Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సుత్తనిపాతపాళి • Suttanipātapāḷi |
౫. మాఘసుత్తం
5. Māghasuttaṃ
ఏవం మే సుతం – ఏక సమయం భగవా రాజగహే విహరతి గిజ్ఝకూటే పబ్బతే. అథ ఖో మాఘో మాణవో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో మాఘో మాణవో భగవన్తం ఏతదవోచ –
Evaṃ me sutaṃ – eka samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho māgho māṇavo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho māgho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘అహఞ్హి, భో గోతమ, దాయకో దానపతి వదఞ్ఞూ యాచయోగో; ధమ్మేన భోగే పరియేసామి; ధమ్మేన భోగే పరియేసిత్వా ధమ్మలద్ధేహి భోగేహి ధమ్మాధిగతేహి ఏకస్సపి దదామి ద్విన్నమ్పి తిణ్ణమ్పి చతున్నమ్పి పఞ్చన్నమ్పి ఛన్నమ్పి సత్తన్నమ్పి అట్ఠన్నమ్పి నవన్నమ్పి దసన్నమ్పి దదామి, వీసాయపి తింసాయపి చత్తాలీసాయపి పఞ్ఞాసాయపి దదామి, సతస్సపి దదామి, భియ్యోపి దదామి. కచ్చాహం, భో గోతమ, ఏవం దదన్తో ఏవం యజన్తో బహుం పుఞ్ఞం పసవామీ’’తి ?
‘‘Ahañhi, bho gotama, dāyako dānapati vadaññū yācayogo; dhammena bhoge pariyesāmi; dhammena bhoge pariyesitvā dhammaladdhehi bhogehi dhammādhigatehi ekassapi dadāmi dvinnampi tiṇṇampi catunnampi pañcannampi channampi sattannampi aṭṭhannampi navannampi dasannampi dadāmi, vīsāyapi tiṃsāyapi cattālīsāyapi paññāsāyapi dadāmi, satassapi dadāmi, bhiyyopi dadāmi. Kaccāhaṃ, bho gotama, evaṃ dadanto evaṃ yajanto bahuṃ puññaṃ pasavāmī’’ti ?
‘‘తగ్ఘ త్వం, మాణవ, ఏవం దదన్తో ఏవం యజన్తో బహుం పుఞ్ఞం పసవసి. యో ఖో, మాణవ, దాయకో దానపతి వదఞ్ఞూ యాచయోగో; ధమ్మేన భోగే పరియేసతి; ధమ్మేన భోగే పరియేసిత్వా ధమ్మలద్ధేహి భోగేహి ధమ్మాధిగతేహి ఏకస్సపి దదాతి…పే॰… సతస్సపి దదాతి, భియ్యోపి దదాతి, బహుం సో పుఞ్ఞం పసవతీ’’తి. అథ ఖో మాఘో మాణవో భగవన్తం గాథాయ అజ్ఝభాసి –
‘‘Taggha tvaṃ, māṇava, evaṃ dadanto evaṃ yajanto bahuṃ puññaṃ pasavasi. Yo kho, māṇava, dāyako dānapati vadaññū yācayogo; dhammena bhoge pariyesati; dhammena bhoge pariyesitvā dhammaladdhehi bhogehi dhammādhigatehi ekassapi dadāti…pe… satassapi dadāti, bhiyyopi dadāti, bahuṃ so puññaṃ pasavatī’’ti. Atha kho māgho māṇavo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
౪౯౧.
491.
‘‘పుచ్ఛామహం గోతమం వదఞ్ఞుం, (ఇతి మాఘో మాణవో)
‘‘Pucchāmahaṃ gotamaṃ vadaññuṃ, (iti māgho māṇavo)
దదం పరేసం ఇధ అన్నపానం, కథం హుతం యజమానస్స సుజ్ఝే’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, kathaṃ hutaṃ yajamānassa sujjhe’’.
౪౯౨.
492.
‘‘యో యాచయోగో దానపతి గహట్ఠో, (మాఘాతి భగవా)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (māghāti bhagavā)
పుఞ్ఞత్థికో యజతి పుఞ్ఞపేక్ఖో;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
దదం పరేసం ఇధ అన్నపానం, ఆరాధయే దక్ఖిణేయ్యేభి తాది’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādi’’.
౪౯౩.
493.
‘‘యో యాచయోగో దానపతి గహట్ఠో, (ఇతి మాఘో మాణవో)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (iti māgho māṇavo)
పుఞ్ఞత్థికో యజతి పుఞ్ఞపేక్ఖో;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
దదం పరేసం ఇధ అన్నపానం, అక్ఖాహి మే భగవా దక్ఖిణేయ్యే’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, akkhāhi me bhagavā dakkhiṇeyye’’.
౪౯౪.
494.
‘‘యే వే అసత్తా 7 విచరన్తి లోకే, అకిఞ్చనా కేవలినో యతత్తా;
‘‘Ye ve asattā 8 vicaranti loke, akiñcanā kevalino yatattā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౪౯౫.
495.
‘‘యే సబ్బసంయోజనబన్ధనచ్ఛిదా, దన్తా విముత్తా అనీఘా నిరాసా;
‘‘Ye sabbasaṃyojanabandhanacchidā, dantā vimuttā anīghā nirāsā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౪౯౬.
496.
‘‘యే సబ్బసంయోజనవిప్పముత్తా, దన్తా విముత్తా అనీఘా నిరాసా;
‘‘Ye sabbasaṃyojanavippamuttā, dantā vimuttā anīghā nirāsā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౪౯౭.
497.
‘‘రాగఞ్చ దోసఞ్చ పహాయ మోహం, ఖీణాసవా వూసితబ్రహ్మచరియా;
‘‘Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౪౯౮.
498.
‘‘యేసు న మాయా వసతి న మానో, ఖీణాసవా వూసితబ్రహ్మచరియా;
‘‘Yesu na māyā vasati na māno, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౪౯౯.
499.
‘‘యే వీతలోభా అమమా నిరాసా, ఖీణాసవా వూసితబ్రహ్మచరియా;
‘‘Ye vītalobhā amamā nirāsā, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౦.
500.
‘‘యే వే న తణ్హాసు ఉపాతిపన్నా, వితరేయ్య ఓఘం అమమా చరన్తి;
‘‘Ye ve na taṇhāsu upātipannā, vitareyya oghaṃ amamā caranti;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౧.
501.
‘‘యేసం తణ్హా నత్థి కుహిఞ్చి లోకే, భవాభవాయ ఇధ వా హురం వా;
‘‘Yesaṃ taṇhā natthi kuhiñci loke, bhavābhavāya idha vā huraṃ vā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౨.
502.
‘‘యే కామే హిత్వా అగహా చరన్తి, సుసఞ్ఞతత్తా తసరంవ ఉజ్జుం;
‘‘Ye kāme hitvā agahā caranti, susaññatattā tasaraṃva ujjuṃ;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౩.
503.
‘‘యే వీతరాగా సుసమాహితిన్ద్రియా, చన్దోవ రాహుగ్గహణా పముత్తా;
‘‘Ye vītarāgā susamāhitindriyā, candova rāhuggahaṇā pamuttā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౪.
504.
‘‘సమితావినో వీతరాగా అకోపా, యేసం గతీ నత్థిధ విప్పహాయ;
‘‘Samitāvino vītarāgā akopā, yesaṃ gatī natthidha vippahāya;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౫.
505.
‘‘జహిత్వా జాతిమరణం అసేసం, కథంకథిం సబ్బముపాతివత్తా;
‘‘Jahitvā jātimaraṇaṃ asesaṃ, kathaṃkathiṃ sabbamupātivattā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౬.
506.
‘‘యే అత్తదీపా విచరన్తి లోకే, అకిఞ్చనా సబ్బధి విప్పముత్తా;
‘‘Ye attadīpā vicaranti loke, akiñcanā sabbadhi vippamuttā;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౭.
507.
‘‘యే హేత్థ జానన్తి యథా తథా ఇదం, అయమన్తిమా నత్థి పునబ్భవోతి;
‘‘Ye hettha jānanti yathā tathā idaṃ, ayamantimā natthi punabbhavoti;
కాలేన తేసు హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
౫౦౮.
508.
‘‘యో వేదగూ ఝానరతో సతీమా, సమ్బోధిపత్తో సరణం బహూనం;
‘‘Yo vedagū jhānarato satīmā, sambodhipatto saraṇaṃ bahūnaṃ;
కాలేన తమ్హి హబ్యం పవేచ్ఛే, యో బ్రాహ్మణో పుఞ్ఞపేక్ఖో యజేథ’’.
Kālena tamhi habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha’’.
౫౦౯.
509.
‘‘అద్ధా అమోఘా మమ పుచ్ఛనా అహు, అక్ఖాసి మే భగవా దక్ఖిణేయ్యే;
‘‘Addhā amoghā mama pucchanā ahu, akkhāsi me bhagavā dakkhiṇeyye;
త్వఞ్హేత్థ జానాసి యథా తథా ఇదం, తథా హి తే విదితో ఏస ధమ్మో.
Tvañhettha jānāsi yathā tathā idaṃ, tathā hi te vidito esa dhammo.
౫౧౦.
510.
‘‘యో యాచయోగో దానపతి గహట్ఠో, (ఇతి మాఘో మాణవో)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (iti māgho māṇavo)
పుఞ్ఞత్థికో యజతి పుఞ్ఞపేక్ఖో;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
దదం పరేసం ఇధ అన్నపానం,
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ,
అక్ఖాహి మే భగవా యఞ్ఞసమ్పదం’’.
Akkhāhi me bhagavā yaññasampadaṃ’’.
౫౧౧.
511.
‘‘యజస్సు యజమానో మాఘాతి భగవా, సబ్బత్థ చ విప్పసాదేహి చిత్తం;
‘‘Yajassu yajamāno māghāti bhagavā, sabbattha ca vippasādehi cittaṃ;
ఆరమ్మణం యజమానస్స యఞ్ఞో, ఏత్థప్పతిట్ఠాయ జహాతి దోసం.
Ārammaṇaṃ yajamānassa yañño, etthappatiṭṭhāya jahāti dosaṃ.
౫౧౨.
512.
‘‘సో వీతరాగో పవినేయ్య దోసం, మేత్తం చిత్తం భావయమప్పమాణం;
‘‘So vītarāgo pavineyya dosaṃ, mettaṃ cittaṃ bhāvayamappamāṇaṃ;
రత్తిన్దివం సతతమప్పమత్తో, సబ్బా దిసా ఫరతి అప్పమఞ్ఞం’’.
Rattindivaṃ satatamappamatto, sabbā disā pharati appamaññaṃ’’.
౫౧౩.
513.
‘‘కో సుజ్ఝతి ముచ్చతి బజ్ఝతీ చ, కేనత్తనా గచ్ఛతి 9 బ్రహ్మలోకం;
‘‘Ko sujjhati muccati bajjhatī ca, kenattanā gacchati 10 brahmalokaṃ;
అజానతో మే ముని బ్రూహి పుట్ఠో, భగవా హి మే సక్ఖి బ్రహ్మజ్జదిట్ఠో;
Ajānato me muni brūhi puṭṭho, bhagavā hi me sakkhi brahmajjadiṭṭho;
తువఞ్హి నో బ్రహ్మసమోసి సచ్చం, కథం ఉపపజ్జతి బ్రహ్మలోకం జుతిమ’’.
Tuvañhi no brahmasamosi saccaṃ, kathaṃ upapajjati brahmalokaṃ jutima’’.
౫౧౪.
514.
‘‘యో యజతి తివిధం యఞ్ఞసమ్పదం, (మాఘాతి భగవా)
‘‘Yo yajati tividhaṃ yaññasampadaṃ, (māghāti bhagavā)
ఆరాధయే దక్ఖిణేయ్యేభి తాది;
Ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādi;
ఏవం యజిత్వా సమ్మా యాచయోగో,
Evaṃ yajitvā sammā yācayogo,
ఉపపజ్జతి బ్రహ్మలోకన్తి బ్రూమీ’’తి.
Upapajjati brahmalokanti brūmī’’ti.
ఏవం వుత్తే, మాఘో మాణవో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భో గోతమ…పే॰… అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి.
Evaṃ vutte, māgho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
మాఘసుత్తం పఞ్చమం నిట్ఠితం.
Māghasuttaṃ pañcamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / సుత్తనిపాత-అట్ఠకథా • Suttanipāta-aṭṭhakathā / ౫. మాఘసుత్తవణ్ణనా • 5. Māghasuttavaṇṇanā