| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៩. មច្ឆរិសុត្តវណ្ណនា
9. Maccharisuttavaṇṇanā
៤៩. នវមេ មច្ឆរិនោតិ មច្ឆេរេន សមន្នាគតា។ ឯកច្ចោ ហិ អត្តនោ វសនដ្ឋានេ ភិក្ខុំ ហត្ថំ បសារេត្វាបិ ន វន្ទតិ, អញ្ញត្ថ គតោ វិហារំ បវិសិត្វា សក្កច្ចំ វន្ទិត្វា មធុរបដិសន្ថារំ ករោតិ – ‘‘ភន្តេ, អម្ហាកំ វសនដ្ឋានំ នាគច្ឆថ, សម្បន្នោ បទេសោ, បដិពលា មយំ អយ្យានំ យាគុភត្តាទីហិ ឧបដ្ឋានំ កាតុ’’ន្តិ។ ភិក្ខូ ‘‘សទ្ធោ អយំ ឧបាសកោ’’តិ យាគុភត្តាទីហិ សង្គណ្ហន្តិ។ អថេកោ ថេរោ តស្ស គាមំ គន្ត្វា បិណ្ឌាយ ចរតិ។ សោ តំ ទិស្វា អញ្ញេន វា គច្ឆតិ, ឃរំ វា បវិសតិ។ សចេបិ សម្មុខីភាវំ អាគច្ឆតិ, ហត្ថេន វន្ទិត្វា – ‘‘អយ្យស្ស ភិក្ខំ ទេថ, អហំ ឯកេន កម្មេន គច្ឆាមី’’តិ បក្កមតិ។ ថេរោ សកលគាមំ ចរិត្វា តុច្ឆបត្តោវ និក្ខមតិ។ ឥទំ តាវ មុទុមច្ឆរិយំ នាម, យេន សមន្នាគតោ អទាយកោបិ ទាយកោ វិយ បញ្ញាយតិ។ ឥធ បន ថទ្ធមច្ឆរិយំ អធិប្បេតំ, យេន សមន្នាគតោ ភិក្ខូសុ បិណ្ឌាយ បវិដ្ឋេសុ, ‘‘ថេរា ឋិតា’’តិ វុត្តេ, ‘‘កិំ មយ្ហំ បាទា រុជ្ជន្តី’’តិអាទីនិ វត្វា សិលាថម្ភោ វិយ ខាណុកោ វិយ ច ថទ្ធោ ហុត្វា តិដ្ឋតិ, សាមីចិម្បិ ន ករោតិ។ កទរិយាតិ ឥទំ មច្ឆរិនោតិ បទស្សេវ វេវចនំ។ មុទុកម្បិ ហិ មច្ឆរិយំ ‘‘មច្ឆរិយ’’ន្តេវ វុច្ចតិ, ថទ្ធំ បន កទរិយំ នាម។ បរិភាសកាតិ ភិក្ខូ ឃរទ្វារេ ឋិតេ ទិស្វា, ‘‘កិំ តុម្ហេ កសិត្វា អាគតា, វបិត្វា, លាយិត្វា? មយំ អត្តនោបិ ន លភាម, កុតោ តុម្ហាកំ, សីឃំ និក្ខមថា’’តិអាទីហិ សំតជ្ជកា។ អន្តរាយករាតិ ទាយកស្ស សគ្គន្តរាយោ, បដិគ្គាហកានំ លាភន្តរាយោ, អត្តនោ ឧបឃាតោតិ ឥមេសំ អន្តរាយានំ ការកា។
49. Navame maccharinoti maccherena samannāgatā. Ekacco hi attano vasanaṭṭhāne bhikkhuṃ hatthaṃ pasāretvāpi na vandati, aññattha gato vihāraṃ pavisitvā sakkaccaṃ vanditvā madhurapaṭisanthāraṃ karoti – ‘‘bhante, amhākaṃ vasanaṭṭhānaṃ nāgacchatha, sampanno padeso, paṭibalā mayaṃ ayyānaṃ yāgubhattādīhi upaṭṭhānaṃ kātu’’nti. Bhikkhū ‘‘saddho ayaṃ upāsako’’ti yāgubhattādīhi saṅgaṇhanti. Atheko thero tassa gāmaṃ gantvā piṇḍāya carati. So taṃ disvā aññena vā gacchati, gharaṃ vā pavisati. Sacepi sammukhībhāvaṃ āgacchati, hatthena vanditvā – ‘‘ayyassa bhikkhaṃ detha, ahaṃ ekena kammena gacchāmī’’ti pakkamati. Thero sakalagāmaṃ caritvā tucchapattova nikkhamati. Idaṃ tāva mudumacchariyaṃ nāma, yena samannāgato adāyakopi dāyako viya paññāyati. Idha pana thaddhamacchariyaṃ adhippetaṃ, yena samannāgato bhikkhūsu piṇḍāya paviṭṭhesu, ‘‘therā ṭhitā’’ti vutte, ‘‘kiṃ mayhaṃ pādā rujjantī’’tiādīni vatvā silāthambho viya khāṇuko viya ca thaddho hutvā tiṭṭhati, sāmīcimpi na karoti. Kadariyāti idaṃ maccharinoti padasseva vevacanaṃ. Mudukampi hi macchariyaṃ ‘‘macchariya’’nteva vuccati, thaddhaṃ pana kadariyaṃ nāma. Paribhāsakāti bhikkhū gharadvāre ṭhite disvā, ‘‘kiṃ tumhe kasitvā āgatā, vapitvā, lāyitvā? Mayaṃ attanopi na labhāma, kuto tumhākaṃ, sīghaṃ nikkhamathā’’tiādīhi saṃtajjakā. Antarāyakarāti dāyakassa saggantarāyo, paṭiggāhakānaṃ lābhantarāyo, attano upaghātoti imesaṃ antarāyānaṃ kārakā.
សម្បរាយោតិ បរលោកោ។ រតីតិ បញ្ចកាមគុណរតិ។ ខិឌ្ឌាតិ កាយិកខិឌ្ឌាទិកា តិវិធា ខិឌ្ឌា។ ទិដ្ឋេ ធម្មេស វិបាកោតិ តស្មិំ និព្ពត្តភវនេ ទិដ្ឋេ ធម្មេ ឯស វិបាកោ។ សម្បរាយេ ច ទុគ្គតីតិ ‘‘យមលោកំ ឧបបជ្ជរេ’’តិ វុត្តេ សម្បរាយេ ច ទុគ្គតិ។
Samparāyoti paraloko. Ratīti pañcakāmaguṇarati. Khiḍḍāti kāyikakhiḍḍādikā tividhā khiḍḍā. Diṭṭhe dhammesa vipākoti tasmiṃ nibbattabhavane diṭṭhe dhamme esa vipāko. Samparāye ca duggatīti ‘‘yamalokaṃ upapajjare’’ti vutte samparāye ca duggati.
វទញ្ញូតិ ភិក្ខូ ឃរទ្វារេ ឋិតា កិញ្ចាបិ តុណ្ហីវ ហោន្តិ, អត្ថតោ បន – ‘‘ភិក្ខំ ទេថា’’តិ វទន្តិ នាម។ តត្រ យេ ‘‘មយំ បចាម, ឥមេ បន ន បចន្តិ, បចមានេ បត្វា អលភន្តា កុហិំ លភិស្សន្តី’’តិ? ទេយ្យធម្មំ សំវិភជន្តិ, តេ វទញ្ញូ នាម។ បកាសន្តីតិ វិមានប្បភាយ ជោតន្តិ។ បរសម្ភតេសូតិ បរេហិ សម្បិណ្ឌិតេសុ។ សម្បរាយេ ច សុគ្គតីតិ, ‘‘ឯតេ សគ្គា’’តិ ឯវំ វុត្តសម្បរាយេ សុគតិ។ ឧភិន្នម្បិ វា ឯតេសំ តតោ ចវិត្វា បុន សម្បរាយេបិ ទុគ្គតិសុគតិយេវ ហោតីតិ។ នវមំ។
Vadaññūti bhikkhū gharadvāre ṭhitā kiñcāpi tuṇhīva honti, atthato pana – ‘‘bhikkhaṃ dethā’’ti vadanti nāma. Tatra ye ‘‘mayaṃ pacāma, ime pana na pacanti, pacamāne patvā alabhantā kuhiṃ labhissantī’’ti? Deyyadhammaṃ saṃvibhajanti, te vadaññū nāma. Pakāsantīti vimānappabhāya jotanti. Parasambhatesūti parehi sampiṇḍitesu. Samparāye ca suggatīti, ‘‘ete saggā’’ti evaṃ vuttasamparāye sugati. Ubhinnampi vā etesaṃ tato cavitvā puna samparāyepi duggatisugatiyeva hotīti. Navamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. មច្ឆរិសុត្តំ • 9. Maccharisuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៩. មច្ឆរិសុត្តវណ្ណនា • 9. Maccharisuttavaṇṇanā
