Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Suttanipāta-aṭṭhakathā

    ੫. ਮਾਘਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ

    5. Māghasuttavaṇṇanā

    ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਮਾਘਸੁਤ੍ਤਂ। ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਅਯਮੇવ ਯਾਸ੍ਸ ਨਿਦਾਨੇ વੁਤ੍ਤਾ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਮਾਘੋ ਮਾਣવੋ ਦਾਯਕੋ ਅਹੋਸਿ ਦਾਨਪਤਿ। ਤਸ੍ਸੇਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਕਪਣਦ੍ਧਿਕਾਦੀਨਂ ਦਾਨਂ ਦਿਨ੍ਨਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਹੋਤਿ, ਉਦਾਹੁ ਨੋਤਿ ਸਮਣਂ ਗੋਤਮਂ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਪੁਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਸਮਣੋ ਕਿਰ ਗੋਤਮੋ ਅਤੀਤਾਨਾਗਤਪਚ੍ਚੁਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ। ਸੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਭਗવਾ ਚਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਾਨੁਰੂਪਂ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਤਯਿਦਂ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਭਗવਤੋਤਿ ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ વਚਨਂ ਸਮੋਧਾਨੇਤ੍વਾ ‘‘ਮਾਘਸੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।

    Evaṃme sutanti māghasuttaṃ. Kā uppatti? Ayameva yāssa nidāne vuttā. Ayañhi māgho māṇavo dāyako ahosi dānapati. Tassetadahosi – ‘‘sampattakapaṇaddhikādīnaṃ dānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ hoti, udāhu noti samaṇaṃ gotamaṃ etamatthaṃ pucchissāmi, samaṇo kira gotamo atītānāgatapaccuppannaṃ jānātī’’ti. So bhagavantaṃ upasaṅkamitvā pucchi. Bhagavā cassa pucchānurūpaṃ byākāsi. Tayidaṃ saṅgītikārānaṃ brāhmaṇassa bhagavatoti tiṇṇampi vacanaṃ samodhānetvā ‘‘māghasutta’’nti vuccati.

    ਤਤ੍ਥ ਰਾਜਗਹੇਤਿ ਏવਂਨਾਮਕੇ ਨਗਰੇ। ਤਞ੍ਹਿ ਮਨ੍ਧਾਤੁਮਹਾਗੋવਿਨ੍ਦਾਦੀਹਿ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਰਾਜਗਹ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਞ੍ਞੇਪੇਤ੍ਥ ਪਕਾਰੇ વਣ੍ਣਯਨ੍ਤਿ। ਕਿਂ ਤੇਹਿ, ਨਾਮਮੇਤਂ ਤਸ੍ਸ ਨਗਰਸ੍ਸ? ਤਂ ਪਨੇਤਂ ਬੁਦ੍ਧਕਾਲੇ ਚ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਕਾਲੇ ਚ ਨਗਰਂ ਹੋਤਿ, ਸੇਸਕਾਲੇ ਸੁਞ੍ਞਂ ਹੋਤਿ ਯਕ੍ਖਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਂ, ਤੇਸਂ વਸਨ੍ਤવਨਂ ਹੁਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਏવਂ ਗੋਚਰਗਾਮਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਨਿવਾਸਟ੍ਠਾਨਮਾਹ – ‘‘ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੇ ਪਬ੍ਬਤੇ’’ਤਿ। ਸੋ ਚ ਗਿਜ੍ਝਾ ਤਸ੍ਸ ਕੂਟੇਸੁ વਸਿਂਸੁ, ਗਿਜ੍ਝਸਦਿਸਾਨਿ વਾਸ੍ਸ ਕੂਟਾਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਗਿਜ੍ਝਕੂਟੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।

    Tattha rājagaheti evaṃnāmake nagare. Tañhi mandhātumahāgovindādīhi pariggahitattā ‘‘rājagaha’’nti vuccati. Aññepettha pakāre vaṇṇayanti. Kiṃ tehi, nāmametaṃ tassa nagarassa? Taṃ panetaṃ buddhakāle ca cakkavattikāle ca nagaraṃ hoti, sesakāle suññaṃ hoti yakkhapariggahitaṃ, tesaṃ vasantavanaṃ hutvā tiṭṭhati. Evaṃ gocaragāmaṃ dassetvā nivāsaṭṭhānamāha – ‘‘gijjhakūṭe pabbate’’ti. So ca gijjhā tassa kūṭesu vasiṃsu, gijjhasadisāni vāssa kūṭāni, tasmā ‘‘gijjhakūṭo’’ti vuccatīti veditabbo.

    ਅਥ ਖੋ…ਪੇ॰… ਅવੋਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਾਘੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਮਾਣવੋਤਿ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿવਾਸਂ ਅਨਤੀਤਭਾવੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਜਾਤਿਯਾ ਪਨ ਮਹਲ੍ਲਕੋ। ‘‘ਪੁਬ੍ਬਾਚਿਣ੍ਣવਸੇਨਾ’’ਤਿ ਏਕੇ ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਮਾਣવੋ વਿਯ। ਸੋ ਹਿ વੀਸવਸ੍ਸਸਤਿਕੋਪਿ ਪੁਬ੍ਬਾਚਿਣ੍ਣવਸੇਨ ‘‘ਪਿਙ੍ਗਿਯੋ ਮਾਣવੋ’’ ਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਸੇਸਂ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।

    Atha kho…pe… avocāti ettha māghoti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ. Māṇavoti antevāsivāsaṃ anatītabhāvena vuccati, jātiyā pana mahallako. ‘‘Pubbāciṇṇavasenā’’ti eke piṅgiyo māṇavo viya. So hi vīsavassasatikopi pubbāciṇṇavasena ‘‘piṅgiyo māṇavo’’ tveva saṅkhaṃ agamāsi. Sesaṃ vuttanayameva.

    ਅਹਞ੍ਹਿ , ਭੋ ਗੋਤਮ…ਪੇ॰… ਪਸવਾਮੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦਾਯਕੋ ਦਾਨਪਤੀਤਿ ਦਾਯਕੋ ਚੇવ ਦਾਨਪਤਿ ਚ। ਯੋ ਹਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਕਂ ਤੇਨਾਣਤ੍ਤੋ ਦੇਤਿ, ਸੋਪਿ ਦਾਯਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਦਾਨੇ ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਭਾવਤੋ ਨ ਦਾਨਪਤਿ। ਅਯਂ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਨ੍ਤਕਂਯੇવ ਦੇਤਿ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਅਹਞ੍ਹਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ , ਦਾਯਕੋ ਦਾਨਪਤੀ’’ਤਿ। ਅਯਮੇવ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਪਨ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਅਭਿਭੁਯ੍ਯਮਾਨੋ ਦਾਯਕੋ ਅਨਭਿਭੂਤੋ ਦਾਨਪਤੀਤਿਆਦਿਨਾਪਿ ਨਯੇਨ વਤ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। વਦਞ੍ਞੂਤਿ ਯਾਚਕਾਨਂ વਚਨਂ ਜਾਨਾਮਿ વੁਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇવ ‘‘ਅਯਮਿਦਮਰਹਤਿ ਅਯਮਿਦ’’ਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸવਿਸੇਸਾવਧਾਰਣੇਨ ਬਹੂਪਕਾਰਭਾવਗਹਣੇਨ વਾ। ਯਾਚਯੋਗੋਤਿ ਯਾਚਿਤੁਂ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਯੋ ਹਿ ਯਾਚਕੇ ਦਿਸ੍વਾવ ਭਕੁਟਿਂ ਕਤ੍વਾ ਫਰੁਸવਚਨਾਦੀਨਿ ਭਣਤਿ, ਸੋ ਨ ਯਾਚਯੋਗੋ ਹੋਤਿ। ਅਹਂ ਪਨ ਨ ਤਾਦਿਸੋਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਧਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਨਿਕਤਿવਞ੍ਚਨਾਦੀਨਿ વਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖਾਚਰਿਯਾਯ, ਯਾਚਨਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਾਚਨਾ ਹਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਭੋਗਪਰਿਯੇਸਨੇ ਧਮ੍ਮੋ, ਯਾਚਮਾਨਾਨਞ੍ਚ ਨੇਸਂ ਪਰੇਹਿ ਅਨੁਗ੍ਗਹਕਾਮੇਹਿ ਦਿਨ੍ਨਾ ਭੋਗਾ ਧਮ੍ਮਲਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮਾਧਿਗਤਾ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸੋ ਚ ਤਥਾ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਲਭਿ। ਤੇਨਾਹ – ‘‘ਧਮ੍ਮੇਨ ਭੋਗੇ ਪਰਿਯੇਸਾਮਿ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮਾਧਿਗਤੇਹੀ’’ਤਿ। ਭਿਯ੍ਯੋਪਿ ਦਦਾਮੀਤਿ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਪਿ ਦਦਾਮਿ, ਪਮਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏਤ੍ਥ ਲਦ੍ਧਭੋਗਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਦਦਾਮੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।

    Ahañhi, bho gotama…pe… pasavāmīti ettha dāyako dānapatīti dāyako ceva dānapati ca. Yo hi aññassa santakaṃ tenāṇatto deti, sopi dāyako hoti, tasmiṃ pana dāne issariyābhāvato na dānapati. Ayaṃ pana attano santakaṃyeva deti. Tenāha – ‘‘ahañhi, bho gotama , dāyako dānapatī’’ti. Ayameva hi ettha attho, aññatra pana antarantarā maccherena abhibhuyyamāno dāyako anabhibhūto dānapatītiādināpi nayena vattuṃ vaṭṭati. Vadaññūti yācakānaṃ vacanaṃ jānāmi vuttamatteyeva ‘‘ayamidamarahati ayamida’’nti purisavisesāvadhāraṇena bahūpakārabhāvagahaṇena vā. Yācayogoti yācituṃ yutto. Yo hi yācake disvāva bhakuṭiṃ katvā pharusavacanādīni bhaṇati, so na yācayogo hoti. Ahaṃ pana na tādisoti dīpeti. Dhammenāti adinnādānanikativañcanādīni vajjetvā bhikkhācariyāya, yācanāyāti attho. Yācanā hi brāhmaṇānaṃ bhogapariyesane dhammo, yācamānānañca nesaṃ parehi anuggahakāmehi dinnā bhogā dhammaladdhā nāma dhammādhigatā ca honti, so ca tathā pariyesitvā labhi. Tenāha – ‘‘dhammena bhoge pariyesāmi…pe… dhammādhigatehī’’ti. Bhiyyopi dadāmīti tato uttaripi dadāmi, pamāṇaṃ natthi, ettha laddhabhogappamāṇena dadāmīti dasseti.

    ਤਗ੍ਘਾਤਿ ਏਕਂਸવਚਨੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਏਕਂਸੇਨੇવ ਹਿ ਸਬ੍ਬਬੁਦ੍ਧਪਚ੍ਚੇਕਬੁਦ੍ਧਸਾવਕੇਹਿ ਪਸਤ੍ਥਂ ਦਾਨਂ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਮ੍ਪਿ ਦੀਯਮਾਨਂ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਚੇਤਂ ‘‘ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਣ੍ਣਿਤਂ ਦਾਨਂ, ਨ ਦਾਨਂ ਗਰਹਿਤਂ ਕ੍વਚੀ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਭਗવਾਪਿ ਏਕਂਸੇਨੇવ ਤਂ ਪਸਂਸਨ੍ਤੋ ਆਹ – ‘‘ਤਗ੍ਘ ਤ੍વਂ ਮਾਣવ…ਪੇ॰… ਪਸવਸੀ’’ਤਿ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ। ਏવਂ ਭਗવਤਾ ‘‘ਬਹੁਂ ਸੋ ਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਤੋ ਦਕ੍ਖਿਣਾવਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਸੋਤੁਕਾਮੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਉਤ੍ਤਰਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਤੇਨਾਹੁ ਸਙ੍ਗੀਤਿਕਾਰਾ – ‘‘ਅਥ ਖੋ ਮਾਘੋ ਮਾਣવੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਗਾਥਾਯ ਅਜ੍ਝਭਾਸੀ’’ਤਿ। ਤਂ ਅਤ੍ਥਤੋ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।

    Tagghāti ekaṃsavacane nipāto. Ekaṃseneva hi sabbabuddhapaccekabuddhasāvakehi pasatthaṃ dānaṃ antamaso tiracchānagatānampi dīyamānaṃ. Vuttañcetaṃ ‘‘sabbattha vaṇṇitaṃ dānaṃ, na dānaṃ garahitaṃ kvacī’’ti. Tasmā bhagavāpi ekaṃseneva taṃ pasaṃsanto āha – ‘‘taggha tvaṃ māṇava…pe… pasavasī’’ti. Sesaṃ uttānatthameva. Evaṃ bhagavatā ‘‘bahuṃ so puññaṃ pasavatī’’ti vuttepi dakkhiṇeyyato dakkhiṇāvisuddhiṃ sotukāmo brāhmaṇo uttari bhagavantaṃ pucchi. Tenāhu saṅgītikārā – ‘‘atha kho māgho māṇavo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsī’’ti. Taṃ atthato vuttanayameva.

    ੪੯੨. ਪੁਚ੍ਛਾਮਹਨ੍ਤਿਆਦਿਗਾਥਾਸੁ ਪਨ વਦਞ੍ਞੁਨ੍ਤਿ વਚਨવਿਦੁਂ, ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વੁਤ੍ਤવਚਨਾਧਿਪ੍ਪਾਯਞ੍ਞੁਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸੁਜ੍ਝੇਤਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯવਸੇਨ ਸੁਦ੍ਧਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਭવੇਯ੍ਯ। ਯੋਜਨਾ ਪਨੇਤ੍ਥ – ਯੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਾਨਪਤਿ ਗਹਟ੍ਠੋ ਪੁਞ੍ਞਤ੍ਥਿਕੋ ਹੁਤ੍વਾ ਪਰੇਸਂ ਅਨ੍ਨਪਾਨਂ ਦਦਂ ਯਜਤਿ, ਨ ਅਗ੍ਗਿਮ੍ਹਿ ਆਹੁਤਿਮਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਪੁਞ੍ਞਪੇਕ੍ਖੋવ ਨ ਪਚ੍ਚੁਪਕਾਰਕਲ੍ਯਾਣਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦਾਦਿਅਪੇਕ੍ਖੋ, ਤਸ੍ਸ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਯਜਮਾਨਸ੍ਸ ਹੁਤਂ ਕਥਂ ਸੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯਾਤਿ?

    492.Pucchāmahantiādigāthāsu pana vadaññunti vacanaviduṃ, sabbākārena sattānaṃ vuttavacanādhippāyaññunti vuttaṃ hoti. Sujjheti dakkhiṇeyyavasena suddhaṃ mahapphalaṃ bhaveyya. Yojanā panettha – yo yācayogo dānapati gahaṭṭho puññatthiko hutvā paresaṃ annapānaṃ dadaṃ yajati, na aggimhi āhutimattaṃ pakkhipanto, tañca kho puññapekkhova na paccupakārakalyāṇakittisaddādiapekkho, tassa evarūpassa yajamānassa hutaṃ kathaṃ sujjheyyāti?

    ੪੯੩. ਆਰਾਧਯੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਭਿ ਤਾਦੀਤਿ ਤਾਦਿਸੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਹਿ ਆਰਾਧਯੇ ਸਮ੍ਪਾਦਯੇ ਸੋਧਯੇ, ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਤਂ ਹੁਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਨ ਅਞ੍ਞਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਿਨਾਸ੍ਸ ‘‘ਕਥਂ ਹੁਤਂ ਯਜਮਾਨਸ੍ਸ ਸੁਜ੍ਝੇ’’ ਇਚ੍ਚੇਤਂ ਬ੍ਯਾਕਤਂ ਹੋਤਿ।

    493.Ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādīti tādiso yācayogo dakkhiṇeyyehi ārādhaye sampādaye sodhaye, mahapphalaṃ taṃ hutaṃ kareyya, na aññathāti attho. Imināssa ‘‘kathaṃ hutaṃ yajamānassa sujjhe’’ iccetaṃ byākataṃ hoti.

    ੪੯੪. ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਮੇ ਭਗવਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਦਂ ਪਰੇਸਂ ਯਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਭਗવਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇ ਅਕ੍ਖਾਹੀਤਿ ਏવਂ ਯੋਜਨਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।

    494.Akkhāhi me bhagavā dakkhiṇeyyeti ettha yo yācayogo dadaṃ paresaṃ yajati, tassa me bhagavā dakkhiṇeyye akkhāhīti evaṃ yojanā veditabbā.

    ੪੯੫. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰੇਹਿ ਨਯੇਹਿ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਯੇ વੇ ਅਸਤ੍ਤਾ’’ਤਿਆਦਿਕਾ ਗਾਥਾਯੋ ਅਭਾਸਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਸਤ੍ਤਾਤਿ ਰਾਗਾਦਿਸਙ੍ਗવਸੇਨ ਅਲਗ੍ਗਾ। ਕੇવਲਿਨੋਤਿ ਪਰਿਨਿਟ੍ਠਿਤਕਿਚ੍ਚਾ। ਯਤਤ੍ਤਾਤਿ ਗੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਾ।

    495. Athassa bhagavā nānappakārehi nayehi dakkhiṇeyye pakāsento ‘‘ye ve asattā’’tiādikā gāthāyo abhāsi. Tattha asattāti rāgādisaṅgavasena alaggā. Kevalinoti pariniṭṭhitakiccā. Yatattāti guttacittā.

    ੪੯੬-੭. ਦਨ੍ਤਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਨ ਦਮਥੇਨ, વਿਮੁਤ੍ਤਾ ਪਞ੍ਞਾਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤੀਹਿ, ਅਨੀਘਾ ਆਯਤਿਂ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਾਭਾવੇਨ, ਨਿਰਾਸਾ ਸਮ੍ਪਤਿ ਕਿਲੇਸਾਭਾવੇਨ। ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਪਨ ਗਾਥਾਯ ਦੁਤਿਯਗਾਥਾ ਭਾવਨਾਨੁਭਾવਪ੍ਪਕਾਸਨਨਯੇਨ વੁਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ‘‘ਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ વਿਹਰਤੋ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਏવਂ ਇਚ੍ਛਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ‘ਅਹੋ વਤ ਮੇ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯਾ’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੭.੭੧), ਅਥ ਖ੍વਾਸ੍ਸ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਆਸવੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਚੇਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤਂ ਸਾਧਕਂ।

    496-7.Dantā anuttarena damathena, vimuttā paññācetovimuttīhi, anīghā āyatiṃ vaṭṭadukkhābhāvena, nirāsā sampati kilesābhāvena. Imissā pana gāthāya dutiyagāthā bhāvanānubhāvappakāsananayena vuttāti veditabbā. ‘‘Bhāvanānuyogamanuyuttassa, bhikkhave, bhikkhuno viharato kiñcāpi na evaṃ icchā uppajjeyya ‘aho vata me anupādāya āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti (a. ni. 7.71), atha khvāssa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccatī’’ti idaṃ cettha suttaṃ sādhakaṃ.

    ੪੯੮-੫੦੨. ਰਾਗਞ੍ਚ…ਪੇ॰… ਯੇਸੁ ਨ ਮਾਯਾ…ਪੇ॰… ਨ ਤਣ੍ਹਾਸੁ ਉਪਾਤਿਪਨ੍ਨਾਤਿ ਕਾਮਤਣ੍ਹਾਦੀਸੁ ਨਾਧਿਮੁਤ੍ਤਾ। વਿਤਰੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਤਰਿਤ੍વਾ। ਤਣ੍ਹਾਤਿ ਰੂਪਤਣ੍ਹਾਦਿਛਬ੍ਬਿਧਾ । ਭવਾਭવਾਯਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤਾਯ વਾ ਉਚ੍ਛੇਦਾਯ વਾ। ਅਥ વਾ ਭવਸ੍ਸ ਅਭવਾਯ ਭવਾਭવਾਯ, ਪੁਨਬ੍ਭવਾਭਿਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਇਧ વਾ ਹੁਰਂ વਾਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ‘‘ਕੁਹਿਞ੍ਚਿ ਲੋਕੇ’’ਤਿ ਇਮਸ੍ਸ વਿਤ੍ਥਾਰવਚਨਂ।

    498-502.Rāgañca…pe… yesu na māyā…pe… na taṇhāsu upātipannāti kāmataṇhādīsu nādhimuttā. Vitareyyāti vitaritvā. Taṇhāti rūpataṇhādichabbidhā . Bhavābhavāyāti sassatāya vā ucchedāya vā. Atha vā bhavassa abhavāya bhavābhavāya, punabbhavābhinibbattiyāti vuttaṃ hoti. Idha vā huraṃ vāti idaṃ pana ‘‘kuhiñci loke’’ti imassa vitthāravacanaṃ.

    ੫੦੪. ਯੇ વੀਤਰਾਗਾ…ਪੇ॰… ਸਮਿਤਾવਿਨੋਤਿ ਸਮਿਤવਨ੍ਤੋ, ਕਿਲੇਸવੂਪਸਮਕਾਰਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮਿਤਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਚ વੀਤਰਾਗਾ ਅਕੋਪਾ। ਇਧ વਿਪ੍ਪਹਾਯਾਤਿ ਇਧਲੋਕੇ વਤ੍ਤਮਾਨੇ ਖਨ੍ਧੇ વਿਹਾਯ, ਤਤੋ ਪਰਂ ਯੇਸਂ ਗਮਨਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਇਤੋ ਪਰਂ ‘‘ਯੇ ਕਾਮੇ ਹਿਤ੍વਾ ਅਗਹਾ ਚਰਨ੍ਤਿ, ਸੁਸਞ੍ਞਤਤ੍ਤਾ ਤਸਰਂવ ਉਜ੍ਜੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਮ੍ਪਿ ਗਾਥਂ ਕੇਚਿ ਪਠਨ੍ਤਿ।

    504.Yevītarāgā…pe… samitāvinoti samitavanto, kilesavūpasamakārinoti attho. Samitāvitattā ca vītarāgā akopā. Idha vippahāyāti idhaloke vattamāne khandhe vihāya, tato paraṃ yesaṃ gamanaṃ natthīti vuttaṃ hoti. Ito paraṃ ‘‘ye kāme hitvā agahā caranti, susaññatattā tasaraṃva ujju’’nti imampi gāthaṃ keci paṭhanti.

    ੫੦੬-੮. ਜਹਿਤ੍વਾਤਿ ਹਿਤ੍વਾ। ‘‘ਜਹਿਤ੍વਾਨਾ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਯਮੇવਤ੍ਥੋ। ਅਤ੍ਤਦੀਪਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇ ਏવ ਅਤ੍ਤਨੋ ਦੀਪਂ ਕਤ੍વਾ વਿਚਰਨ੍ਤਾ ਖੀਣਾਸવਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਯੇ ਹੇਤ੍ਥਾਤਿ ਹਕਾਰੋ ਨਿਪਾਤੋ ਪਦਪੂਰਣਮਤ੍ਤੇ। ਅਯਂ ਪਨਤ੍ਥੋ – ਯੇ ਏਤ੍ਥ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦਿਸਨ੍ਤਾਨੇ ਯਥਾ ਇਦਂ ਖਨ੍ਧਾਯਤਨਾਦਿ ਤਥਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਯਂਸਭਾવਂ ਤਂਸਭਾવਂਯੇવ ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ ਜਾਨਨ੍ਤਾ। ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋਤਿ ਅਯਂ ਨੋ ਅਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਨਤ੍ਥਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋਤਿ ਏવਞ੍ਚ ਯੇ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ।

    506-8.Jahitvāti hitvā. ‘‘Jahitvānā’’tipi pāṭho, ayamevattho. Attadīpāti attano guṇe eva attano dīpaṃ katvā vicarantā khīṇāsavā vuccanti. Ye hetthāti hakāro nipāto padapūraṇamatte. Ayaṃ panattho – ye ettha khandhāyatanādisantāne yathā idaṃ khandhāyatanādi tathā jānanti, yaṃsabhāvaṃ taṃsabhāvaṃyeva sañjānanti aniccādivasena jānantā. Ayamantimā natthi punabbhavoti ayaṃ no antimā jāti, idāni natthi punabbhavoti evañca ye jānantīti.

    ੫੦੯. ਯੋ વੇਦਗੂਤਿ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਗવਾ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਸਤਿਮਾਤਿ ਛਸਤਤવਿਹਾਰਸਤਿਯਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਸਮ੍ਬੋਧਿਪਤ੍ਤੋਤਿ ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਸਰਣਂ ਬਹੂਨਨ੍ਤਿ ਬਹੂਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਭਯવਿਹਿਂਸਨੇਨ ਸਰਣਭੂਤੋ।

    509. Yo vedagūti idāni attānaṃ sandhāya bhagavā imaṃ gāthamāha. Tattha satimāti chasatatavihārasatiyā samannāgato. Sambodhipattoti sabbaññutaṃ patto. Saraṇaṃ bahūnanti bahūnaṃ devamanussānaṃ bhayavihiṃsanena saraṇabhūto.

    ੫੧੦. ਏવਂ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇ ਸੁਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਹ – ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਅਮੋਘਾ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਤ੍વਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਜਾਨਾਸਿ ਯਥਾ ਤਥਾ ਇਦਨ੍ਤਿ ਤ੍વਞ੍ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਲੋਕੇ ਇਦਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਞੇਯ੍ਯਂ ਯਥਾ ਤਥਾ ਜਾਨਾਸਿ ਯਾਥਾવਤੋ ਜਾਨਾਸਿ, ਯਾਦਿਸਂ ਤਂ ਤਾਦਿਸਮੇવ ਜਾਨਾਸੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ વਿਦਿਤੋ ਏਸ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ ਏਸਾ ਧਮ੍ਮਧਾਤੁ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ, ਯਸ੍ਸਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਤਾ ਯਂ ਯਂ ਇਚ੍ਛਸਿ, ਤਂ ਤਂ ਜਾਨਾਸੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।

    510. Evaṃ dakkhiṇeyye sutvā attamano brāhmaṇo āha – ‘‘addhā amoghā’’ti. Tattha tvañhettha jānāsi yathā tathā idanti tvañhi ettha loke idaṃ sabbampi ñeyyaṃ yathā tathā jānāsi yāthāvato jānāsi, yādisaṃ taṃ tādisameva jānāsīti vuttaṃ hoti. Tathā hi te vidito esa dhammoti tathā hi te esā dhammadhātu suppaṭividdhā, yassā suppaṭividdhatā yaṃ yaṃ icchasi, taṃ taṃ jānāsīti adhippāyo.

    ੫੧੧. ਏવਂ ਸੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਪਸਂਸਿਤ੍વਾ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯਸਮ੍ਪਦਾਯ ਯਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਂ ਞਤ੍વਾ ਦਾਯਕਸਮ੍ਪਦਾਯਪਿ ਤਂ ਛਲ਼ਙ੍ਗਪਰਿਪੂਰਂ ਯਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਂ ਸੋਤੁਕਾਮੋ ‘‘ਯੋ ਯਾਚਯੋਗੋ’’ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਿਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਿ। ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਯੋਜਨਾ – ਯੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਦਦਂ ਪਰੇਸਂ ਯਜਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖਾਹਿ ਮੇ ਭਗવਾ ਯਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਨ੍ਤਿ।

    511. Evaṃ so brāhmaṇo bhagavantaṃ pasaṃsitvā dakkhiṇeyyasampadāya yaññasampadaṃ ñatvā dāyakasampadāyapi taṃ chaḷaṅgaparipūraṃ yaññasampadaṃ sotukāmo ‘‘yo yācayogo’’ti uttaripañhaṃ pucchi. Tatrāyaṃ yojanā – yo yācayogo dadaṃ paresaṃ yajati, tassa akkhāhi me bhagavā yaññasampadanti.

    ੫੧੨. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਦ੍વੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਅਕ੍ਖਾਸਿ। ਤਤ੍ਥਾਯਂ ਅਤ੍ਥਯੋਜਨਾ – ਯਜਸ੍ਸੁ ਮਾਘ, ਯਜਮਾਨੋ ਚ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વਿਪ੍ਪਸਾਦੇਹਿ ਚਿਤ੍ਤਂ, ਤੀਸੁਪਿ ਕਾਲੇਸੁ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਹਿ। ਏવਂ ਤੇ ਯਾਯਂ –

    512. Athassa bhagavā dvīhi gāthāhi akkhāsi. Tatthāyaṃ atthayojanā – yajassu māgha, yajamāno ca sabbattha vippasādehi cittaṃ, tīsupi kālesu cittaṃ pasādehi. Evaṃ te yāyaṃ –

    ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇવ ਦਾਨਾ ਸੁਮਨੋ, ਦਦਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦਯੇ।

    ‘‘Pubbeva dānā sumano, dadaṃ cittaṃ pasādaye;

    ਦਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਮਨੋ ਹੋਤਿ, ਏਸਾ ਯਞ੍ਞਸ੍ਸ ਸਮ੍ਪਦਾ’’ਤਿ॥ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੬.੩੭; ਪੇ॰ વ॰ ੩੦੫) –

    Datvā attamano hoti, esā yaññassa sampadā’’ti. (a. ni. 6.37; pe. va. 305) –

    ਯਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਤਾਯ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਯਞ੍ਞੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਿਯਾ ‘‘ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸਾਦੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ? ਦੋਸਪ੍ਪਹਾਨੇਨ। ਕਥਂ ਦੋਸਪ੍ਪਹਾਨਂ ਹੋਤਿ? ਯਞ੍ਞਾਰਮ੍ਮਣਤਾਯ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਯਜਮਾਨਸ੍ਸ ਯਞ੍ਞੋ ਏਤ੍ਥ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਜਹਾਤਿ ਦੋਸਂ, ਅਯਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਮੇਤ੍ਤਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮੇਨ ਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਪਦੀਪવਿਹਤਮੋਹਨ੍ਧਕਾਰੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਯਜਮਾਨਸ੍ਸ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸਙ੍ਖਾਤੋ ਯਞ੍ਞੋ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਹੋਤਿ, ਸੋ ਏਤ੍ਥ ਯਞ੍ਞੇ ਆਰਮ੍ਮਣવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਯਂ ਲੋਭਂ, ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਪਚ੍ਚਯਂ ਕੋਧਂ, ਤਦੁਭਯਨਿਦਾਨਂ ਮੋਹਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਤਿવਿਧਮ੍ਪਿ ਜਹਾਤਿ ਦੋਸਂ। ਸੋ ਏવਂ ਭੋਗੇਸੁ વੀਤਰਾਗੋ, ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਚ ਪવਿਨੇਯ੍ਯ ਦੋਸਂ ਤਪ੍ਪਹਾਨੇਨੇવ ਪਹੀਨਪਞ੍ਚਨੀવਰਣੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਉਪਚਾਰਪ੍ਪਨਾਭੇਦਂ ਅਪਰਿਮਾਣਸਤ੍ਤਫਰਣੇਨ ਏਕਸਤ੍ਤੇ વਾ ਅਨવਸੇਸਫਰਣੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣਂ ਮੇਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਨ੍ਤੋ ਪੁਨ ਭਾવਨਾવੇਪੁਲ੍ਲਤ੍ਥਂ, ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਸਤਤਂ ਸਬ੍ਬਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਤਮੇવ ਮੇਤ੍ਤਜ੍ਝਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਬ੍ਬਾ ਦਿਸਾ ਫਰਤੇ ਅਪ੍ਪਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ।

    Yaññasampadā vuttā, tāya sampanno yañño bhavissati. Tattha siyā ‘‘kathaṃ cittaṃ pasādetabba’’nti? Dosappahānena. Kathaṃ dosappahānaṃ hoti? Yaññārammaṇatāya. Ayañhi ārammaṇaṃ yajamānassa yañño ettha patiṭṭhāya jahāti dosaṃ, ayañhi sattesu mettāpubbaṅgamena sammādiṭṭhipadīpavihatamohandhakārena cittena yajamānassa deyyadhammasaṅkhāto yañño ārammaṇaṃ hoti, so ettha yaññe ārammaṇavasena pavattiyā patiṭṭhāya deyyadhammapaccayaṃ lobhaṃ, paṭiggāhakapaccayaṃ kodhaṃ, tadubhayanidānaṃ mohanti evaṃ tividhampi jahāti dosaṃ. So evaṃ bhogesu vītarāgo, sattesu ca pavineyya dosaṃ tappahāneneva pahīnapañcanīvaraṇo anukkamena upacārappanābhedaṃ aparimāṇasattapharaṇena ekasatte vā anavasesapharaṇena appamāṇaṃ mettaṃ cittaṃ bhāvento puna bhāvanāvepullatthaṃ, rattindivaṃ satataṃ sabbairiyāpathesu appamatto hutvā tameva mettajjhānasaṅkhātaṃ sabbā disā pharate appamaññanti.

    ੫੧੪. ਅਥ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਂ ਮੇਤ੍ਤਂ ‘‘ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਮਗ੍ਗੋ ਅਯ’’ਨ੍ਤਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਕੇવਲਂ ਅਤ੍ਤਨੋ વਿਸਯਾਤੀਤਂ ਮੇਤ੍ਤਾਭਾવਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸੁਟ੍ਠੁਤਰਂ ਸਞ੍ਜਾਤਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਸਮ੍ਭਾવਨੋ ਭਗવਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਧਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੂਪਪਤ੍ਤਿਮੇવ ਚ ਸੁਦ੍ਧਿਂ ਮੁਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਮਞ੍ਞਮਾਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਮਗ੍ਗਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਕੋ ਸੁਜ੍ਝਤੀ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਰ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਗਾਮਿਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਕਰੋਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ – ‘‘ਕੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ, ਅਕਰੋਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਬਜ੍ਝਤੀ ਚਾ’’ਤਿ। ਕੇਨਤ੍ਤਨਾਤਿ ਕੇਨ ਕਾਰਣੇਨ। ਸਕ੍ਖਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜ੍ਜਦਿਟ੍ਠੋਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਅਜ੍ਜ ਸਕ੍ਖਿ ਦਿਟ੍ਠੋ। ਸਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਭਗવਤੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸਮਤ੍ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਅਚ੍ਚਾਦਰੇਨ ਸਪਥਂ ਕਰੋਤਿ। ਕਥਂ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਚ੍ਚਾਦਰੇਨੇવ ਪੁਨਪਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਜੁਤਿਮਾਤਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਆਲਪਤਿ।

    514. Atha brāhmaṇo taṃ mettaṃ ‘‘brahmalokamaggo aya’’nti ajānanto kevalaṃ attano visayātītaṃ mettābhāvanaṃ sutvā suṭṭhutaraṃ sañjātasabbaññusambhāvano bhagavati attanā brahmalokādhimuttattā brahmalokūpapattimeva ca suddhiṃ muttiñca maññamāno brahmalokamaggaṃ pucchanto ‘‘ko sujjhatī’’ti gāthamāha. Tatra ca brahmalokagāmiṃ puññaṃ karontaṃ sandhāyāha – ‘‘ko sujjhati muccatī’’ti, akarontaṃ sandhāya ‘‘bajjhatī cā’’ti. Kenattanāti kena kāraṇena. Sakkhi brahmajjadiṭṭhoti brahmā ajja sakkhi diṭṭho. Saccanti bhagavato brahmasamattaṃ ārabbha accādarena sapathaṃ karoti. Kathaṃ upapajjatīti accādareneva punapi pucchati. Jutimāti bhagavantaṃ ālapati.

    ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਜ੍ਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਤਮੇવ ਪਾਦਕਂ ਕਤ੍વਾ વਿਪਸ੍ਸਨ੍ਤੋ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ, ਸੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਚ, ਤਥਾਰੂਪੋ ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਯੋ ਪਨ ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਤਿਕਚਤੁਕ੍ਕਜ੍ਝਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ‘‘ਸਨ੍ਤਾ ਏਸਾ ਸਮਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਤਂ ਅਸ੍ਸਾਦੇਤਿ, ਸੋ ਬਜ੍ਝਤਿ। ਅਪਰਿਹੀਨਜ੍ਝਾਨੋ ਚ ਤੇਨੇવ ਝਾਨੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਗવਾ ਯੋ ਸੁਜ੍ਝਤਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ ਚ, ਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਗਮਨਂ ਅਨਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ ਅਨਾਮਸਿਤ੍વਾવ ਤਂ ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਯੋ ਬਜ੍ਝਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਤੇਨ ਝਾਨੇਨ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਗਮਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਸ੍ਸ ਸਪ੍ਪਾਯੇਨ ਨਯੇਨ ‘‘ਯੋ ਯਜਤੀ’’ਤਿ ਇਮਂ ਗਾਥਮਾਹ।

    Tattha yasmā yo bhikkhu mettāya tikacatukkajjhānaṃ uppādetvā tameva pādakaṃ katvā vipassanto arahattaṃ pāpuṇāti, so sujjhati muccati ca, tathārūpo ca brahmalokaṃ na gacchati. Yo pana mettāya tikacatukkajjhānaṃ uppādetvā ‘‘santā esā samāpattī’’tiādinā nayena taṃ assādeti, so bajjhati. Aparihīnajjhāno ca teneva jhānena brahmalokaṃ gacchati, tasmā bhagavā yo sujjhati muccati ca, tassa brahmalokagamanaṃ ananujānanto anāmasitvāva taṃ puggalaṃ yo bajjhati. Tassa tena jhānena brahmalokagamanaṃ dassento brāhmaṇassa sappāyena nayena ‘‘yo yajatī’’ti imaṃ gāthamāha.

    ੫੧੫. ਤਤ੍ਥ ਤਿવਿਧਨ੍ਤਿ ਤਿਕਾਲਪ੍ਪਸਾਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਤੇਨ ਦਾਯਕਤੋ ਅਙ੍ਗਤ੍ਤਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਆਰਾਧਯੇ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਭਿ ਤਾਦੀਤਿ ਤਞ੍ਚ ਸੋ ਤਾਦਿਸੋ ਤਿવਿਧਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਸਾਧਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਿવਿਧਂ ਯਞ੍ਞਸਮ੍ਪਦਂ ਦਕ੍ਖਿਣੇਯ੍ਯੇਹਿ ਖੀਣਾਸવੇਹਿ ਸਾਧੇਯ੍ਯ ਸਮ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ। ਇਮਿਨਾ ਪਟਿਗ੍ਗਾਹਕਤੋ ਅਙ੍ਗਤ੍ਤਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏવਂ ਯਜਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਾ ਯਾਚਯੋਗੋਤਿ ਏવਂ ਮੇਤ੍ਤਜ੍ਝਾਨਪਦਟ੍ਠਾਨਭਾવੇਨ ਛਲ਼ਙ੍ਗਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਯਞ੍ਞਂ ਸਮ੍ਮਾ ਯਜਿਤ੍વਾ ਸੋ ਯਾਚਯੋਗੋ ਤੇਨ ਛਲ਼ਙ੍ਗਯਞ੍ਞੂਪਨਿਸ੍ਸਯੇਨ ਮੇਤ੍ਤਜ੍ਝਾਨੇਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਨ੍ਤਿ ਬ੍ਰੂਮੀਤਿ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਸਮੁਸ੍ਸਾਹੇਨ੍ਤੋ ਦੇਸਨਂ ਸਮਾਪੇਸਿ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਗਾਥਾਸੁ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ। ਇਤੋ ਪਰਞ੍ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવਾਤਿ।

    515. Tattha tividhanti tikālappasādaṃ sandhāyāha. Tena dāyakato aṅgattayaṃ dasseti. Ārādhaye dakkhiṇeyyebhi tādīti tañca so tādiso tividhasampattisādhako puggalo tividhaṃ yaññasampadaṃ dakkhiṇeyyehi khīṇāsavehi sādheyya sampādeyya. Iminā paṭiggāhakato aṅgattayaṃ dasseti. Evaṃ yajitvā sammā yācayogoti evaṃ mettajjhānapadaṭṭhānabhāvena chaḷaṅgasamannāgataṃ yaññaṃ sammā yajitvā so yācayogo tena chaḷaṅgayaññūpanissayena mettajjhānena upapajjati brahmalokantibrūmīti brāhmaṇaṃ samussāhento desanaṃ samāpesi. Sesaṃ sabbagāthāsu uttānatthameva. Ito parañca pubbe vuttanayamevāti.

    ਪਰਮਤ੍ਥਜੋਤਿਕਾਯ ਖੁਦ੍ਦਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ

    Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya

    ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ਮਾਘਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Suttanipāta-aṭṭhakathāya māghasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤਪਾਲ਼ਿ • Suttanipātapāḷi / ੫. ਮਾਘਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Māghasuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact