| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๖. มคฺคทตฺติกเตฺถรอปทานวณฺณนา
6. Maggadattikattheraapadānavaṇṇanā
อโนมทสฺสี ภควาติอาทิกํ อายสฺมโต มคฺคทตฺติกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปายสฺมา ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต อโนมทสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย ฆราวาสํ สณฺฐเปตฺวา วสโนฺต อโนมทสฺสิํ ภควนฺตํ อากาเส จงฺกมนฺตํ ปาทุทฺธาเร ปาทุทฺธารจงฺกมนฎฺฐาเน ปุปฺผานํ วิกิรณํ อจฺฉริยญฺจ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส ปุปฺผานิ อากาเส อุกฺขิปิ, ตานิ วิตานํ หุตฺวา อฎฺฐํสุฯ
Anomadassī bhagavātiādikaṃ āyasmato maggadattikattherassa apadānaṃ. Ayampāyasmā purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto anomadassissa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā vasanto anomadassiṃ bhagavantaṃ ākāse caṅkamantaṃ pāduddhāre pāduddhāracaṅkamanaṭṭhāne pupphānaṃ vikiraṇaṃ acchariyañca disvā pasannamānaso pupphāni ākāse ukkhipi, tāni vitānaṃ hutvā aṭṭhaṃsu.
๒๖. โส เตน ปุเญฺญน สุคตีสุเยว สํสรโนฺต สพฺพตฺถ ปูชิโต สุขํ อนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท เอกสฺมิํ กุเล นิพฺพโตฺต กเมน โยพฺพญฺญํ ปาปุณิตฺวา สทฺธาชาโต ปพฺพชิตฺวา วตฺตสมฺปโนฺน นจิรเสฺสว อรหตฺตํ ปโตฺต จงฺกมนสฺส ปูชิตตฺตา มคฺคทตฺติกเตฺถโรติ ปากโฎฯ โส ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต อโนมทสฺสี ภควาติอาทิมาหฯ ทิฎฺฐธมฺมสุขตฺถายาติ อิมสฺมิํ อตฺตภาเว จงฺกมเนน สรีรสลฺลหุกาทิสุขํ ปฎิจฺจาติ อโตฺถฯ อโพฺภกาสมฺหิ จงฺกมีติ อโพฺภกาเส องฺคณฎฺฐาเน จงฺกมิ, ปทวิเกฺขปํ ปทสญฺจารํ อกาสีติ อโตฺถฯ
26. So tena puññena sugatīsuyeva saṃsaranto sabbattha pūjito sukhaṃ anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kule nibbatto kamena yobbaññaṃ pāpuṇitvā saddhājāto pabbajitvā vattasampanno nacirasseva arahattaṃ patto caṅkamanassa pūjitattā maggadattikattheroti pākaṭo. So pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento anomadassī bhagavātiādimāha. Diṭṭhadhammasukhatthāyāti imasmiṃ attabhāve caṅkamanena sarīrasallahukādisukhaṃ paṭiccāti attho. Abbhokāsamhi caṅkamīti abbhokāse aṅgaṇaṭṭhāne caṅkami, padavikkhepaṃ padasañcāraṃ akāsīti attho.
อุทฺธเต ปาเท ปุปฺผานีติ จงฺกมเนฺตน ปาเท อุทฺธเต ปทุมุปฺปลาทีนิ ปุปฺผานิ ปถวิโต อุคฺคนฺตฺวา จงฺกเม วิกิริํสูติ อโตฺถฯ โสภํ มุทฺธนิ ติฎฺฐเรติ พุทฺธสฺส มุทฺธนิ สีเส โสภยมานา ตานิ ติฎฺฐนฺตีติ อโตฺถฯ เสสํ สุวิเญฺญยฺยเมวาติฯ
Uddhate pāde pupphānīti caṅkamantena pāde uddhate padumuppalādīni pupphāni pathavito uggantvā caṅkame vikiriṃsūti attho. Sobhaṃ muddhani tiṭṭhareti buddhassa muddhani sīse sobhayamānā tāni tiṭṭhantīti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
มคฺคทตฺติกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Maggadattikattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๖. มคฺคทตฺติกเตฺถรอปทานํ • 6. Maggadattikattheraapadānaṃ
