| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
੧. ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸੋ
1. Maggaṅganiddeso
੨੪. ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ, ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ, ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ, ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ, ਦ੍વਾਦਸ ਨਿਸ੍ਸਯਾ। ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾਯ… ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਯਾ… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ, ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ, ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ, ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ, ਦ੍વਾਦਸ ਨਿਸ੍ਸਯਾ।
24. Sammādiṭṭhiyā pañca vivekā, pañca virāgā, pañca nirodhā, pañca vossaggā, dvādasa nissayā. Sammāsaṅkappassa…pe… sammāvācāya… sammākammantassa… sammāājīvassa… sammāvāyāmassa… sammāsatiyā… sammāsamādhissa pañca vivekā, pañca virāgā, pañca nirodhā, pañca vossaggā, dvādasa nissayā.
ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿવੇਕੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿવੇਕੋ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿવੇਕੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿવੇਕੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿવੇਕੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿવੇਕੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ , ਤਦਙ੍ਗવਿવੇਕੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿવੇਕੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿવੇਕੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿવੇਕੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વਿવੇਕੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Sammādiṭṭhiyākatame pañca vivekā? Vikkhambhanaviveko, tadaṅgaviveko samucchedaviveko, paṭippassaddhiviveko, nissaraṇaviveko. Vikkhambhanaviveko ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato , tadaṅgaviveko ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedaviveko ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhiviveko ca phalakkhaṇe, nissaraṇaviveko ca nirodho nibbānaṃ. Sammādiṭṭhiyā ime pañca vivekā. Imesu pañcasu vivekesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਰਾਗੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿਰਾਗੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਰਾਗੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਰਾਗੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਰਾਗੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਰਾਗੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿਰਾਗੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਰਾਗੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਰਾਗੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਰਾਗੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વਿਰਾਗੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Sammādiṭṭhiyā katame pañca virāgā? Vikkhambhanavirāgo, tadaṅgavirāgo, samucchedavirāgo, paṭippassaddhivirāgo, nissaraṇavirāgo. Vikkhambhanavirāgo ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅgavirāgo ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedavirāgo ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhivirāgo ca phalakkhaṇe, nissaraṇavirāgo ca nirodho nibbānaṃ. Sammādiṭṭhiyā ime pañca virāgā. Imesu pañcasu virāgesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਰੋਧੋ, ਤਦਙ੍ਗਨਿਰੋਧੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਨਿਰੋਧੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਰੋਧੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਨਿਰੋਧੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਰੋਧੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗਨਿਰੋਧੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਨਿਰੋਧੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਰੋਧੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਨਿਰੋਧੋ ਚ ਅਮਤਾ ਧਾਤੁ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਨਿਰੋਧੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Sammādiṭṭhiyākatame pañca nirodhā? Vikkhambhananirodho, tadaṅganirodho, samucchedanirodho, paṭippassaddhinirodho, nissaraṇanirodho. Vikkhambhananirodho ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅganirodho ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedanirodho ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhinirodho ca phalakkhaṇe, nissaraṇanirodho ca amatā dhātu. Sammādiṭṭhiyā ime pañca nirodhā. Imesu pañcasu nirodhesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਤਦਙ੍ਗવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ। ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ, ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ, ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ, ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ, ਦ੍વਾਦਸ ਨਿਸ੍ਸਯਾ।
Sammādiṭṭhiyā katame pañca vossaggā? Vikkhambhanavossaggo, tadaṅgavossaggo, samucchedavossaggo, paṭippassaddhivossaggo, nissaraṇavossaggo. Vikkhambhanavossaggo ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅgavossaggo ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedavossaggo ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhivossaggo ca phalakkhaṇe, nissaraṇavossaggo ca nirodho nibbānaṃ. Sammādiṭṭhiyā ime pañca vossaggā. Imesu pañcasu vossaggesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ. Sammādiṭṭhiyā ime pañca vivekā, pañca virāgā, pañca nirodhā, pañca vossaggā, dvādasa nissayā.
੨੫. ਸਮ੍ਮਾਸਙ੍ਕਪ੍ਪਸ੍ਸ …ਪੇ॰… ਸਮ੍ਮਾવਾਚਾਯ… ਸਮ੍ਮਾਕਮ੍ਮਨ੍ਤਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾਆਜੀવਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾવਾਯਾਮਸ੍ਸ… ਸਮ੍ਮਾਸਤਿਯਾ… ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿવੇਕੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿવੇਕੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿવੇਕੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿવੇਕੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿવੇਕੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿવੇਕੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿવੇਕੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿવੇਕੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿવੇਕੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿવੇਕੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વਿવੇਕੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
25.Sammāsaṅkappassa…pe… sammāvācāya… sammākammantassa… sammāājīvassa… sammāvāyāmassa… sammāsatiyā… sammāsamādhissa katame pañca vivekā? Vikkhambhanaviveko, tadaṅgaviveko, samucchedaviveko, paṭippassaddhiviveko, nissaraṇaviveko. Vikkhambhanaviveko ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅgaviveko ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedaviveko ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhiviveko ca phalakkhaṇe nissaraṇaviveko ca nirodho nibbānaṃ. Sammāsamādhissa ime pañca vivekā. Imesu pañcasu vivekesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਰਾਗੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿਰਾਗੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਰਾਗੋ , ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਰਾਗੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਰਾਗੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਿਰਾਗੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗવਿਰਾਗੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવਿਰਾਗੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવਿਰਾਗੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવਿਰਾਗੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વਿਰਾਗੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Sammāsamādhissa katame pañca virāgā? Vikkhambhanavirāgo, tadaṅgavirāgo, samucchedavirāgo , paṭippassaddhivirāgo, nissaraṇavirāgo. Vikkhambhanavirāgo ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅgavirāgo ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedavirāgo ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhivirāgo ca phalakkhaṇe, nissaraṇavirāgo ca nirodho nibbānaṃ. Sammāsamādhissa ime pañca virāgā. Imesu pañcasu virāgesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਰੋਧੋ , ਤਦਙ੍ਗਨਿਰੋਧੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਨਿਰੋਧੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਰੋਧੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਨਿਰੋਧੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨਨਿਰੋਧੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗਨਿਰੋਧੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਨਿਰੋਧੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਨਿਰੋਧੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣਨਿਰੋਧੋ ਚ ਅਮਤਾ ਧਾਤੁ। ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ ਨਿਰੋਧੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ।
Sammāsamādhissa katame pañca nirodhā? Vikkhambhananirodho , tadaṅganirodho, samucchedanirodho, paṭippassaddhinirodho, nissaraṇanirodho. Vikkhambhananirodho ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅganirodho ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedanirodho ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhinirodho ca phalakkhaṇe, nissaraṇanirodho ca amatā dhātu. Sammāsamādhissa ime pañca nirodhā. Imesu pañcasu nirodhesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ.
ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ? વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਤਦਙ੍ਗવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਨੀવਰਣਾਨਂ ਪਠਮਜ੍ਝਾਨਂ ਭਾવਯਤੋ, ਤਦਙ੍ਗવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਗਤਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਭਾਗਿਯਂ ਸਮਾਧਿਂ ਭਾવਯਤੋ, ਸਮੁਚ੍ਛੇਦવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਂ ਖਯਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਭਾવਯਤੋ, ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਫਲਕ੍ਖਣੇ, ਨਿਸ੍ਸਰਣવੋਸ੍ਸਗ੍ਗੋ ਚ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ। ਇਮੇਸੁ ਪਞ੍ਚਸੁ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗੇਸੁ ਛਨ੍ਦਜਾਤੋ ਹੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚਸ੍ਸ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਂ। ਸਮ੍ਮਾਸਮਾਧਿਸ੍ਸ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ વਿવੇਕਾ, ਪਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾ, ਪਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾ, ਪਞ੍ਚ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਾ, ਦ੍વਾਦਸ ਨਿਸ੍ਸਯਾ।
Sammāsamādhissa katame pañca vossaggā? Vikkhambhanavossaggo, tadaṅgavossaggo, samucchedavossaggo, paṭippassaddhivossaggo, nissaraṇavossaggo. Vikkhambhanavossaggo ca nīvaraṇānaṃ paṭhamajjhānaṃ bhāvayato, tadaṅgavossaggo ca diṭṭhigatānaṃ nibbedhabhāgiyaṃ samādhiṃ bhāvayato, samucchedavossaggo ca lokuttaraṃ khayagāmimaggaṃ bhāvayato, paṭippassaddhivossaggo ca phalakkhaṇe, nissaraṇavossaggo ca nirodho nibbānaṃ. Sammāsamādhissa ime pañca vossaggā. Imesu pañcasu vossaggesu chandajāto hoti saddhādhimutto, cittañcassa svādhiṭṭhitaṃ. Sammāsamādhissa ime pañca vivekā, pañca virāgā, pañca nirodhā, pañca vossaggā, dvādasa nissayā.
੨੬. ‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਬਲਕਰਣੀਯਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ , ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਪਥવਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਥવਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਏવਮੇਤੇ ਬਲਕਰਣੀਯਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ ਕਰੀਯਨ੍ਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਭਾવੇਤਿ, ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ ਬਹੁਲੀਕਰੋਨ੍ਤੋ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ…ਪੇ॰… ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਭਾવੇਤਿ, ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ…ਪੇ॰… ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਨ੍ਤੋ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ…ਪੇ॰… ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવੇਤਿ, ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ…ਪੇ॰…।
26. ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci balakaraṇīyā kammantā karīyanti , sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete balakaraṇīyā kammantā karīyanti; evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya satta bojjhaṅge bhāveti, satta bojjhaṅge bahulīkaroti…pe… satta bojjhaṅge bhāvento satta bojjhaṅge bahulīkaronto vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ pāpuṇāti dhammesu…pe… pañca balāni bhāveti, pañca balāni bahulīkaroti…pe… pañca balāni bhāvento pañca balāni bahulīkaronto vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ pāpuṇāti dhammesu…pe… pañcindriyāni bhāveti, pañcindriyāni bahulīkaroti…pe….
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਾ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਪਥવਿਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਪਥવਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਏવਮੇਤੇ ਬੀਜਗਾਮਭੂਤਗਾਮਾ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਨ੍ਤੋ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ।
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, ye keci bījagāmabhūtagāmā vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjanti, sabbe te pathaviṃ nissāya pathaviyaṃ patiṭṭhāya evamete bījagāmabhūtagāmā vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjanti, evamevaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya pañcindriyāni bhāvento pañcindriyāni bahulīkaronto vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ pāpuṇāti dhammesu.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਸੀਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਨ੍ਤੋ વੁਦ੍ਧਿਂ વਿਰੂਲ਼੍ਹਿਂ વੇਪੁਲ੍ਲਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੁ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ। વੀਰਿਯਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… ਸਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ…ਪੇ॰… ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਭਾવੇਤਿ વਿવੇਕਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਿਰਾਗਨਿਸ੍ਸਿਤਂ ਨਿਰੋਧਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વੋਸ੍ਸਗ੍ਗਪਰਿਣਾਮਿਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸੀਲਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ…ਪੇ॰… ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya sīle patiṭṭhāya pañcindriyāni bhāvento pañcindriyāni bahulīkaronto vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ pāpuṇāti dhammesu? Idha, bhikkhave, bhikkhu saddhindriyaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Vīriyindriyaṃ bhāveti…pe… satindriyaṃ bhāveti…pe… samādhindriyaṃ bhāveti…pe… paññindriyaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu sīlaṃ nissāya…pe… pāpuṇāti dhammesū’’ti.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ਮਗ੍ਗਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • Maggaṅganiddesavaṇṇanā
