| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិភង្គ-មូលដីកា • Vibhaṅga-mūlaṭīkā |
១១. មគ្គង្គវិភង្គោ
11. Maggaṅgavibhaṅgo
២. អភិធម្មភាជនីយវណ្ណនា
2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
៤៩០. អភិធម្មេ លោកុត្តរចិត្តភាជនីយេបិ ‘‘តស្មិំ ខោ បន សមយេ ចត្តារោ ខន្ធា ហោន្តិ…បេ.… អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ ហោតី’’តិ (ធ. ស. ៣៣៧) វុត្តត្តា ឥធាបិ អភិធម្មភាជនីយេ អភិធម្មានុរូបំ ទេសនំ ករោន្តោ ‘‘អដ្ឋង្គិកោ មគ្គោ’’តិ អរិយោបបទតំ ន ករោតិ។
490. Abhidhamme lokuttaracittabhājanīyepi ‘‘tasmiṃ kho pana samaye cattāro khandhā honti…pe… aṭṭhaṅgiko maggo hotī’’ti (dha. sa. 337) vuttattā idhāpi abhidhammabhājanīye abhidhammānurūpaṃ desanaṃ karonto ‘‘aṭṭhaṅgiko maggo’’ti ariyopapadataṃ na karoti.
៤៩៣. តស្មិំ សមយេតិ លោកិយកាលេន ឯតេសំ អតិរេកកិច្ចំ ទស្សេតិ។ វិរតិឧប្បាទនេន មិច្ឆាវាចាទីនិ បុគ្គលំ បជហាបេន្តីតិ សម្មាទិដ្ឋាទីនិ បញ្ច ‘‘ការាបកង្គានី’’តិ វុត្តានិ។ សម្មាវាចាទិកិរិយា ហិ វិរតិ, តញ្ច ឯតានិ ការាបេន្តីតិ។ វិរតិវសេនាតិ វិរមណកិរិយាវសេន, ន ការាបកភាវេន កត្តុភាវេន ចាតិ អត្ថោ។ ឥមំ…បេ.… កិច្ចាតិរេកតំ ទស្សេតុន្តិ លោកុត្តរក្ខណេបិ ឥមានេវ បញ្ច សម្មាវាចាទិត្តយស្ស ឯកក្ខណេ ការាបកានីតិ ទស្សេតុន្តិ អត្ថោ។ មិច្ឆាទិដ្ឋាទិកា ទស, តប្បច្ចយា អកុសលា ច ទសាតិ វីសតិ អកុសលបក្ខិយា, សម្មាទិដ្ឋាទិកា ទស, តប្បច្ចយា ច កុសលា ទសាតិ វីសតិ កុសលបក្ខិយា ច មហាចត្តារីសកសុត្តេ (ម. និ. ៣.១៣៦) វុត្តាតិ តស្ស ឯតំ នាមំ។
493. Tasmiṃ samayeti lokiyakālena etesaṃ atirekakiccaṃ dasseti. Viratiuppādanena micchāvācādīni puggalaṃ pajahāpentīti sammādiṭṭhādīni pañca ‘‘kārāpakaṅgānī’’ti vuttāni. Sammāvācādikiriyā hi virati, tañca etāni kārāpentīti. Virativasenāti viramaṇakiriyāvasena, na kārāpakabhāvena kattubhāvena cāti attho. Imaṃ…pe… kiccātirekataṃ dassetunti lokuttarakkhaṇepi imāneva pañca sammāvācādittayassa ekakkhaṇe kārāpakānīti dassetunti attho. Micchādiṭṭhādikā dasa, tappaccayā akusalā ca dasāti vīsati akusalapakkhiyā, sammādiṭṭhādikā dasa, tappaccayā ca kusalā dasāti vīsati kusalapakkhiyā ca mahācattārīsakasutte (ma. ni. 3.136) vuttāti tassa etaṃ nāmaṃ.
បុញ្ញភាគិយាតិ បុញ្ញកោដ្ឋាសេ ភវា, បុញ្ញាភិសង្ខារេកទេសភូតាតិ អត្ថោ។ ខន្ធោបធិំ វិបច្ចតិ, តត្ថ វា វិបច្ចតីតិ ឧបធិវេបក្កា។
Puññabhāgiyāti puññakoṭṭhāse bhavā, puññābhisaṅkhārekadesabhūtāti attho. Khandhopadhiṃ vipaccati, tattha vā vipaccatīti upadhivepakkā.
បញ្ចង្គិកមគ្គំ ឧទ្ទិសិត្វា តត្ថ ឯកេកំ បុច្ឆិត្វា តស្ស តស្សេវ សមយវវត្ថានំ កត្វា វិស្សជ្ជនំ ‘‘បាដិយេក្កំ បុច្ឆិត្វា បាដិយេក្កំ វិស្សជ្ជន’’ន្តិ វុត្តំ។ សហ បន បុច្ឆិត្វា បញ្ចន្នម្បិ សមយវវត្ថានំ កត្វា វិស្សជ្ជនេ ‘‘តត្ថ កតមា សម្មាទិដ្ឋិយា បញ្ញា’’តិអាទិកោ បដិនិទ្ទេសោ ឯកតោ វិស្សជ្ជនបដិនិទ្ទេសត្តា ន បាដិយេក្កំ បុច្ឆាវិស្សជ្ជនំ នាម ហោតីតិ។ តត្ថ បញ្ចង្គិកវារេ ឯវ បាដិយេក្កំ បុច្ឆាវិស្សជ្ជនំ សម្មាទិដ្ឋាទីសុ ការាបកង្គេសុ ឯកេកមុខាយ ភាវនាយ មគ្គុប្បត្តិំ សន្ធាយ កតន្តិ វេទិតព្ពំ។ វាចាទីនិ ហិ បុព្ពសុទ្ធិយា សិជ្ឈន្តិ, ន មគ្គស្ស ឧបចារេនាតិ។
Pañcaṅgikamaggaṃ uddisitvā tattha ekekaṃ pucchitvā tassa tasseva samayavavatthānaṃ katvā vissajjanaṃ ‘‘pāṭiyekkaṃ pucchitvā pāṭiyekkaṃ vissajjana’’nti vuttaṃ. Saha pana pucchitvā pañcannampi samayavavatthānaṃ katvā vissajjane ‘‘tattha katamā sammādiṭṭhiyā paññā’’tiādiko paṭiniddeso ekato vissajjanapaṭiniddesattā na pāṭiyekkaṃ pucchāvissajjanaṃ nāma hotīti. Tattha pañcaṅgikavāre eva pāṭiyekkaṃ pucchāvissajjanaṃ sammādiṭṭhādīsu kārāpakaṅgesu ekekamukhāya bhāvanāya magguppattiṃ sandhāya katanti veditabbaṃ. Vācādīni hi pubbasuddhiyā sijjhanti, na maggassa upacārenāti.
អភិធម្មភាជនីយវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
មគ្គង្គវិភង្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Maggaṅgavibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / វិភង្គបាឡិ • Vibhaṅgapāḷi / ១១. មគ្គង្គវិភង្គោ • 11. Maggaṅgavibhaṅgo
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / សម្មោហវិនោទនី-អដ្ឋកថា • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā / ២. អភិធម្មភាជនីយវណ្ណនា • 2. Abhidhammabhājanīyavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / វិភង្គ-អនុដីកា • Vibhaṅga-anuṭīkā / ១១. មគ្គង្គវិភង្គោ • 11. Maggaṅgavibhaṅgo
