| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೯. ಲೋಣಕಪಲ್ಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
೧೦೧. ನವಮೇ ಯಥಾ ಯಥಾ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋತೀತಿ ಯೇನ ಯೇನ ಪಕಾರೇನ ಪಾಣಘಾತಾದಿಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಕರೋತಿ। ವಿಪಾಕಂ ಪಟಿಸಂವೇದಿಯತೇವಾತಿ ಅವಧಾರಣೇನ ಕಮ್ಮಸಿದ್ಧಿಯಂ ತಬ್ಬಿಪಾಕಸ್ಸ ಅಪ್ಪವತ್ತಿ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ದೀಪೇತಿ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ನ ಹಿ ಸಕ್ಕಾ’’ತಿಆದಿ। ಏವಂ ಸನ್ತನ್ತಿ ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ಉಪಯೋಗವಚನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಏವಂ ಸನ್ತೇ’’ತಿ। ಅಭಿಸಙ್ಖಾರವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧೇನಾತಿ ಕಮ್ಮವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಧಮ್ಮತಾಪಜ್ಜನೇನ।
101. Navame yathā yathā kammaṃ karotīti yena yena pakārena pāṇaghātādipāpakammaṃ karoti. Vipākaṃ paṭisaṃvediyatevāti avadhāraṇena kammasiddhiyaṃ tabbipākassa appavatti nāma natthīti dīpeti. Tenevāha ‘‘na hi sakkā’’tiādi. Evaṃ santanti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘evaṃ sante’’ti. Abhisaṅkhāraviññāṇanirodhenāti kammaviññāṇassa āyatiṃ anuppattidhammatāpajjanena.
‘‘ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಕಾಯೋ ಏವಂಧಮ್ಮೋ ಏವಂಭಾವೀ ಏವಂಅನತೀತೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಅಸುಭಾನಿಚ್ಚಾದಿಆಕಾರಅನುಪಸ್ಸನಾ ಕಾಯಭಾವನಾತಿ ಆಹ ‘‘ಕಾಯಾನುಪಸ್ಸನಾಸಙ್ಖಾತಾಯ ತಾಯ ಭಾವನಾಯಾ’’ತಿ। ರಾಗಾದೀನನ್ತಿ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ದೋಸಮೋಹಾನಂ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ‘‘ರಾಗೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪಮಾಣಕರಣೋ, ದೋಸೋ ಪಮಾಣಕರಣೋ, ಮೋಹೋ ಪಮಾಣಕರಣೋ, ತೇ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಹೀನಾ ಉಚ್ಛಿನ್ನಮೂಲಾ ತಾಲಾವತ್ಥುಕತಾ ಅನಭಾವಂಕತಾ ಆಯತಿಂ ಅನುಪ್ಪಾದಧಮ್ಮಾ’’ತಿ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೪೫೯) ಹಿ ವುತ್ತಂ।
‘‘Ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’’tiādinā kāyassa asubhāniccādiākāraanupassanā kāyabhāvanāti āha ‘‘kāyānupassanāsaṅkhātāya tāya bhāvanāyā’’ti. Rāgādīnanti ādi-saddena dosamohānaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. ‘‘Rāgo kho, āvuso, pamāṇakaraṇo, doso pamāṇakaraṇo, moho pamāṇakaraṇo, te khīṇāsavassa bhikkhuno pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā’’ti (ma. ni. 1.459) hi vuttaṃ.
ಯಥಾ ಹಿ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ಪೂತಿಪಣ್ಣಸ್ಸ ಉದಕಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಕಾಳವಣ್ಣಂ ಓಲೋಕೇನ್ತಾನಂ ಬ್ಯಾಮಸತಂ ಗಮ್ಭೀರಂ ವಿಯ ಖಾಯತಿ, ಯಟ್ಠಿಂ ವಾ ರಜ್ಜುಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಿನನ್ತಸ್ಸ ಪಿಟ್ಠಿಪಾದೋದ್ಧರಣಮತ್ತಮ್ಪಿ ನ ಹೋತಿ, ಏವಮೇವ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಯಾವ ರಾಗಾದಯೋ ನುಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತಾವ ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಸಞ್ಜಾನಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ, ಸೋತಾಪನ್ನೋ ವಿಯ ಸಕದಾಗಾಮೀ ವಿಯ ಅನಾಗಾಮೀ ವಿಯ ಚ ಖಾಯತಿ। ಯದಾ ಪನಸ್ಸ ರಾಗಾದಯೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತದಾ ರತ್ತೋ ದುಟ್ಠೋ ಮೂಳ್ಹೋತಿ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ಇತಿ ತೇ ರಾಗಾದಯೋ ‘‘ಏತ್ತಕೋ ಅಯ’’ನ್ತಿ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಪಮಾಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತಾವ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತೀತಿ ಪಮಾಣಕರಣಾ ನಾಮ ವುತ್ತಾ।
Yathā hi pabbatapāde pūtipaṇṇassa udakaṃ nāma hoti, kāḷavaṇṇaṃ olokentānaṃ byāmasataṃ gambhīraṃ viya khāyati, yaṭṭhiṃ vā rajjuṃ vā gahetvā minantassa piṭṭhipādoddharaṇamattampi na hoti, evameva ekaccassa yāva rāgādayo nuppajjanti, tāva taṃ puggalaṃ sañjānituṃ na sakkā hoti, sotāpanno viya sakadāgāmī viya anāgāmī viya ca khāyati. Yadā panassa rāgādayo uppajjanti, tadā ratto duṭṭho mūḷhoti paññāyati. Iti te rāgādayo ‘‘ettako aya’’nti puggalassa pamāṇaṃ dassentāva uppajjantīti pamāṇakaraṇā nāma vuttā.
ಜಾಪೇತುನ್ತಿ ಜಿನಧನಂ ಕಾತುಂ। ಸೋತಿ ರಾಜಾ, ಮಹಾಮತ್ತೋ ವಾ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಯಾಚನ್ತಸ್ಸ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Jāpetunti jinadhanaṃ kātuṃ. Soti rājā, mahāmatto vā. Assāti añjaliṃ paggahetvā yācantassa. Sesamettha uttānameva.
ಲೋಣಕಪಲ್ಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Loṇakapallasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೯. ಲೋಣಕಪಲ್ಲಸುತ್ತಂ • 9. Loṇakapallasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ಲೋಣಕಪಲ್ಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
