| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
18. මග්‌ගපච්‌චයනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා
18. Maggapaccayaniddesavaṇṇanā
18. මග්‌ගපච්‌චයනිද්‌දෙසෙ මග්‌ගඞ්‌ගානීති අහෙතුකචිත්‌තුප්‌පාදවජ්‌ජෙසු සෙසචිත්‌තෙසු උප්‌පන්‌නානි පඤ්‌ඤා, විතක්‌කො, සම්‌මාවාචාකම්‌මන්‌තාජීවා, වීරියං, සති, සමාධි, මිච්‌ඡාදිට්‌ඨි, මිච්‌ඡාවාචාකම්‌මන්‌තාජීවාති ඉමානි ද්‌වාදසඞ්‌ගානි. මග්‌ගස්‌ස පන හෙතුපච්‌ඡිමකත්‌තා අහෙතුකචිත්‌තෙසු මග්‌ගඞ්‌ගානි න උද්‌ධටානි. තංසමුට්‌ඨානානන්‌ති ඉධාපි කටත්‌තාරූපං සඞ්‌ගහිතමෙව. වුත්‌තඤ්‌හෙතං පඤ්‌හාවාරෙ – ‘‘පටිසන්‌ධික්‌ඛණෙ විපාකාබ්‍යාකතානි මග්‌ගඞ්‌ගානි සම්‌පයුත්‌තකානං ඛන්‌ධානං කටත්‌තා ච රූපානං මග්‌ගපච්‌චයෙන පච්‌චයො’’ති. අයං තාවෙත්‌ථ පාළිවණ්‌ණනා.
18. Maggapaccayaniddese maggaṅgānīti ahetukacittuppādavajjesu sesacittesu uppannāni paññā, vitakko, sammāvācākammantājīvā, vīriyaṃ, sati, samādhi, micchādiṭṭhi, micchāvācākammantājīvāti imāni dvādasaṅgāni. Maggassa pana hetupacchimakattā ahetukacittesu maggaṅgāni na uddhaṭāni. Taṃsamuṭṭhānānanti idhāpi kaṭattārūpaṃ saṅgahitameva. Vuttañhetaṃ pañhāvāre – ‘‘paṭisandhikkhaṇe vipākābyākatāni maggaṅgāni sampayuttakānaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ maggapaccayena paccayo’’ti. Ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā.
අයං පන මග්‌ගපච්‌චයො ද්‌වාදසන්‌නං මග්‌ගඞ්‌ගානං වසෙන ඨිතොපි ජාතිභෙදතො කුසලාදිවසෙන චතුධා, කුසලාදීනඤ්‌ච කාමාවචරාදිභූමිභෙදතො ද්‌වාදසධා භිජ්‌ජතීති එවමෙත්‌ථ නානප්‌පකාරභෙදතො විඤ්‌ඤාතබ්‌බො විනිච්‌ඡයො . එවං භින්‌නෙ පනෙත්‌ථ චතුභූමකම්‌පි කුසලමග්‌ගඞ්‌ගං පඤ්‌චවොකාරෙ සම්‌පයුත්‌තධම්‌මානඤ්‌චෙව චිත්‌තසමුට්‌ඨානරූපස්‌ස ච, ඨපෙත්‌වා රූපාවචරං අවසෙසං ආරුප්‌පෙ සම්‌පයුත්‌තධම්‌මානඤ්‌ඤෙව මග්‌ගපච්‌චයෙන පච්‌චයොති සබ්‌බං ඣානපච්‌චයෙ විය විත්‌ථාරෙතබ්‌බන්‌ති එවමෙත්‌ථ පච්‌චයුප්‌පන්‌නතොපි විඤ්‌ඤාතබ්‌බො විනිච්‌ඡයොති.
Ayaṃ pana maggapaccayo dvādasannaṃ maggaṅgānaṃ vasena ṭhitopi jātibhedato kusalādivasena catudhā, kusalādīnañca kāmāvacarādibhūmibhedato dvādasadhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo . Evaṃ bhinne panettha catubhūmakampi kusalamaggaṅgaṃ pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, ṭhapetvā rūpāvacaraṃ avasesaṃ āruppe sampayuttadhammānaññeva maggapaccayena paccayoti sabbaṃ jhānapaccaye viya vitthāretabbanti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
මග්‌ගපච්‌චයනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා.
Maggapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / පට්‌ඨානපාළි • Paṭṭhānapāḷi / (2) පච්‌චයනිද්‌දෙසො • (2) Paccayaniddeso
