Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
မဇ္ဈိမ နိကာယ ၃၉
The Middle-Length Suttas Collection 39
မဟာအဿပုရသုတ္တ
The Longer Discourse at Assapura
ဧဝံ မေ သုတံ—ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ အင်္ဂေသု ဝိဟရတိ အဿပုရံ နာမ အင်္ဂါနံ နိဂမော၊ တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ: “ဘိက္ခဝေါ”တိ၊
So I have heard. At one time the Buddha was staying in the land of the Aṅgas, near the Aṅgan town named Assapura. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“ဘဒန္တေ”တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“သမဏာ သမဏာတိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ဇနော သဉ္ဇာနာတိ၊ တုမှေ စ ပန ‘ကေ တုမှေ'တိ ပုဋ္ဌာ သမာနာ ‘သမဏာမှာ'တိ ပဋိဇာနာထ;
“Bhikkhus, people label you as ascetics. And when they ask you what you are, you claim to be ascetics.
တေသံ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ဧဝံသမညာနံ သတံ ဧဝံပဋိညာနံ သတံ ‘ယေ ဓမ္မာ သမဏကရဏာ စ ဗြာဟ္မဏကရဏာ စ တေ ဓမ္မေ သမာဒါယ ဝတ္တိဿာမ, ဧဝံ နော အယံ အမှာကံ သမညာ စ သစ္စာ ဘဝိဿတိ ပဋိညာ စ ဘူတာ၊ ယေသဉ္စ မယံ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပရိဘုဉ္ဇာမ, တေသံ တေ ကာရာ အမှေသု မဟပ္ဖလာ ဘဝိဿန္တိ မဟာနိသံသာ, အမှာကဉ္စေဝါယံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ အဝဉ္ဈာ ဘဝိဿတိ သဖလာ သော်ဒြယာ'တိ၊ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊
Given this label and this claim, you should train like this: ‘We will undertake and follow the things that make one an ascetic and a brahmin. That way our label will be accurate and our claim correct. Any robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick that we use will be very fruitful and beneficial for the donor. And our going forth will not be wasted, but will be fruitful and fertile.’
ကတမေ စ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မာ သမဏကရဏာ စ ဗြာဟ္မဏကရဏာ စ? ‘ဟိရောတ္တပ္ပေန သမန္နာဂတာ ဘဝိဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
And what are the things that make one an ascetic and a brahmin? You should train like this: ‘We will have conscience and prudence.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence. Just this much is enough. We have achieved the goal of life as an ascetic. There is nothing more to do.’ And you might rest content with just that much. I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော ဘဝိဿတိ ဥတ္တာနော ဝိဝဋော န စ ဆိဒ္ဒဝါ သံဝုတော စ၊ တာယ စ ပန ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရတာယ နေဝတ္တာနုက္ကံသေဿာမ န ပရံ ဝမ္ဘေဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train like this: ‘Our bodily behavior will be pure, clear, open, neither inconsistent nor secretive. And we won’t glorify ourselves or put others down on account of our pure bodily behavior.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, and our bodily behavior is pure. Just this much is enough …’ I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ပရိသုဒ္ဓေါ နော ဝစီသမာစာရော ဘဝိဿတိ ဥတ္တာနော ဝိဝဋော န စ ဆိဒ္ဒဝါ သံဝုတော စ၊ တာယ စ ပန ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရတာယ နေဝတ္တာနုက္ကံသေဿာမ န ပရံ ဝမ္ဘေဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊ ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ပရိသုဒ္ဓေါ နော မနောသမာစာရော ဘဝိဿတိ ဥတ္တာနော ဝိဝဋော န စ ဆိဒ္ဒဝါ သံဝုတော စ၊ တာယ စ ပန ပရိသုဒ္ဓမနောသမာစာရတာယ နေဝတ္တာနုက္ကံသေဿာမ န ပရံ ဝမ္ဘေဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊ ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ပရိသုဒ္ဓေါ နော အာဇီဝေါ ဘဝိဿတိ ဥတ္တာနော ဝိဝဋော န စ ဆိဒ္ဒဝါ သံဝုတော စ၊ တာယ စ ပန ပရိသုဒ္ဓါဇီဝတာယ နေဝတ္တာနုက္ကံသေဿာမ န ပရံ ဝမ္ဘေဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ အာဇီဝေါ; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train like this: ‘Our verbal behavior … mental behavior … livelihood will be pure, clear, open, neither inconsistent nor secretive. And we won’t glorify ourselves or put others down on account of our pure livelihood.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, and our livelihood is pure. Just this much is enough. We have achieved the goal of life as an ascetic. There is nothing more to do.’ And you might rest content with just that much. I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ဣန္ဒြိယေသု ဂုတ္တဒွါရာ ဘဝိဿာမ; စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ န နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ နာနုဗျဉ္ဇနဂ္ဂါဟီ၊ ယတွာဓိကရဏမေနံ စက္ခုန္ဒြိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အနွာဿဝေယျုံ, တဿ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇိဿာမ, ရက္ခိဿာမ စက္ခုန္ဒြိယံ, စက္ခုန္ဒြိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇိဿာမ၊ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ …ပေ… ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတွာ …ပေ… ဇိဝှါယ ရသံ သာယိတွာ …ပေ… ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတွာ …ပေ… မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ န နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ နာနုဗျဉ္ဇနဂ္ဂါဟီ၊ ယတွာဓိကရဏမေနံ မနိန္ဒြိယံ အသံဝုတံ ဝိဟရန္တံ အဘိဇ္ဈာဒေါမနဿာ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အနွာဿဝေယျုံ, တဿ သံဝရာယ ပဋိပဇ္ဇိဿာမ, ရက္ခိဿာမ မနိန္ဒြိယံ, မနိန္ဒြိယေ သံဝရံ အာပဇ္ဇိဿာမာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ အာဇီဝေါ, ဣန္ဒြိယေသုမှ ဂုတ္တဒွါရာ; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ, သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will restrain our sense doors. When we see a sight with our eyes, we won’t get caught up in the features and details. If the faculty of sight were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, we will practice restraint, we will protect the faculty of sight, and we will achieve its restraint. When we hear a sound with our ears … When we smell an odor with our nose … When we taste a flavor with our tongue … When we feel a touch with our body … When we know a thought with our mind, we won’t get caught up in the features and details. If the faculty of mind were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, we will practice restraint, we will protect the faculty of mind, and we will achieve its restraint.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, and our sense doors are restrained. Just this much is enough …’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ဘောဇနေ မတ္တညုနော ဘဝိဿာမ, ပဋိသင်္ခါ ယောနိသော အာဟာရံ အာဟရိဿာမ, နေဝ ဒဝါယ န မဒါယ န မဏ္ဍနာယ န ဝိဘူသနာယ ယာဝဒေဝ ဣမဿ ကာယဿ ဌိတိယာ ယာပနာယ, ဝိဟိံသူပရတိယာ, ဗြဟ္မစရိယာနုဂ္ဂဟာယ, ဣတိ ပုရာဏဉ္စ ဝေဒနံ ပဋိဟင်္ခါမ နဝဉ္စ ဝေဒနံ န ဥပ္ပါဒေဿာမ, ယာတြာ စ နော ဘဝိဿတိ, အနဝဇ္ဇတာ စ, ဖာသု ဝိဟာရော စာ'တိ ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ အာဇီဝေါ, ဣန္ဒြိယေသုမှ ဂုတ္တဒွါရာ, ဘောဇနေ မတ္တညုနော; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ, သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will not eat too much. We will only eat after reflecting rationally on our food. We will eat not for fun, indulgence, adornment, or decoration, but only to sustain this body, to avoid harm, and to support spiritual practice. In this way, we shall put an end to old discomfort and not give rise to new discomfort, and we will live blamelessly and at ease.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, and we don’t eat too much. Just this much is enough …’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တာ ဘဝိဿာမ, ဒိဝသံ စင်္ကမေန နိသဇ္ဇာယ အာဝရဏီယေဟိ ဓမ္မေဟိ စိတ္တံ ပရိသောဓေဿာမ၊ ရတ္တိယာ ပဌမံ ယာမံ စင်္ကမေန နိသဇ္ဇာယ အာဝရဏီယေဟိ ဓမ္မေဟိ စိတ္တံ ပရိသောဓေဿာမ၊ ရတ္တိယာ မဇ္ဈိမံ ယာမံ ဒက္ခိဏေန ပဿေန သီဟသေယျံ ကပ္ပေဿာမ ပါဒေ ပါဒံ အစ္စာဓာယ, သတော သမ္ပဇာနော ဥဋ္ဌာနသညံ မနသိ ကရိတွာ၊ ရတ္တိယာ ပစ္ဆိမံ ယာမံ ပစ္စုဋ္ဌာယ စင်္ကမေန နိသဇ္ဇာယ အာဝရဏီယေဟိ ဓမ္မေဟိ စိတ္တံ ပရိသောဓေဿာမာ'တိ, ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ အာဇီဝေါ, ဣန္ဒြိယေသုမှ ဂုတ္တဒွါရာ, ဘောဇနေ မတ္တညုနော, ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တာ; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ, တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ, သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will be dedicated to wakefulness. When practicing walking and sitting meditation by day, we will purify our mind from obstacles. In the evening, we will continue to practice walking and sitting meditation. In the middle of the night, we will lie down in the lion’s posture—on the right side, placing one foot on top of the other—mindful and aware, and focused on the time of getting up. In the last part of the night, we will get up and continue to practice walking and sitting meditation, purifying our mind from obstacles.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, we don’t eat too much, and we are dedicated to wakefulness. Just this much is enough …’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ‘သတိသမ္ပဇညေန သမန္နာဂတာ ဘဝိဿာမ, အဘိက္ကန္တေ ပဋိက္ကန္တေ သမ္ပဇာနကာရီ, အာလောကိတေ ဝိလောကိတေ သမ္ပဇာနကာရီ, သမိဉ္ဇိတေ ပသာရိတေ သမ္ပဇာနကာရီ, သင်္ဃာဋိပတ္တစီဝရဓာရဏေ သမ္ပဇာနကာရီ, အသိတေ ပီတေ ခါယိတေ သာယိတေ သမ္ပဇာနကာရီ, ဥစ္စာရပဿာဝကမ္မေ သမ္ပဇာနကာရီ, ဂတေ ဌိတေ နိသိန္နေ သုတ္တေ ဇာဂရိတေ ဘာသိတေ တုဏှီဘာဝေ သမ္ပဇာနကာရီ'တိ, ဧဝဉှိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, သိက္ခိတဗ္ဗံ၊ သိယာ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, တုမှာကံ ဧဝမဿ: ‘ဟိရောတ္တပ္ပေနမှ သမန္နာဂတာ, ပရိသုဒ္ဓေါ နော ကာယသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ ဝစီသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ မနောသမာစာရော, ပရိသုဒ္ဓေါ အာဇီဝေါ, ဣန္ဒြိယေသုမှ ဂုတ္တဒွါရာ, ဘောဇနေ မတ္တညုနော, ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တာ, သတိသမ္ပဇညေန သမန္နာဂတာ; အလမေတ္တာဝတာ ကတမေတ္တာဝတာ, အနုပ္ပတ္တော နော သာမညတ္ထော, နတ္ထိ နော ကိဉ္စိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယန်'တိ တာဝတကေနေဝ တုဋ္ဌိံ အာပဇ္ဇေယျာထ၊ အာရောစယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ: ‘မာ ဝေါ, သာမညတ္ထိကာနံ သတံ သာမညတ္ထော ပရိဟာယိ သတိ ဥတ္တရိံ ကရဏီယေ'၊
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will have situational awareness and mindfulness. We will act with situational awareness when going out and coming back; when looking ahead and aside; when bending and extending the limbs; when bearing the outer robe, bowl and robes; when eating, drinking, chewing, and tasting; when urinating and defecating; when walking, standing, sitting, sleeping, waking, speaking, and keeping silent.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, we don’t eat too much, we are dedicated to wakefulness, and we have mindfulness and situational awareness. Just this much is enough …’
ကိဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဥတ္တရိံ ကရဏီယံ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိဝိတ္တံ သေနာသနံ ဘဇတိ—အရညံ ရုက္ခမူလံ ပဗ္ဗတံ ကန္ဒရံ ဂိရိဂုဟံ သုသာနံ ဝနပ္ပတ္ထံ အဗ္ဘောကာသံ ပလာလပုဉ္ဇံ၊
What more is there to do? Take a bhikkhu who frequents a secluded lodging—a wilderness, the root of a tree, a hill, a ravine, a mountain cave, a charnel ground, a forest, the open air, a heap of straw.
သော ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တော နိသီဒတိ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ, ဥဇုံ ကာယံ ပဏိဓာယ ပရိမုခံ သတိံ ဥပဋ္ဌပေတွာ၊ သော အဘိဇ္ဈံ လောကေ ပဟာယ ဝိဂတာဘိဇ္ဈေန စေတသာ ဝိဟရတိ, အဘိဇ္ဈာယ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဗျာပါဒပဒေါသံ ပဟာယ အဗျာပန္နစိတ္တော ဝိဟရတိ, သဗ္ဗပါဏဘူတဟိတာနုကမ္ပီ, ဗျာပါဒပဒေါသာ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ထိနမိဒ္ဓံ ပဟာယ ဝိဂတထိနမိဒ္ဓေါ ဝိဟရတိ, အာလောကသညီ သတော သမ္ပဇာနော, ထိနမိဒ္ဓါ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စံ ပဟာယ အနုဒ္ဓတော ဝိဟရတိ, အဇ္ဈတ္တံ ဝူပသန္တစိတ္တော, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စာ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ; ဝိစိကိစ္ဆံ ပဟာယ တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဟရတိ, အကထင်္ကထီ ကုသလေသု ဓမ္မေသု, ဝိစိကိစ္ဆာယ စိတ္တံ ပရိသောဓေတိ၊
After the meal, they return from almsround, sit down cross-legged, set their body straight, and establish mindfulness in front of them. Giving up covetousness for the world, they meditate with a heart rid of covetousness, cleansing the mind of covetousness. Giving up ill will and malevolence, they meditate with a mind rid of ill will, full of compassion for all living beings, cleansing the mind of ill will. Giving up dullness and drowsiness, they meditate with a mind rid of dullness and drowsiness, perceiving light, mindful and aware, cleansing the mind of dullness and drowsiness. Giving up restlessness and remorse, they meditate without restlessness, their mind peaceful inside, cleansing the mind of restlessness and remorse. Giving up doubt, they meditate having gone beyond doubt, not undecided about skillful qualities, cleansing the mind of doubt.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ဣဏံ အာဒါယ ကမ္မန္တေ ပယောဇေယျ၊ တဿ တေ ကမ္မန္တာ သမိဇ္ဈေယျုံ၊ သော ယာနိ စ ပေါရာဏာနိ ဣဏမူလာနိ တာနိ စ ဗျန္တီ ကရေယျ, သိယာ စဿ ဥတ္တရိံ အဝသိဋ္ဌံ ဒါရဘရဏာယ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ ပုဗ္ဗေ ဣဏံ အာဒါယ ကမ္မန္တေ ပယောဇေသိံ, တဿ မေ တေ ကမ္မန္တာ သမိဇ္ဈိံသု၊ သောဟံ ယာနိ စ ပေါရာဏာနိ ဣဏမူလာနိ တာနိ စ ဗျန္တီ အကာသိံ, အတ္ထိ စ မေ ဥတ္တရိံ အဝသိဋ္ဌံ ဒါရဘရဏာယာ'တိ၊ သော တတောနိဒါနံ လဘေထ ပါမောဇ္ဇံ, အဓိဂစ္ဆေယျ သောမနဿံ၊
Suppose a man who has gotten into debt were to apply himself to work, and his efforts proved successful. He would pay off the original loan and have enough left over to support his partner. Thinking about this, he’d be filled with joy and happiness.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော အာဗာဓိကော အဿ ဒုက္ခိတော ဗာဠှဂိလာနော, ဘတ္တဉ္စဿ နစ္ဆာဒေယျ, န စဿ ကာယေ ဗလမတ္တာ၊ သော အပရေန သမယေန တမှာ အာဗာဓာ မုစ္စေယျ, ဘတ္တဉ္စဿ ဆာဒေယျ, သိယာ စဿ ကာယေ ဗလမတ္တာ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ ပုဗ္ဗေ အာဗာဓိကော အဟောသိံ ဒုက္ခိတော ဗာဠှဂိလာနော, ဘတ္တဉ္စ မေ နစ္ဆာဒေသိ, န စ မေ အာသိ ကာယေ ဗလမတ္တာ, သောမှိ ဧတရဟိ တမှာ အာဗာဓာ မုတ္တော, ဘတ္တဉ္စ မေ ဆာဒေတိ, အတ္ထိ စ မေ ကာယေ ဗလမတ္တာ'တိ၊ သော တတောနိဒါနံ လဘေထ ပါမောဇ္ဇံ, အဓိဂစ္ဆေယျ သောမနဿံ၊
Suppose a person was sick, suffering, and gravely ill. They’d lose their appetite and get physically weak. But after some time they’d recover from that illness, and regain their appetite and their strength. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ဗန္ဓနာဂါရေ ဗဒ္ဓေါ အဿ၊ သော အပရေန သမယေန တမှာ ဗန္ဓနာ မုစ္စေယျ သောတ္ထိနာ အဗ္ဘယေန, န စဿ ကိဉ္စိ ဘောဂါနံ ဝယော၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ ပုဗ္ဗေ ဗန္ဓနာဂါရေ ဗဒ္ဓေါ အဟောသိံ, သောမှိ ဧတရဟိ တမှာ ဗန္ဓနာ မုတ္တော, သောတ္ထိနာ အဗ္ဘယေန, နတ္ထိ စ မေ ကိဉ္စိ ဘောဂါနံ ဝယော'တိ၊ သော တတောနိဒါနံ လဘေထ ပါမောဇ္ဇံ, အဓိဂစ္ဆေယျ သောမနဿံ၊
Suppose a person was imprisoned in a jail. But after some time they were released from jail, safe and sound, with no loss of wealth. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ဒါသော အဿ အနတ္တာဓီနော ပရာဓီနော န ယေနကာမင်္ဂမော၊ သော အပရေန သမယေန တမှာ ဒါသဗျာ မုစ္စေယျ အတ္တာဓီနော အပရာဓီနော ဘုဇိဿော ယေနကာမင်္ဂမော၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ ပုဗ္ဗေ ဒါသော အဟောသိံ အနတ္တာဓီနော ပရာဓီနော န ယေနကာမင်္ဂမော, သောမှိ ဧတရဟိ တမှာ ဒါသဗျာ မုတ္တော အတ္တာဓီနော အပရာဓီနော ဘုဇိဿော ယေနကာမင်္ဂမော'တိ၊ သော တတောနိဒါနံ လဘေထ ပါမောဇ္ဇံ, အဓိဂစ္ဆေယျ သောမနဿံ၊
Suppose a person was a bondservant. They would not be their own master, but indentured to another, unable to go where they wish. But after some time they’d be freed from servitude. They would be their own master, not indentured to another, an emancipated individual able to go where they wish. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော သဓနော သဘောဂေါ ကန္တာရဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇေယျ၊ သော အပရေန သမယေန တမှာ ကန္တာရာ နိတ္ထရေယျ သောတ္ထိနာ အဗ္ဘယေန, န စဿ ကိဉ္စိ ဘောဂါနံ ဝယော၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ ပုဗ္ဗေ သဓနော သဘောဂေါ ကန္တာရဒ္ဓါနမဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိံ၊ သောမှိ ဧတရဟိ တမှာ ကန္တာရာ နိတ္ထိဏ္ဏော သောတ္ထိနာ အဗ္ဘယေန, နတ္ထိ စ မေ ကိဉ္စိ ဘောဂါနံ ဝယော'တိ၊ သော တတောနိဒါနံ လဘေထ ပါမောဇ္ဇံ, အဓိဂစ္ဆေယျ သောမနဿံ၊
Suppose there was a person with wealth and property who was traveling along a desert road. But after some time they crossed over the desert, safe and sound, with no loss of wealth. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ယထာ ဣဏံ ယထာ ရောဂံ ယထာ ဗန္ဓနာဂါရံ ယထာ ဒါသဗျံ ယထာ ကန္တာရဒ္ဓါနမဂ္ဂံ, ဣမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ အပ္ပဟီနေ အတ္တနိ သမနုပဿတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, အာဏဏျံ ယထာ အာရောဂျံ ယထာ ဗန္ဓနာမောက္ခံ ယထာ ဘုဇိဿံ ယထာ ခေမန္တဘူမိံ; ဧဝမေဝ ဘိက္ခု ဣမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပဟီနေ အတ္တနိ သမနုပဿတိ၊
In the same way, as long as these five hindrances are not given up inside themselves, a bhikkhu regards them as a debt, a disease, a prison, slavery, and a desert crossing. But when these five hindrances are given up inside themselves, a bhikkhu regards this as freedom from debt, good health, release from prison, emancipation, and a place of sanctuary at last.
သော ဣမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပဟာယ စေတသော ဥပက္ကိလေသေ ပညာယ ဒုဗ္ဗလီကရဏေ, ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ, သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ သော ဣမမေဝ ကာယံ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဒက္ခော နှာပကော ဝါ နှာပကန္တေဝါသီ ဝါ ကံသထာလေ နှာနီယစုဏ္ဏာနိ အာကိရိတွာ ဥဒကေန ပရိပ္ဖေါသကံ ပရိပ္ဖေါသကံ သန္နေယျ၊ သာယံ နှာနီယပိဏ္ဍိ သ္နေဟာနုဂတာ သ္နေဟပရေတာ သန္တရဗာဟိရာ, ဖုဋာ သ္နေဟေန န စ ပဂ္ဃရိဏီ၊
They give up these five hindrances, corruptions of the heart that weaken wisdom. Then, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, they enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. They drench, steep, fill, and spread their body with rapture and bliss born of seclusion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of seclusion. It’s like when a deft bathroom attendant or their apprentice pours bath powder into a bronze dish, sprinkling it little by little with water. They knead it until the ball of bath powder is soaked and saturated with moisture, spread through inside and out; yet no moisture oozes out.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ ဝိဝေကဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with rapture and bliss born of seclusion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of seclusion.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ သော ဣမမေဝ ကာယံ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကရဟဒေါ ဥဗ္ဘိဒေါဒကော၊ တဿ နေဝဿ ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ ဥဒကဿ အာယမုခံ, န ပစ္ဆိမာယ ဒိသာယ ဥဒကဿ အာယမုခံ, န ဥတ္တရာယ ဒိသာယ ဥဒကဿ အာယမုခံ, န ဒက္ခိဏာယ ဒိသာယ ဥဒကဿ အာယမုခံ, ဒေဝေါ စ န ကာလေန ကာလံ သမ္မာဓာရံ အနုပ္ပဝေစ္ဆေယျ၊ အထ ခေါ တမှာဝ ဥဒကရဟဒါ သီတာ ဝါရိဓာရာ ဥဗ္ဘိဇ္ဇိတွာ တမေဝ ဥဒကရဟဒံ သီတေန ဝါရိနာ အဘိသန္ဒေယျ ပရိသန္ဒေယျ ပရိပူရေယျ ပရိပ္ဖရေယျ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ဥဒကရဟဒဿ သီတေန ဝါရိနာ အပ္ဖုဋံ အဿ၊
Furthermore, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, a bhikkhu enters and remains in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected. They drench, steep, fill, and spread their body with rapture and bliss born of immersion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of immersion. It’s like a deep lake fed by spring water. There’s no inlet to the east, west, north, or south, and no rainfall to replenish it from time to time. But the stream of cool water welling up in the lake drenches, steeps, fills, and spreads throughout the lake. There’s no part of the lake that’s not spread through with cool water.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ သမာဓိဇေန ပီတိသုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with rapture and bliss born of immersion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of immersion.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပီတိယာ စ ဝိရာဂါ ဥပေက္ခကော စ ဝိဟရတိ, သတော စ သမ္ပဇာနော, သုခဉ္စ ကာယေန ပဋိသံဝေဒေတိ, ယံ တံ အရိယာ အာစိက္ခန္တိ: ‘ဥပေက္ခကော သတိမာ သုခဝိဟာရီ'တိ တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ သော ဣမမေဝ ကာယံ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပလိနိယံ ဝါ ပဒုမိနိယံ ဝါ ပုဏ္ဍရီကိနိယံ ဝါ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာနုဂ္ဂတာနိ အန္တောနိမုဂ္ဂပေါသီနိ, တာနိ ယာဝ စဂ္ဂါ ယာဝ စ မူလာ သီတေန ဝါရိနာ အဘိသန္နာနိ ပရိသန္နာနိ ပရိပူရာနိ ပရိပ္ဖုဋာနိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတံ ဥပ္ပလာနံ ဝါ ပဒုမာနံ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနံ ဝါ သီတေန ဝါရိနာ အပ္ဖုဋံ အဿ၊
Furthermore, with the fading away of rapture, a bhikkhu enters and remains in the third jhāna, where they meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, ‘Equanimous and mindful, one meditates in bliss.’ They drench, steep, fill, and spread their body with bliss free of rapture. There’s no part of the body that’s not spread with bliss free of rapture. It’s like a pool with blue water lilies, or pink or white lotuses. Some of them sprout and grow in the water without rising above it, thriving underwater. From the tip to the root they’re drenched, steeped, filled, and soaked with cool water. There’s no part of them that’s not soaked with cool water.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အဘိသန္ဒေတိ ပရိသန္ဒေတိ ပရိပူရေတိ ပရိပ္ဖရတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ နိပ္ပီတိကေန သုခေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with bliss free of rapture. There’s no part of the body that’s not spread with bliss free of rapture.
ပုန စပရံ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သုခဿ စ ပဟာနာ ဒုက္ခဿ စ ပဟာနာ, ပုဗ္ဗေဝ သောမနဿဒေါမနဿာနံ အတ္ထင်္ဂမာ, အဒုက္ခမသုခံ ဥပေက္ခာသတိပါရိသုဒ္ဓိံ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ သော ဣမမေဝ ကာယံ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒါတေန ဖရိတွာ နိသိန္နော ဟောတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒါတေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော ဩဒါတေန ဝတ္ထေန သသီသံ ပါရုပေတွာ နိသိန္နော အဿ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ ဩဒါတေန ဝတ္ထေန အပ္ဖုဋံ အဿ၊
Furthermore, giving up pleasure and pain, and ending former happiness and sadness, a bhikkhu enters and remains in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness. They sit spreading their body through with pure bright mind. There’s no part of the body that’s not spread with pure bright mind. It’s like someone sitting wrapped from head to foot with white cloth. There’s no part of the body that’s not spread over with white cloth.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမမေဝ ကာယံ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒါတေန ဖရိတွာ နိသိန္နော ဟောတိ, နာဿ ကိဉ္စိ သဗ္ဗာဝတော ကာယဿ ပရိသုဒ္ဓေန စေတသာ ပရိယောဒါတေန အပ္ဖုဋံ ဟောတိ၊
In the same way, they sit spreading their body through with pure bright mind. There’s no part of the body that’s not spread with pure bright mind.
သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒါတေ အနင်္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ၊ သော အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ, သေယျထိဒံ—ဧကမ္ပိ ဇာတိံ, ဒွေပိ ဇာတိယော …ပေ… ဣတိ သာကာရံ သော်ဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ၊ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသော သကမှာ ဂါမာ အညံ ဂါမံ ဂစ္ဆေယျ, တမှာပိ ဂါမာ အညံ ဂါမံ ဂစ္ဆေယျ, သော တမှာ ဂါမာ သကံယေဝ ဂါမံ ပစ္စာဂစ္ဆေယျ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အဟံ ခေါ သကမှာ ဂါမာ အမုံ ဂါမံ အဂစ္ဆိံ, တတြပိ ဧဝံ အဋ္ဌာသိံ ဧဝံ နိသီဒိံ ဧဝံ အဘာသိံ ဧဝံ တုဏှီ အဟောသိံ; တမှာပိ ဂါမာ အမုံ ဂါမံ အဂစ္ဆိံ, တတြပိ ဧဝံ အဋ္ဌာသိံ ဧဝံ နိသီဒိံ ဧဝံ အဘာသိံ ဧဝံ တုဏှီ အဟောသိံ; သောမှိ တမှာ ဂါမာ သကံယေဝ ဂါမံ ပစ္စာဂတော'တိ၊
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward recollection of past lives. They recollect many kinds of past lives, with features and details. Suppose a person was to leave their home village and go to another village. From that village they’d go to yet another village. And from that village they’d return to their home village. They’d think: ‘I went from my home village to another village. There I stood like this, sat like that, spoke like this, or kept silent like that. From that village I went to yet another village. There too I stood like this, sat like that, spoke like this, or kept silent like that. And from that village I returned to my home village.’
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ, သေယျထိဒံ—ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒွေပိ ဇာတိယော …ပေ… ဣတိ သာကာရံ သော်ဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝါသံ အနုဿရတိ၊
In the same way, a bhikkhu recollects their many kinds of past lives, with features and details.
သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒါတေ အနင်္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ သတ္တာနံ စုတူပပါတဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ၊ သော ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ, သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ, ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ …ပေ… သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ အဂါရာ သဒွါရာ၊ တတ္ထ စက္ခုမာ ပုရိသော မဇ္ဈေ ဌိတော ပဿေယျ မနုဿေ ဂေဟံ ပဝိသန္တေပိ နိက္ခမန္တေပိ, အနုစင်္ကမန္တေပိ အနုဝိစရန္တေပိ၊
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the death and rebirth of sentient beings. With clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds. Suppose there were two houses with doors. A person with clear eyes standing in between them would see people entering and leaving a house and wandering to and fro.
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပဿတိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ, သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာတိ …ပေ…၊
In the same way, with clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds.
သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒါတေ အနင်္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ အာသဝါနံ ခယဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေတိ၊ သော ‘ဣဒံ ဒုက္ခန်'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခသမုဒယော'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓော'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ ‘ဣမေ အာသဝါ'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ အာသဝသမုဒယော'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ အာသဝနိရောဓော'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ‘အယံ အာသဝနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ တဿ ဧဝံ ဇာနတော ဧဝံ ပဿတော ကာမာသဝါပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ, ဘဝါသဝါပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ, အဝိဇ္ဇာသဝါပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ၊ ဝိမုတ္တသ္မိံ ဝိမုတ္တမိတိ ဉာဏံ ဟောတိ: ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ'တိ ပဇာနာတိ၊
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the ending of defilements. They truly understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering.’ They truly understand: ‘These are defilements’ … ‘This is the origin of defilements’ … ‘This is the cessation of defilements’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of defilements.’ Knowing and seeing like this, their mind is freed from the defilements of sensuality, desire to be reborn, and ignorance. When they’re freed, they know they’re freed. They understand: ‘Rebirth is ended, the spiritual journey has been completed, what had to be done has been done, there is no return to any state of existence.’
သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗတသင်္ခေပေ ဥဒကရဟဒေါ အစ္ဆော ဝိပ္ပသန္နော အနာဝိလော၊ တတ္ထ စက္ခုမာ ပုရိသော တီရေ ဌိတော ပဿေယျ သိပ္ပိသမ္ဗုကမ္ပိ သက္ခရကထလမ္ပိ မစ္ဆဂုမ္ဗမ္ပိ, စရန္တမ္ပိ တိဋ္ဌန္တမ္ပိ၊ တဿ ဧဝမဿ: ‘အယံ ခေါ ဥဒကရဟဒေါ အစ္ဆော ဝိပ္ပသန္နော အနာဝိလော၊ တတြိမေ သိပ္ပိသမ္ဗုကာပိ သက္ခရကထလာပိ မစ္ဆဂုမ္ဗာပိ စရန္တိပိ တိဋ္ဌန္တိပီ'တိ'၊
Suppose that in a mountain glen there was a lake that was transparent, clear, and unclouded. A person with clear eyes standing on the bank would see the clams and mussels, and pebbles and gravel, and schools of fish swimming about or staying still. They’d think: ‘This lake is transparent, clear, and unclouded. And here are the clams and mussels, and pebbles and gravel, and schools of fish swimming about or staying still.’
ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘ဣဒံ ဒုက္ခန်'တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ …ပေ… နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာတိ ပဇာနာတိ၊
In the same way, a bhikkhu truly understands: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering.’ They understand: ‘… there is no return to any state of existence.’
အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘သမဏော' ဣတိပိ ‘ဗြာဟ္မဏော'ဣတိပိ ‘နှာတကော'ဣတိပိ ‘ဝေဒဂူ'ဣတိပိ ‘သောတ္တိယော'ဣတိပိ ‘အရိယော'ဣတိပိ ‘အရဟံ'ဣတိပိ၊
This bhikkhu is called an ‘ascetic’, a ‘brahmin’, a ‘bathed initiate’, a ‘knowledge master’, a ‘scholar’, a ‘noble one’, and a ‘perfected one’.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမဏော ဟောတိ? သမိတာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သမဏော ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu an ascetic? They have quelled the bad, unskillful qualities that are corrupting, leading to future lives, hurtful, resulting in suffering and future rebirth, old age, and death. That’s how a bhikkhu is an ascetic.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဗြာဟ္မဏော ဟောတိ? ဗာဟိတာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဗြာဟ္မဏော ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu a brahmin? They have banished the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a brahmin.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နှာတကော ဟောတိ? နှာတာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နှာတကော ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu a bathed initiate? They have bathed off the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a bathed initiate.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝေဒဂူ ဟောတိ? ဝိဒိတာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဝေဒဂူ ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu a knowledge master? They have known the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a knowledge master.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သောတ္တိယော ဟောတိ? နိဿုတာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သောတ္တိယော ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu a scholar? They have scoured off the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a scholar.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယော ဟောတိ? အာရကာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရိယော ဟောတိ၊
And how is a bhikkhu a noble one? They are far away from the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a noble one.
ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရဟံ ဟောတိ? အာရကာဿ ဟောန္တိ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ, သင်္ကိလေသိကာ, ပေါနောဗ္ဘဝိကာ, သဒရာ, ဒုက္ခဝိပါကာ, အာယတိံ, ဇာတိဇရာမရဏိယာ၊ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အရဟံ ဟောတီ”တိ၊
And how is a bhikkhu a perfected one? They are far away from the bad, unskillful qualities that are corrupting, leading to future lives, hurtful, resulting in suffering and future rebirth, old age, and death. That’s how a bhikkhu is a perfected one.”
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ၊ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ၊
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
မဟာအဿပုရသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ နဝမံ၊
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]