Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය (අට්ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
4. ලොමසකඞ්ගියභද්දෙකරත්තසුත්තවණ්ණනා
4. Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttavaṇṇanā
286. එවං මෙ සුතන්ති ලොමසකඞ්ගියභද්දෙකරත්තසුත්තං. තත්ථ ලොමසකඞ්ගියොති අඞ්ගථෙරො කිර නාමෙස, කායස්ස පන ඊසකලොමසාකාරතාය ලොමසකඞ්ගියොති පාකටො ජාතො. චන්දනො දෙවපුත්තොති කස්සපසම්මාසම්බුද්ධකාලෙ කිරෙස චන්දනො නාම උපාසකො අඩ්ඪො මහද්ධනො තීණි රතනානි චතූහි පච්චයෙහි පූජෙත්වා දෙවලොකෙ නිබ්බත්තො, පුරිමනාමෙන චන්දනො දෙවපුත්තොත්වෙව සඞ්ඛං ගතො. පණ්ඩුකම්බලසිලායන්ති රත්තකම්බලසිලායං. තස්සා කිර රත්තකම්බලස්සෙව ජයසුමනපුප්ඵරාසි විය වණ්ණො, තස්මා ‘‘පණ්ඩුකම්බලසිලා’’ති වුච්චති.
286.Evaṃme sutanti lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttaṃ. Tattha lomasakaṅgiyoti aṅgathero kira nāmesa, kāyassa pana īsakalomasākāratāya lomasakaṅgiyoti pākaṭo jāto. Candanodevaputtoti kassapasammāsambuddhakāle kiresa candano nāma upāsako aḍḍho mahaddhano tīṇi ratanāni catūhi paccayehi pūjetvā devaloke nibbatto, purimanāmena candano devaputtotveva saṅkhaṃ gato. Paṇḍukambalasilāyanti rattakambalasilāyaṃ. Tassā kira rattakambalasseva jayasumanapuppharāsi viya vaṇṇo, tasmā ‘‘paṇḍukambalasilā’’ti vuccati.
කදා පන තත්ථ භගවා විහාසීති? බොධිපත්තිතො සත්තමෙ සංවච්ඡරෙ සාවත්ථියං ආසාළ්හීමාසපුණ්ණමාය ද්වාදසයොජනාය පරිසාය මජ්ඣෙ යමකපාටිහාරියං කත්වා ඔරුය්හ කණ්ඩම්බමූලෙ පඤ්ඤත්තවරබුද්ධාසනෙ නිසීදිත්වා ධම්මදෙසනාය මහාජනං මහාවිදුග්ගතො උද්ධරිත්වා බුද්ධා නාම යස්මා පාටිහාරියං කත්වා මනුස්සපථෙ න වසන්ති, තස්මා පස්සමානස්සෙව තස්ස ජනස්ස පදවීක්කමං කත්වා තාවතිංසභවනෙ පාරිච්ඡත්තකමූලෙ පණ්ඩුකම්බලසිලායං වස්සං උපගතො, තස්මිං සමයෙ විහාසි.
Kadā pana tattha bhagavā vihāsīti? Bodhipattito sattame saṃvacchare sāvatthiyaṃ āsāḷhīmāsapuṇṇamāya dvādasayojanāya parisāya majjhe yamakapāṭihāriyaṃ katvā oruyha kaṇḍambamūle paññattavarabuddhāsane nisīditvā dhammadesanāya mahājanaṃ mahāviduggato uddharitvā buddhā nāma yasmā pāṭihāriyaṃ katvā manussapathe na vasanti, tasmā passamānasseva tassa janassa padavīkkamaṃ katvā tāvatiṃsabhavane pāricchattakamūle paṇḍukambalasilāyaṃ vassaṃ upagato, tasmiṃ samaye vihāsi.
තත්ර භගවාති තත්ර විහරන්තො භගවා යෙභුය්යෙන දසහි චක්කවාළසහස්සෙහි සන්නිපතිතාහි දෙවතාහි පරිවුතො මාතරං කායසක්ඛිං කත්වා අභිධම්මපිටකං කථෙන්තො ගම්භීරං නිපුණං තිලක්ඛණාහතං රූපාරූපපරිච්ඡෙදකථං පටිවිජ්ඣිතුං අසක්කොන්තානං දෙවානං සංවෙගජනනත්ථං අන්තරන්තරා භද්දෙකරත්තස්ස උද්දෙසඤ්ච විභඞ්ගඤ්ච අභාසි. තත්රායං දෙවපුත්තො උග්ගණ්හන්තො ඉමා ගාථා සද්ධිං විභඞ්ගෙන උග්ගණ්හි, දෙවත්තස්ස පන පමාදාධිට්ඨානත්තා දිබ්බෙහි ආරම්මණෙහි නිප්පීළියමානො අනුපුබ්බෙන සුත්තං සම්මුට්ඨො ගාථාමත්තමෙව ධාරෙසි. තෙනාහ ‘‘එවං ඛො අහං භික්ඛු ධාරෙමි භද්දෙකරත්තියො ගාථා’’ති.
Tatra bhagavāti tatra viharanto bhagavā yebhuyyena dasahi cakkavāḷasahassehi sannipatitāhi devatāhi parivuto mātaraṃ kāyasakkhiṃ katvā abhidhammapiṭakaṃ kathento gambhīraṃ nipuṇaṃ tilakkhaṇāhataṃ rūpārūpaparicchedakathaṃ paṭivijjhituṃ asakkontānaṃ devānaṃ saṃvegajananatthaṃ antarantarā bhaddekarattassa uddesañca vibhaṅgañca abhāsi. Tatrāyaṃ devaputto uggaṇhanto imā gāthā saddhiṃ vibhaṅgena uggaṇhi, devattassa pana pamādādhiṭṭhānattā dibbehi ārammaṇehi nippīḷiyamāno anupubbena suttaṃ sammuṭṭho gāthāmattameva dhāresi. Tenāha ‘‘evaṃ kho ahaṃ bhikkhu dhāremi bhaddekarattiyo gāthā’’ti.
උග්ගණ්හාහි ත්වන්තිආදීසු තුණ්හීභූතො නිසීදිත්වා සුණන්තො උග්ගණ්හාති නාම, වාචාය සජ්ඣායං කරොන්තො පරියාපුණාති නාම, අඤ්ඤෙසං වාචෙන්තො ධාරෙති නාම. සෙසමෙත්ථ උත්තානමෙවාති.
Uggaṇhāhitvantiādīsu tuṇhībhūto nisīditvā suṇanto uggaṇhāti nāma, vācāya sajjhāyaṃ karonto pariyāpuṇāti nāma, aññesaṃ vācento dhāreti nāma. Sesamettha uttānamevāti.
පපඤ්චසූදනියා මජ්ඣිමනිකායට්ඨකථාය
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ලොමසකඞ්ගියභද්දෙකරත්තසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / මජ්ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya / 4. ලොමසකඞ්ගියභද්දෙකරත්තසුත්තං • 4. Lomasakaṅgiyabhaddekarattasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 4. ලොමසකකඞ්ගියභද්දෙකරත්තසුත්තවණ්ණනා • 4. Lomasakakaṅgiyabhaddekarattasuttavaṇṇanā