| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಮಚ್ಛರಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Maccharisuttavaṇṇanā
೪೯. ನವಮೇ ಮಚ್ಛರಿನೋತಿ ಮಚ್ಛೇರೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ। ಏಕಚ್ಚೋ ಹಿ ಅತ್ತನೋ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ಭಿಕ್ಖುಂ ಹತ್ಥಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾಪಿ ನ ವನ್ದತಿ, ಅಞ್ಞತ್ಥ ಗತೋ ವಿಹಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಮಧುರಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ಕರೋತಿ – ‘‘ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ನಾಗಚ್ಛಥ, ಸಮ್ಪನ್ನೋ ಪದೇಸೋ, ಪಟಿಬಲಾ ಮಯಂ ಅಯ್ಯಾನಂ ಯಾಗುಭತ್ತಾದೀಹಿ ಉಪಟ್ಠಾನಂ ಕಾತು’’ನ್ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಸದ್ಧೋ ಅಯಂ ಉಪಾಸಕೋ’’ತಿ ಯಾಗುಭತ್ತಾದೀಹಿ ಸಙ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ಅಥೇಕೋ ಥೇರೋ ತಸ್ಸ ಗಾಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರತಿ। ಸೋ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಞ್ಞೇನ ವಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಘರಂ ವಾ ಪವಿಸತಿ। ಸಚೇಪಿ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಹತ್ಥೇನ ವನ್ದಿತ್ವಾ – ‘‘ಅಯ್ಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖಂ ದೇಥ, ಅಹಂ ಏಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ ಪಕ್ಕಮತಿ। ಥೇರೋ ಸಕಲಗಾಮಂ ಚರಿತ್ವಾ ತುಚ್ಛಪತ್ತೋವ ನಿಕ್ಖಮತಿ। ಇದಂ ತಾವ ಮುದುಮಚ್ಛರಿಯಂ ನಾಮ, ಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅದಾಯಕೋಪಿ ದಾಯಕೋ ವಿಯ ಪಞ್ಞಾಯತಿ। ಇಧ ಪನ ಥದ್ಧಮಚ್ಛರಿಯಂ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ, ಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಟ್ಠೇಸು, ‘‘ಥೇರಾ ಠಿತಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ, ‘‘ಕಿಂ ಮಯ್ಹಂ ಪಾದಾ ರುಜ್ಜನ್ತೀ’’ತಿಆದೀನಿ ವತ್ವಾ ಸಿಲಾಥಮ್ಭೋ ವಿಯ ಖಾಣುಕೋ ವಿಯ ಚ ಥದ್ಧೋ ಹುತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ, ಸಾಮೀಚಿಮ್ಪಿ ನ ಕರೋತಿ। ಕದರಿಯಾತಿ ಇದಂ ಮಚ್ಛರಿನೋತಿ ಪದಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಮುದುಕಮ್ಪಿ ಹಿ ಮಚ್ಛರಿಯಂ ‘‘ಮಚ್ಛರಿಯ’’ನ್ತೇವ ವುಚ್ಚತಿ, ಥದ್ಧಂ ಪನ ಕದರಿಯಂ ನಾಮ। ಪರಿಭಾಸಕಾತಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಘರದ್ವಾರೇ ಠಿತೇ ದಿಸ್ವಾ, ‘‘ಕಿಂ ತುಮ್ಹೇ ಕಸಿತ್ವಾ ಆಗತಾ, ವಪಿತ್ವಾ, ಲಾಯಿತ್ವಾ? ಮಯಂ ಅತ್ತನೋಪಿ ನ ಲಭಾಮ, ಕುತೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ, ಸೀಘಂ ನಿಕ್ಖಮಥಾ’’ತಿಆದೀಹಿ ಸಂತಜ್ಜಕಾ। ಅನ್ತರಾಯಕರಾತಿ ದಾಯಕಸ್ಸ ಸಗ್ಗನ್ತರಾಯೋ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ಲಾಭನ್ತರಾಯೋ, ಅತ್ತನೋ ಉಪಘಾತೋತಿ ಇಮೇಸಂ ಅನ್ತರಾಯಾನಂ ಕಾರಕಾ।
49. Navame maccharinoti maccherena samannāgatā. Ekacco hi attano vasanaṭṭhāne bhikkhuṃ hatthaṃ pasāretvāpi na vandati, aññattha gato vihāraṃ pavisitvā sakkaccaṃ vanditvā madhurapaṭisanthāraṃ karoti – ‘‘bhante, amhākaṃ vasanaṭṭhānaṃ nāgacchatha, sampanno padeso, paṭibalā mayaṃ ayyānaṃ yāgubhattādīhi upaṭṭhānaṃ kātu’’nti. Bhikkhū ‘‘saddho ayaṃ upāsako’’ti yāgubhattādīhi saṅgaṇhanti. Atheko thero tassa gāmaṃ gantvā piṇḍāya carati. So taṃ disvā aññena vā gacchati, gharaṃ vā pavisati. Sacepi sammukhībhāvaṃ āgacchati, hatthena vanditvā – ‘‘ayyassa bhikkhaṃ detha, ahaṃ ekena kammena gacchāmī’’ti pakkamati. Thero sakalagāmaṃ caritvā tucchapattova nikkhamati. Idaṃ tāva mudumacchariyaṃ nāma, yena samannāgato adāyakopi dāyako viya paññāyati. Idha pana thaddhamacchariyaṃ adhippetaṃ, yena samannāgato bhikkhūsu piṇḍāya paviṭṭhesu, ‘‘therā ṭhitā’’ti vutte, ‘‘kiṃ mayhaṃ pādā rujjantī’’tiādīni vatvā silāthambho viya khāṇuko viya ca thaddho hutvā tiṭṭhati, sāmīcimpi na karoti. Kadariyāti idaṃ maccharinoti padasseva vevacanaṃ. Mudukampi hi macchariyaṃ ‘‘macchariya’’nteva vuccati, thaddhaṃ pana kadariyaṃ nāma. Paribhāsakāti bhikkhū gharadvāre ṭhite disvā, ‘‘kiṃ tumhe kasitvā āgatā, vapitvā, lāyitvā? Mayaṃ attanopi na labhāma, kuto tumhākaṃ, sīghaṃ nikkhamathā’’tiādīhi saṃtajjakā. Antarāyakarāti dāyakassa saggantarāyo, paṭiggāhakānaṃ lābhantarāyo, attano upaghātoti imesaṃ antarāyānaṃ kārakā.
ಸಮ್ಪರಾಯೋತಿ ಪರಲೋಕೋ। ರತೀತಿ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣರತಿ। ಖಿಡ್ಡಾತಿ ಕಾಯಿಕಖಿಡ್ಡಾದಿಕಾ ತಿವಿಧಾ ಖಿಡ್ಡಾ। ದಿಟ್ಠೇ ಧಮ್ಮೇಸ ವಿಪಾಕೋತಿ ತಸ್ಮಿಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಭವನೇ ದಿಟ್ಠೇ ಧಮ್ಮೇ ಏಸ ವಿಪಾಕೋ। ಸಮ್ಪರಾಯೇ ಚ ದುಗ್ಗತೀತಿ ‘‘ಯಮಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜರೇ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಸಮ್ಪರಾಯೇ ಚ ದುಗ್ಗತಿ।
Samparāyoti paraloko. Ratīti pañcakāmaguṇarati. Khiḍḍāti kāyikakhiḍḍādikā tividhā khiḍḍā. Diṭṭhe dhammesa vipākoti tasmiṃ nibbattabhavane diṭṭhe dhamme esa vipāko. Samparāye ca duggatīti ‘‘yamalokaṃ upapajjare’’ti vutte samparāye ca duggati.
ವದಞ್ಞೂತಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಘರದ್ವಾರೇ ಠಿತಾ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ತುಣ್ಹೀವ ಹೋನ್ತಿ, ಅತ್ಥತೋ ಪನ – ‘‘ಭಿಕ್ಖಂ ದೇಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ ನಾಮ। ತತ್ರ ಯೇ ‘‘ಮಯಂ ಪಚಾಮ, ಇಮೇ ಪನ ನ ಪಚನ್ತಿ, ಪಚಮಾನೇ ಪತ್ವಾ ಅಲಭನ್ತಾ ಕುಹಿಂ ಲಭಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ? ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಸಂವಿಭಜನ್ತಿ, ತೇ ವದಞ್ಞೂ ನಾಮ। ಪಕಾಸನ್ತೀತಿ ವಿಮಾನಪ್ಪಭಾಯ ಜೋತನ್ತಿ। ಪರಸಮ್ಭತೇಸೂತಿ ಪರೇಹಿ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡಿತೇಸು। ಸಮ್ಪರಾಯೇ ಚ ಸುಗ್ಗತೀತಿ, ‘‘ಏತೇ ಸಗ್ಗಾ’’ತಿ ಏವಂ ವುತ್ತಸಮ್ಪರಾಯೇ ಸುಗತಿ। ಉಭಿನ್ನಮ್ಪಿ ವಾ ಏತೇಸಂ ತತೋ ಚವಿತ್ವಾ ಪುನ ಸಮ್ಪರಾಯೇಪಿ ದುಗ್ಗತಿಸುಗತಿಯೇವ ಹೋತೀತಿ। ನವಮಂ।
Vadaññūti bhikkhū gharadvāre ṭhitā kiñcāpi tuṇhīva honti, atthato pana – ‘‘bhikkhaṃ dethā’’ti vadanti nāma. Tatra ye ‘‘mayaṃ pacāma, ime pana na pacanti, pacamāne patvā alabhantā kuhiṃ labhissantī’’ti? Deyyadhammaṃ saṃvibhajanti, te vadaññū nāma. Pakāsantīti vimānappabhāya jotanti. Parasambhatesūti parehi sampiṇḍitesu. Samparāye ca suggatīti, ‘‘ete saggā’’ti evaṃ vuttasamparāye sugati. Ubhinnampi vā etesaṃ tato cavitvā puna samparāyepi duggatisugatiyeva hotīti. Navamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ಮಚ್ಛರಿಸುತ್ತಂ • 9. Maccharisuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೯. ಮಚ್ಛರಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Maccharisuttavaṇṇanā
