| Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / маж̇жхиманигааяа • Majjhimanikāya |
3. магхад̣̇звасуд̇д̇ам̣
3. Maghadevasuttaṃ
308. звам̣ мз суд̇ам̣ – згам̣ самаяам̣ бхаг̇аваа мит̇илааяам̣ вихарад̇и магхад̣̇зваамб̣аванз 1. ат̇а ко бхаг̇аваа ан̃н̃ад̇арасмим̣ бад̣̇зсз сид̇ам̣ баад̇ваагааси. ат̇а ко ааяасмад̇о аананд̣̇асса зд̇ад̣̇ахоси – ‘‘го ну ко хзд̇у, го бажжаяо бхаг̇авад̇о сид̇асса баад̇угаммааяа? на агааран̣зна д̇ат̇ааг̇ад̇аа сид̇ам̣ баад̇угаронд̇ий’’д̇и. ат̇а ко ааяасмаа аананд̣̇о згам̣сам̣ жийварам̣ гад̇ваа язна бхаг̇аваа д̇знан̃ж̇алим̣ бан̣аамзд̇ваа бхаг̇аванд̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘‘го ну ко, бханд̇з, хзд̇у, го бажжаяо бхаг̇авад̇о сид̇асса баад̇угаммааяа? на агааран̣зна д̇ат̇ааг̇ад̇аа сид̇ам̣ баад̇угаронд̇ий’’д̇и. ‘‘бхууд̇абуб̣б̣ам̣, аананд̣̇а, имиссааязва мит̇илааяам̣ рааж̇аа ахоси магхад̣̇зво наама д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хаммз тид̇о махаарааж̇аа; д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкасса. ат̇а ко, аананд̣̇а, рааж̇аа магхад̣̇зво б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна габбагам̣ ааманд̇зси – ‘яад̣̇аа мз, самма габбага, бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а мз аарожзяяаасий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго ран̃н̃о магхад̣̇звасса бажжассоси. ад̣̇д̣̇асаа ко, аананд̣̇а, габбаго б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна ран̃н̃о магхад̣̇звасса сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани. д̣̇исваана рааж̇аанам̣ магхад̣̇звам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко д̣̇звасса д̣̇звад̣̇ууд̇аа, д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇ааний’д̇и. ‘д̇зна хи, самма габбага, д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа мама ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзхий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго ран̃н̃о магхад̣̇звасса бадиссуд̇ваа д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа ран̃н̃о магхад̣̇звасса ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзси.
308. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā mithilāyaṃ viharati maghadevaambavane 2. Atha kho bhagavā aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘ko nu kho hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. Atha kho āyasmā ānando ekaṃsaṃ cīvaraṃ katvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo bhagavato sitassa pātukammāya? Na akāraṇena tathāgatā sitaṃ pātukarontī’’ti. ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, imissāyeva mithilāyaṃ rājā ahosi maghadevo nāma dhammiko dhammarājā dhamme ṭhito mahārājā; dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassa. Atha kho, ānanda, rājā maghadevo bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena kappakaṃ āmantesi – ‘yadā me, samma kappaka, passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha me āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako rañño maghadevassa paccassosi. Addasā kho, ānanda, kappako bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena rañño maghadevassa sirasmiṃ palitāni jātāni. Disvāna rājānaṃ maghadevaṃ etadavoca – ‘pātubhūtā kho devassa devadūtā, dissanti sirasmiṃ palitāni jātānī’ti. ‘Tena hi, samma kappaka, tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā mama añjalismiṃ patiṭṭhāpehī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako rañño maghadevassa paṭissutvā tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā rañño maghadevassa añjalismiṃ patiṭṭhāpesi.
309. ‘‘ат̇а ко, аананд̣̇а, рааж̇аа магхад̣̇зво габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ ааманд̇аабзд̇ваа зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко мз, д̇аад̇а гумаара, д̣̇звад̣̇ууд̇аа; д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани; бхуд̇д̇аа ко бана мз маанусагаа гаамаа; самаяо д̣̇иб̣б̣з гаамз бариязсид̇ум̣. зхи д̇вам̣, д̇аад̇а гумаара, имам̣ раж̇ж̇ам̣ бадибаж̇ж̇а. ахам̣ бана гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇иссаами. д̇зна хи, д̇аад̇а гумаара, яад̣̇аа д̇вамби бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇зяяааси. язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахоси. яасмим̣ ко, д̇аад̇а гумаара, бурисаяуг̇з вад̇д̇амаанз зваруубасса галяаан̣асса вад̇д̇асса самужчзд̣̇о ход̇и со д̇зсам̣ анд̇имабурисо ход̇и. д̇ам̣ д̇аахам̣, д̇аад̇а гумаара, звам̣ вад̣̇аами – язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахосий’д̇и. ат̇а ко, аананд̣̇а, рааж̇аа магхад̣̇зво габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇и. со мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна 3 парид̇ваа вихааси. гарун̣аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… муд̣̇ид̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихааси.
309. ‘‘Atha kho, ānanda, rājā maghadevo kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā etadavoca – ‘pātubhūtā kho me, tāta kumāra, devadūtā; dissanti sirasmiṃ palitāni jātāni; bhuttā kho pana me mānusakā kāmā; samayo dibbe kāme pariyesituṃ. Ehi tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ rajjaṃ paṭipajja. Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmi. Tena hi, tāta kumāra, yadā tvampi passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyyāsi. Yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosi. Yasmiṃ kho, tāta kumāra, purisayuge vattamāne evarūpassa kalyāṇassa vattassa samucchedo hoti so tesaṃ antimapuriso hoti. Taṃ tāhaṃ, tāta kumāra, evaṃ vadāmi – yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosī’ti. Atha kho, ānanda, rājā maghadevo kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā imasmiṃyeva maghadevaambavane kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena 4 pharitvā vihāsi. Karuṇāsahagatena cetasā… muditāsahagatena cetasā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihāsi.
‘‘рааж̇аа ко банаананд̣̇а, магхад̣̇зво жад̇ураасийд̇ивассасахассаани гумаарагийл̣ид̇ам̣ гийл̣и, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани обараж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани раж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ид̇о б̣рахмажарияамажари. со жад̇д̇ааро б̣рахмавихаарз бхаавзд̇ваа гааяасса бхзд̣̇аа барам̣ маран̣аа б̣рахмалогуубаг̇о ахоси.
‘‘Rājā kho panānanda, maghadevo caturāsītivassasahassāni kumārakīḷitaṃ kīḷi, caturāsītivassasahassāni oparajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni rajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni imasmiṃyeva maghadevaambavane agārasmā anagāriyaṃ pabbajito brahmacariyamacari. So cattāro brahmavihāre bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmalokūpago ahosi.
310. ‘‘ат̇а ко ран̃н̃о, аананд̣̇а, магхад̣̇звасса буд̇д̇о б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна габбагам̣ ааманд̇зси – ‘яад̣̇аа мз, самма габбага, бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а ко аарожзяяаасий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇асса бажжассоси. ад̣̇д̣̇асаа ко, аананд̣̇а, габбаго б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇асса сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани. д̣̇исваана ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇ам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко д̣̇звасса д̣̇звад̣̇ууд̇аа; д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇ааний’д̇и. ‘д̇зна хи, самма габбага, д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа мама ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзхий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇асса бадиссуд̇ваа д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇асса ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзси.
310. ‘‘Atha kho rañño, ānanda, maghadevassa putto bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena kappakaṃ āmantesi – ‘yadā me, samma kappaka, passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha kho āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako rañño maghadevassa puttassa paccassosi. Addasā kho, ānanda, kappako bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena rañño maghadevassa puttassa sirasmiṃ palitāni jātāni. Disvāna rañño maghadevassa puttaṃ etadavoca – ‘pātubhūtā kho devassa devadūtā; dissanti sirasmiṃ palitāni jātānī’ti. ‘Tena hi, samma kappaka, tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā mama añjalismiṃ patiṭṭhāpehī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako rañño maghadevassa puttassa paṭissutvā tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā rañño maghadevassa puttassa añjalismiṃ patiṭṭhāpesi.
‘‘ат̇а ко, аананд̣̇а, ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇о габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ ааманд̇аабзд̇ваа зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко, мз, д̇аад̇а гумаара, д̣̇звад̣̇ууд̇аа; д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани; бхуд̇д̇аа ко бана мз маанусагаа гаамаа; самаяо д̣̇иб̣б̣з гаамз бариязсид̇ум̣. зхи д̇вам̣, д̇аад̇а гумаара, имам̣ раж̇ж̇ам̣ бадибаж̇ж̇а. ахам̣ бана гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇иссаами. д̇зна хи, д̇аад̇а гумаара, яад̣̇аа д̇вамби бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇зяяааси. язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахоси. яасмим̣ ко, д̇аад̇а гумаара, бурисаяуг̇з вад̇д̇амаанз зваруубасса галяаан̣асса вад̇д̇асса самужчзд̣̇о ход̇и со д̇зсам̣ анд̇имабурисо ход̇и. д̇ам̣ д̇аахам̣, д̇аад̇а гумаара, звам̣ вад̣̇аами – язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахосий’д̇и. ат̇а ко, аананд̣̇а, ран̃н̃о магхад̣̇звасса буд̇д̇о габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇и. со мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихааси. гарун̣аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… муд̣̇ид̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихааси. ран̃н̃о ко банаананд̣̇а, магхад̣̇звасса буд̇д̇о жад̇ураасийд̇ивассасахассаани гумаарагийл̣ид̇ам̣ гийл̣и, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани обараж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани раж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ид̇о б̣рахмажарияамажари. со жад̇д̇ааро б̣рахмавихаарз бхаавзд̇ваа гааяасса бхзд̣̇аа барам̣ маран̣аа б̣рахмалогуубаг̇о ахоси.
‘‘Atha kho, ānanda, rañño maghadevassa putto kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā etadavoca – ‘pātubhūtā kho, me, tāta kumāra, devadūtā; dissanti sirasmiṃ palitāni jātāni; bhuttā kho pana me mānusakā kāmā; samayo dibbe kāme pariyesituṃ. Ehi tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ rajjaṃ paṭipajja. Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmi. Tena hi, tāta kumāra, yadā tvampi passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyyāsi. Yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosi. Yasmiṃ kho, tāta kumāra, purisayuge vattamāne evarūpassa kalyāṇassa vattassa samucchedo hoti so tesaṃ antimapuriso hoti. Taṃ tāhaṃ, tāta kumāra, evaṃ vadāmi – yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosī’ti. Atha kho, ānanda, rañño maghadevassa putto kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā imasmiṃyeva maghadevaambavane kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihāsi. Karuṇāsahagatena cetasā… muditāsahagatena cetasā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihāsi. Rañño kho panānanda, maghadevassa putto caturāsītivassasahassāni kumārakīḷitaṃ kīḷi, caturāsītivassasahassāni oparajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni rajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni imasmiṃyeva maghadevaambavane agārasmā anagāriyaṃ pabbajito brahmacariyamacari. So cattāro brahmavihāre bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmalokūpago ahosi.
311. ‘‘ран̃н̃о ко банаананд̣̇а, магхад̣̇звасса буд̇д̇абабуд̇д̇агаа д̇асса барамбараа жад̇ураасийд̇ирааж̇асахассаани 5 имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇им̣су. д̇з мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихарим̣су, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихарим̣су. гарун̣аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… муд̣̇ид̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихарим̣су, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихарим̣су. жад̇ураасийд̇ивассасахассаани гумаарагийл̣ид̇ам̣ гийл̣им̣су, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани обараж̇ж̇ам̣ гаарзсум̣, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани раж̇ж̇ам̣ гаарзсум̣, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ид̇аа б̣рахмажарияамажарим̣су. д̇з жад̇д̇ааро б̣рахмавихаарз бхаавзд̇ваа гааяасса бхзд̣̇аа барам̣ маран̣аа б̣рахмалогуубаг̇аа ахзсум̣. ними д̇зсам̣ рааж̇аа 6 бажчимаго ахоси д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хаммз тид̇о махаарааж̇аа; д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкасса.
311. ‘‘Rañño kho panānanda, maghadevassa puttapaputtakā tassa paramparā caturāsītirājasahassāni 7 imasmiṃyeva maghadevaambavane kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajiṃsu. Te mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihariṃsu, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihariṃsu. Karuṇāsahagatena cetasā… muditāsahagatena cetasā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihariṃsu, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihariṃsu. Caturāsītivassasahassāni kumārakīḷitaṃ kīḷiṃsu, caturāsītivassasahassāni oparajjaṃ kāresuṃ, caturāsītivassasahassāni rajjaṃ kāresuṃ, caturāsītivassasahassāni imasmiṃyeva maghadevaambavane agārasmā anagāriyaṃ pabbajitā brahmacariyamacariṃsu. Te cattāro brahmavihāre bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmalokūpagā ahesuṃ. Nimi tesaṃ rājā 8 pacchimako ahosi dhammiko dhammarājā dhamme ṭhito mahārājā; dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassa.
312. ‘‘бхууд̇абуб̣б̣ам̣, аананд̣̇а, д̣̇зваанам̣ д̇аавад̇им̣саанам̣ суд̇хаммааяам̣ сабхааяам̣ саннисиннаанам̣ саннибад̇ид̇аанам̣ аяаманд̇араагат̇аа уд̣̇абаад̣̇и – ‘лаабхаа вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, сулад̣̇д̇хам̣ вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, язсам̣ ними рааж̇аа д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хаммз тид̇о махаарааж̇аа; д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкассаа’д̇и. ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о д̣̇звз д̇аавад̇им̣сз ааманд̇зси – ‘ижчзяяаат̇а но д̇умхз, маарисаа, нимим̣ рааж̇аанам̣ д̣̇адту’нд̇и? ‘ижчаама маяам̣, маариса, нимим̣ рааж̇аанам̣ д̣̇адту’нд̇и. д̇зна ко бана, аананд̣̇а, самаязна ними рааж̇аа д̇ад̣̇ахубосат̇з баннарасз сийсам̣нхаад̇о 9 убосат̇иго убарибаасаад̣̇авараг̇ад̇о нисинно ход̇и. ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о – сзяяат̇ааби наама б̣алаваа бурисо самин̃ж̇ид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ басаарзяяа, басаарид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ самин̃ж̇зяяа, звамзва – д̣̇звзсу д̇аавад̇им̣сзсу анд̇арахид̇о нимисса ран̃н̃о бамукз баад̇урахоси. ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о нимим̣ рааж̇аанам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘лаабхаа д̇з, махаарааж̇а, сулад̣̇д̇хам̣ д̇з, махаарааж̇а. д̣̇зваа, махаарааж̇а, д̇аавад̇им̣саа суд̇хаммааяам̣ сабхааяам̣ гид̇д̇аяамаанаруубаа саннисиннаа – ‘‘лаабхаа вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, сулад̣̇д̇хам̣ вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, язсам̣ ними рааж̇аа д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хаммз тид̇о махаарааж̇аа; д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкассаа’’д̇и. д̣̇зваа д̇з, махаарааж̇а, д̇аавад̇им̣саа д̣̇ассанагаамаа. д̇асса д̇з ахам̣, махаарааж̇а, сахассаяуд̇д̇ам̣ ааж̇ан̃н̃арат̇ам̣ бахин̣иссаами; абхирухзяяааси, махаарааж̇а, д̣̇иб̣б̣ам̣ яаанам̣ авигамбамаано’д̇и. ад̇хиваасзси ко, аананд̣̇а, ними рааж̇аа д̇ун̣хийбхаавзна.
312. ‘‘Bhūtapubbaṃ, ānanda, devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāyaṃ sabhāyaṃ sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ayamantarākathā udapādi – ‘lābhā vata, bho, videhānaṃ, suladdhaṃ vata, bho, videhānaṃ, yesaṃ nimi rājā dhammiko dhammarājā dhamme ṭhito mahārājā; dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassā’ti. Atha kho, ānanda, sakko devānamindo deve tāvatiṃse āmantesi – ‘iccheyyātha no tumhe, mārisā, nimiṃ rājānaṃ daṭṭhu’nti? ‘Icchāma mayaṃ, mārisa, nimiṃ rājānaṃ daṭṭhu’nti. Tena kho pana, ānanda, samayena nimi rājā tadahuposathe pannarase sīsaṃnhāto 10 uposathiko uparipāsādavaragato nisinno hoti. Atha kho, ānanda, sakko devānamindo – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – devesu tāvatiṃsesu antarahito nimissa rañño pamukhe pāturahosi. Atha kho, ānanda, sakko devānamindo nimiṃ rājānaṃ etadavoca – ‘lābhā te, mahārāja, suladdhaṃ te, mahārāja. Devā, mahārāja, tāvatiṃsā sudhammāyaṃ sabhāyaṃ kittayamānarūpā sannisinnā – ‘‘lābhā vata, bho, videhānaṃ, suladdhaṃ vata, bho, videhānaṃ, yesaṃ nimi rājā dhammiko dhammarājā dhamme ṭhito mahārājā; dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassā’’ti. Devā te, mahārāja, tāvatiṃsā dassanakāmā. Tassa te ahaṃ, mahārāja, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ pahiṇissāmi; abhiruheyyāsi, mahārāja, dibbaṃ yānaṃ avikampamāno’ti. Adhivāsesi kho, ānanda, nimi rājā tuṇhībhāvena.
313. ‘‘ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о нимисса ран̃н̃о ад̇хиваасанам̣ вид̣̇ид̇ваа – сзяяат̇ааби наама б̣алаваа бурисо самин̃ж̇ид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ басаарзяяа, басаарид̇ам̣ ваа б̣аахам̣ самин̃ж̇зяяа, звамзва – нимисса ран̃н̃о бамукз анд̇арахид̇о д̣̇звзсу д̇аавад̇им̣сзсу баад̇урахоси. ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о маад̇алим̣ сан̇г̇аахагам̣ ааманд̇зси – ‘зхи д̇вам̣, самма маад̇али, сахассаяуд̇д̇ам̣ ааж̇ан̃н̃арат̇ам̣ яож̇зд̇ваа нимим̣ рааж̇аанам̣ убасан̇гамид̇ваа звам̣ вад̣̇зхи – аяам̣ д̇з, махаарааж̇а, сахассаяуд̇д̇о ааж̇ан̃н̃арат̇о саггзна д̣̇зваанаминд̣̇зна бзсид̇о; абхирухзяяааси, махаарааж̇а, д̣̇иб̣б̣ам̣ яаанам̣ авигамбамаано’д̇и. ‘звам̣, бхад̣̇д̣̇анд̇аваа’д̇и ко, аананд̣̇а, маад̇али сан̇г̇аахаго саггасса д̣̇зваанаминд̣̇асса бадиссуд̇ваа сахассаяуд̇д̇ам̣ ааж̇ан̃н̃арат̇ам̣ яож̇зд̇ваа нимим̣ рааж̇аанам̣ убасан̇гамид̇ваа зд̇ад̣̇авожа – ‘аяам̣ д̇з, махаарааж̇а, сахассаяуд̇д̇о ааж̇ан̃н̃арат̇о саггзна д̣̇зваанаминд̣̇зна бзсид̇о; абхируха, махаарааж̇а, д̣̇иб̣б̣ам̣ яаанам̣ авигамбамаано. аби жа, махаарааж̇а, гад̇амзна д̇ам̣ нзми, язна ваа баабагаммаа баабагаанам̣ гаммаанам̣ вибаагам̣ бадисам̣взд̣̇знд̇и, язна ваа галяаан̣агаммаа галяаан̣агаммаанам̣ вибаагам̣ бадисам̣взд̣̇знд̇ий’д̇и? ‘убхаязнзва мам̣, маад̇али, нзхий’д̇и. самбавзсзси 11 ко, аананд̣̇а, маад̇али, сан̇г̇аахаго нимим̣ рааж̇аанам̣ суд̇хаммам̣ сабхам̣. ад̣̇д̣̇асаа ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о нимим̣ рааж̇аанам̣ д̣̇уурад̇ова ааг̇ажчанд̇ам̣. д̣̇исваана нимим̣ рааж̇аанам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘зхи ко, махаарааж̇а. свааг̇ад̇ам̣, махаарааж̇а. д̣̇зваа д̇з д̣̇ассанагаамаа, махаарааж̇а, д̇аавад̇им̣саа суд̇хаммааяам̣ сабхааяам̣ гид̇д̇аяамаанаруубаа саннисиннаа – ‘‘лаабхаа вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, сулад̣̇д̇хам̣ вад̇а, бхо, вид̣̇зхаанам̣, язсам̣ ними рааж̇аа д̇хаммиго д̇хаммарааж̇аа д̇хаммз тид̇о махаарааж̇аа; д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкассаа’’д̇и. д̣̇зваа д̇з, махаарааж̇а, д̇аавад̇им̣саа д̣̇ассанагаамаа . абхирама, махаарааж̇а, д̣̇звзсу д̣̇зваанубхаавзнаа’д̇и. ‘алам̣, маариса, д̇ад̇т̇зва мам̣ мит̇илам̣ бадинзд̇у. д̇ат̇аахам̣ д̇хаммам̣ жариссаами б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа; убосат̇ан̃жа убавасаами жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкассаа’д̇и.
313. ‘‘Atha kho, ānanda, sakko devānamindo nimissa rañño adhivāsanaṃ viditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evameva – nimissa rañño pamukhe antarahito devesu tāvatiṃsesu pāturahosi. Atha kho, ānanda, sakko devānamindo mātaliṃ saṅgāhakaṃ āmantesi – ‘ehi tvaṃ, samma mātali, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā nimiṃ rājānaṃ upasaṅkamitvā evaṃ vadehi – ayaṃ te, mahārāja, sahassayutto ājaññaratho sakkena devānamindena pesito; abhiruheyyāsi, mahārāja, dibbaṃ yānaṃ avikampamāno’ti. ‘Evaṃ, bhaddantavā’ti kho, ānanda, mātali saṅgāhako sakkassa devānamindassa paṭissutvā sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā nimiṃ rājānaṃ upasaṅkamitvā etadavoca – ‘ayaṃ te, mahārāja, sahassayutto ājaññaratho sakkena devānamindena pesito; abhiruha, mahārāja, dibbaṃ yānaṃ avikampamāno. Api ca, mahārāja, katamena taṃ nemi, yena vā pāpakammā pāpakānaṃ kammānaṃ vipākaṃ paṭisaṃvedenti, yena vā kalyāṇakammā kalyāṇakammānaṃ vipākaṃ paṭisaṃvedentī’ti? ‘Ubhayeneva maṃ, mātali, nehī’ti. Sampavesesi 12 kho, ānanda, mātali, saṅgāhako nimiṃ rājānaṃ sudhammaṃ sabhaṃ. Addasā kho, ānanda, sakko devānamindo nimiṃ rājānaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna nimiṃ rājānaṃ etadavoca – ‘ehi kho, mahārāja. Svāgataṃ, mahārāja. Devā te dassanakāmā, mahārāja, tāvatiṃsā sudhammāyaṃ sabhāyaṃ kittayamānarūpā sannisinnā – ‘‘lābhā vata, bho, videhānaṃ, suladdhaṃ vata, bho, videhānaṃ, yesaṃ nimi rājā dhammiko dhammarājā dhamme ṭhito mahārājā; dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassā’’ti. Devā te, mahārāja, tāvatiṃsā dassanakāmā . Abhirama, mahārāja, devesu devānubhāvenā’ti. ‘Alaṃ, mārisa, tattheva maṃ mithilaṃ paṭinetu. Tathāhaṃ dhammaṃ carissāmi brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca; uposathañca upavasāmi cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassā’ti.
314. ‘‘ат̇а ко, аананд̣̇а, сагго д̣̇зваанаминд̣̇о маад̇алим̣ сан̇г̇аахагам̣ ааманд̇зси – ‘зхи д̇вам̣, самма маад̇али, сахассаяуд̇д̇ам̣ ааж̇ан̃н̃арат̇ам̣ яож̇зд̇ваа нимим̣ рааж̇аанам̣ д̇ад̇т̇зва мит̇илам̣ бадинзхий’д̇и. ‘звам̣, бхад̣̇д̣̇анд̇аваа’д̇и ко, аананд̣̇а, маад̇али сан̇г̇аахаго саггасса д̣̇зваанаминд̣̇асса бадиссуд̇ваа сахассаяуд̇д̇ам̣ ааж̇ан̃н̃арат̇ам̣ яож̇зд̇ваа нимим̣ рааж̇аанам̣ д̇ад̇т̇зва мит̇илам̣ бадинзси. д̇ад̇ра суд̣̇ам̣, аананд̣̇а, ними рааж̇аа д̇хаммам̣ жарад̇и б̣раахман̣аг̇ахабад̇игзсу нзг̇амзсу жзва ж̇аанабад̣̇зсу жа, убосат̇ан̃жа убавасад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асим̣ бан̃жад̣̇асим̣ адтамин̃жа багкассаад̇и. ат̇а ко, аананд̣̇а, ними рааж̇аа б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна габбагам̣ ааманд̇зси – ‘яад̣̇аа мз, самма габбага, бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а мз аарожзяяаасий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго нимисса ран̃н̃о бажжассоси. ад̣̇д̣̇асаа ко, аананд̣̇а, габбаго б̣ахуунам̣ вассаанам̣ б̣ахуунам̣ вассасад̇аанам̣ б̣ахуунам̣ вассасахассаанам̣ ажжаязна нимисса ран̃н̃о сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани. д̣̇исваана нимим̣ рааж̇аанам̣ зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко д̣̇звасса д̣̇звад̣̇ууд̇аа; д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇ааний’д̇и. ‘д̇зна хи, самма габбага, д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа мама ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзхий’д̇и. ‘звам̣, д̣̇зваа’д̇и ко, аананд̣̇а, габбаго нимисса ран̃н̃о бадиссуд̇ваа д̇аани балид̇аани саад̇хугам̣ сан̣д̣аасзна уд̣̇д̇харид̇ваа нимисса ран̃н̃о ан̃ж̇алисмим̣ бад̇идтаабзси. ат̇а ко, аананд̣̇а, ними рааж̇аа габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ ааманд̇аабзд̇ваа зд̇ад̣̇авожа – ‘баад̇убхууд̇аа ко мз, д̇аад̇а гумаара, д̣̇звад̣̇ууд̇аа; д̣̇иссанд̇и сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани; бхуд̇д̇аа ко бана мз маанусагаа гаамаа; самаяо д̣̇иб̣б̣з гаамз бариязсид̇ум̣. зхи д̇вам̣, д̇аад̇а гумаара, имам̣ раж̇ж̇ам̣ бадибаж̇ж̇а. ахам̣ бана гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇иссаами. д̇зна хи, д̇аад̇а гумаара, яад̣̇аа д̇вамби бассзяяааси сирасмим̣ балид̇аани ж̇аад̇аани, ат̇а габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇зяяааси. язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахоси. яасмим̣ ко, д̇аад̇а гумаара, бурисаяуг̇з вад̇д̇амаанз зваруубасса галяаан̣асса вад̇д̇асса самужчзд̣̇о ход̇и со д̇зсам̣ анд̇имабурисо ход̇и. д̇ам̣ д̇аахам̣, д̇аад̇а гумаара, звам̣ вад̣̇аами – ‘язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяааси, маа ко мз д̇вам̣ анд̇имабурисо ахосий’д̇и.
314. ‘‘Atha kho, ānanda, sakko devānamindo mātaliṃ saṅgāhakaṃ āmantesi – ‘ehi tvaṃ, samma mātali, sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā nimiṃ rājānaṃ tattheva mithilaṃ paṭinehī’ti. ‘Evaṃ, bhaddantavā’ti kho, ānanda, mātali saṅgāhako sakkassa devānamindassa paṭissutvā sahassayuttaṃ ājaññarathaṃ yojetvā nimiṃ rājānaṃ tattheva mithilaṃ paṭinesi. Tatra sudaṃ, ānanda, nimi rājā dhammaṃ carati brāhmaṇagahapatikesu negamesu ceva jānapadesu ca, uposathañca upavasati cātuddasiṃ pañcadasiṃ aṭṭhamiñca pakkhassāti. Atha kho, ānanda, nimi rājā bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena kappakaṃ āmantesi – ‘yadā me, samma kappaka, passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha me āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako nimissa rañño paccassosi. Addasā kho, ānanda, kappako bahūnaṃ vassānaṃ bahūnaṃ vassasatānaṃ bahūnaṃ vassasahassānaṃ accayena nimissa rañño sirasmiṃ palitāni jātāni. Disvāna nimiṃ rājānaṃ etadavoca – ‘pātubhūtā kho devassa devadūtā; dissanti sirasmiṃ palitāni jātānī’ti. ‘Tena hi, samma kappaka, tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā mama añjalismiṃ patiṭṭhāpehī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, ānanda, kappako nimissa rañño paṭissutvā tāni palitāni sādhukaṃ saṇḍāsena uddharitvā nimissa rañño añjalismiṃ patiṭṭhāpesi. Atha kho, ānanda, nimi rājā kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā etadavoca – ‘pātubhūtā kho me, tāta kumāra, devadūtā; dissanti sirasmiṃ palitāni jātāni; bhuttā kho pana me mānusakā kāmā; samayo dibbe kāme pariyesituṃ. Ehi tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ rajjaṃ paṭipajja. Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmi. Tena hi, tāta kumāra, yadā tvampi passeyyāsi sirasmiṃ palitāni jātāni, atha kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyyāsi. Yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosi. Yasmiṃ kho, tāta kumāra, purisayuge vattamāne evarūpassa kalyāṇassa vattassa samucchedo hoti so tesaṃ antimapuriso hoti. Taṃ tāhaṃ, tāta kumāra, evaṃ vadāmi – ‘yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyāsi, mā kho me tvaṃ antimapuriso ahosī’ti.
315. ‘‘ат̇а ко, аананд̣̇а, ними рааж̇аа габбагасса г̇аамаварам̣ д̣̇ад̇ваа ж̇здтабуд̇д̇ам̣ гумаарам̣ саад̇хугам̣ раж̇ж̇з саманусаасид̇ваа имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз гзсамассум̣ охаарзд̇ваа гаасааяаани вад̇т̇аани ажчаад̣̇зд̇ваа аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇и. со мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣ , д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ мзд̇д̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихааси. гарун̣аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… муд̣̇ид̇аасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа… убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа згам̣ д̣̇исам̣ парид̇ваа вихааси, д̇ат̇аа д̣̇уд̇ияам̣, д̇ат̇аа д̇ад̇ияам̣, д̇ат̇аа жад̇уд̇т̇ам̣; ид̇и уд̣̇д̇хамад̇хо д̇ирияам̣ саб̣б̣ад̇хи саб̣б̣ад̇д̇ад̇ааяа саб̣б̣ааванд̇ам̣ логам̣ убзгкаасахаг̇ад̇зна жзд̇асаа вибулзна махаг̇г̇ад̇зна аббамаан̣зна авзрзна аб̣яааб̣аж̇жхзна парид̇ваа вихааси. ними ко, банаананд̣̇а, рааж̇аа жад̇ураасийд̇ивассасахассаани гумаарагийл̣ид̇ам̣ гийл̣и, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани обараж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани раж̇ж̇ам̣ гаарзси, жад̇ураасийд̇ивассасахассаани имасмим̣язва магхад̣̇зваамб̣аванз аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇ид̇о б̣рахмажарияамажари. со жад̇д̇ааро б̣рахмавихаарз бхаавзд̇ваа гааяасса бхзд̣̇аа барам̣ маран̣аа б̣рахмалогуубаг̇о ахоси. нимисса ко банаанананд̣̇а , ран̃н̃о гал̣аараж̇анаго наама буд̇д̇о ахоси. на со аг̇аарасмаа анаг̇аарияам̣ баб̣б̣аж̇и. со д̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ самужчинд̣̇и. со д̇зсам̣ анд̇имабурисо ахоси.
315. ‘‘Atha kho, ānanda, nimi rājā kappakassa gāmavaraṃ datvā jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā imasmiṃyeva maghadevaambavane kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ , tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihāsi. Karuṇāsahagatena cetasā… muditāsahagatena cetasā… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā vihāsi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ; iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā vihāsi. Nimi kho, panānanda, rājā caturāsītivassasahassāni kumārakīḷitaṃ kīḷi, caturāsītivassasahassāni oparajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni rajjaṃ kāresi, caturāsītivassasahassāni imasmiṃyeva maghadevaambavane agārasmā anagāriyaṃ pabbajito brahmacariyamacari. So cattāro brahmavihāre bhāvetvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmalokūpago ahosi. Nimissa kho panānananda , rañño kaḷārajanako nāma putto ahosi. Na so agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. So taṃ kalyāṇaṃ vattaṃ samucchindi. So tesaṃ antimapuriso ahosi.
316. ‘‘сияаа ко бана д̇з, аананд̣̇а, звамасса – ‘ан̃н̃о нууна д̇зна самаязна рааж̇аа магхад̣̇зво ахоси, язна д̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇а’нд̇и 13. на ко банзд̇ам̣, аананд̣̇а, звам̣ д̣̇адтаб̣б̣ам̣. ахам̣ д̇зна самаязна рааж̇аа магхад̣̇зво ахосим̣. (ахам̣ д̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихиним̣,) 14 маяаа д̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣; бажчимаа ж̇анад̇аа ануббавад̇д̇зси. д̇ам̣ ко банаананд̣̇а, галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ на ниб̣б̣ид̣̇ааяа на вирааг̇ааяа на нирод̇хааяа на убасамааяа на абхин̃н̃ааяа на самб̣од̇хааяа на ниб̣б̣аанааяа сам̣вад̇д̇ад̇и, яаавад̣̇зва б̣рахмалогуубабад̇д̇ияаа. ид̣̇ам̣ ко банаананд̣̇а, зд̇арахи маяаа галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ зганд̇аниб̣б̣ид̣̇ааяа вирааг̇ааяа нирод̇хааяа убасамааяа абхин̃н̃ааяа самб̣од̇хааяа ниб̣б̣аанааяа сам̣вад̇д̇ад̇и. гад̇аман̃жаананд̣̇а, зд̇арахи маяаа галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ зганд̇аниб̣б̣ид̣̇ааяа вирааг̇ааяа нирод̇хааяа убасамааяа абхин̃н̃ааяа самб̣од̇хааяа ниб̣б̣аанааяа сам̣вад̇д̇ад̇и? аяамзва арияо адтан̇г̇иго маг̇г̇о, сзяяат̇ид̣̇ам̣ – саммаад̣̇идти, саммаасан̇габбо, саммааваажаа, саммаагамманд̇о, саммааааж̇ийво, саммаавааяаамо , саммаасад̇и, саммаасамаад̇хи. ид̣̇ам̣ ко, аананд̣̇а, зд̇арахи маяаа галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ зганд̇аниб̣б̣ид̣̇ааяа вирааг̇ааяа нирод̇хааяа убасамааяа абхин̃н̃ааяа самб̣од̇хааяа ниб̣б̣аанааяа сам̣вад̇д̇ад̇и. д̇ам̣ во ахам̣, аананд̣̇а, звам̣ вад̣̇аами – ‘язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяаат̇а, маа ко мз д̇умхз анд̇имабурисаа ахувад̇т̇а’. яасмим̣ ко, аананд̣̇а, бурисаяуг̇з вад̇д̇амаанз зваруубасса галяаан̣асса вад̇д̇асса самужчзд̣̇о ход̇и со д̇зсам̣ анд̇имабурисо ход̇и. д̇ам̣ во ахам̣, аананд̣̇а, звам̣ вад̣̇аами – ‘язна мз ид̣̇ам̣ галяаан̣ам̣ вад̇д̇ам̣ нихид̇ам̣ ануббавад̇д̇зяяаат̇а, маа ко мз д̇умхз анд̇имабурисаа ахувад̇т̇аа’’’д̇и.
316. ‘‘Siyā kho pana te, ānanda, evamassa – ‘añño nūna tena samayena rājā maghadevo ahosi, yena taṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihita’nti 15. Na kho panetaṃ, ānanda, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Ahaṃ tena samayena rājā maghadevo ahosiṃ. (Ahaṃ taṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihiniṃ,) 16 mayā taṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ; pacchimā janatā anuppavattesi. Taṃ kho panānanda, kalyāṇaṃ vattaṃ na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattati, yāvadeva brahmalokūpapattiyā. Idaṃ kho panānanda, etarahi mayā kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Katamañcānanda, etarahi mayā kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo , sammāsati, sammāsamādhi. Idaṃ kho, ānanda, etarahi mayā kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati. Taṃ vo ahaṃ, ānanda, evaṃ vadāmi – ‘yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyātha, mā kho me tumhe antimapurisā ahuvattha’. Yasmiṃ kho, ānanda, purisayuge vattamāne evarūpassa kalyāṇassa vattassa samucchedo hoti so tesaṃ antimapuriso hoti. Taṃ vo ahaṃ, ānanda, evaṃ vadāmi – ‘yena me idaṃ kalyāṇaṃ vattaṃ nihitaṃ anuppavatteyyātha, mā kho me tumhe antimapurisā ahuvatthā’’’ti.
ид̣̇амавожа бхаг̇аваа. ад̇д̇амано ааяасмаа аананд̣̇о бхаг̇авад̇о бхаасид̇ам̣ абхинанд̣̇ийд̇и.
Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā ānando bhagavato bhāsitaṃ abhinandīti.
магхад̣̇звасуд̇д̇ам̣ нидтид̇ам̣ д̇ад̇ияам̣.
Maghadevasuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
адтагат̇аа • Aṭṭhakathā / суд̇д̇абидага (адтагат̇аа) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / маж̇жхиманигааяа (адтагат̇аа) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 3. магхад̣̇звасуд̇д̇аван̣н̣анаа • 3. Maghadevasuttavaṇṇanā
дийгаа • Tīkā / суд̇д̇абидага (дийгаа) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / маж̇жхиманигааяа (дийгаа) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 3. магхад̣̇звасуд̇д̇аван̣н̣анаа • 3. Maghadevasuttavaṇṇanā
