Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៩. លោណកបល្លសុត្តវណ្ណនា
9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
១០១. នវមេ យថា យថាយន្តិ យថា យថា អយំ។ តថា តថា តន្តិ តថា តថា តំ កម្មំ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – យោ ឯវំ វទេយ្យ – ‘‘យថា យថា កម្មំ ករោតិ, តថា តថាស្ស វិបាកំ បដិសំវេទិយតេវ។ ន ហិ សក្កា កតស្ស កម្មស្ស វិបាកំ បដិសេធេតុំ។ តស្មា យត្តកំ កម្មំ ករោតិ, តត្តកស្ស វិបាកំ បដិសំវេទិយតេវា’’តិ។ ឯវំ សន្តន្តិ ឯវំ សន្តេ។ ព្រហ្មចរិយវាសោ ន ហោតីតិ យំ មគ្គភាវនតោ បុព្ពេ ឧបបជ្ជវេទនីយំ កម្មំ កតំ, តស្ស អវស្សំ បដិសំវេទនីយត្តា ព្រហ្មចរិយំ វុត្ថម្បិ អវុត្ថមេវ ហោតិ។ ឱកាសោ ន បញ្ញាយតិ សម្មា ទុក្ខស្ស អន្តកិរិយាយាតិ យស្មា ច ឯវំ សន្តេ តេន កម្មាយូហនញ្ចេវ វិបាកានុភវនា ច ហោតិ, តស្មា ហេតុនា នយេន វដ្ដទុក្ខស្ស អន្តកិរិយាយ ឱកាសោ ន បញ្ញាយតិ នាម។
101. Navame yathā yathāyanti yathā yathā ayaṃ. Tathā tathā tanti tathā tathā taṃ kammaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – yo evaṃ vadeyya – ‘‘yathā yathā kammaṃ karoti, tathā tathāssa vipākaṃ paṭisaṃvediyateva. Na hi sakkā katassa kammassa vipākaṃ paṭisedhetuṃ. Tasmā yattakaṃ kammaṃ karoti, tattakassa vipākaṃ paṭisaṃvediyatevā’’ti. Evaṃ santanti evaṃ sante. Brahmacariyavāso na hotīti yaṃ maggabhāvanato pubbe upapajjavedanīyaṃ kammaṃ kataṃ, tassa avassaṃ paṭisaṃvedanīyattā brahmacariyaṃ vutthampi avutthameva hoti. Okāso na paññāyati sammā dukkhassa antakiriyāyāti yasmā ca evaṃ sante tena kammāyūhanañceva vipākānubhavanā ca hoti, tasmā hetunā nayena vaṭṭadukkhassa antakiriyāya okāso na paññāyati nāma.
យថា យថា វេទនីយន្តិ យេន យេនាការេន វេទិតព្ពំ។ តថា តថាស្ស វិបាកំ បដិសំវេទិយតីតិ តេន តេនាការេន អស្ស វិបាកំ បច្ចនុភោតិ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – យទេតំ សត្តសុ ជវនេសុ បឋមជវនកម្មំ សតិ បច្ចយេ វិបាកវារំ លភន្តមេវ ទិដ្ឋធម្មវេទនីយំ ហោតិ, អសតិ អហោសិកម្មំ នាម។ យញ្ច សត្តមជវនកម្មំ សតិ បច្ចយេ ឧបបជ្ជវេទនីយំ ហោតិ, អសតិ អហោសិកម្មំ នាម។ យញ្ច មជ្ឈេ បញ្ចជវនកម្មំ យាវ សំសារប្បវត្តិ, តាវ អបរបរិយាយវេទនីយំ នាម ហោតិ។ ឯតេសុ អាការេសុ យេន យេនាការេន វេទិតព្ពំ កម្មំ អយំ បុរិសោ ករោតិ, តេន តេនេវស្ស វិបាកំ បដិសំវេទិយតិ នាម។ អដ្ឋកថាយញ្ហិ លទ្ធវិបាកវារមេវ កម្មំ យថាវេទនីយំ កម្មំ នាមាតិ វុត្តំ។ ឯវំ សន្តំ, ភិក្ខវេ, ព្រហ្មចរិយវាសោ ហោតីតិ កម្មក្ខយករស្ស ព្រហ្មចរិយស្ស ខេបេតព្ពកម្មសម្ភវតោ វាសោ នាម ហោតិ, វុត្ថំ សុវុត្ថមេវ ហោតីតិ អត្ថោ។ ឱកាសោ បញ្ញាយតិ សម្មា ទុក្ខស្ស អន្តកិរិយាយាតិ យស្មា ឯវំ សន្តេ តេន តេន មគ្គេន អភិសង្ខារវិញ្ញាណស្ស និរោធេន តេសុ តេសុ ភវេសុ អាយតិំ វដ្ដទុក្ខំ ន ឧប្បជ្ជតិ, តស្មា ឱកាសោ បញ្ញាយតិ សម្មា ទុក្ខស្ស អន្តកិរិយាយ។
Yathā yathā vedanīyanti yena yenākārena veditabbaṃ. Tathātathāssa vipākaṃ paṭisaṃvediyatīti tena tenākārena assa vipākaṃ paccanubhoti. Idaṃ vuttaṃ hoti – yadetaṃ sattasu javanesu paṭhamajavanakammaṃ sati paccaye vipākavāraṃ labhantameva diṭṭhadhammavedanīyaṃ hoti, asati ahosikammaṃ nāma. Yañca sattamajavanakammaṃ sati paccaye upapajjavedanīyaṃ hoti, asati ahosikammaṃ nāma. Yañca majjhe pañcajavanakammaṃ yāva saṃsārappavatti, tāva aparapariyāyavedanīyaṃ nāma hoti. Etesu ākāresu yena yenākārena veditabbaṃ kammaṃ ayaṃ puriso karoti, tena tenevassa vipākaṃ paṭisaṃvediyati nāma. Aṭṭhakathāyañhi laddhavipākavārameva kammaṃ yathāvedanīyaṃ kammaṃ nāmāti vuttaṃ. Evaṃ santaṃ, bhikkhave, brahmacariyavāso hotīti kammakkhayakarassa brahmacariyassa khepetabbakammasambhavato vāso nāma hoti, vutthaṃ suvutthameva hotīti attho. Okāso paññāyati sammā dukkhassa antakiriyāyāti yasmā evaṃ sante tena tena maggena abhisaṅkhāraviññāṇassa nirodhena tesu tesu bhavesu āyatiṃ vaṭṭadukkhaṃ na uppajjati, tasmā okāso paññāyati sammā dukkhassa antakiriyāya.
ឥទានិ តំ យថាវេទនីយកម្មសភាវំ ទស្សេន្តោ ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចស្សាតិអាទិមាហ។ តត្ថ អប្បមត្តកន្តិ បរិត្តំ ថោកំ មន្ទំ លាមកំ។ តាទិសំយេវាតិ តំសរិក្ខកមេវ។ ទិដ្ឋធម្មវេទនីយន្តិ តស្មិំ កម្មេយេវ ទិដ្ឋធម្មេ វិបច្ចិតព្ពំ វិបាកវារំ លភន្តំ ទិដ្ឋធម្មវេទនីយំ ហោតិ។ នាណុបិ ខាយតីតិ ទុតិយេ អត្តភាវេ អណុបិ ន ខាយតិ, អណុមត្តម្បិ ទុតិយេ អត្តភាវេ វិបាកំ ន ទេតីតិ អត្ថោ។ ពហុទេវាតិ ពហុកំ បន វិបាកំ កិមេវ ទស្សតីតិ អធិប្បាយោ។ អភាវិតកាយោតិអាទីហិ កាយភាវនារហិតោ វដ្ដគាមី បុថុជ្ជនោ ទស្សិតោ។ បរិត្តោតិ បរិត្តគុណោ។ អប្បាតុមោតិ អាតុមា វុច្ចតិ អត្តភាវោ, តស្មិំ មហន្តេបិ គុណបរិត្តតាយ អប្បាតុមោយេវ។ អប្បទុក្ខវិហារីតិ អប្បកេនបិ បាបេន ទុក្ខវិហារី។ ភាវិតកាយោតិអាទីហិ ខីណាសវោ ទស្សិតោ។ សោ ហិ កាយានុបស្សនាសង្ខាតាយ កាយភាវនាយ ភាវិតកាយោ នាម។ កាយស្ស វា វឌ្ឍិតត្តា ភាវិតកាយោ។ ភាវិតសីលោតិ វឌ្ឍិតសីលោ។ សេសបទទ្វយេបិ ឯសេវ នយោ។ បញ្ចទ្វារភាវនាយ វា ភាវិតកាយោ។ ឯតេន ឥន្ទ្រិយសំវរសីលំ វុត្តំ, ភាវិតសីលោតិ ឥមិនា សេសានិ តីណិ សីលានិ។ អបរិត្តោតិ ន បរិត្តគុណោ។ មហត្តោតិ អត្តភាវេ បរិត្តេបិ គុណមហន្តតាយ មហត្តោ។ អប្បមាណវិហារីតិ ខីណាសវស្សេតំ នាមមេវ។ សោ ហិ បមាណករានំ រាគាទីនំ អភាវេន អប្បមាណវិហារី នាម។
Idāni taṃ yathāvedanīyakammasabhāvaṃ dassento idha, bhikkhave, ekaccassātiādimāha. Tattha appamattakanti parittaṃ thokaṃ mandaṃ lāmakaṃ. Tādisaṃyevāti taṃsarikkhakameva. Diṭṭhadhammavedanīyanti tasmiṃ kammeyeva diṭṭhadhamme vipaccitabbaṃ vipākavāraṃ labhantaṃ diṭṭhadhammavedanīyaṃ hoti. Nāṇupi khāyatīti dutiye attabhāve aṇupi na khāyati, aṇumattampi dutiye attabhāve vipākaṃ na detīti attho. Bahudevāti bahukaṃ pana vipākaṃ kimeva dassatīti adhippāyo. Abhāvitakāyotiādīhi kāyabhāvanārahito vaṭṭagāmī puthujjano dassito. Parittoti parittaguṇo. Appātumoti ātumā vuccati attabhāvo, tasmiṃ mahantepi guṇaparittatāya appātumoyeva. Appadukkhavihārīti appakenapi pāpena dukkhavihārī. Bhāvitakāyotiādīhi khīṇāsavo dassito. So hi kāyānupassanāsaṅkhātāya kāyabhāvanāya bhāvitakāyo nāma. Kāyassa vā vaḍḍhitattā bhāvitakāyo. Bhāvitasīloti vaḍḍhitasīlo. Sesapadadvayepi eseva nayo. Pañcadvārabhāvanāya vā bhāvitakāyo. Etena indriyasaṃvarasīlaṃ vuttaṃ, bhāvitasīloti iminā sesāni tīṇi sīlāni. Aparittoti na parittaguṇo. Mahattoti attabhāve parittepi guṇamahantatāya mahatto. Appamāṇavihārīti khīṇāsavassetaṃ nāmameva. So hi pamāṇakarānaṃ rāgādīnaṃ abhāvena appamāṇavihārī nāma.
បរិត្តេតិ ខុទ្ទកេ។ ឧទកមល្លកេតិ ឧទកសរាវេ។ ឱរព្ភិកោតិ ឧរព្ភសាមិកោ។ ឧរព្ភឃាតកោតិ សូនការោ។ ជាបេតុំ វាតិ ធនជានិយា ជាបេតុំ។ ឈាបេតុន្តិបិ បាឋោ, អយមេវត្ថោ។ យថាបច្ចយំ វា កាតុន្តិ យថា ឥច្ឆតិ, តថា កាតុំ។ ឧរព្ភធនន្តិ ឯឡកអគ្ឃនកមូលំ។ សោ បនស្ស សចេ ឥច្ឆតិ, ទេតិ។ នោ ចេ ឥច្ឆតិ, គីវាយំ គហេត្វា និក្កឌ្ឍាបេតិ។ សេសំ វុត្តនយេនេវ វេទិតព្ពំ។ ឥមស្មិំ បន សុត្តេ វដ្ដវិវដ្ដំ កថិតន្តិ។
Paritteti khuddake. Udakamallaketi udakasarāve. Orabbhikoti urabbhasāmiko. Urabbhaghātakoti sūnakāro. Jāpetuṃ vāti dhanajāniyā jāpetuṃ. Jhāpetuntipi pāṭho, ayamevattho. Yathāpaccayaṃ vā kātunti yathā icchati, tathā kātuṃ. Urabbhadhananti eḷakaagghanakamūlaṃ. So panassa sace icchati, deti. No ce icchati, gīvāyaṃ gahetvā nikkaḍḍhāpeti. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ. Imasmiṃ pana sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitanti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. លោណកបល្លសុត្តំ • 9. Loṇakapallasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៩. លោណកបល្លសុត្តវណ្ណនា • 9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā