Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పటిసమ్భిదామగ్గ-అట్ఠకథా • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā

    ౯. మగ్గకథా

    9. Maggakathā

    మగ్గకథావణ్ణనా

    Maggakathāvaṇṇanā

    ౨౩౭. ఇదాని తేసం తిణ్ణం విపల్లాసానం పహానకరం అరియమగ్గం దస్సేన్తేన కథితాయ మగ్గకథాయ అపుబ్బత్థానువణ్ణనా. తత్థ మగ్గోతి కేనట్ఠేన మగ్గోతి యో బుద్ధసాసనే మగ్గోతి వుచ్చతి, సో కేనట్ఠేన మగ్గో నామ హోతీతి అత్థో. మిచ్ఛాదిట్ఠియా పహానాయాతిఆదీసు దససు పరియాయేసు పఠమో పఠమో తస్స తస్స మగ్గఙ్గస్స ఉజువిపచ్చనీకవసేన వుత్తో. మగ్గో చేవ హేతు చాతి తస్స తస్స కిచ్చస్స కరణాయ పటిపదట్ఠేన మగ్గో, సమ్పాపకట్ఠేన హేతు. తేన మగ్గస్స పటిపదట్ఠో సమ్పాపకట్ఠో చ వుత్తో హోతి. ‘‘అయం మగ్గో అయం పటిపదా’’తిఆదీసు (సం॰ ని॰ ౫.౫, ౪౮) హి పటిపదా మగ్గో, ‘‘మగ్గస్స నియ్యానట్ఠో హేతుట్ఠో’’తిఆదీసు (పటి॰ మ॰ ౨.౮) సమ్పాపకో హేతు. ఏవం ద్వీహి ద్వీహి పదేహి ‘‘మగ్గోతి కేనట్ఠేన మగ్గో’’తి పుచ్ఛాయ విస్సజ్జనం కతం హోతి. సహజాతానం ధమ్మానం ఉపత్థమ్భనాయాతి అత్తనా సహజాతానం అరూపధమ్మానం సహజాతఅఞ్ఞమఞ్ఞనిస్సయాదిభావేన ఉపత్థమ్భనభావాయ. కిలేసానం పరియాదానాయాతి తంతంమగ్గవజ్ఝానం వుత్తావసేసకిలేసానం ఖేపనాయ. పటివేధాదివిసోధనాయాతి ఏత్థ యస్మా ‘‘కో చాది కుసలానం ధమ్మానం, సీలఞ్చ సువిసుద్ధం దిట్ఠి చ ఉజుకా’’తి (సం॰ ని॰ ౫.౩౬౯, ౩౮౧) వచనతో సీలఞ్చ దిట్ఠి చ సచ్చపటివేధస్స ఆది. సో చ ఆదిమగ్గక్ఖణే విసుజ్ఝతి. తస్మా ‘‘పటివేధాదివిసోధనాయా’’తి వుత్తం. చిత్తస్స అధిట్ఠానాయాతి సమ్పయుత్తచిత్తస్స సకకిచ్చే పతిట్ఠానాయ. చిత్తస్స వోదానాయాతి చిత్తస్స పరిసుద్ధభావాయ. విసేసాధిగమాయాతి లోకియతో విసేసపటిలాభాయ. ఉత్తరి పటివేధాయాతి లోకియతో ఉత్తరి పటివిజ్ఝనత్థాయ. సచ్చాభిసమయాయాతి చతున్నం సచ్చానం ఏకాభిసమయాయ కిచ్చనిప్ఫత్తివసేన ఏకపటివేధాయ. నిరోధే పతిట్ఠాపనాయాతి చిత్తస్స వా పుగ్గలస్స వా నిబ్బానే పతిట్ఠాపనత్థాయ. సకదాగామిమగ్గక్ఖణాదీసు అట్ఠ మగ్గఙ్గాని ఏకతో కత్వా తంతంమగ్గవజ్ఝకిలేసప్పహానం వుత్తం. ఏవం వచనే కారణం హేట్ఠా వుత్తమేవ. యస్మా ఉపరూపరిమగ్గేనాపి సుట్ఠు ఆదివిసోధనా సుట్ఠు చిత్తవోదానఞ్చ హోతి, తస్మా తానిపి పదాని వుత్తాని.

    237. Idāni tesaṃ tiṇṇaṃ vipallāsānaṃ pahānakaraṃ ariyamaggaṃ dassentena kathitāya maggakathāya apubbatthānuvaṇṇanā. Tattha maggoti kenaṭṭhena maggoti yo buddhasāsane maggoti vuccati, so kenaṭṭhena maggo nāma hotīti attho. Micchādiṭṭhiyā pahānāyātiādīsu dasasu pariyāyesu paṭhamo paṭhamo tassa tassa maggaṅgassa ujuvipaccanīkavasena vutto. Maggo ceva hetu cāti tassa tassa kiccassa karaṇāya paṭipadaṭṭhena maggo, sampāpakaṭṭhena hetu. Tena maggassa paṭipadaṭṭho sampāpakaṭṭho ca vutto hoti. ‘‘Ayaṃ maggo ayaṃ paṭipadā’’tiādīsu (saṃ. ni. 5.5, 48) hi paṭipadā maggo, ‘‘maggassa niyyānaṭṭho hetuṭṭho’’tiādīsu (paṭi. ma. 2.8) sampāpako hetu. Evaṃ dvīhi dvīhi padehi ‘‘maggoti kenaṭṭhena maggo’’ti pucchāya vissajjanaṃ kataṃ hoti. Sahajātānaṃ dhammānaṃ upatthambhanāyāti attanā sahajātānaṃ arūpadhammānaṃ sahajātaaññamaññanissayādibhāvena upatthambhanabhāvāya. Kilesānaṃ pariyādānāyāti taṃtaṃmaggavajjhānaṃ vuttāvasesakilesānaṃ khepanāya. Paṭivedhādivisodhanāyāti ettha yasmā ‘‘ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ, sīlañca suvisuddhaṃ diṭṭhi ca ujukā’’ti (saṃ. ni. 5.369, 381) vacanato sīlañca diṭṭhi ca saccapaṭivedhassa ādi. So ca ādimaggakkhaṇe visujjhati. Tasmā ‘‘paṭivedhādivisodhanāyā’’ti vuttaṃ. Cittassa adhiṭṭhānāyāti sampayuttacittassa sakakicce patiṭṭhānāya. Cittassa vodānāyāti cittassa parisuddhabhāvāya. Visesādhigamāyāti lokiyato visesapaṭilābhāya. Uttari paṭivedhāyāti lokiyato uttari paṭivijjhanatthāya. Saccābhisamayāyāti catunnaṃ saccānaṃ ekābhisamayāya kiccanipphattivasena ekapaṭivedhāya. Nirodhe patiṭṭhāpanāyāti cittassa vā puggalassa vā nibbāne patiṭṭhāpanatthāya. Sakadāgāmimaggakkhaṇādīsu aṭṭha maggaṅgāni ekato katvā taṃtaṃmaggavajjhakilesappahānaṃ vuttaṃ. Evaṃ vacane kāraṇaṃ heṭṭhā vuttameva. Yasmā uparūparimaggenāpi suṭṭhu ādivisodhanā suṭṭhu cittavodānañca hoti, tasmā tānipi padāni vuttāni.

    దస్సనమగ్గోతిఆదీహి యావ పరియోసానా తస్స ధమ్మస్స లక్ఖణవసేన మగ్గట్ఠో వుత్తో. తాని సబ్బానిపి పదాని అభిఞ్ఞేయ్యనిద్దేసే వుత్తత్థానేవ. ఏవమేత్థ యథాసమ్భవం లోకియలోకుత్తరో మగ్గో నిద్దిట్ఠో. హేతుట్ఠేన మగ్గోతి చ అట్ఠఙ్గికో మగ్గో నిద్దిట్ఠో. నిప్పరియాయమగ్గత్తా చస్స పున ‘‘మగ్గో’’తి న వుత్తం. ఆధిపతేయ్యట్ఠేన ఇన్ద్రియాతి ఆదీని చ ఇన్ద్రియాదీనం అత్థవసేన వుత్తాని, న మగ్గట్ఠవసేన. సచ్చానీతి చేత్థ సచ్చఞాణాని. సబ్బేపి తే ధమ్మా నిబ్బానస్స పటిపదట్ఠేన మగ్గో. అన్తే వుత్తం నిబ్బానం పన సంసారదుక్ఖాభిభూతేహి దుక్ఖనిస్సరణత్థికేహి సప్పురిసేహి మగ్గీయతి గవేసీయతీతి మగ్గోతి వుత్తన్తి వేదితబ్బన్తి.

    Dassanamaggotiādīhi yāva pariyosānā tassa dhammassa lakkhaṇavasena maggaṭṭho vutto. Tāni sabbānipi padāni abhiññeyyaniddese vuttatthāneva. Evamettha yathāsambhavaṃ lokiyalokuttaro maggo niddiṭṭho. Hetuṭṭhena maggoti ca aṭṭhaṅgiko maggo niddiṭṭho. Nippariyāyamaggattā cassa puna ‘‘maggo’’ti na vuttaṃ. Ādhipateyyaṭṭhena indriyāti ādīni ca indriyādīnaṃ atthavasena vuttāni, na maggaṭṭhavasena. Saccānīti cettha saccañāṇāni. Sabbepi te dhammā nibbānassa paṭipadaṭṭhena maggo. Ante vuttaṃ nibbānaṃ pana saṃsāradukkhābhibhūtehi dukkhanissaraṇatthikehi sappurisehi maggīyati gavesīyatīti maggoti vuttanti veditabbanti.

    మగ్గకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Maggakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / పటిసమ్భిదామగ్గపాళి • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ౯. మగ్గకథా • 9. Maggakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact