| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationမဇ္ဈိမ နိကာယ ၈၃
The Middle-Length Suttas Collection 83
မဃဒေဝသုတ္တ
About King Makhādeva
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ မိထိလာယံ ဝိဟရတိ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ၊ အထ ခေါ ဘဂဝါ အညတရသ္မိံ ပဒေသေ သိတံ ပါတွာကာသိ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying near Mithilā in the Makhādeva Mango Grove. Then the Buddha smiled at a certain spot.
အထ ခေါ အာယသ္မတော အာနန္ဒဿ ဧတဒဟောသိ: “ကော နု ခေါ ဟေတု, ကော ပစ္စယော ဘဂဝတော သိတဿ ပါတုကမ္မာယ? န အကာရဏေန တထာဂတာ သိတံ ပါတုကရောန္တီ”တိ၊
Then Venerable Ānanda thought, “What is the cause, what is the reason why the Buddha smiled? Realized Ones do not smile for no reason.”
အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ: “ကော နု ခေါ, ဘန္တေ, ဟေတု, ကော ပစ္စယော ဘဂဝတော သိတဿ ပါတုကမ္မာယ? န အကာရဏေန တထာဂတာ သိတံ ပါတုကရောန္တီ”တိ၊
So Ānanda arranged his robe over one shoulder, raised his joined palms toward the Buddha, and said, “What is the cause, what is the reason why the Buddha smiled? Realized Ones do not smile for no reason.”
“ဘူတပုဗ္ဗံ, အာနန္ဒ, ဣမိဿာယေဝ မိထိလာယံ ရာဇာ အဟောသိ မဃဒေဝေါ နာမ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဓမ္မေ ဌိတော မဟာရာဇာ; ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿ၊
“Once upon a time, Ānanda, right here in Mithilā there was a just and principled king named Makhādeva, a great king who stood by his duty. He justly treated brahmins and householders, and people of town and country. And he observed the Uposatha day on the fourteenth, fifteenth, and eighth of the fortnight.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, ရာဇာ မဃဒေဝေါ ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန ကပ္ပကံ အာမန္တေသိ: ‘ယဒါ မေ, သမ္မ ကပ္ပက, ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ မေ အာရောစေယျာသီ'တိ၊
Then, after many years, many hundred years, many thousand years had passed, King Makhādeva addressed his barber, ‘My dear barber, when you see grey hairs growing on my head, please tell me.’
‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ရညော မဃဒေဝဿ ပစ္စဿောသိ၊
‘Yes, Your Majesty,’ replied the barber.
အဒ္ဒသာ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန ရညော မဃဒေဝဿ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ၊ ဒိသွာန ရာဇာနံ မဃဒေဝံ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ ဒေဝဿ ဒေဝဒူတာ, ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနီ'တိ၊
When many thousands of years had passed, the barber saw grey hairs growing on the king’s head. He said to the king, ‘The messengers of the gods have shown themselves to you. Grey hairs can be seen growing on your head.’
‘တေန ဟိ, သမ္မ ကပ္ပက, တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ မမ အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေဟီ'တိ၊
‘Well then, my dear barber, carefully pull them out with tweezers and place them in my cupped hands.’
‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ရညော မဃဒေဝဿ ပဋိဿုတွာ တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ရညော မဃဒေဝဿ အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေသိ၊
‘Yes, Your Majesty,’ replied the barber, and he did as the king said.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, ရာဇာ မဃဒေဝေါ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ မေ, တာတ ကုမာရ, ဒေဝဒူတာ; ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ; ဘုတ္တာ ခေါ ပန မေ မာနုသကာ ကာမာ; သမယော ဒိဗ္ဗေ ကာမေ ပရိယေသိတုံ၊ ဧဟိ တွံ, တာတ ကုမာရ, ဣမံ ရဇ္ဇံ ပဋိပဇ္ဇ၊ အဟံ ပန ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊
The king gave the barber a prize village, then summoned the crown prince and said, ‘Dear prince, the messengers of the gods have shown themselves to me. Grey hairs can be seen growing on my head. I have enjoyed human pleasures. Now it is time to seek heavenly pleasures. Come, dear prince, rule the realm. I shall shave off my hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from the lay life to homelessness.
တေန ဟိ, တာတ ကုမာရ, ယဒါ တွမ္ပိ ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျာသိ၊ ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသိ၊ ယသ္မိံ ခေါ, တာတ ကုမာရ, ပုရိသယုဂေ ဝတ္တမာနေ ဧဝရူပဿ ကလျာဏဿ ဝတ္တဿ သမုစ္ဆေဒေါ ဟောတိ သော တေသံ အန္တိမပုရိသော ဟောတိ၊ တံ တာဟံ, တာတ ကုမာရ, ဧဝံ ဝဒါမိ—ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသီ'တိ၊
For dear prince, you too will one day see grey hairs growing on your head. When this happens, after giving a prize village to the barber and carefully instructing the crown prince in kingship, you should shave off your hair and beard, dress in ocher robes, and go forth from the lay life to homelessness. Keep up this good practice that I have founded. Do not be my final man. Whatever generation is current when such good practice is broken, he is their final man. Therefore I say to you, “Keep up this good practice that I have founded. Do not be my final man.”’
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, ရာဇာ မဃဒေဝေါ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ၊ သော မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ … မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ … ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊
And so, after giving a prize village to the barber and carefully instructing the crown prince in kingship, King Makhādeva shaved off his hair and beard, dressed in ocher robes, and went forth from the lay life to homelessness here in this mango grove. He meditated spreading a heart full of love to one direction, and to the second, and to the third, and to the fourth. In the same way above, below, across, everywhere, all around, he spread a heart full of love to the whole world—abundant, expansive, limitless, free of enmity and ill will. He meditated spreading a heart full of compassion … rejoicing … equanimity to one direction, and to the second, and to the third, and to the fourth. In the same way above, below, across, everywhere, all around, he spread a heart full of equanimity to the whole world—abundant, expansive, limitless, free of enmity and ill will.
ရာဇာ ခေါ ပနာနန္ဒ, မဃဒေဝေါ စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ကုမာရကီဠိတံ ကီဠိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဩပရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဗြဟ္မစရိယမစရိ၊ သော စတ္တာရော ဗြဟ္မဝိဟာရေ ဘာဝေတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မလောကူပဂေါ အဟောသိ၊
For 84,000 years King Makhādeva played games as a child, for 84,000 years he acted as viceroy, for 84,000 years he ruled the realm, and for 84,000 years he led the spiritual life after going forth here in this mango grove. And having developed the four divine meditations, when his body broke up, after death, he was reborn in a good place, a divine realm of Brahmā.
အထ ခေါ ရညော, အာနန္ဒ, မဃဒေဝဿ ပုတ္တော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန ကပ္ပကံ အာမန္တေသိ: ‘ယဒါ မေ, သမ္မ ကပ္ပက, ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ ခေါ အာရောစေယျာသီ'တိ၊ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တဿ ပစ္စဿောသိ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တဿ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ၊ ဒိသွာန ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ ဒေဝဿ ဒေဝဒူတာ; ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနီ'တိ၊ ‘တေန ဟိ, သမ္မ ကပ္ပက, တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ မမ အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေဟီ'တိ၊ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တဿ ပဋိဿုတွာ တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တဿ အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေသိ၊ အထ ခေါ, အာနန္ဒ, ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တော ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ မေ, တာတ ကုမာရ, ဒေဝဒူတာ; ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ; ဘုတ္တာ ခေါ ပန မေ မာနုသကာ ကာမာ; သမယော ဒိဗ္ဗေ ကာမေ ပရိယေသိတုံ၊ ဧဟိ တွံ, တာတ ကုမာရ, ဣမံ ရဇ္ဇံ ပဋိပဇ္ဇ၊ အဟံ ပန ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊ တေန ဟိ, တာတ ကုမာရ, ယဒါ တွမ္ပိ ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျာသိ၊ ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသိ၊ ယသ္မိံ ခေါ, တာတ ကုမာရ, ပုရိသယုဂေ ဝတ္တမာနေ ဧဝရူပဿ ကလျာဏဿ ဝတ္တဿ သမုစ္ဆေဒေါ ဟောတိ သော တေသံ အန္တိမပုရိသော ဟောတိ၊ တံ တာဟံ, တာတ ကုမာရ, ဧဝံ ဝဒါမိ—ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသီ'တိ၊ အထ ခေါ, အာနန္ဒ, ရညော မဃဒေဝဿ ပုတ္တော ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ၊ သော မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ … မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ … ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊ ရညော ခေါ ပနာနန္ဒ, မဃဒေဝဿ ပုတ္တော စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ကုမာရကီဠိတံ ကီဠိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဩပရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဗြဟ္မစရိယမစရိ၊ သော စတ္တာရော ဗြဟ္မဝိဟာရေ ဘာဝေတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မလောကူပဂေါ အဟောသိ၊
Then, after many years, many hundred years, many thousand years had passed, King Makhādeva’s son addressed his barber, ‘My dear barber, when you see grey hairs growing on my head, please tell me.’ And all unfolded as in the case of his father. And having developed the four divine meditations, when his body broke up, after death, Makhādeva’s son was reborn in a good place, a divine realm of Brahmā.
ရညော ခေါ ပနာနန္ဒ, မဃဒေဝဿ ပုတ္တပပုတ္တကာ တဿ ပရမ္ပရာ စတုရာသီတိရာဇသဟဿာနိ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိံသု၊ တေ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရိံသု, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟရိံသု၊ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ … မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ … ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရိံသု, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟရိံသု၊ စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ကုမာရကီဠိတံ ကီဠိံသု, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဩပရဇ္ဇံ ကာရေသုံ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ရဇ္ဇံ ကာရေသုံ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ ဗြဟ္မစရိယမစရိံသု၊ တေ စတ္တာရော ဗြဟ္မဝိဟာရေ ဘာဝေတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မလောကူပဂါ အဟေသုံ၊
And a lineage of 84,000 kings, sons of sons of King Makhādeva, shaved off their hair and beard, dressed in ocher robes, and went forth from the lay life to homelessness here in this mango grove. They meditated spreading a heart full of love … compassion … rejoicing … equanimity to one direction, and to the second, and to the third, and to the fourth. In the same way above, below, across, everywhere, all around, they spread a heart full of equanimity to the whole world—abundant, expansive, limitless, free of enmity and ill will. For 84,000 years they played games as a child, for 84,000 years they acted as viceroy, for 84,000 years they ruled the realm, and for 84,000 years they led the spiritual life after going forth here in this mango grove. And having developed the four divine meditations, when their bodies broke up, after death, they were reborn in a good place, a divine realm of Brahmā.
နိမိ တေသံ ရာဇာ ပစ္ဆိမကော အဟောသိ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဓမ္မေ ဌိတော မဟာရာဇာ; ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿ၊
Nimi was the last of those kings, a just and principled king, a great king who stood by his duty. He justly treated brahmins and householders, and people of town and country. And he observed the Uposatha day on the fourteenth, fifteenth, and eighth of the fortnight.
ဘူတပုဗ္ဗံ, အာနန္ဒ, ဒေဝါနံ တာဝတိံသာနံ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အယမန္တရာကထာ ဥဒပါဒိ: ‘လာဘာ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, သုလဒ္ဓံ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, ယေသံ နိမိ ရာဇာ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဓမ္မေ ဌိတော မဟာရာဇာ; ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿာ'တိ၊
Once upon a time, Ānanda, while the gods of the Thirty-Three were sitting together in the Hall of Justice, this discussion came up among them: ‘The people of Videha are so fortunate, so very fortunate to have Nimi as their king. He is a just and principled king, a great king who stands by his duty. He justly treats brahmins and householders, and people of town and country. And he observes the Uposatha day on the fourteenth, fifteenth, and eighth of the fortnight.’
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော ဒေဝေ တာဝတိံသေ အာမန္တေသိ: ‘ဣစ္ဆေယျာထ နော တုမှေ, မာရိသာ, နိမိံ ရာဇာနံ ဒဋ္ဌုန်'တိ?
Then Sakka, lord of gods, addressed the gods of the Thirty-Three, ‘Good sirs, would you like to see King Nimi?’
‘ဣစ္ဆာမ မယံ, မာရိသ, နိမိံ ရာဇာနံ ဒဋ္ဌုန်'တိ၊
‘We would.’
တေန ခေါ ပန, အာနန္ဒ, သမယေန နိမိ ရာဇာ တဒဟုပေါသထေ ပန္နရသေ သီသံနှာတော ဥပေါသထိကော ဥပရိပါသာဒဝရဂတော နိသိန္နော ဟောတိ၊ အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော—သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ; ဧဝမေဝ—ဒေဝေသု တာဝတိံသေသု အန္တရဟိတော နိမိဿ ရညော ပမုခေ ပါတုရဟောသိ၊ အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော နိမိံ ရာဇာနံ ဧတဒဝေါစ: ‘လာဘာ တေ, မဟာရာဇ, သုလဒ္ဓံ တေ, မဟာရာဇ၊ ဒေဝါ, မဟာရာဇ, တာဝတိံသာ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ ကိတ္တယမာနရူပါ သန္နိသိန္နာ: “လာဘာ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, သုလဒ္ဓံ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, ယေသံ နိမိ ရာဇာ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဓမ္မေ ဌိတော မဟာရာဇာ; ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿာ”တိ၊ ဒေဝါ တေ, မဟာရာဇ, တာဝတိံသာ ဒဿနကာမာ၊ တဿ တေ အဟံ, မဟာရာဇ, သဟဿယုတ္တံ အာဇညရထံ ပဟိဏိဿာမိ; အဘိရုဟေယျာသိ, မဟာရာဇ, ဒိဗ္ဗံ ယာနံ အဝိကမ္ပမာနော'တိ၊ အဓိဝါသေသိ ခေါ, အာနန္ဒ, နိမိ ရာဇာ တုဏှီဘာဝေန၊
Now at that time it was the Uposatha day of the fifteenth, and King Nimi had bathed his head and was sitting upstairs in the royal longhouse to observe the Uposatha day. Then, as easily as a strong person would extend or contract their arm, Sakka vanished from the Thirty-Three gods and reappeared in front of King Nimi. He said to the king, ‘You’re fortunate, great king, so very fortunate. The gods of the Thirty-Three were sitting together in the Hall of Justice, where they spoke very highly of you. They would like to see you. I shall send a chariot harnessed with a thousand thoroughbreds for you, great king. Mount the heavenly chariot, great king! Do not waver.’ King Nimi consented with silence.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော နိမိဿ ရညော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ—သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ; ဧဝမေဝ—နိမိဿ ရညော ပမုခေ အန္တရဟိတော ဒေဝေသု တာဝတိံသေသု ပါတုရဟောသိ၊
Then, knowing that the king had consented, as easily as a strong person would extend or contract their arm, Sakka vanished from King Nimi and reappeared among the Thirty-Three gods.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော မာတလိံ သင်္ဂါဟကံ အာမန္တေသိ: ‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ မာတလိ, သဟဿယုတ္တံ အာဇညရထံ ယောဇေတွာ နိမိံ ရာဇာနံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေဟိ—အယံ တေ, မဟာရာဇ, သဟဿယုတ္တော အာဇညရထော သက္ကေန ဒေဝါနမိန္ဒေန ပေသိတော; အဘိရုဟေယျာသိ, မဟာရာဇ, ဒိဗ္ဗံ ယာနံ အဝိကမ္ပမာနော'တိ၊
Then Sakka, lord of gods, addressed his charioteer Mātali, ‘Come, dear Mātali, harness the chariot with a thousand thoroughbreds. Then go to King Nimi and say, “Great king, this chariot has been sent for you by Sakka, lord of gods. Mount the heavenly chariot, great king! Do not waver.”’
‘ဧဝံ, ဘဒ္ဒန္တဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, မာတလိ သင်္ဂါဟကော သက္ကဿ ဒေဝါနမိန္ဒဿ ပဋိဿုတွာ သဟဿယုတ္တံ အာဇညရထံ ယောဇေတွာ နိမိံ ရာဇာနံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစ: ‘အယံ တေ, မဟာရာဇ, သဟဿယုတ္တော အာဇညရထော သက္ကေန ဒေဝါနမိန္ဒေန ပေသိတော; အဘိရုဟ, မဟာရာဇ, ဒိဗ္ဗံ ယာနံ အဝိကမ္ပမာနော၊ အပိ စ, မဟာရာဇ, ကတမေန တံ နေမိ, ယေန ဝါ ပါပကမ္မာ ပါပကာနံ ကမ္မာနံ ဝိပါကံ ပဋိသံဝေဒေန္တိ, ယေန ဝါ ကလျာဏကမ္မာ ကလျာဏကမ္မာနံ ဝိပါကံ ပဋိသံဝေဒေန္တီ'တိ?
‘Yes, lord,’ replied Mātali. He did as Sakka asked, and said to the king, ‘Great king, this chariot has been sent for you by Sakka, lord of gods. Mount the heavenly chariot, great king! Do not waver. But which way should we go—the way of those who experience the result of bad deeds, or the way of those who experience the result of good deeds?’
‘ဥဘယေနေဝ မံ, မာတလိ, နေဟီ'တိ၊
‘Take me both ways, Mātali.’
သမ္ပဝေသေသိ ခေါ, အာနန္ဒ, မာတလိ, သင်္ဂါဟကော နိမိံ ရာဇာနံ သုဓမ္မံ သဘံ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော နိမိံ ရာဇာနံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ၊ ဒိသွာန နိမိံ ရာဇာနံ ဧတဒဝေါစ: ‘ဧဟိ ခေါ, မဟာရာဇ၊ သွာဂတံ, မဟာရာဇ၊ ဒေဝါ တေ ဒဿနကာမာ, မဟာရာဇ, တာဝတိံသာ သုဓမ္မာယံ သဘာယံ ကိတ္တယမာနရူပါ သန္နိသိန္နာ: “လာဘာ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, သုလဒ္ဓံ ဝတ, ဘော, ဝိဒေဟာနံ, ယေသံ နိမိ ရာဇာ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ ဓမ္မေ ဌိတော မဟာရာဇာ; ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿာ”တိ၊ ဒေဝါ တေ, မဟာရာဇ, တာဝတိံသာ ဒဿနကာမာ၊ အဘိရမ, မဟာရာဇ, ဒေဝေသု ဒေဝါနုဘာဝေနာ'တိ၊
Mātali brought King Nimi to the Hall of Justice. Sakka saw King Nimi coming off in the distance, and said to him: ‘Come, great king! Welcome, great king! The gods of the Thirty-Three who wanted to see you were sitting together in the Hall of Justice, where they spoke very highly of you. The gods of the Thirty-Three would like to see you. Enjoy divine glory among the gods!’
‘အလံ, မာရိသ, တတ္ထေဝ မံ မိထိလံ ပဋိနေတု၊ တထာဟံ ဓမ္မံ စရိဿာမိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ; ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသာမိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿာ'တိ၊
‘Enough, good sir. Send me back to Mithilā right away. That way I shall justly treat brahmins and householders, and people of town and country. And I shall observe the Uposatha day on the fourteenth, fifteenth, and eighth of the fortnight.’
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, သက္ကော ဒေဝါနမိန္ဒော မာတလိံ သင်္ဂါဟကံ အာမန္တေသိ: ‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ မာတလိ, သဟဿယုတ္တံ အာဇညရထံ ယောဇေတွာ နိမိံ ရာဇာနံ တတ္ထေဝ မိထိလံ ပဋိနေဟီ'တိ၊
Then Sakka, lord of gods, addressed his charioteer Mātali, ‘Come, dear Mātali, harness the chariot with a thousand thoroughbreds and send King Nimi back to Mithilā right away.’
‘ဧဝံ, ဘဒ္ဒန္တဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, မာတလိ သင်္ဂါဟကော သက္ကဿ ဒေဝါနမိန္ဒဿ ပဋိဿုတွာ သဟဿယုတ္တံ အာဇညရထံ ယောဇေတွာ နိမိံ ရာဇာနံ တတ္ထေဝ မိထိလံ ပဋိနေသိ၊ တတြ သုဒံ, အာနန္ဒ, နိမိ ရာဇာ ဓမ္မံ စရတိ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကေသု နေဂမေသု စေဝ ဇာနပဒေသု စ, ဥပေါသထဉ္စ ဥပဝသတိ စာတုဒ္ဒသိံ ပဉ္စဒသိံ အဋ္ဌမိဉ္စ ပက္ခဿာတိ၊
‘Yes, lord,’ replied Mātali, and did as Sakka asked. And there King Nimi justly treated his people, and observed the Uposatha day.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, နိမိ ရာဇာ ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန ကပ္ပကံ အာမန္တေသိ: ‘ယဒါ မေ, သမ္မ ကပ္ပက, ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ မေ အာရောစေယျာသီ'တိ၊ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော နိမိဿ ရညော ပစ္စဿောသိ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန နိမိဿ ရညော သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ၊ ဒိသွာန နိမိံ ရာဇာနံ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ ဒေဝဿ ဒေဝဒူတာ; ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနီ'တိ၊ ‘တေန ဟိ, သမ္မ ကပ္ပက, တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ မမ အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေဟီ'တိ၊ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ'တိ ခေါ, အာနန္ဒ, ကပ္ပကော နိမိဿ ရညော ပဋိဿုတွာ တာနိ ပလိတာနိ သာဓုကံ သဏ္ဍာသေန ဥဒ္ဓရိတွာ နိမိဿ ရညော အဉ္ဇလိသ္မိံ ပတိဋ္ဌာပေသိ၊ အထ ခေါ, အာနန္ဒ, နိမိ ရာဇာ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ: ‘ပါတုဘူတာ ခေါ မေ, တာတ ကုမာရ, ဒေဝဒူတာ; ဒိဿန္တိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ; ဘုတ္တာ ခေါ ပန မေ မာနုသကာ ကာမာ; သမယော ဒိဗ္ဗေ ကာမေ ပရိယေသိတုံ၊ ဧဟိ တွံ, တာတ ကုမာရ, ဣမံ ရဇ္ဇံ ပဋိပဇ္ဇ၊ အဟံ ပန ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊ တေန ဟိ, တာတ ကုမာရ, ယဒါ တွမ္ပိ ပဿေယျာသိ သိရသ္မိံ ပလိတာနိ ဇာတာနိ, အထ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျာသိ၊ ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသိ၊ ယသ္မိံ ခေါ, တာတ ကုမာရ, ပုရိသယုဂေ ဝတ္တမာနေ ဧဝရူပဿ ကလျာဏဿ ဝတ္တဿ သမုစ္ဆေဒေါ ဟောတိ သော တေသံ အန္တိမပုရိသော ဟောတိ၊ တံ တာဟံ, တာတ ကုမာရ, ဧဝံ ဝဒါမိ: “ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာသိ, မာ ခေါ မေ တွံ အန္တိမပုရိသော အဟောသီ”'တိ၊
Then, after many years, many hundred years, many thousand years had passed, King Nimi addressed his barber, ‘My dear barber, when you see grey hairs growing on my head, please tell me.’ And all unfolded as before.
အထ ခေါ, အာနန္ဒ, နိမိ ရာဇာ ကပ္ပကဿ ဂါမဝရံ ဒတွာ ဇေဋ္ဌပုတ္တံ ကုမာရံ သာဓုကံ ရဇ္ဇေ သမနုသာသိတွာ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ၊ သော မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊ ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ … မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ … ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟာသိ, တထာ ဒုတိယံ, တထာ တတိယံ, တထာ စတုတ္ထံ; ဣတိ ဥဒ္ဓမဓော တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာဗဇ္ဈေန ဖရိတွာ ဝိဟာသိ၊ နိမိ ခေါ ပနာနန္ဒ, ရာဇာ စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ကုမာရကီဠိတံ ကီဠိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဩပရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, စတုရာသီတိဝဿသဟဿာနိ ဣမသ္မိံယေဝ မဃဒေဝအမ္ဗဝနေ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော ဗြဟ္မစရိယမစရိ၊ သော စတ္တာရော ဗြဟ္မဝိဟာရေ ဘာဝေတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မလောကူပဂေါ အဟောသိ၊
And having developed the four divine meditations, when his body broke up, after death, King Nimi was reborn in a good place, a divine realm of Brahmā.
နိမိဿ ခေါ ပနာနန္ဒ, ရညော ကဠာရဇနကော နာမ ပုတ္တော အဟောသိ၊ န သော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ၊ သော တံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ သမုစ္ဆိန္ဒိ၊ သော တေသံ အန္တိမပုရိသော အဟောသိ၊
But King Nimi had a son named Kaḷārajanaka. He didn’t go forth from the lay life to homelessness. He broke that good practice. He was their final man.
သိယာ ခေါ ပန တေ, အာနန္ဒ, ဧဝမဿ: ‘အညော နူန တေန သမယေန ရာဇာ မဃဒေဝေါ အဟောသိ, ယေန တံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတန်'တိ၊ န ခေါ ပနေတံ, အာနန္ဒ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ အဟံ တေန သမယေန ရာဇာ မဃဒေဝေါ အဟောသိံ၊ အဟံ တံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိနိံ, မယာ တံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ; ပစ္ဆိမာ ဇနတာ အနုပ္ပဝတ္တေသိ၊
Ānanda, you might think, ‘Surely King Makhādeva, by whom that good practice was founded, must have been someone else at that time?’ But you should not see it like this. I myself was King Makhādeva at that time. I was the one who founded that good practice, which was kept up by those who came after.
တံ ခေါ ပနာနန္ဒ, ကလျာဏံ ဝတ္တံ န နိဗ္ဗိဒါယ န ဝိရာဂါယ န နိရောဓာယ န ဥပသမာယ န အဘိညာယ န သမ္ဗောဓာယ န နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ, ယာဝဒေဝ ဗြဟ္မလောကူပပတ္တိယာ၊ ဣဒံ ခေါ ပနာနန္ဒ, ဧတရဟိ မယာ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ ဧကန္တနိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ၊
But that good practice doesn’t lead to disillusionment, dispassion, cessation, peace, insight, awakening, and Nibbana. It only leads as far as rebirth in the Brahmā realm. But now I have founded a good practice that does lead to disillusionment, dispassion, cessation, peace, insight, awakening, and Nibbana.
ကတမဉ္စာနန္ဒ, ဧတရဟိ မယာ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ ဧကန္တနိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ? အယမေဝ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ, သေယျထိဒံ—သမ္မာဒိဋ္ဌိ, သမ္မာသင်္ကပ္ပေါ, သမ္မာဝါစာ, သမ္မာကမ္မန္တော, သမ္မာအာဇီဝေါ, သမ္မာဝါယာမော, သမ္မာသတိ, သမ္မာသမာဓိ၊ ဣဒံ ခေါ, အာနန္ဒ, ဧတရဟိ မယာ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ ဧကန္တနိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓာယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓာယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ၊
And what is that good practice? It is simply this noble eightfold path, that is: right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, and right immersion. This is the good practice I have now founded that leads to disillusionment, dispassion, cessation, peace, insight, awakening, and Nibbana.
တံ ဝေါ အဟံ, အာနန္ဒ, ဧဝံ ဝဒါမိ: ‘ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာထ, မာ ခေါ မေ တုမှေ အန္တိမပုရိသာ အဟုဝတ္ထ'၊ ယသ္မိံ ခေါ, အာနန္ဒ, ပုရိသယုဂေ ဝတ္တမာနေ ဧဝရူပဿ ကလျာဏဿ ဝတ္တဿ သမုစ္ဆေဒေါ ဟောတိ သော တေသံ အန္တိမပုရိသော ဟောတိ၊ တံ ဝေါ အဟံ, အာနန္ဒ, ဧဝံ ဝဒါမိ: ‘ယေန မေ ဣဒံ ကလျာဏံ ဝတ္တံ နိဟိတံ အနုပ္ပဝတ္တေယျာထ, မာ ခေါ မေ တုမှေ အန္တိမပုရိသာ အဟုဝတ္ထာ'”တိ၊
Ānanda, I say to you: ‘You all should keep up this good practice that I have founded. Do not be my final men.’ Whatever generation is current when such good practice is broken, he is their final man. Ānanda, I say to you: ‘You all should keep up this good practice that I have founded. Do not be my final men.’”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒီတိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, Venerable Ānanda was happy with what the Buddha said.
မဃဒေဝသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ တတိယံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
