Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൨. മച്ഛരിസുത്തം
2. Maccharisuttaṃ
൩൨. ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ സതുല്ലപകായികാ ദേവതായോ അഭിക്കന്തായ രത്തിയാ അഭിക്കന്തവണ്ണാ കേവലകപ്പം ജേതവനം ഓഭാസേത്വാ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം അട്ഠംസു. ഏകമന്തം ഠിതാ ഖോ ഏകാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമം ഗാഥം അഭാസി –
32. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā satullapakāyikā devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho ekā devatā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
പുഞ്ഞം ആകങ്ഖമാനേന, ദേയ്യം ഹോതി വിജാനതാ’’തി.
Puññaṃ ākaṅkhamānena, deyyaṃ hoti vijānatā’’ti.
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘യസ്സേവ ഭീതോ ന ദദാതി മച്ഛരീ, തദേവാദദതോ ഭയം;
‘‘Yasseva bhīto na dadāti maccharī, tadevādadato bhayaṃ;
ജിഘച്ഛാ ച പിപാസാ ച, യസ്സ ഭായതി മച്ഛരീ;
Jighacchā ca pipāsā ca, yassa bhāyati maccharī;
തമേവ ബാലം ഫുസതി, അസ്മിം ലോകേ പരമ്ഹി ച.
Tameva bālaṃ phusati, asmiṃ loke paramhi ca.
‘‘തസ്മാ വിനേയ്യ മച്ഛേരം, ദജ്ജാ ദാനം മലാഭിഭൂ;
‘‘Tasmā vineyya maccheraṃ, dajjā dānaṃ malābhibhū;
പുഞ്ഞാനി പരലോകസ്മിം, പതിട്ഠാ ഹോന്തി പാണിന’’ന്തി.
Puññāni paralokasmiṃ, patiṭṭhā honti pāṇina’’nti.
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘തേ മതേസു ന മീയന്തി, പന്ഥാനംവ സഹബ്ബജം;
‘‘Te matesu na mīyanti, panthānaṃva sahabbajaṃ;
അപ്പസ്മിം യേ പവേച്ഛന്തി, ഏസ ധമ്മോ സനന്തനോ.
Appasmiṃ ye pavecchanti, esa dhammo sanantano.
‘‘അപ്പസ്മേകേ പവേച്ഛന്തി, ബഹുനേകേ ന ദിച്ഛരേ;
‘‘Appasmeke pavecchanti, bahuneke na dicchare;
അപ്പസ്മാ ദക്ഖിണാ ദിന്നാ, സഹസ്സേന സമം മിതാ’’തി.
Appasmā dakkhiṇā dinnā, sahassena samaṃ mitā’’ti.
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഇമാ ഗാഥായോ അഭാസി –
Atha kho aparā devatā bhagavato santike imā gāthāyo abhāsi –
‘‘ദുദ്ദദം ദദമാനാനം, ദുക്കരം കമ്മ കുബ്ബതം;
‘‘Duddadaṃ dadamānānaṃ, dukkaraṃ kamma kubbataṃ;
അസന്തോ നിരയം യന്തി, സന്തോ സഗ്ഗപരായനാ’’തി.
Asanto nirayaṃ yanti, santo saggaparāyanā’’ti.
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവതോ സന്തികേ ഏതദവോച – ‘‘കസ്സ നു ഖോ, ഭഗവാ, സുഭാസിത’’ന്തി?
Atha kho aparā devatā bhagavato santike etadavoca – ‘‘kassa nu kho, bhagavā, subhāsita’’nti?
‘‘സബ്ബാസം വോ സുഭാസിതം പരിയായേന; അപി ച മമപി സുണാഥ –
‘‘Sabbāsaṃ vo subhāsitaṃ pariyāyena; api ca mamapi suṇātha –
‘‘ധമ്മം ചരേ യോപി സമുഞ്ജകം ചരേ,
‘‘Dhammaṃ care yopi samuñjakaṃ care,
ദാരഞ്ച പോസം ദദമപ്പകസ്മിം;
Dārañca posaṃ dadamappakasmiṃ;
സതം സഹസ്സാനം സഹസ്സയാഗിനം,
Sataṃ sahassānaṃ sahassayāginaṃ,
കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേ’’തി.
Kalampi nāgghanti tathāvidhassa te’’ti.
അഥ ഖോ അപരാ ദേവതാ ഭഗവന്തം ഗാഥായ അജ്ഝഭാസി –
Atha kho aparā devatā bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
‘‘കേനേസ യഞ്ഞോ വിപുലോ മഹഗ്ഗതോ,
‘‘Kenesa yañño vipulo mahaggato,
സമേന ദിന്നസ്സ ന അഗ്ഘമേതി;
Samena dinnassa na agghameti;
കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേ’’തി.
Kalampi nāgghanti tathāvidhassa te’’ti.
‘‘ദദന്തി ഹേകേ വിസമേ നിവിട്ഠാ,
‘‘Dadanti heke visame niviṭṭhā,
ഛേത്വാ വധിത്വാ അഥ സോചയിത്വാ;
Chetvā vadhitvā atha socayitvā;
സാ ദക്ഖിണാ അസ്സുമുഖാ സദണ്ഡാ,
Sā dakkhiṇā assumukhā sadaṇḍā,
സമേന ദിന്നസ്സ ന അഗ്ഘമേതി.
Samena dinnassa na agghameti.
‘‘ഏവം സതം സഹസ്സാനം സഹസ്സയാഗിനം;
‘‘Evaṃ sataṃ sahassānaṃ sahassayāginaṃ;
കലമ്പി നാഗ്ഘന്തി തഥാവിധസ്സ തേ’’തി.
Kalampi nāgghanti tathāvidhassa te’’ti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൨. മച്ഛരിസുത്തവണ്ണനാ • 2. Maccharisuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൨. മച്ഛരിസുത്തവണ്ണനാ • 2. Maccharisuttavaṇṇanā