Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi |
๒๐. วีสติมวโคฺค
20. Vīsatimavaggo
(๑๙๘) ๕. มคฺคกถา
(198) 5. Maggakathā
๘๗๒. ปญฺจงฺคิโก มโคฺคติ? อามนฺตาฯ นนุ อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค วุโตฺต ภควตา, เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฎฺฐิ…เป.… สมฺมาสมาธีติ? อามนฺตาฯ หญฺจิ อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค วุโตฺต ภควตา , เสยฺยถิทํ – สมฺมาทิฎฺฐิ …เป.… สมฺมาสมาธิ, โน จ วต เร วตฺตเพฺพ – ‘‘ปญฺจงฺคิโก มโคฺค’’ติฯ
872. Pañcaṅgiko maggoti? Āmantā. Nanu aṭṭhaṅgiko maggo vutto bhagavatā, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhīti? Āmantā. Hañci aṭṭhaṅgiko maggo vutto bhagavatā , seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi …pe… sammāsamādhi, no ca vata re vattabbe – ‘‘pañcaṅgiko maggo’’ti.
ปญฺจงฺคิโก มโคฺคติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา –
Pañcaṅgiko maggoti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā –
‘‘มคฺคานํ อฎฺฐงฺคิโก เสโฎฺฐ, สจฺจานํ จตุโร ปทา;
‘‘Maggānaṃ aṭṭhaṅgiko seṭṭho, saccānaṃ caturo padā;
วิราโค เสโฎฺฐ ธมฺมานํ, ทฺวิปทานญฺจ จกฺขุมา’’ติ 1ฯ
Virāgo seṭṭho dhammānaṃ, dvipadānañca cakkhumā’’ti 2.
อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อฎฺฐงฺคิโก มโคฺคติฯ
Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi aṭṭhaṅgiko maggoti.
๘๗๓. สมฺมาวาจา มคฺคงฺคํ, สา จ น มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมาทิฎฺฐิ มคฺคงฺคํ, สา จ น มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สมฺมาวาจา มคฺคงฺคํ, สา จ น มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมาสงฺกโปฺป…เป.… สมฺมาวายาโม…เป.… สมฺมาสติ…เป.… สมฺมาสมาธิ มคฺคงฺคํ, โส จ น มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
873. Sammāvācā maggaṅgaṃ, sā ca na maggoti? Āmantā. Sammādiṭṭhi maggaṅgaṃ, sā ca na maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sammāvācā maggaṅgaṃ, sā ca na maggoti? Āmantā. Sammāsaṅkappo…pe… sammāvāyāmo…pe… sammāsati…pe… sammāsamādhi maggaṅgaṃ, so ca na maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สมฺมากมฺมโนฺต…เป.… สมฺมาอาชีโว มคฺคงฺคํ, โส จ น มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมาทิฎฺฐิ…เป.… สมฺมาสมาธิ มคฺคงฺคํ, โส จ น มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sammākammanto…pe… sammāājīvo maggaṅgaṃ, so ca na maggoti? Āmantā. Sammādiṭṭhi…pe… sammāsamādhi maggaṅgaṃ, so ca na maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สมฺมาทิฎฺฐิ มคฺคงฺคํ, สา จ มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมาวาจา มคฺคงฺคํ, สา จ มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.… สมฺมาทิฎฺฐิ มคฺคงฺคํ, สา จ มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมากมฺมโนฺต…เป.… สมฺมาอาชีโว มคฺคงฺคํ, โส จ มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sammādiṭṭhi maggaṅgaṃ, sā ca maggoti? Āmantā. Sammāvācā maggaṅgaṃ, sā ca maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… sammādiṭṭhi maggaṅgaṃ, sā ca maggoti? Āmantā. Sammākammanto…pe… sammāājīvo maggaṅgaṃ, so ca maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
สมฺมาสงฺกโปฺป…เป.… สมฺมาวายาโม…เป.… สมฺมาสติ…เป.… สมฺมาสมาธิ มคฺคงฺคํ, โส จ มโคฺคติ? อามนฺตาฯ สมฺมาวาจา…เป.… สมฺมากมฺมโนฺต…เป.… สมฺมาอาชีโว มคฺคงฺคํ, โส จ มโคฺคติ? น เหวํ วตฺตเพฺพ…เป.…ฯ
Sammāsaṅkappo…pe… sammāvāyāmo…pe… sammāsati…pe… sammāsamādhi maggaṅgaṃ, so ca maggoti? Āmantā. Sammāvācā…pe… sammākammanto…pe… sammāājīvo maggaṅgaṃ, so ca maggoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
๘๗๔. อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺคติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ปุเพฺพว โข ปนสฺส กายกมฺมํ วจีกมฺมํ อาชีโว สุปริสุโทฺธ โหติ; เอวมสฺสายํ อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค ภาวนาปาริปูริํ คจฺฉตี’’ติ 3! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ ปญฺจงฺคิโก มโคฺคติฯ
874. Ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘pubbeva kho panassa kāyakammaṃ vacīkammaṃ ājīvo suparisuddho hoti; evamassāyaṃ ariyo aṭṭhaṅgiko maggo bhāvanāpāripūriṃ gacchatī’’ti 4! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi pañcaṅgiko maggoti.
๘๗๕. ปญฺจงฺคิโก มโคฺคติ? อามนฺตาฯ นนุ วุตฺตํ ภควตา – ‘‘ยสฺมิํ โข, สุภทฺท, ธมฺมวินเย อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค น อุปลพฺภติ, สมโณปิ ตตฺถ น อุปลพฺภติ, ทุติโยปิ ตตฺถ สมโณ น อุปลพฺภติ, ตติโยปิ ตตฺถ สมโณ น อุปลพฺภติ, จตุโตฺถปิ ตตฺถ สมโณ น อุปลพฺภติฯ ยสฺมิญฺจ โข, สุภทฺท, ธมฺมวินเย อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค อุปลพฺภติ, สมโณปิ ตตฺถ อุปลพฺภติ, ทุติโยปิ…เป.… ตติโยปิ…เป.… จตุโตฺถปิ ตตฺถ สมโณ อุปลพฺภติฯ อิมสฺมิํ โข, สุภทฺท, ธมฺมวินเย อริโย อฎฺฐงฺคิโก มโคฺค อุปลพฺภติฯ อิเธว, สุภทฺท , สมโณ, อิธ ทุติโย สมโณ, อิธ ตติโย สมโณ, อิธ จตุโตฺถ สมโณฯ สุญฺญา ปรปฺปวาทา สมเณภิ อเญฺญหี’’ติ 5! อเตฺถว สุตฺตโนฺตติ? อามนฺตาฯ เตน หิ อฎฺฐงฺคิโก มโคฺคติฯ
875. Pañcaṅgiko maggoti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘yasmiṃ kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo na upalabbhati, samaṇopi tattha na upalabbhati, dutiyopi tattha samaṇo na upalabbhati, tatiyopi tattha samaṇo na upalabbhati, catutthopi tattha samaṇo na upalabbhati. Yasmiñca kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo upalabbhati, samaṇopi tattha upalabbhati, dutiyopi…pe… tatiyopi…pe… catutthopi tattha samaṇo upalabbhati. Imasmiṃ kho, subhadda, dhammavinaye ariyo aṭṭhaṅgiko maggo upalabbhati. Idheva, subhadda , samaṇo, idha dutiyo samaṇo, idha tatiyo samaṇo, idha catuttho samaṇo. Suññā parappavādā samaṇebhi aññehī’’ti 6! Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi aṭṭhaṅgiko maggoti.
มคฺคกถา นิฎฺฐิตาฯ
Maggakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๕. มคฺคกถาวณฺณนา • 5. Maggakathāvaṇṇanā