| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
9. ලොණකපල්‌ලසුත්‌තවණ්‌ණනා
9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
101. නවමෙ යථා යථා කම්‌මං කරොතීති යෙන යෙන පකාරෙන පාණඝාතාදිපාපකම්‌මං කරොති. විපාකං පටිසංවෙදියතෙවාති අවධාරණෙන කම්‌මසිද්‌ධියං තබ්‌බිපාකස්‌ස අප්‌පවත්‌ති නාම නත්‌ථීති දීපෙති. තෙනෙවාහ ‘‘න හි සක්‌කා’’තිආදි. එවං සන්‌තන්‌ති භුම්‌මත්‌ථෙ උපයොගවචනන්‌ති ආහ ‘‘එවං සන්‌තෙ’’ති. අභිසඞ්‌ඛාරවිඤ්‌ඤාණනිරොධෙනාති කම්‌මවිඤ්‌ඤාණස්‌ස ආයතිං අනුප්‌පත්‌තිධම්‌මතාපජ්‌ජනෙන.
101. Navame yathā yathā kammaṃ karotīti yena yena pakārena pāṇaghātādipāpakammaṃ karoti. Vipākaṃ paṭisaṃvediyatevāti avadhāraṇena kammasiddhiyaṃ tabbipākassa appavatti nāma natthīti dīpeti. Tenevāha ‘‘na hi sakkā’’tiādi. Evaṃ santanti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘evaṃ sante’’ti. Abhisaṅkhāraviññāṇanirodhenāti kammaviññāṇassa āyatiṃ anuppattidhammatāpajjanena.
‘‘අයම්‌පි ඛො කායො එවංධම්‌මො එවංභාවී එවංඅනතීතො’’තිආදිනා කායස්‌ස අසුභානිච්‌චාදිආකාරඅනුපස්‌සනා කායභාවනාති ආහ ‘‘කායානුපස්‌සනාසඞ්‌ඛාතාය තාය භාවනායා’’ති. රාගාදීනන්‌ති ආදි-සද්‌දෙන දොසමොහානං සඞ්‌ගහො දට්‌ඨබ්‌බො. ‘‘රාගො ඛො, ආවුසො, පමාණකරණො, දොසො පමාණකරණො, මොහො පමාණකරණො, තෙ ඛීණාසවස්‌ස භික්‌ඛුනො පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා’’ති (ම. නි. 1.459) හි වුත්‌තං.
‘‘Ayampi kho kāyo evaṃdhammo evaṃbhāvī evaṃanatīto’’tiādinā kāyassa asubhāniccādiākāraanupassanā kāyabhāvanāti āha ‘‘kāyānupassanāsaṅkhātāya tāya bhāvanāyā’’ti. Rāgādīnanti ādi-saddena dosamohānaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. ‘‘Rāgo kho, āvuso, pamāṇakaraṇo, doso pamāṇakaraṇo, moho pamāṇakaraṇo, te khīṇāsavassa bhikkhuno pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā’’ti (ma. ni. 1.459) hi vuttaṃ.
යථා හි පබ්‌බතපාදෙ පූතිපණ්‌ණස්‌ස උදකං නාම හොති, කාළවණ්‌ණං ඔලොකෙන්‌තානං බ්‍යාමසතං ගම්‌භීරං විය ඛායති, යට්‌ඨිං වා රජ්‌ජුං වා ගහෙත්‌වා මිනන්‌තස්‌ස පිට්‌ඨිපාදොද්‌ධරණමත්‌තම්‌පි න හොති, එවමෙව එකච්‌චස්‌ස යාව රාගාදයො නුප්‌පජ්‌ජන්‌ති, තාව තං පුග්‌ගලං සඤ්‌ජානිතුං න සක්‌කා හොති, සොතාපන්‌නො විය සකදාගාමී විය අනාගාමී විය ච ඛායති. යදා පනස්‌ස රාගාදයො උප්‌පජ්‌ජන්‌ති, තදා රත්‌තො දුට්‌ඨො මූළ්‌හොති පඤ්‌ඤායති. ඉති තෙ රාගාදයො ‘‘එත්‌තකො අය’’න්‌ති පුග්‌ගලස්‌ස පමාණං දස්‌සෙන්‌තාව උප්‌පජ්‌ජන්‌තීති පමාණකරණා නාම වුත්‌තා.
Yathā hi pabbatapāde pūtipaṇṇassa udakaṃ nāma hoti, kāḷavaṇṇaṃ olokentānaṃ byāmasataṃ gambhīraṃ viya khāyati, yaṭṭhiṃ vā rajjuṃ vā gahetvā minantassa piṭṭhipādoddharaṇamattampi na hoti, evameva ekaccassa yāva rāgādayo nuppajjanti, tāva taṃ puggalaṃ sañjānituṃ na sakkā hoti, sotāpanno viya sakadāgāmī viya anāgāmī viya ca khāyati. Yadā panassa rāgādayo uppajjanti, tadā ratto duṭṭho mūḷhoti paññāyati. Iti te rāgādayo ‘‘ettako aya’’nti puggalassa pamāṇaṃ dassentāva uppajjantīti pamāṇakaraṇā nāma vuttā.
ජාපෙතුන්‌ති ජිනධනං කාතුං. සොති රාජා, මහාමත්‌තො වා. අස්‌සාති අඤ්‌ජලිං පග්‌ගහෙත්‌වා යාචන්‌තස්‌ස. සෙසමෙත්‌ථ උත්‌තානමෙව.
Jāpetunti jinadhanaṃ kātuṃ. Soti rājā, mahāmatto vā. Assāti añjaliṃ paggahetvā yācantassa. Sesamettha uttānameva.
ලොණකපල්‌ලසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Loṇakapallasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 9. ලොණකපල්‌ලසුත්‌තං • 9. Loṇakapallasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 9. ලොණකපල්‌ලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Loṇakapallasuttavaṇṇanā
