| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៩. លោណកបល្លសុត្តវណ្ណនា
9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
១០១. នវមេ យថា យថា កម្មំ ករោតីតិ យេន យេន បការេន បាណឃាតាទិបាបកម្មំ ករោតិ។ វិបាកំ បដិសំវេទិយតេវាតិ អវធារណេន កម្មសិទ្ធិយំ តព្ពិបាកស្ស អប្បវត្តិ នាម នត្ថីតិ ទីបេតិ។ តេនេវាហ ‘‘ន ហិ សក្កា’’តិអាទិ។ ឯវំ សន្តន្តិ ភុម្មត្ថេ ឧបយោគវចនន្តិ អាហ ‘‘ឯវំ សន្តេ’’តិ។ អភិសង្ខារវិញ្ញាណនិរោធេនាតិ កម្មវិញ្ញាណស្ស អាយតិំ អនុប្បត្តិធម្មតាបជ្ជនេន។
101. Navame yathā yathā kammaṃ karotīti yena yena pakārena pāṇaghātādipāpakammaṃ karoti. Vipākaṃ paṭisaṃvediyatevāti avadhāraṇena kammasiddhiyaṃ tabbipākassa appavatti nāma natthīti dīpeti. Tenevāha ‘‘na hi sakkā’’tiādi. Evaṃ santanti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘evaṃ sante’’ti. Abhisaṅkhāraviññāṇanirodhenāti kammaviññāṇassa āyatiṃ anuppattidhammatāpajjanena.
‘‘អយម្បិ ខោ កាយោ ឯវំធម្មោ ឯវំភាវី ឯវំអនតីតោ’’តិអាទិនា កាយស្ស អសុភានិច្ចាទិអាការអនុបស្សនា កាយភាវនាតិ អាហ ‘‘កាយានុបស្សនាសង្ខាតាយ តាយ ភាវនាយា’’តិ។ រាគាទីនន្តិ អាទិ-សទ្ទេន ទោសមោហានំ សង្គហោ ទដ្ឋព្ពោ។ ‘‘រាគោ ខោ, អាវុសោ, បមាណករណោ, ទោសោ បមាណករណោ, មោហោ បមាណករណោ, តេ ខីណាសវស្ស ភិក្ខុនោ បហីនា ឧច្ឆិន្នមូលា តាលាវត្ថុកតា អនភាវំកតា អាយតិំ អនុប្បាទធម្មា’’តិ (ម. និ. ១.៤៥៩) ហិ វុត្តំ។
‘‘Ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’’tiādinā kāyassa asubhāniccādiākāraanupassanā kāyabhāvanāti āha ‘‘kāyānupassanāsaṅkhātāya tāya bhāvanāyā’’ti. Rāgādīnanti ādi-saddena dosamohānaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. ‘‘Rāgo kho, āvuso, pamāṇakaraṇo, doso pamāṇakaraṇo, moho pamāṇakaraṇo, te khīṇāsavassa bhikkhuno pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā’’ti (ma. ni. 1.459) hi vuttaṃ.
យថា ហិ បព្ពតបាទេ បូតិបណ្ណស្ស ឧទកំ នាម ហោតិ, កាឡវណ្ណំ ឱលោកេន្តានំ ព្យាមសតំ គម្ភីរំ វិយ ខាយតិ, យដ្ឋិំ វា រជ្ជុំ វា គហេត្វា មិនន្តស្ស បិដ្ឋិបាទោទ្ធរណមត្តម្បិ ន ហោតិ, ឯវមេវ ឯកច្ចស្ស យាវ រាគាទយោ នុប្បជ្ជន្តិ, តាវ តំ បុគ្គលំ សញ្ជានិតុំ ន សក្កា ហោតិ, សោតាបន្នោ វិយ សកទាគាមី វិយ អនាគាមី វិយ ច ខាយតិ។ យទា បនស្ស រាគាទយោ ឧប្បជ្ជន្តិ, តទា រត្តោ ទុដ្ឋោ មូឡ្ហោតិ បញ្ញាយតិ។ ឥតិ តេ រាគាទយោ ‘‘ឯត្តកោ អយ’’ន្តិ បុគ្គលស្ស បមាណំ ទស្សេន្តាវ ឧប្បជ្ជន្តីតិ បមាណករណា នាម វុត្តា។
Yathā hi pabbatapāde pūtipaṇṇassa udakaṃ nāma hoti, kāḷavaṇṇaṃ olokentānaṃ byāmasataṃ gambhīraṃ viya khāyati, yaṭṭhiṃ vā rajjuṃ vā gahetvā minantassa piṭṭhipādoddharaṇamattampi na hoti, evameva ekaccassa yāva rāgādayo nuppajjanti, tāva taṃ puggalaṃ sañjānituṃ na sakkā hoti, sotāpanno viya sakadāgāmī viya anāgāmī viya ca khāyati. Yadā panassa rāgādayo uppajjanti, tadā ratto duṭṭho mūḷhoti paññāyati. Iti te rāgādayo ‘‘ettako aya’’nti puggalassa pamāṇaṃ dassentāva uppajjantīti pamāṇakaraṇā nāma vuttā.
ជាបេតុន្តិ ជិនធនំ កាតុំ។ សោតិ រាជា, មហាមត្តោ វា។ អស្សាតិ អញ្ជលិំ បគ្គហេត្វា យាចន្តស្ស។ សេសមេត្ថ ឧត្តានមេវ។
Jāpetunti jinadhanaṃ kātuṃ. Soti rājā, mahāmatto vā. Assāti añjaliṃ paggahetvā yācantassa. Sesamettha uttānameva.
លោណកបល្លសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Loṇakapallasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. លោណកបល្លសុត្តំ • 9. Loṇakapallasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៩. លោណកបល្លសុត្តវណ្ណនា • 9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
