Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සුත්තනිපාතපාළි • Suttanipātapāḷi |
5. මාඝසුත්තං
5. Māghasuttaṃ
එවං මෙ සුතං – එක සමයං භගවා රාජගහෙ විහරති ගිජ්ඣකූටෙ පබ්බතෙ. අථ ඛො මාඝො මාණවො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්කමි; උපසඞ්කමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මොදි. සම්මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා එකමන්තං නිසීදි. එකමන්තං නිසින්නො ඛො මාඝො මාණවො භගවන්තං එතදවොච –
Evaṃ me sutaṃ – eka samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho māgho māṇavo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho māgho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘අහඤ්හි, භො ගොතම, දායකො දානපති වදඤ්ඤූ යාචයොගො; ධම්මෙන භොගෙ පරියෙසාමි; ධම්මෙන භොගෙ පරියෙසිත්වා ධම්මලද්ධෙහි භොගෙහි ධම්මාධිගතෙහි එකස්සපි දදාමි ද්වින්නම්පි තිණ්ණම්පි චතුන්නම්පි පඤ්චන්නම්පි ඡන්නම්පි සත්තන්නම්පි අට්ඨන්නම්පි නවන්නම්පි දසන්නම්පි දදාමි, වීසායපි තිංසායපි චත්තාලීසායපි පඤ්ඤාසායපි දදාමි, සතස්සපි දදාමි, භිය්යොපි දදාමි. කච්චාහං, භො ගොතම, එවං දදන්තො එවං යජන්තො බහුං පුඤ්ඤං පසවාමී’’ති ?
‘‘Ahañhi, bho gotama, dāyako dānapati vadaññū yācayogo; dhammena bhoge pariyesāmi; dhammena bhoge pariyesitvā dhammaladdhehi bhogehi dhammādhigatehi ekassapi dadāmi dvinnampi tiṇṇampi catunnampi pañcannampi channampi sattannampi aṭṭhannampi navannampi dasannampi dadāmi, vīsāyapi tiṃsāyapi cattālīsāyapi paññāsāyapi dadāmi, satassapi dadāmi, bhiyyopi dadāmi. Kaccāhaṃ, bho gotama, evaṃ dadanto evaṃ yajanto bahuṃ puññaṃ pasavāmī’’ti ?
‘‘තග්ඝ ත්වං, මාණව, එවං දදන්තො එවං යජන්තො බහුං පුඤ්ඤං පසවසි. යො ඛො, මාණව, දායකො දානපති වදඤ්ඤූ යාචයොගො; ධම්මෙන භොගෙ පරියෙසති; ධම්මෙන භොගෙ පරියෙසිත්වා ධම්මලද්ධෙහි භොගෙහි ධම්මාධිගතෙහි එකස්සපි දදාති…පෙ.… සතස්සපි දදාති, භිය්යොපි දදාති, බහුං සො පුඤ්ඤං පසවතී’’ති. අථ ඛො මාඝො මාණවො භගවන්තං ගාථාය අජ්ඣභාසි –
‘‘Taggha tvaṃ, māṇava, evaṃ dadanto evaṃ yajanto bahuṃ puññaṃ pasavasi. Yo kho, māṇava, dāyako dānapati vadaññū yācayogo; dhammena bhoge pariyesati; dhammena bhoge pariyesitvā dhammaladdhehi bhogehi dhammādhigatehi ekassapi dadāti…pe… satassapi dadāti, bhiyyopi dadāti, bahuṃ so puññaṃ pasavatī’’ti. Atha kho māgho māṇavo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi –
491.
491.
‘‘පුච්ඡාමහං ගොතමං වදඤ්ඤුං, (ඉති මාඝො මාණවො)
‘‘Pucchāmahaṃ gotamaṃ vadaññuṃ, (iti māgho māṇavo)
දදං පරෙසං ඉධ අන්නපානං, කථං හුතං යජමානස්ස සුජ්ඣෙ’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, kathaṃ hutaṃ yajamānassa sujjhe’’.
492.
492.
‘‘යො යාචයොගො දානපති ගහට්ඨො, (මාඝාති භගවා)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (māghāti bhagavā)
පුඤ්ඤත්ථිකො යජති පුඤ්ඤපෙක්ඛො;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
දදං පරෙසං ඉධ අන්නපානං, ආරාධයෙ දක්ඛිණෙය්යෙභි තාදි’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādi’’.
493.
493.
‘‘යො යාචයොගො දානපති ගහට්ඨො, (ඉති මාඝො මාණවො)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (iti māgho māṇavo)
පුඤ්ඤත්ථිකො යජති පුඤ්ඤපෙක්ඛො;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
දදං පරෙසං ඉධ අන්නපානං, අක්ඛාහි මෙ භගවා දක්ඛිණෙය්යෙ’’.
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ, akkhāhi me bhagavā dakkhiṇeyye’’.
494.
494.
‘‘යෙ වෙ අසත්තා 7 විචරන්ති ලොකෙ, අකිඤ්චනා කෙවලිනො යතත්තා;
‘‘Ye ve asattā 8 vicaranti loke, akiñcanā kevalino yatattā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
495.
495.
‘‘යෙ සබ්බසංයොජනබන්ධනච්ඡිදා, දන්තා විමුත්තා අනීඝා නිරාසා;
‘‘Ye sabbasaṃyojanabandhanacchidā, dantā vimuttā anīghā nirāsā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
496.
496.
‘‘යෙ සබ්බසංයොජනවිප්පමුත්තා, දන්තා විමුත්තා අනීඝා නිරාසා;
‘‘Ye sabbasaṃyojanavippamuttā, dantā vimuttā anīghā nirāsā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
497.
497.
‘‘රාගඤ්ච දොසඤ්ච පහාය මොහං, ඛීණාසවා වූසිතබ්රහ්මචරියා;
‘‘Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
498.
498.
‘‘යෙසු න මායා වසති න මානො, ඛීණාසවා වූසිතබ්රහ්මචරියා;
‘‘Yesu na māyā vasati na māno, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
499.
499.
‘‘යෙ වීතලොභා අමමා නිරාසා, ඛීණාසවා වූසිතබ්රහ්මචරියා;
‘‘Ye vītalobhā amamā nirāsā, khīṇāsavā vūsitabrahmacariyā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
500.
500.
‘‘යෙ වෙ න තණ්හාසු උපාතිපන්නා, විතරෙය්ය ඔඝං අමමා චරන්ති;
‘‘Ye ve na taṇhāsu upātipannā, vitareyya oghaṃ amamā caranti;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
501.
501.
‘‘යෙසං තණ්හා නත්ථි කුහිඤ්චි ලොකෙ, භවාභවාය ඉධ වා හුරං වා;
‘‘Yesaṃ taṇhā natthi kuhiñci loke, bhavābhavāya idha vā huraṃ vā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
502.
502.
‘‘යෙ කාමෙ හිත්වා අගහා චරන්ති, සුසඤ්ඤතත්තා තසරංව උජ්ජුං;
‘‘Ye kāme hitvā agahā caranti, susaññatattā tasaraṃva ujjuṃ;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
503.
503.
‘‘යෙ වීතරාගා සුසමාහිතින්ද්රියා, චන්දොව රාහුග්ගහණා පමුත්තා;
‘‘Ye vītarāgā susamāhitindriyā, candova rāhuggahaṇā pamuttā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
504.
504.
‘‘සමිතාවිනො වීතරාගා අකොපා, යෙසං ගතී නත්ථිධ විප්පහාය;
‘‘Samitāvino vītarāgā akopā, yesaṃ gatī natthidha vippahāya;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
505.
505.
‘‘ජහිත්වා ජාතිමරණං අසෙසං, කථංකථිං සබ්බමුපාතිවත්තා;
‘‘Jahitvā jātimaraṇaṃ asesaṃ, kathaṃkathiṃ sabbamupātivattā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
506.
506.
‘‘යෙ අත්තදීපා විචරන්ති ලොකෙ, අකිඤ්චනා සබ්බධි විප්පමුත්තා;
‘‘Ye attadīpā vicaranti loke, akiñcanā sabbadhi vippamuttā;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
507.
507.
‘‘යෙ හෙත්ථ ජානන්ති යථා තථා ඉදං, අයමන්තිමා නත්ථි පුනබ්භවොති;
‘‘Ye hettha jānanti yathā tathā idaṃ, ayamantimā natthi punabbhavoti;
කාලෙන තෙසු හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ.
Kālena tesu habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha.
508.
508.
‘‘යො වෙදගූ ඣානරතො සතීමා, සම්බොධිපත්තො සරණං බහූනං;
‘‘Yo vedagū jhānarato satīmā, sambodhipatto saraṇaṃ bahūnaṃ;
කාලෙන තම්හි හබ්යං පවෙච්ඡෙ, යො බ්රාහ්මණො පුඤ්ඤපෙක්ඛො යජෙථ’’.
Kālena tamhi habyaṃ pavecche, yo brāhmaṇo puññapekkho yajetha’’.
509.
509.
‘‘අද්ධා අමොඝා මම පුච්ඡනා අහු, අක්ඛාසි මෙ භගවා දක්ඛිණෙය්යෙ;
‘‘Addhā amoghā mama pucchanā ahu, akkhāsi me bhagavā dakkhiṇeyye;
ත්වඤ්හෙත්ථ ජානාසි යථා තථා ඉදං, තථා හි තෙ විදිතො එස ධම්මො.
Tvañhettha jānāsi yathā tathā idaṃ, tathā hi te vidito esa dhammo.
510.
510.
‘‘යො යාචයොගො දානපති ගහට්ඨො, (ඉති මාඝො මාණවො)
‘‘Yo yācayogo dānapati gahaṭṭho, (iti māgho māṇavo)
පුඤ්ඤත්ථිකො යජති පුඤ්ඤපෙක්ඛො;
Puññatthiko yajati puññapekkho;
දදං පරෙසං ඉධ අන්නපානං,
Dadaṃ paresaṃ idha annapānaṃ,
අක්ඛාහි මෙ භගවා යඤ්ඤසම්පදං’’.
Akkhāhi me bhagavā yaññasampadaṃ’’.
511.
511.
‘‘යජස්සු යජමානො මාඝාති භගවා, සබ්බත්ථ ච විප්පසාදෙහි චිත්තං;
‘‘Yajassu yajamāno māghāti bhagavā, sabbattha ca vippasādehi cittaṃ;
ආරම්මණං යජමානස්ස යඤ්ඤො, එත්ථප්පතිට්ඨාය ජහාති දොසං.
Ārammaṇaṃ yajamānassa yañño, etthappatiṭṭhāya jahāti dosaṃ.
512.
512.
‘‘සො වීතරාගො පවිනෙය්ය දොසං, මෙත්තං චිත්තං භාවයමප්පමාණං;
‘‘So vītarāgo pavineyya dosaṃ, mettaṃ cittaṃ bhāvayamappamāṇaṃ;
රත්තින්දිවං සතතමප්පමත්තො, සබ්බා දිසා ඵරති අප්පමඤ්ඤං’’.
Rattindivaṃ satatamappamatto, sabbā disā pharati appamaññaṃ’’.
513.
513.
‘‘කො සුජ්ඣති මුච්චති බජ්ඣතී ච, කෙනත්තනා ගච්ඡති 9 බ්රහ්මලොකං;
‘‘Ko sujjhati muccati bajjhatī ca, kenattanā gacchati 10 brahmalokaṃ;
අජානතො මෙ මුනි බ්රූහි පුට්ඨො, භගවා හි මෙ සක්ඛි බ්රහ්මජ්ජදිට්ඨො;
Ajānato me muni brūhi puṭṭho, bhagavā hi me sakkhi brahmajjadiṭṭho;
තුවඤ්හි නො බ්රහ්මසමොසි සච්චං, කථං උපපජ්ජති බ්රහ්මලොකං ජුතිම’’.
Tuvañhi no brahmasamosi saccaṃ, kathaṃ upapajjati brahmalokaṃ jutima’’.
514.
514.
‘‘යො යජති තිවිධං යඤ්ඤසම්පදං, (මාඝාති භගවා)
‘‘Yo yajati tividhaṃ yaññasampadaṃ, (māghāti bhagavā)
ආරාධයෙ දක්ඛිණෙය්යෙභි තාදි;
Ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādi;
එවං යජිත්වා සම්මා යාචයොගො,
Evaṃ yajitvā sammā yācayogo,
උපපජ්ජති බ්රහ්මලොකන්ති බ්රූමී’’ති.
Upapajjati brahmalokanti brūmī’’ti.
එවං වුත්තෙ, මාඝො මාණවො භගවන්තං එතදවොච – ‘‘අභික්කන්තං, භො ගොතම…පෙ.… අජ්ජතග්ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්ති.
Evaṃ vutte, māgho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.
මාඝසුත්තං පඤ්චමං නිට්ඨිතං.
Māghasuttaṃ pañcamaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / සුත්තනිපාත-අට්ඨකථා • Suttanipāta-aṭṭhakathā / 5. මාඝසුත්තවණ්ණනා • 5. Māghasuttavaṇṇanā