| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
18. மக்³க³பச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா
18. Maggapaccayaniddesavaṇṇanā
18. பஞ்ஞா விதக்கோ ஸம்மாவாசாகம்மந்தாஜீவா வீரியங் ஸதி ஸமாதி⁴ மிச்சா²தி³ட்டி² மிச்சா²வாசாகம்மந்தாஜீவாதி இமானி த்³வாத³ஸங்கா³னீதி எத்த² து³வித⁴ம்பி ஸங்கப்பங் வீரியங் ஸமாதி⁴ஞ்ச விதக்கவீரியஸமாதி⁴வசனேஹி ஸங்க³ண்ஹித்வா ‘‘அயமேவ கோ², ஆவுஸோ, அட்ட²ங்கி³கோ மிச்சா²மக்³கோ³ அப்³ரஹ்மசரியங். ஸெய்யதி²த³ங் – மிச்சா²தி³ட்டி²…பே॰… மிச்சா²ஸமாதீ⁴’’திஆதீ³ஹி (ஸங்॰ நி॰ 5.18) ஸுத்தவசனேஹி மிச்சா²வாசாகம்மந்தாஜீவேஸுபி மக்³க³ங்க³வோஹாரஸித்³தி⁴தோ தேஹி ஸஹ த்³வாத³ஸங்கா³னி இத⁴ லப்³ப⁴மானானி ச அலப்³ப⁴மானானி ச மக்³க³ங்க³வசனஸாமஞ்ஞேன ஸங்க³ண்ஹித்வா வுத்தானி. ஏவஞ்ஹி ஸுத்தந்தவோஹாரோபி த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி, ஏவங் பன த³ஸ்ஸெந்தேன ‘‘மக்³க³பச்சயனித்³தே³ஸே மக்³க³ங்கா³னீ’’தி ஏவங் உத்³த⁴ரித்வா தஸ்ஸ பாட²க³தஸ்ஸ மக்³க³ங்க³ஸத்³த³ஸ்ஸ அத்த²பா⁴வேன இமானி த்³வாத³ஸங்கா³னி ந த³ஸ்ஸேதப்³பா³னி. ந ஹி பாளியங் மக்³க³ங்க³ஸத்³த³ஸ்ஸ மிச்சா²வாசாகம்மந்தாஜீவோதி அத்தோ² வத்தப்³போ³. தேஹி ஸம்மாவாசாதீ³ஹி படிபக்கா² சேதனாத⁴ம்மா தப்படிபக்க²பா⁴வதோயேவ ‘‘மிச்சா²மக்³க³ங்கா³னீ’’தி ஸுத்தே வுத்தானி, ந பன மக்³க³பச்சயபா⁴வேன. மக்³க³ங்கா³னி மக்³க³பச்சயபூ⁴தானி ச இத⁴ பாளியங் ‘‘மக்³க³ங்கா³னீ’’தி வுத்தானி, ந ச அஞ்ஞங் உத்³த⁴ரித்வா அஞ்ஞஸ்ஸ அத்தோ² வத்தப்³போ³. பரியாயனிப்பரியாயமக்³க³ங்க³த³ஸ்ஸனத்த²ங் பன இச்ச²ந்தேன பாளிக³தமக்³க³ங்க³ஸத்³த³பதிரூபகோ அஞ்ஞோ மக்³க³ங்க³ஸத்³தோ³ உப⁴யபத³த்தோ² உத்³த⁴ரிதப்³போ³ யதா² ‘‘அதி⁴கரணங் நாம சத்தாரி அதி⁴கரணானீ’’தி (பாரா॰ 386, 405). இத⁴ பன ‘‘மக்³க³பச்சயனித்³தே³ஸே மக்³க³ங்கா³னீ’’தி பாளிக³தோயேவ மக்³க³ங்க³ஸத்³தோ³ உத்³த⁴டோ, ந ச அத்து²த்³த⁴ரணவஸேன த³ஸ்ஸெத்வா அதி⁴ப்பேதத்த²னியமனங் கதங், தஸ்மா பாளியங் மக்³க³ங்க³ஸத்³த³ஸ்ஸ மிச்சா²வாசாதீ³னங் அத்த²பா⁴வோ மா ஹோதூதி ‘‘ஸம்மாதி³ட்டி²ஸங்கப்பவாசாகம்மந்தாஜீவவாயாமஸதிஸமாதி⁴மிச்சா²தி³ட்டி²ஸங்கப்பவாயாமஸமாத⁴யோதி இமானி த்³வாத³ஸங்கா³னீ’’தி பட²ந்தி. நனு ஏவங் ‘‘அஹேதுகசித்துப்பாத³வஜ்ஜேஸூ’’தி ந வத்தப்³ப³ங். ந ஹி தேஸு ஸம்மாதி³ட்டி²ஆத³யோ யதா²வுத்தா ஸந்தி, யே வஜ்ஜேதப்³பா³ ஸியுந்தி? ந, உப்பத்திட்டா²னநியமனத்த²த்தா. அஹேதுகசித்துப்பாத³வஜ்ஜெஸ்வேவ ஏதானி உப்பஜ்ஜந்தி, நாஹேதுகசித்துப்பாதே³ஸு. தத்து²ப்பன்னானி த்³வாத³ஸங்கா³னீதி அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ².
18. Paññāvitakko sammāvācākammantājīvā vīriyaṃ sati samādhi micchādiṭṭhi micchāvācākammantājīvāti imāni dvādasaṅgānīti ettha duvidhampi saṅkappaṃ vīriyaṃ samādhiñca vitakkavīriyasamādhivacanehi saṅgaṇhitvā ‘‘ayameva kho, āvuso, aṭṭhaṅgiko micchāmaggo abrahmacariyaṃ. Seyyathidaṃ – micchādiṭṭhi…pe… micchāsamādhī’’tiādīhi (saṃ. ni. 5.18) suttavacanehi micchāvācākammantājīvesupi maggaṅgavohārasiddhito tehi saha dvādasaṅgāni idha labbhamānāni ca alabbhamānāni ca maggaṅgavacanasāmaññena saṅgaṇhitvā vuttāni. Evañhi suttantavohāropi dassito hoti, evaṃ pana dassentena ‘‘maggapaccayaniddese maggaṅgānī’’ti evaṃ uddharitvā tassa pāṭhagatassa maggaṅgasaddassa atthabhāvena imāni dvādasaṅgāni na dassetabbāni. Na hi pāḷiyaṃ maggaṅgasaddassa micchāvācākammantājīvoti attho vattabbo. Tehi sammāvācādīhi paṭipakkhā cetanādhammā tappaṭipakkhabhāvatoyeva ‘‘micchāmaggaṅgānī’’ti sutte vuttāni, na pana maggapaccayabhāvena. Maggaṅgāni maggapaccayabhūtāni ca idha pāḷiyaṃ ‘‘maggaṅgānī’’ti vuttāni, na ca aññaṃ uddharitvā aññassa attho vattabbo. Pariyāyanippariyāyamaggaṅgadassanatthaṃ pana icchantena pāḷigatamaggaṅgasaddapatirūpako añño maggaṅgasaddo ubhayapadattho uddharitabbo yathā ‘‘adhikaraṇaṃ nāma cattāri adhikaraṇānī’’ti (pārā. 386, 405). Idha pana ‘‘maggapaccayaniddese maggaṅgānī’’ti pāḷigatoyeva maggaṅgasaddo uddhaṭo, na ca atthuddharaṇavasena dassetvā adhippetatthaniyamanaṃ kataṃ, tasmā pāḷiyaṃ maggaṅgasaddassa micchāvācādīnaṃ atthabhāvo mā hotūti ‘‘sammādiṭṭhisaṅkappavācākammantājīvavāyāmasatisamādhimicchādiṭṭhisaṅkappavāyāmasamādhayoti imāni dvādasaṅgānī’’ti paṭhanti. Nanu evaṃ ‘‘ahetukacittuppādavajjesū’’ti na vattabbaṃ. Na hi tesu sammādiṭṭhiādayo yathāvuttā santi, ye vajjetabbā siyunti? Na, uppattiṭṭhānaniyamanatthattā. Ahetukacittuppādavajjesveva etāni uppajjanti, nāhetukacittuppādesu. Tatthuppannāni dvādasaṅgānīti ayañhettha attho.
மக்³க³பச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Maggapaccayaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / (2) பச்சயனித்³தே³ஸோ • (2) Paccayaniddeso
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 18. மக்³க³பச்சயனித்³தே³ஸவண்ணனா • 18. Maggapaccayaniddesavaṇṇanā
