋ ನಾಮ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖು, ದೇವಪುತ್ತೋ। ಚನ್ದನೋ, ಭಿಕ್ಖು, ದೇವಪುತ್ತೋ ಅಟ್ಠಿಂ ಕತ್ವಾ 3 ಮನಸಿಕತ್ವಾ ಸಬ್ಬಚೇತಸಾ 4 ಸಮನ್ನಾಹರಿತ್ವಾ ಓಹಿತಸೋತೋ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣಾತಿ। ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಸುಣಾಹಿ, ಸಾಧುಕಂ ಮನಸಿ ಕರೋಹಿ; ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
288. ‘‘Jānāsi pana tvaṃ, bhikkhu, taṃ devaputta’’nti? ‘‘Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi taṃ devaputta’’nti. ‘‘Candano nāma so, bhikkhu, devaputto. Candano, bhikkhu, devaputto aṭṭhiṃ katvā 5 manasikatvā sabbacetasā 6 samannāharitvā ohitasoto dhammaṃ suṇāti. Tena hi, bhikkhu, suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā lomasakaṅgiyo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ।
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā;
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನಿ’’॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate muni’’.
‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖು, ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಅತೀತಂ ಅನ್ವಾಗಮೇತಿ। ಕಥಞ್ಚ , ಭಿಕ್ಖು, ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇತಿ। ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖು, ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಅನಾಗತಂ ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ। ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖು, ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಅನಾಗತಂ ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖತಿ। ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖು, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಸಂಹೀರತಿ। ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖು, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ…ಪೇ॰… ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ನ ಸಂಹೀರತಿ।
‘‘Kathañca, bhikkhu, atītaṃ anvāgameti…pe… evaṃ kho, bhikkhu, atītaṃ anvāgameti. Kathañca , bhikkhu, atītaṃ nānvāgameti…pe… evaṃ kho, bhikkhu, atītaṃ nānvāgameti. Kathañca, bhikkhu, anāgataṃ paṭikaṅkhati…pe… evaṃ kho, bhikkhu, anāgataṃ paṭikaṅkhati. Kathañca, bhikkhu, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati…pe… evaṃ kho, bhikkhu, anāgataṃ nappaṭikaṅkhati. Kathañca, bhikkhu, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati…pe… evaṃ kho, bhikkhu, paccuppannesu dhammesu saṃhīrati. Kathañca, bhikkhu, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati…pe… evaṃ kho, bhikkhu, paccuppannesu dhammesu na saṃhīrati.
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನ್ವಾಗಮೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಟಿಕಙ್ಖೇ ಅನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānvāgameyya, nappaṭikaṅkhe anāgataṃ;
ಯದತೀತಂ ಪಹೀನಂ ತಂ, ಅಪ್ಪತ್ತಞ್ಚ ಅನಾಗತಂ॥
Yadatītaṃ pahīnaṃ taṃ, appattañca anāgataṃ.
‘‘ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯೋ ಧಮ್ಮಂ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ವಿಪಸ್ಸತಿ।
‘‘Paccuppannañca yo dhammaṃ, tattha tattha vipassati;
ಅಸಂಹೀರಂ ಅಸಂಕುಪ್ಪಂ, ತಂ ವಿದ್ವಾ ಮನುಬ್ರೂಹಯೇ॥
Asaṃhīraṃ asaṃkuppaṃ, taṃ vidvā manubrūhaye.
‘‘ಅಜ್ಜೇವ ಕಿಚ್ಚಮಾತಪ್ಪಂ, ಕೋ ಜಞ್ಞಾ ಮರಣಂ ಸುವೇ।
‘‘Ajjeva kiccamātappaṃ, ko jaññā maraṇaṃ suve;
ನ ಹಿ ನೋ ಸಙ್ಗರಂ ತೇನ, ಮಹಾಸೇನೇನ ಮಚ್ಚುನಾ॥
Na hi no saṅgaraṃ tena, mahāsenena maccunā.
‘‘ಏವಂ ವಿಹಾರಿಂ ಆತಾಪಿಂ, ಅಹೋರತ್ತಮತನ್ದಿತಂ।
‘‘Evaṃ vihāriṃ ātāpiṃ, ahorattamatanditaṃ;
ತಂ ವೇ ಭದ್ದೇಕರತ್ತೋತಿ, ಸನ್ತೋ ಆಚಿಕ್ಖತೇ ಮುನೀ’’ತಿ॥
Taṃ ve bhaddekarattoti, santo ācikkhate munī’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯೋ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದೀತಿ।
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā lomasakaṅgiyo bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಚತುತ್ಥಂ।
Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಲೋಮಸಕಙ್ಗಿಯಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೪. ಲೋಮಸಕಕಙ್ಗಿಯಭದ್ದೇಕರತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Lomasakakaṅgiyabhaddekarattasuttavaṇṇanā