| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
8. මච්‌ඡබන්‌ධසුත්‌තං
8. Macchabandhasuttaṃ
18. එකං සමයං භගවා කොසලෙසු චාරිකං චරති මහතා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන සද්‌ධිං. අද්‌දසා ඛො භගවා අද්‌ධානමග්‌ගප්‌පටිපන්‌නො අඤ්‌ඤතරස්‌මිං පදෙසෙ මච්‌ඡිකං මච්‌ඡබන්‌ධං මච්‌ඡෙ වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානං. දිස්‌වා මග්‌ගා ඔක්‌කම්‌ම අඤ්‌ඤතරස්‌මිං රුක්‌ඛමූලෙ පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘පස්‌සථ නො තුම්‌හෙ, භික්‌ඛවෙ, අමුං මච්‌ඡිකං මච්‌ඡබන්‌ධං මච්‌ඡෙ වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමාන’’න්‌ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’.
18. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ carati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ. Addasā kho bhagavā addhānamaggappaṭipanno aññatarasmiṃ padese macchikaṃ macchabandhaṃ macche vadhitvā vadhitvā vikkiṇamānaṃ. Disvā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘passatha no tumhe, bhikkhave, amuṃ macchikaṃ macchabandhaṃ macche vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāna’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘මච්‌ඡිකො මච්‌ඡබන්‌ධො මච්‌ඡෙ වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’ . ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘මච්‌ඡිකො මච්‌ඡබන්‌ධො මච්‌ඡෙ වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’ති. තං කිස්‌ස හෙතු? තෙ හි සො, භික්‌ඛවෙ, මච්‌ඡෙ වජ්‌ඣෙ වධායුපනීතෙ 1 පාපකෙන මනසානුපෙක්‌ඛති, තස්‌මා සො නෙව හත්‌ථියායී හොති න අස්‌සයායී න රථයායී න යානයායී න භොගභොගී, න මහන්‌තං භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසති.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘macchiko macchabandho macche vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’ . ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘macchiko macchabandho macche vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’ti. Taṃ kissa hetu? Te hi so, bhikkhave, macche vajjhe vadhāyupanīte 2 pāpakena manasānupekkhati, tasmā so neva hatthiyāyī hoti na assayāyī na rathayāyī na yānayāyī na bhogabhogī, na mahantaṃ bhogakkhandhaṃ ajjhāvasati.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘ගොඝාතකො ගාවො වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘ගොඝාතකො ගාවො වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’ති. තං කිස්‌ස හෙතු? තෙ හි සො, භික්‌ඛවෙ, ගාවො වජ්‌ඣෙ වධායුපනීතෙ පාපකෙන මනසානුපෙක්‌ඛති, තස්‌මා සො නෙව හත්‌ථියායී හොති න අස්‌සයායී න රථයායී න යානයායී න භොගභොගී, න මහන්‌තං භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසති’’.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘goghātako gāvo vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘goghātako gāvo vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’ti. Taṃ kissa hetu? Te hi so, bhikkhave, gāvo vajjhe vadhāyupanīte pāpakena manasānupekkhati, tasmā so neva hatthiyāyī hoti na assayāyī na rathayāyī na yānayāyī na bhogabhogī, na mahantaṃ bhogakkhandhaṃ ajjhāvasati’’.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘ඔරබ්‌භිකො…පෙ.… සූකරිකො 3 …පෙ.… සාකුණිකො…පෙ.… මාගවිකො මගෙ 4 වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘මාගවිකො මගෙ වධිත්‌වා වධිත්‌වා වික්‌කිණමානො තෙන කම්‌මෙන තෙන ආජීවෙන හත්‌ථියායී වා අස්‌සයායී වා රථයායී වා යානයායී වා භොගභොගී වා මහන්‌තං වා භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසන්‌තො’ති. තං කිස්‌ස හෙතු? තෙ හි සො, භික්‌ඛවෙ, මගෙ වජ්‌ඣෙ වධායුපනීතෙ පාපකෙන මනසානුපෙක්‌ඛති, තස්‌මා සො නෙව හත්‌ථියායී හොති න අස්‌සයායී න රථයායී න යානයායී න භොගභොගී, න මහන්‌තං භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසති. තෙ හි (නාම) 5 සො, භික්‌ඛවෙ, තිරච්‌ඡානගතෙ පාණෙ වජ්‌ඣෙ වධායුපනීතෙ පාපකෙන මනසානුපෙක්‌ඛමානො 6 නෙව හත්‌ථියායී භවිස්‌සති 7 න අස්‌සයායී න රථයායී න යානයායී න භොගභොගී, න මහන්‌තං භොගක්‌ඛන්‌ධං අජ්‌ඣාවසිස්‌සති 8. කො පන වාදො යං මනුස්‌සභූතං වජ්‌ඣං වධායුපනීතං පාපකෙන මනසානුපෙක්‌ඛති! තඤ්‌හි තස්‌ස 9, භික්‌ඛවෙ, හොති දීඝරත්‌තං අහිතාය දුක්‌ඛාය. කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්‌ජතී’’ති. අට්‌ඨමං.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘orabbhiko…pe… sūkariko 10 …pe… sākuṇiko…pe… māgaviko mage 11 vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘māgaviko mage vadhitvā vadhitvā vikkiṇamāno tena kammena tena ājīvena hatthiyāyī vā assayāyī vā rathayāyī vā yānayāyī vā bhogabhogī vā mahantaṃ vā bhogakkhandhaṃ ajjhāvasanto’ti. Taṃ kissa hetu? Te hi so, bhikkhave, mage vajjhe vadhāyupanīte pāpakena manasānupekkhati, tasmā so neva hatthiyāyī hoti na assayāyī na rathayāyī na yānayāyī na bhogabhogī, na mahantaṃ bhogakkhandhaṃ ajjhāvasati. Te hi (nāma) 12 so, bhikkhave, tiracchānagate pāṇe vajjhe vadhāyupanīte pāpakena manasānupekkhamāno 13 neva hatthiyāyī bhavissati 14 na assayāyī na rathayāyī na yānayāyī na bhogabhogī, na mahantaṃ bhogakkhandhaṃ ajjhāvasissati 15. Ko pana vādo yaṃ manussabhūtaṃ vajjhaṃ vadhāyupanītaṃ pāpakena manasānupekkhati! Tañhi tassa 16, bhikkhave, hoti dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjatī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. මච්‌ඡබන්‌ධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Macchabandhasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 8. මච්‌ඡබන්‌ධසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Macchabandhasuttavaṇṇanā
