Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Majjhima Nikāya, English translation |
මජ්ඣිම නිකාය 39
The Middle-Length Suttas Collection 39
මහාඅස්සපුරසුත්ත
The Longer Discourse at Assapura
ඒවං මේ සුතං—ඒකං සමයං භගවා අඞ්ගේසු විහරති අස්සපුරං නාම අඞ්ගානං නිගමෝ. තත්ර ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “භික්ඛවෝ”ති.
So I have heard. At one time the Buddha was staying in the land of the Aṅgas, near the Aṅgan town named Assapura. There the Buddha addressed the bhikkhus, “Bhikkhus!”
“භදන්තේ”ති තේ භික්ඛූ භගවතෝ පච්චස්සෝසුං. භගවා ඒතදවෝච:
“Venerable sir,” they replied. The Buddha said this:
“සමණා සමණාති වෝ, භික්ඛවේ, ජනෝ සඤ්ජානාති. තුම්හේ ච පන ‘කේ තුම්හේ(අ)ති පුට්ඨා සමානා ‘සමණාම්හා(අ)ති පටිජානාථ;
“Bhikkhus, people label you as ascetics. And when they ask you what you are, you claim to be ascetics.
තේසං වෝ, භික්ඛවේ, ඒවංසමඤ්ඤානං සතං ඒවංපටිඤ්ඤානං සතං ‘යේ ධම්මා සමණකරණා ච බ්රාහ්මණකරණා ච තේ ධම්මේ සමාදාය වත්තිස්සාම, ඒවං නෝ අයං අම්හාකං සමඤ්ඤා ච සච්චා භවිස්සති පටිඤ්ඤා ච භූතා. යේසඤ්ච මයං චීවරපිණ්ඩපාතසේනාසනගිලානප්පච්චයභේසජ්ජපරික්ඛාරං පරිභුඤ්ජාම, තේසං තේ කාරා අම්හේසු මහප්ඵලා භවිස්සන්ති මහානිසංසා, අම්හාකඤ්චේවායං පබ්බජ්ජා අවඤ්ඣා භවිස්සති සඵලා සෞද්රයා(අ)ති. ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං.
Given this label and this claim, you should train like this: ‘We will undertake and follow the things that make one an ascetic and a brahmin. That way our label will be accurate and our claim correct. Any robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick that we use will be very fruitful and beneficial for the donor. And our going forth will not be wasted, but will be fruitful and fertile.’
කතමේ ච, භික්ඛවේ, ධම්මා සමණකරණා ච බ්රාහ්මණකරණා ච? ‘හිරෝත්තප්පේන සමන්නාගතා භවිස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
And what are the things that make one an ascetic and a brahmin? You should train like this: ‘We will have conscience and prudence.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence. Just this much is enough. We have achieved the goal of life as an ascetic. There is nothing more to do.’ And you might rest content with just that much. I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ භවිස්සති උත්තානෝ විවටෝ න ච ඡිද්දවා සංවුතෝ ච. තාය ච පන පරිසුද්ධකායසමාචාරතාය නේවත්තානුක්කංසේස්සාම න පරං වම්භේස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train like this: ‘Our bodily behavior will be pure, clear, open, neither inconsistent nor secretive. And we won’t glorify ourselves or put others down on account of our pure bodily behavior.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, and our bodily behavior is pure. Just this much is enough …’ I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘පරිසුද්ධෝ නෝ වචීසමාචාරෝ භවිස්සති උත්තානෝ විවටෝ න ච ඡිද්දවා සංවුතෝ ච. තාය ච පන පරිසුද්ධවචීසමාචාරතාය නේවත්තානුක්කංසේස්සාම න පරං වම්භේස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ). කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘පරිසුද්ධෝ නෝ මනෝසමාචාරෝ භවිස්සති උත්තානෝ විවටෝ න ච ඡිද්දවා සංවුතෝ ච. තාය ච පන පරිසුද්ධමනෝසමාචාරතාය නේවත්තානුක්කංසේස්සාම න පරං වම්භේස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ). කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘පරිසුද්ධෝ නෝ ආජීවෝ භවිස්සති උත්තානෝ විවටෝ න ච ඡිද්දවා සංවුතෝ ච. තාය ච පන පරිසුද්ධාජීවතාය නේවත්තානුක්කංසේස්සාම න පරං වම්භේස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ ආජීවෝ; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train like this: ‘Our verbal behavior … mental behavior … livelihood will be pure, clear, open, neither inconsistent nor secretive. And we won’t glorify ourselves or put others down on account of our pure livelihood.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, and our livelihood is pure. Just this much is enough. We have achieved the goal of life as an ascetic. There is nothing more to do.’ And you might rest content with just that much. I declare this to you, bhikkhus, I announce this to you: ‘You who seek to be true ascetics, do not lose sight of the goal of the ascetic life while there is still more to do.’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘ඉන්ද්රියේසු ගුත්තද්වාරා භවිස්සාම; චක්ඛුනා රූපං දිස්වා න නිමිත්තග්ගාහී නානුබ්යඤ්ජනග්ගාහී. යත්වාධිකරණමේනං චක්ඛුන්ද්රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදෝමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවේය්යුං, තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජිස්සාම, රක්ඛිස්සාම චක්ඛුන්ද්රියං, චක්ඛුන්ද්රියේ සංවරං ආපජ්ජිස්සාම. සෝතේන සද්දං සුත්වා …පේ… ඝානේන ගන්ධං ඝායිත්වා …පේ… ජිව්හාය රසං සායිත්වා …පේ… කායේන ඵෝට්ඨබ්බං ඵුසිත්වා …පේ… මනසා ධම්මං විඤ්ඤාය න නිමිත්තග්ගාහී නානුබ්යඤ්ජනග්ගාහී. යත්වාධිකරණමේනං මනින්ද්රියං අසංවුතං විහරන්තං අභිජ්ඣාදෝමනස්සා පාපකා අකුසලා ධම්මා අන්වාස්සවේය්යුං, තස්ස සංවරාය පටිපජ්ජිස්සාම, රක්ඛිස්සාම මනින්ද්රියං, මනින්ද්රියේ සංවරං ආපජ්ජිස්සාමා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ ආජීවෝ, ඉන්ද්රියේසුම්හ ගුත්තද්වාරා; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි, සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will restrain our sense doors. When we see a sight with our eyes, we won’t get caught up in the features and details. If the faculty of sight were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, we will practice restraint, we will protect the faculty of sight, and we will achieve its restraint. When we hear a sound with our ears … When we smell an odor with our nose … When we taste a flavor with our tongue … When we feel a touch with our body … When we know a thought with our mind, we won’t get caught up in the features and details. If the faculty of mind were left unrestrained, bad unskillful qualities of covetousness and displeasure would become overwhelming. For this reason, we will practice restraint, we will protect the faculty of mind, and we will achieve its restraint.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, and our sense doors are restrained. Just this much is enough …’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘භෝජනේ මත්තඤ්ඤුනෝ භවිස්සාම, පටිසඞ්ඛා යෝනිසෝ ආහාරං ආහරිස්සාම, නේව දවාය න මදාය න මණ්ඩනාය න විභූසනාය යාවදේව ඉමස්ස කායස්ස ඨිතියා යාපනාය, විහිංසූපරතියා, බ්රහ්මචරියානුග්ගහාය, ඉති පුරාණඤ්ච වේදනං පටිහඞ්ඛාම නවඤ්ච වේදනං න උප්පාදේස්සාම, යාත්රා ච නෝ භවිස්සති, අනවජ්ජතා ච, ඵාසු විහාරෝ චා(අ)ති ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ ආජීවෝ, ඉන්ද්රියේසුම්හ ගුත්තද්වාරා, භෝජනේ මත්තඤ්ඤුනෝ; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ, සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will not eat too much. We will only eat after reflecting rationally on our food. We will eat not for fun, indulgence, adornment, or decoration, but only to sustain this body, to avoid harm, and to support spiritual practice. In this way, we shall put an end to old discomfort and not give rise to new discomfort, and we will live blamelessly and at ease.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, and we don’t eat too much. Just this much is enough …’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘ජාගරියං අනුයුත්තා භවිස්සාම, දිවසං චඞ්කමේන නිසජ්ජාය ආවරණීයේහි ධම්මේහි චිත්තං පරිසෝධේස්සාම. රත්තියා පඨමං යාමං චඞ්කමේන නිසජ්ජාය ආවරණීයේහි ධම්මේහි චිත්තං පරිසෝධේස්සාම. රත්තියා මජ්ඣිමං යාමං දක්ඛිණේන පස්සේන සීහසේය්යං කප්පේස්සාම පාදේ පාදං අච්චාධාය, සතෝ සම්පජානෝ උට්ඨානසඤ්ඤං මනසි කරිත්වා. රත්තියා පච්ඡිමං යාමං පච්චුට්ඨාය චඞ්කමේන නිසජ්ජාය ආවරණීයේහි ධම්මේහි චිත්තං පරිසෝධේස්සාමා(අ)ති, ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ ආජීවෝ, ඉන්ද්රියේසුම්හ ගුත්තද්වාරා, භෝජනේ මත්තඤ්ඤුනෝ, ජාගරියං අනුයුත්තා; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති, තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ, සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will be dedicated to wakefulness. When practicing walking and sitting meditation by day, we will purify our mind from obstacles. In the evening, we will continue to practice walking and sitting meditation. In the middle of the night, we will lie down in the lion’s posture—on the right side, placing one foot on top of the other—mindful and aware, and focused on the time of getting up. In the last part of the night, we will get up and continue to practice walking and sitting meditation, purifying our mind from obstacles.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, we don’t eat too much, and we are dedicated to wakefulness. Just this much is enough …’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ‘සතිසම්පජඤ්ඤේන සමන්නාගතා භවිස්සාම, අභික්කන්තේ පටික්කන්තේ සම්පජානකාරී, ආලෝකිතේ විලෝකිතේ සම්පජානකාරී, සමිඤ්ජිතේ පසාරිතේ සම්පජානකාරී, සඞ්ඝාටිපත්තචීවරධාරණේ සම්පජානකාරී, අසිතේ පීතේ ඛායිතේ සායිතේ සම්පජානකාරී, උච්චාරපස්සාවකම්මේ සම්පජානකාරී, ගතේ ඨිතේ නිසින්නේ සුත්තේ ජාගරිතේ භාසිතේ තුණ්හීභාවේ සම්පජානකාරී(අ)ති, ඒවඤ්හි වෝ, භික්ඛවේ, සික්ඛිතබ්බං. සියා ඛෝ පන, භික්ඛවේ, තුම්හාකං ඒවමස්ස: ‘හිරෝත්තප්පේනම්හ සමන්නාගතා, පරිසුද්ධෝ නෝ කායසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ වචීසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ මනෝසමාචාරෝ, පරිසුද්ධෝ ආජීවෝ, ඉන්ද්රියේසුම්හ ගුත්තද්වාරා, භෝජනේ මත්තඤ්ඤුනෝ, ජාගරියං අනුයුත්තා, සතිසම්පජඤ්ඤේන සමන්නාගතා; අලමේත්තාවතා කතමේත්තාවතා, අනුප්පත්තෝ නෝ සාමඤ්ඤත්ථෝ, නත්ථි නෝ කිඤ්චි උත්තරිං කරණීයන්(අ)ති තාවතකේනේව තුට්ඨිං ආපජ්ජේය්යාථ. ආරෝචයාමි වෝ, භික්ඛවේ, පටිවේදයාමි වෝ, භික්ඛවේ: ‘මා වෝ, සාමඤ්ඤත්ථිකානං සතං සාමඤ්ඤත්ථෝ පරිහායි සති උත්තරිං කරණීයේ(අ).
What more is there to do? You should train yourselves like this: ‘We will have situational awareness and mindfulness. We will act with situational awareness when going out and coming back; when looking ahead and aside; when bending and extending the limbs; when bearing the outer robe, bowl and robes; when eating, drinking, chewing, and tasting; when urinating and defecating; when walking, standing, sitting, sleeping, waking, speaking, and keeping silent.’ Now, bhikkhus, you might think, ‘We have conscience and prudence, our bodily, verbal, and mental behavior is pure, our livelihood is pure, our sense doors are restrained, we don’t eat too much, we are dedicated to wakefulness, and we have mindfulness and situational awareness. Just this much is enough …’
කිඤ්ච, භික්ඛවේ, උත්තරිං කරණීයං? ඉධ, භික්ඛවේ, භික්ඛු විවිත්තං සේනාසනං භජති—අරඤ්ඤං රුක්ඛමූලං පබ්බතං කන්දරං ගිරිගුහං සුසානං වනප්පත්ථං අබ්භෝකාසං පලාලපුඤ්ජං.
What more is there to do? Take a bhikkhu who frequents a secluded lodging—a wilderness, the root of a tree, a hill, a ravine, a mountain cave, a charnel ground, a forest, the open air, a heap of straw.
සෝ පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තෝ නිසීදති පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වා, උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපේත්වා. සෝ අභිජ්ඣං ලෝකේ පහාය විගතාභිජ්ඣේන චේතසා විහරති, අභිජ්ඣාය චිත්තං පරිසෝධේති; බ්යාපාදපදෝසං පහාය අබ්යාපන්නචිත්තෝ විහරති, සබ්බපාණභූතහිතානුකම්පී, බ්යාපාදපදෝසා චිත්තං පරිසෝධේති; ථිනමිද්ධං පහාය විගතථිනමිද්ධෝ විහරති, ආලෝකසඤ්ඤී සතෝ සම්පජානෝ, ථිනමිද්ධා චිත්තං පරිසෝධේති; උද්ධච්චකුක්කුච්චං පහාය අනුද්ධතෝ විහරති, අජ්ඣත්තං වූපසන්තචිත්තෝ, උද්ධච්චකුක්කුච්චා චිත්තං පරිසෝධේති; විචිකිච්ඡං පහාය තිණ්ණවිචිකිච්ඡෝ විහරති, අකථඞ්කථී කුසලේසු ධම්මේසු, විචිකිච්ඡාය චිත්තං පරිසෝධේති.
After the meal, they return from almsround, sit down cross-legged, set their body straight, and establish mindfulness in front of them. Giving up covetousness for the world, they meditate with a heart rid of covetousness, cleansing the mind of covetousness. Giving up ill will and malevolence, they meditate with a mind rid of ill will, full of compassion for all living beings, cleansing the mind of ill will. Giving up dullness and drowsiness, they meditate with a mind rid of dullness and drowsiness, perceiving light, mindful and aware, cleansing the mind of dullness and drowsiness. Giving up restlessness and remorse, they meditate without restlessness, their mind peaceful inside, cleansing the mind of restlessness and remorse. Giving up doubt, they meditate having gone beyond doubt, not undecided about skillful qualities, cleansing the mind of doubt.
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ ඉණං ආදාය කම්මන්තේ පයෝජේය්ය. තස්ස තේ කම්මන්තා සමිජ්ඣේය්යුං. සෝ යානි ච පෝරාණානි ඉණමූලානි තානි ච බ්යන්තී කරේය්ය, සියා චස්ස උත්තරිං අවසිට්ඨං දාරභරණාය. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ පුබ්බේ ඉණං ආදාය කම්මන්තේ පයෝජේසිං, තස්ස මේ තේ කම්මන්තා සමිජ්ඣිංසු. සෝහං යානි ච පෝරාණානි ඉණමූලානි තානි ච බ්යන්තී අකාසිං, අත්ථි ච මේ උත්තරිං අවසිට්ඨං දාරභරණායා(අ)ති. සෝ තතෝනිදානං ලභේථ පාමෝජ්ජං, අධිගච්ඡේය්ය සෝමනස්සං.
Suppose a man who has gotten into debt were to apply himself to work, and his efforts proved successful. He would pay off the original loan and have enough left over to support his partner. Thinking about this, he’d be filled with joy and happiness.
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ ආබාධිකෝ අස්ස දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ, භත්තඤ්චස්ස නච්ඡාදේය්ය, න චස්ස කායේ බලමත්තා. සෝ අපරේන සමයේන තම්හා ආබාධා මුච්චේය්ය, භත්තඤ්චස්ස ඡාදේය්ය, සියා චස්ස කායේ බලමත්තා. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ පුබ්බේ ආබාධිකෝ අහෝසිං දුක්ඛිතෝ බාළ්හගිලානෝ, භත්තඤ්ච මේ නච්ඡාදේසි, න ච මේ ආසි කායේ බලමත්තා, සෝම්හි ඒතරහි තම්හා ආබාධා මුත්තෝ, භත්තඤ්ච මේ ඡාදේති, අත්ථි ච මේ කායේ බලමත්තා(අ)ති. සෝ තතෝනිදානං ලභේථ පාමෝජ්ජං, අධිගච්ඡේය්ය සෝමනස්සං.
Suppose a person was sick, suffering, and gravely ill. They’d lose their appetite and get physically weak. But after some time they’d recover from that illness, and regain their appetite and their strength. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ බන්ධනාගාරේ බද්ධෝ අස්ස. සෝ අපරේන සමයේන තම්හා බන්ධනා මුච්චේය්ය සෝත්ථිනා අබ්භයේන, න චස්ස කිඤ්චි භෝගානං වයෝ. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ පුබ්බේ බන්ධනාගාරේ බද්ධෝ අහෝසිං, සෝම්හි ඒතරහි තම්හා බන්ධනා මුත්තෝ, සෝත්ථිනා අබ්භයේන, නත්ථි ච මේ කිඤ්චි භෝගානං වයෝ(අ)ති. සෝ තතෝනිදානං ලභේථ පාමෝජ්ජං, අධිගච්ඡේය්ය සෝමනස්සං.
Suppose a person was imprisoned in a jail. But after some time they were released from jail, safe and sound, with no loss of wealth. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ දාසෝ අස්ස අනත්තාධීනෝ පරාධීනෝ න යේනකාමඞ්ගමෝ. සෝ අපරේන සමයේන තම්හා දාසබ්යා මුච්චේය්ය අත්තාධීනෝ අපරාධීනෝ භුජිස්සෝ යේනකාමඞ්ගමෝ. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ පුබ්බේ දාසෝ අහෝසිං අනත්තාධීනෝ පරාධීනෝ න යේනකාමඞ්ගමෝ, සෝම්හි ඒතරහි තම්හා දාසබ්යා මුත්තෝ අත්තාධීනෝ අපරාධීනෝ භුජිස්සෝ යේනකාමඞ්ගමෝ(අ)ති. සෝ තතෝනිදානං ලභේථ පාමෝජ්ජං, අධිගච්ඡේය්ය සෝමනස්සං.
Suppose a person was a bondservant. They would not be their own master, but indentured to another, unable to go where they wish. But after some time they’d be freed from servitude. They would be their own master, not indentured to another, an emancipated individual able to go where they wish. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ සධනෝ සභෝගෝ කන්තාරද්ධානමග්ගං පටිපජ්ජේය්ය. සෝ අපරේන සමයේන තම්හා කන්තාරා නිත්ථරේය්ය සෝත්ථිනා අබ්භයේන, න චස්ස කිඤ්චි භෝගානං වයෝ. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ පුබ්බේ සධනෝ සභෝගෝ කන්තාරද්ධානමග්ගං පටිපජ්ජිං. සෝම්හි ඒතරහි තම්හා කන්තාරා නිත්ථිණ්ණෝ සෝත්ථිනා අබ්භයේන, නත්ථි ච මේ කිඤ්චි භෝගානං වයෝ(අ)ති. සෝ තතෝනිදානං ලභේථ පාමෝජ්ජං, අධිගච්ඡේය්ය සෝමනස්සං.
Suppose there was a person with wealth and property who was traveling along a desert road. But after some time they crossed over the desert, safe and sound, with no loss of wealth. Thinking about this, they’d be filled with joy and happiness.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු යථා ඉණං යථා රෝගං යථා බන්ධනාගාරං යථා දාසබ්යං යථා කන්තාරද්ධානමග්ගං, ඉමේ පඤ්ච නීවරණේ අප්පහීනේ අත්තනි සමනුපස්සති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, ආණණ්යං යථා ආරෝග්යං යථා බන්ධනාමෝක්ඛං යථා භුජිස්සං යථා ඛේමන්තභූමිං; ඒවමේව භික්ඛු ඉමේ පඤ්ච නීවරණේ පහීනේ අත්තනි සමනුපස්සති.
In the same way, as long as these five hindrances are not given up inside themselves, a bhikkhu regards them as a debt, a disease, a prison, slavery, and a desert crossing. But when these five hindrances are given up inside themselves, a bhikkhu regards this as freedom from debt, good health, release from prison, emancipation, and a place of sanctuary at last.
සෝ ඉමේ පඤ්ච නීවරණේ පහාය චේතසෝ උපක්කිලේසේ පඤ්ඤාය දුබ්බලීකරණේ, විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි, සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සෝ ඉමමේව කායං විවේකජේන පීතිසුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස විවේකජේන පීතිසුඛේන අප්ඵුටං හෝති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, දක්ඛෝ න්හාපකෝ වා න්හාපකන්තේවාසී වා කංසථාලේ න්හානීයචුණ්ණානි ආකිරිත්වා උදකේන පරිප්ඵෝසකං පරිප්ඵෝසකං සන්නේය්ය. සායං න්හානීයපිණ්ඩි ස්නේහානුගතා ස්නේහපරේතා සන්තරබාහිරා, ඵුටා ස්නේහේන න ච පග්ඝරිණී.
They give up these five hindrances, corruptions of the heart that weaken wisdom. Then, quite secluded from sensual pleasures, secluded from unskillful qualities, they enter and remain in the first jhāna, which has the rapture and bliss born of seclusion, while placing the mind and keeping it connected. They drench, steep, fill, and spread their body with rapture and bliss born of seclusion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of seclusion. It’s like when a deft bathroom attendant or their apprentice pours bath powder into a bronze dish, sprinkling it little by little with water. They knead it until the ball of bath powder is soaked and saturated with moisture, spread through inside and out; yet no moisture oozes out.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු ඉමමේව කායං විවේකජේන පීතිසුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස විවේකජේන පීතිසුඛේන අප්ඵුටං හෝති.
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with rapture and bliss born of seclusion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of seclusion.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, භික්ඛු විතක්කවිචාරානං වූපසමා අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං චේතසෝ ඒකෝදිභාවං අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සෝ ඉමමේව කායං සමාධිජේන පීතිසුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස සමාධිජේන පීතිසුඛේන අප්ඵුටං හෝති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, උදකරහදෝ උබ්භිදෝදකෝ. තස්ස නේවස්ස පුරත්ථිමාය දිසාය උදකස්ස ආයමුඛං, න පච්ඡිමාය දිසාය උදකස්ස ආයමුඛං, න උත්තරාය දිසාය උදකස්ස ආයමුඛං, න දක්ඛිණාය දිසාය උදකස්ස ආයමුඛං, දේවෝ ච න කාලේන කාලං සම්මාධාරං අනුප්පවේච්ඡේය්ය. අථ ඛෝ තම්හාව උදකරහදා සීතා වාරිධාරා උබ්භිජ්ජිත්වා තමේව උදකරහදං සීතේන වාරිනා අභිසන්දේය්ය පරිසන්දේය්ය පරිපූරේය්ය පරිප්ඵරේය්ය, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ උදකරහදස්ස සීතේන වාරිනා අප්ඵුටං අස්ස.
Furthermore, as the placing of the mind and keeping it connected are stilled, a bhikkhu enters and remains in the second jhāna, which has the rapture and bliss born of immersion, with internal clarity and mind at one, without placing the mind and keeping it connected. They drench, steep, fill, and spread their body with rapture and bliss born of immersion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of immersion. It’s like a deep lake fed by spring water. There’s no inlet to the east, west, north, or south, and no rainfall to replenish it from time to time. But the stream of cool water welling up in the lake drenches, steeps, fills, and spreads throughout the lake. There’s no part of the lake that’s not spread through with cool water.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු ඉමමේව කායං සමාධිජේන පීතිසුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස සමාධිජේන පීතිසුඛේන අප්ඵුටං හෝති.
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with rapture and bliss born of immersion. There’s no part of the body that’s not spread with rapture and bliss born of immersion.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, භික්ඛු පීතියා ච විරාගා උපේක්ඛකෝ ච විහරති, සතෝ ච සම්පජානෝ, සුඛඤ්ච කායේන පටිසංවේදේති, යං තං අරියා ආචික්ඛන්ති: ‘උපේක්ඛකෝ සතිමා සුඛවිහාරී(අ)ති තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සෝ ඉමමේව කායං නිප්පීතිකේන සුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස නිප්පීතිකේන සුඛේන අප්ඵුටං හෝති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, උප්පලිනියං වා පදුමිනියං වා පුණ්ඩරීකිනියං වා අප්පේකච්චානි උප්පලානි වා පදුමානි වා පුණ්ඩරීකානි වා උදකේ ජාතානි උදකේ සංවඩ්ඪානි උදකානුග්ගතානි අන්තෝනිමුග්ගපෝසීනි, තානි යාව චග්ගා යාව ච මූලා සීතේන වාරිනා අභිසන්නානි පරිසන්නානි පරිපූරානි පරිප්ඵුටානි, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතං උප්පලානං වා පදුමානං වා පුණ්ඩරීකානං වා සීතේන වාරිනා අප්ඵුටං අස්ස.
Furthermore, with the fading away of rapture, a bhikkhu enters and remains in the third jhāna, where they meditate with equanimity, mindful and aware, personally experiencing the bliss of which the noble ones declare, ‘Equanimous and mindful, one meditates in bliss.’ They drench, steep, fill, and spread their body with bliss free of rapture. There’s no part of the body that’s not spread with bliss free of rapture. It’s like a pool with blue water lilies, or pink or white lotuses. Some of them sprout and grow in the water without rising above it, thriving underwater. From the tip to the root they’re drenched, steeped, filled, and soaked with cool water. There’s no part of them that’s not soaked with cool water.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු ඉමමේව කායං නිප්පීතිකේන සුඛේන අභිසන්දේති පරිසන්දේති පරිපූරේති පරිප්ඵරති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස නිප්පීතිකේන සුඛේන අප්ඵුටං හෝති.
In the same way, a bhikkhu drenches, steeps, fills, and spreads their body with bliss free of rapture. There’s no part of the body that’s not spread with bliss free of rapture.
පුන චපරං, භික්ඛවේ, භික්ඛු සුඛස්ස ච පහානා දුක්ඛස්ස ච පහානා, පුබ්බේව සෝමනස්සදෝමනස්සානං අත්ථඞ්ගමා, අදුක්ඛමසුඛං උපේක්ඛාසතිපාරිසුද්ධිං චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සෝ ඉමමේව කායං පරිසුද්ධේන චේතසා පරියෝදාතේන ඵරිත්වා නිසින්නෝ හෝති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස පරිසුද්ධේන චේතසා පරියෝදාතේන අප්ඵුටං හෝති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ ඕදාතේන වත්ථේන සසීසං පාරුපේත්වා නිසින්නෝ අස්ස, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස ඕදාතේන වත්ථේන අප්ඵුටං අස්ස.
Furthermore, giving up pleasure and pain, and ending former happiness and sadness, a bhikkhu enters and remains in the fourth jhāna, without pleasure or pain, with pure equanimity and mindfulness. They sit spreading their body through with pure bright mind. There’s no part of the body that’s not spread with pure bright mind. It’s like someone sitting wrapped from head to foot with white cloth. There’s no part of the body that’s not spread over with white cloth.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු ඉමමේව කායං පරිසුද්ධේන චේතසා පරියෝදාතේන ඵරිත්වා නිසින්නෝ හෝති, නාස්ස කිඤ්චි සබ්බාවතෝ කායස්ස පරිසුද්ධේන චේතසා පරියෝදාතේන අප්ඵුටං හෝති.
In the same way, they sit spreading their body through with pure bright mind. There’s no part of the body that’s not spread with pure bright mind.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ පුබ්බේනිවාසානුස්සතිඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, සේය්යථිදං—ඒකම්පි ජාතිං, ද්වේපි ජාතියෝ …පේ… ඉති සාකාරං සෞද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති. සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පුරිසෝ සකම්හා ගාමා අඤ්ඤං ගාමං ගච්ඡේය්ය, තම්හාපි ගාමා අඤ්ඤං ගාමං ගච්ඡේය්ය, සෝ තම්හා ගාමා සකංයේව ගාමං පච්චාගච්ඡේය්ය. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අහං ඛෝ සකම්හා ගාමා අමුං ගාමං අගච්ඡිං, තත්රපි ඒවං අට්ඨාසිං ඒවං නිසීදිං ඒවං අභාසිං ඒවං තුණ්හී අහෝසිං; තම්හාපි ගාමා අමුං ගාමං අගච්ඡිං, තත්රපි ඒවං අට්ඨාසිං ඒවං නිසීදිං ඒවං අභාසිං ඒවං තුණ්හී අහෝසිං; සෝම්හි තම්හා ගාමා සකංයේව ගාමං පච්චාගතෝ(අ)ති.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward recollection of past lives. They recollect many kinds of past lives, with features and details. Suppose a person was to leave their home village and go to another village. From that village they’d go to yet another village. And from that village they’d return to their home village. They’d think: ‘I went from my home village to another village. There I stood like this, sat like that, spoke like this, or kept silent like that. From that village I went to yet another village. There too I stood like this, sat like that, spoke like this, or kept silent like that. And from that village I returned to my home village.’
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති, සේය්යථිදං—ඒකම්පි ජාතිං ද්වේපි ජාතියෝ …පේ… ඉති සාකාරං සෞද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති.
In the same way, a bhikkhu recollects their many kinds of past lives, with features and details.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ සත්තානං චුතූපපාතඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ, යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති …පේ… සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, ද්වේ අගාරා සද්වාරා. තත්ථ චක්ඛුමා පුරිසෝ මජ්ඣේ ඨිතෝ පස්සේය්ය මනුස්සේ ගේහං පවිසන්තේපි නික්ඛමන්තේපි, අනුචඞ්කමන්තේපි අනුවිචරන්තේපි.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the death and rebirth of sentient beings. With clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds. Suppose there were two houses with doors. A person with clear eyes standing in between them would see people entering and leaving a house and wandering to and fro.
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති …පේ….
In the same way, with clairvoyance that is purified and superhuman, they see sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. They understand how sentient beings are reborn according to their deeds.
සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනඞ්ගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනේඤ්ජප්පත්තේ ආසවානං ඛයඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ ‘ඉදං දුක්ඛන්(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛසමුදයෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛනිරෝධෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛනිරෝධගාමිනී පටිපදා(අ)ති යථාභූතං පජානාති. ‘ඉමේ ආසවා(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවසමුදයෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවනිරෝධෝ(අ)ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවනිරෝධගාමිනී පටිපදා(අ)ති යථාභූතං පජානාති. තස්ස ඒවං ජානතෝ ඒවං පස්සතෝ කාමාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, භවාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, අවිජ්ජාසවාපි චිත්තං විමුච්චති. විමුත්තස්මිං විමුත්තමිති ඤාණං හෝති: ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා(අ)ති පජානාති.
When their mind has become immersed in samādhi like this—purified, bright, flawless, rid of corruptions, pliable, workable, steady, and imperturbable—they extend it toward knowledge of the ending of defilements. They truly understand: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering.’ They truly understand: ‘These are defilements’ … ‘This is the origin of defilements’ … ‘This is the cessation of defilements’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of defilements.’ Knowing and seeing like this, their mind is freed from the defilements of sensuality, desire to be reborn, and ignorance. When they’re freed, they know they’re freed. They understand: ‘Rebirth is ended, the spiritual journey has been completed, what had to be done has been done, there is no return to any state of existence.’
සේය්යථාපි, භික්ඛවේ, පබ්බතසඞ්ඛේපේ උදකරහදෝ අච්ඡෝ විප්පසන්නෝ අනාවිලෝ. තත්ථ චක්ඛුමා පුරිසෝ තීරේ ඨිතෝ පස්සේය්ය සිප්පිසම්බුකම්පි සක්ඛරකථලම්පි මච්ඡගුම්බම්පි, චරන්තම්පි තිට්ඨන්තම්පි. තස්ස ඒවමස්ස: ‘අයං ඛෝ උදකරහදෝ අච්ඡෝ විප්පසන්නෝ අනාවිලෝ. තත්රිමේ සිප්පිසම්බුකාපි සක්ඛරකථලාපි මච්ඡගුම්බාපි චරන්තිපි තිට්ඨන්තිපී(අ)ති(අ).
Suppose that in a mountain glen there was a lake that was transparent, clear, and unclouded. A person with clear eyes standing on the bank would see the clams and mussels, and pebbles and gravel, and schools of fish swimming about or staying still. They’d think: ‘This lake is transparent, clear, and unclouded. And here are the clams and mussels, and pebbles and gravel, and schools of fish swimming about or staying still.’
ඒවමේව ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු ‘ඉදං දුක්ඛන්(අ)ති යථාභූතං පජානාති …පේ… නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාති.
In the same way, a bhikkhu truly understands: ‘This is suffering’ … ‘This is the origin of suffering’ … ‘This is the cessation of suffering’ … ‘This is the practice that leads to the cessation of suffering.’ They understand: ‘… there is no return to any state of existence.’
අයං වුච්චති, භික්ඛවේ, භික්ඛු ‘සමණෝ(අ) ඉතිපි ‘බ්රාහ්මණෝ(අ)ඉතිපි ‘න්හාතකෝ(අ)ඉතිපි ‘වේදගූ(අ)ඉතිපි ‘සෝත්තියෝ(අ)ඉතිපි ‘අරියෝ(අ)ඉතිපි ‘අරහං(අ)ඉතිපි.
This bhikkhu is called an ‘ascetic’, a ‘brahmin’, a ‘bathed initiate’, a ‘knowledge master’, a ‘scholar’, a ‘noble one’, and a ‘perfected one’.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු සමණෝ හෝති? සමිතාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු සමණෝ හෝති.
And how is a bhikkhu an ascetic? They have quelled the bad, unskillful qualities that are corrupting, leading to future lives, hurtful, resulting in suffering and future rebirth, old age, and death. That’s how a bhikkhu is an ascetic.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු බ්රාහ්මණෝ හෝති? බාහිතාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු බ්රාහ්මණෝ හෝති.
And how is a bhikkhu a brahmin? They have banished the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a brahmin.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු න්හාතකෝ හෝති? න්හාතාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු න්හාතකෝ හෝති.
And how is a bhikkhu a bathed initiate? They have bathed off the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a bathed initiate.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු වේදගූ හෝති? විදිතාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු වේදගූ හෝති.
And how is a bhikkhu a knowledge master? They have known the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a knowledge master.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු සෝත්තියෝ හෝති? නිස්සුතාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු සෝත්තියෝ හෝති.
And how is a bhikkhu a scholar? They have scoured off the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a scholar.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු අරියෝ හෝති? ආරකාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු අරියෝ හෝති.
And how is a bhikkhu a noble one? They are far away from the bad, unskillful qualities. That’s how a bhikkhu is a noble one.
කථඤ්ච, භික්ඛවේ, භික්ඛු අරහං හෝති? ආරකාස්ස හෝන්ති පාපකා අකුසලා ධම්මා, සඞ්කිලේසිකා, පෝනෝබ්භවිකා, සදරා, දුක්ඛවිපාකා, ආයතිං, ජාතිජරාමරණියා. ඒවං ඛෝ, භික්ඛවේ, භික්ඛු අරහං හෝතී”ති.
And how is a bhikkhu a perfected one? They are far away from the bad, unskillful qualities that are corrupting, leading to future lives, hurtful, resulting in suffering and future rebirth, old age, and death. That’s how a bhikkhu is a perfected one.”
ඉදමවෝච භගවා. අත්තමනා තේ භික්ඛූ භගවතෝ භාසිතං අභිනන්දුන්ති.
That is what the Buddha said. Satisfied, the bhikkhus approved what the Buddha said.
මහාඅස්සපුරසුත්තං නිට්ඨිතං නවමං.
The authoritative text of the Majjhima Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]